Bài văn về ca dao tình cảm gia đình năm 2024
1. Tình cảm vợ chồng Vợ chồng yêu thương gắn bó: Đã rằng là nghĩa vợ chồng, Dầu cho nghiêng núi, cạn sông chẳng rời. Chông em áo rách em thương, Chồng người áo gấm sông hương mặc người. Tay bưng dĩa muối chấm gừng, Gừng cay muối mặn xin đừng quên nhau. Đường dài ngựa chạy biệt tăm, Người thương có nghĩa trăm năm cũng về. Thương chồng nấu cháo le le, Nấu canh bông lý, nấu chè hạt sen. Đã đành nên thiếp nên thê, Nên chăn nen chiếu ta vê cho tròn. Non mòn nhưng ngãi không mòn, Trăm năm tính cuộc vuông tròn đấy đây. Đã lòng đùm bọc yêu thương, Thì anh đắp điếm trăm bề dại khôn. . Cục đá lăn nghiêng lăn ngửa, Em cũng sửa cho cục đá lăn tròn, Giận anh em nói vậy chứ dạ em còn thương anh. . Rủ nhau xuống bể mò cua, Đem về nấu quả me chua trên rừng. Em ơi chua, ngọt đã từng, Non xanh, nước bạc ta đừng quên nhau. Rủ nhau lên núi đốt than, Chồng mang quang gánh, vợ mang quang dành. Củi than nhem nhuốc với tình, Ghi lời vàng đá xin mình chớ quên. Muối ba năm muối đang còn mặn, Gừng chín tháng gừng hãy còn cay. Đạo nghĩa cang thường chớ đổi đừng thay. Dẫu có làm nên danh vọng,rủi có ăn mày ta cũng theo nhau. . Tình cảm vợ chồng vui vẻ hài hước: Lỗ mũi thì tám gánh lông, Chồng yêu chồng bảo râu rồng trời cho. Đêm nằm thì ngáy o o, Chồng yêu chồng bảo ngáy cho vui nhà. Đi chợ ăn tám đồng quà, Chồng yêu chồng bảo về nhà đỡ cơm. Bồng bồng cõng chồng đi chơi, Đi đến chỗ lội đánh rơi mất chồng. Ông ơi, ông cho tôi mượn cái gầu sòng, Để tôi tát nước vớt chồng tôi lên. Chồng người đánh Bắc dẹp Đông, Chồng em ngồi bếp dương cung bắn mèo. Chồng hen mà lấy vợ hen, Đêm nằm khò khử như kèn thổi đôi. Chồng cong mà lấy vợ cong, Nằm phản thì chật nằm nong thì vừa. Con vợ khôn lấy phải thằng chồng dại Như bông hoa lài cắm bãi cứt trâu. Đêm năm canh năm vợ ngồi hầu, Vợ cả pha nước têm trầu chàng xơi. Vợ hai trải chiếu chia bài, Vợ ba coi sóc nhà ngoài nhà trong, Vợ tư trải chiếu quạt mùng, Vợ năm thức dậy trong lòng sót xa Chè thang cháo đậu bưng ra, Chàng xơi một bát kẻo mà công lênh. Cái cò là cái cò quăm Mày hay đánh vợ mày nằm với ai. Có đánh thì đánh sớm mai, Chớ đánh buổi tối chẳng ai cho nằm. Cây khô nghe sấm nứt chồi, Đạo chồng nghĩa vợ giận rồi lại thương. Cãi nhau là chuyện bình thường, Cãi xong tâm sự trên giường cả đêm. Lấy chồng chả biết mặt chồng, Đêm nằm tơ tưởng nghĩ ông láng giềng. Bồng bồng mà nấu canh tôm, Ăn vào mát ruột đến hôm lại bồng. Tình cảm vợ chồng đẹp đôi: Đôi ta như tượng mới tô, Như chuông mới đúc, như chùa mới xây. Đôi ta như lửa mới nhen, Như trăng mới mọc, như đèn mới khêu. Đôi ta như rắn liu điu, Nước chảy mặc nước, ta dìu lấy nhau. Đôi ta như thể đồng tiền, Đồng sấp, đồng ngửa, đồng nghiêng, đồng nằm Đôi ta như chỉ xe ba, Thầy mẹ xe ít đôi ta xe nhiều. . Đôi ta như thể con tằm, cùng ăn một lá cùng nằm một nong. . Đôi ta như ngãi Phan Trần, Khi xa ngàn dặm, khi gần bên đôi. . Đôi ta như rượu với nem, Đang say ngây ngất, ai dèm chớ xa. . Đôi ta như thể con ong, Con quấn con quýt con trong con ngoài. Nỗi buồn trong đời sống vợ chồng: Khi xưa ở với mẹ cha, Mẹ cha yêu dấu như hoa trên cành. Từ ngày về ở với anh, Anh đánh anh chửi, anh tình phụ tôi. Đất xấu nặn chẳng nên nồi, Anh về lấy vợ, để tôi lấy chồng. Lấy chồng từ thuở mười ba, Đến khi mười tám thiếp đà năm con. Ra đường người tưởng còn son, Về nhà thiếp đã năm con với chàng. Chàng ơi phụ thiếp làm chi, Thiếp như cơm nguội đỡ khi đói lòng. Thân em như cọc bờ rào, Mọt thì anh đổi cớ sao anh phiền. Thân em như chổi đầu hè, Phòng khi mưa nắng đi về chùi chân. Chùi rồi lại vứt ra sân, Gọi người hàng xóm có chân thì chùi. Đêm nằm nghĩ lại mà coi, Lấy chồng ăn nhậu như voi phá nhà. Đôi ta như lúa đòng đòng, Đẹp duyên nhưng chẳng đẹp lòng mẹ cha Em đã bảo mẹ rằng đừng, Mẹ hấm mẹ hứ, mẹ bưng ngay vào. Bây giờ chồng thấp vợ cao, Như đôi đũa lệch so sao cho bằng. Hiếu tình buồn bực trong mình, Sợ thầy hãi mẹ làm thinh vui cười. Nỗi buồn làm dâu: Đêm nằm tôi nghĩ tôi sầu, Làm dâu thật khổ từ đầu đến chân. Ra thân tối mặt vùi đầu, Các chị sung sướng riêng dâu mẹ hành. Chê tôi khờ dại không lanh, Mẹ đào mẹ chửi mẹ hành xót xa. Công trình cha mẹ tôi đẻ tôi ra, Gả cho con mẹ còn bù của thêm, Phải thời chồng vợ trọn niềm, Sui gia đi lại ấm êm ở đời, Không nên mỗi đứa một nơi, Tôi ra khỏi cửa để mẹ kiếm nơi sang giầu. 2. Ca Dao về tình cảm mẹ cha và con cái Cha mẹ thương con: Thương con tần tảo sớm hôm, Cơm đùm chéo áo, cháo đùm lá môn. Nuôi con chẳng quản chi thân, Bên ướt mẹ nằm, bên ráo con lăn. . Xiết bao bú mớm bù chì, Đến khi con lớn con đi lấy chồng. Có con đỡ gánh đỡ gồng, Con đi lấy chồng, vai gánh tay mang. . Biển Đông còn lúc đầy vơi, Chớ lòng cha mẹ suốt đời tràn dâng Con ho lòng mẹ tan tành, Con sốt lòng mẹ như bình nước sôi . Bồng cho con bú một hồi, Mẹ đã hết sữa, con vòi con la Nuôi con buôn bán tảo tần, Chỉ mong con lớn nên thân với đời. Những khi trái nắng trở trời, Con đau là mẹ đứng ngồi không yên. Trọn đời vất vả triền miên, Chăm lo bát gạo đồng tiền nuôi con. Nuôi con chẳng quản chi thân, Bên ướt mẹ nằm, bên ráo con lăn, Lấý gì đền nghĩa khó khăn, Lên non xắn đá, xây lăng phụng thờ . Cha tôi tuy đã già rồi, Nhưng còn làm lụng để nuôi cả nhà. Sớm hôm vừa dấy tiếng gà, Cha tôi đã dậy để ra đi làm Miệng ru mắt nhỏ hai hàng, Nuôi con khôn lớn mẹ càng thêm lo. Chim trời ai dễ đếm lông, Nuôi con ai dễ kể công tháng ngày. Gió mùa thu mẹ ru con ngủ, Năm canh chày thức đủ năm canh. Nhớ thương cha mẹ: Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa Miệng nhai cơm búng, lưỡi lừa cá xương Lên chùa thấy Phật muốn tu Về nhà thấy mẹ công phu chưa đền Chiều chiều ra đứng ngõ sau, Ngó về quê mẹ ruột đau chín chiều Chiều chiều xách giỏ hái rau Ngó lên mả mẹ ruột đau như dần Chiều chiều lại nhớ chiều chiều Nhớ cha, nhớ mẹ chín chiều ruột đau . Giữa đêm ra đứng giữa trời, Cầm tờ giấy bạch chờ lời mẹ răn. Vẳng nghe chim vịt kêu chiều Bâng khuâng nhớ mẹ chín chiều ruột đau Thương thay chín chữ cù lao Tam niên nhũ bộ biết bao nhiêu tình. Mẹ già ở túp lều tranh Sớm thăm tối viếng mới đành dạ con Mẹ già như trái chín cây Gió đưa mẹ rụng biết ngày nào đây? Mẹ già như chuối ba hương Như xôi nếp một, như đường mía lau. . Ơn cha núi chất trời Tây Láng lai nghĩa mẹ nước đầy biển Đông Trông lên thấy đạo cha già Lòng con tưởng nhớ xót xa rầu rầu Xa cha lòng những quặn đau Biết ngày nào mới cùng nhau quây quần Thương mẹ nhớ cha như kim châm vào dạ Nghĩ đến chừng nào, lụy hạ tuôn rơi . Thuyền không bánh lái thuyền quày Con không cha mẹ, ai bày con nên. Mỗi đêm mỗi thắp đèn trời Cầu mong cha mẹ sống đời với con Đêm đêm khấn nguyện Phật Trời, Cầu cho cha mẹ sống đời với con Đêm nằm niệm Phật Thích Ca Cầu cho cha mẹ kết hoa liên đài Gió thúc cội thung nhánh tùng khua rúc rắc Nhớ cha mẹ già ruột thắt gan teo Nước chảy ra thương cha nhớ mẹ Nước chảy vào thương mẹ nhớ cha Lên non mới biết non cao Nuôi con mới biết công lao mẫu từ Có con mới rõ sự tình Xưa kia thầy mẹ thương mình thế nao! Còn cha gót đỏ như son Đến khi cha chết, gót con đen sì Con có cha như nhà có nóc, Con không cha như nòng nọc đứt đuôi Đêm khuya trăng rụng xuống cầu, Cảm thương cha mẹ dãi dầu ruột đau. Ngó lên trời thấy cặp cu đang đá, Ngó ra ngoài biển, thấy cặp cá đang đua. Đi về lập miếu thờ vua, Lập trang thờ mẹ, lập chùa thờ cha. Ngó lên nhang tắt đèn mờ Mẫu thân đâu vắng bàn thờ lạnh tanh Ngó lên ngó xuống thì vui Ngó về quê mẹ ngùi ngùi nhớ thương Một năm một tuổi thêm già Công cha nghĩa mẹ bao la tấc lòng. Con nay tóc bạc da mồi Nhớ thương cha mẹ trọn đời không nguôi. Dạt dào gió kép mưa đơn Tấc lòng ghi nhớ công ơn mẫu từ. Ngó lên nhang tắt đèn mờ Mẫu thân đâu vắng bàn thờ lạnh tanh. Ngó lên ngó xuống thì vui Ngó về quê mẹ ngùi ngùi nhớ thương Một năm một tuổi thêm già Công cha nghĩa mẹ bao la tấc lòng. Con nay tóc bạc da mồi Nhớ thương cha mẹ trọn đời không nguôi. Dạt dào gió kép mưa đơn Tấc lòng ghi nhớ công ơn mẫu từ. . Cha già khuất bóng từ lâu Lòng con cứ mãi âu sầu nhớ thương. Cây khô chưa dễ mọc chồi Bác mẹ chưa dễ ở đời với ta Non xanh bao tuổi mà già, Bởi vì sương tuyết hóa ra bạc đầu Nuôi con mới biết sự tình, Thầm thương cha mẹ nuôi mình khi xưa. Mẹ già hết gạo treo niêu, Mà anh khăn đỏ khăn điều vắt vai. . Mẹ già như ánh trăng khuya, Dịu dàng soi tỏ bước đi con hiền. Đói lòng ăn trái ổi non, Nhịn cơm nuôi mẹ cho tròn nghĩa xưa. Ai bưng bầu rượu đến đó phải chịu khó bưng về Em đang ở hầu thầy mẹ cho trọn bề hiếu trung. Ví dầu con phụng bay qua Mẹ nói con gà, con cũng nói theo. Muốn cho gần mẹ gần cha, Khi vào thúng thóc, khi ra quan tiền Ai về tôi gởi buồng cau, Buồng trước kính mẹ, buồng sau kính thầy. Ai về tôi gởi đôi giày, Phòng khi mưa gió để thầy mẹ đi. Ba năm bú mớm con thơ, Kể công cha mẹ, biết cơ ngần nào. Dạy rằng chín chữ cù lao, Bể sâu không ví, trời cao không bì. Chim còn mến cội mến cành (nhành) Anh đây cũng biết nghĩa sinh thành công lao. Chăm sóc cha mẹ: Tôm càng lột vỏ bỏ đuôi, Giã gạo cho trắng mà nuôi mẹ già. Dấn mình gánh nước làm thuê, Miễn nuôi được mẹ quản gì là thân. Hiếu thuận sinh ra con hiếu thuận, Ngỗ nghịch nào con có khác chi! Xem thử trước thềm mưa xối nước, Giọt sau, giọt trước chẳng sai gì? Ở đời ai cũng có lần, Làm cha mẹ mới biết ơn sinh thành. Người xưa khó nhọc nuôi mình, Khác gì mình đã hết tình nuôi con. Công cha nghĩa mẹ cao vời, Nhọc nhằn chẳng quản suốt đời vì ta. Nên người con phải xót xa, Đáp đền nghĩa nặng như là trời cao. Đội ơn chín chữ cù lao, Sanh thành kể mấy non cao cho vừa Công cha như núi ngất trời Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông Núi cao biển rộng mênh mông Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi. Công cha đức mẹ cao dày, Cưu mang trứng nước những ngày ngây thơ. Nuôi con khó nhọc đến giờ, Trưởng thành con phải biết thờ song thân. Khôn ngoan nhờ ấm ông cha, Làm nên phải đoái tổ tông phụng thờ. Đạo làm con chớ hững hờ, Phải đem hiếu kính mà thờ từ nghiêm. . Trách ai đặng cá quên nơm Đặng chim bẻ ná quên ơn sinh thành . Lo đêm rồi lại lo ngày, Ở sao hiếu thảo cho tày phận con. . Mẹ còn chẳng biết là may Mẹ mất mới tiếc những ngày làm con. . Mẹ còn là cả trời hoa Cha còn là cả một tòa kim cương. . Mẹ anh lội bụi lội bờ Sao anh áo lụa quần tơ ngày ngày. . Mẹ anh bụng đói thân gầy Sao anh vui thú mâm đầy cỗ cao. . Mẹ anh như tép lao xao Sao anh lấp lánh như sao trên trời. . Mẹ anh quần quật một đời Sao anh ngoảnh mặt anh cười cợt hoa Con người có tổ có tông Như cây có cội như sông có nguồn. Có cha, có mẹ có hơn Không cha, không mẹ như đàn không dây. Mẹ cha như nước, như mây, Làm con phải ở cho tầy lòng con. Dạy con, con nhớ lấy lời, Trọng cha, kính mẹ, suốt đời chớ quên. Ân cha nghĩa mẹ chưa đền Bậu mong ôm gối cuốn mền theo ai ? . Làm trai nết đủ trăm đường Trước tiên điều hiếu, đạo thường xưa nay Công cha, đức mẹ cho dày Cưu mang trứng nước những ngày ngây thơ Nuôi con khó nhọc đến giờ Trưởng thành con phải biết thờ hai thân Thức khuya dậy sớm cho cần Quạt nồng ấp lạnh giữa phần đạo con . Mất mẹ mất cha thật là khó kiếm Mất vợ mất chồng dễ kiếm như chơi . Mẹ già tội lắm em ơi Khoan ăn bớt ngủ mà nuôi mẹ già. Bông ngâu rụng xuống cội ngâu Em còn cha mẹ dám đâu tư tình Con đa đa đậu nhánh đa đa Anh biểu em đừng lấy chồng xa Ở nhà cha yếu mẹ già Bát cơm ai đỡ, tách trà ai dâng?
Ngày sau Trời phạt đứng đàng ăn xin
Bác mẹ đâu dễ ở đời với ta.
Bởi vì sương tuyết hóa ra bạc đầu.
Hết trưa lại tối, hết ngày lại đêm. Đông qua Xuân lại đến liền, Hè về rực rỡ, êm đềm Thu sang. Giờ con chăm học, chăm làm, Thì mai sau sẽ giỏi dang giúp đời. Nước nhà mong đợi con ơi, Hãy luôn ghi nhớ những lời thầy khuyên
Như cơm nếp mật, như đường mía lau. Đường mía lau càng lâu càng ngát, Cơm nếp mật ngào ngạt hương say. Ba hương lây lất tháng ngày, Gió đưa mẹ rụng, con rày mồ côi.
Như sương trên cỏ, như lời hát ru. Lời hát ru vi vu trong gió, Sương trên cỏ khó vỡ dễ tan. Mây trôi lãng đãng trên ngàn, Gió đưa tan, hợp, hợp, tan, nao lòng. 3. Ca Dao về tình anh em bà con . Đắng cay cũng thể ruột rà, Ngọt ngào cho lắm cũng là người dưng. . Anh em như thể tay chân Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần. . Khôn ngoan đá đáp người ngoài, Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau. . Em chồng ở với chị dâu, Coi chừng kẻo nó giết nhau có ngày. . Con cô, con cậu thì xa, Con chú, con bác thật là anh em. .
Người ta đãi chị, chị đừng đãi em. 1. DẪN NHẬP Không phải quá tự hào, nhưng có lẽ trên thế giới, hiếm có dân tộc nào kiên cường bất khuất, mà lại nặng tình, nặng nghĩa như người dân Việt. Vó ngưa Nguyên Mông dẵm nát đất Trung Nguyên nhưng bao lần đến Việt Nam đều phải quay về. Giặc Pháp, giặc Mĩ hiện đại thiện chiến cũng đành thất bại. Trung Quốc đất rộng người đông, dùng bao thủ đoạn âm mưu thâm độc chưa thành công. Cả ngàn năm Bắc thuộc không làm đồng hóa được người dân Việt. Có thể nói dòng máu Lạc Hồng luôn nóng ấm ân tình, chảy trong tâm hồn những con người bé nhỏ nghèo khó ấy, đã cho họ một sức sống anh dũng phi thường. Dòng máu ấy không chỉ làm nên một Việt Nam anh hùng, mà còn làm nên một Việt Nam mượt mà tình cảm qua những làn điệu dân ca, ca dao. 2. NỘI DUNG Không ai có thể thống kê hết những sắc màu tình cảm trong muôn ngàn những mối quan hệ của người dân Việt. Bao thế hệ đi qua đã để lại một khối lượng lớn ca dao dân ca ăm ắp ân tình làm nên trái tim ấm áp trong lòng văn hóa Đại Việt. Trong muôn ngàn những ân tình; Tình yêu lứa đôi, tình yêu quê hương đất nước, yêu lao động…thì số lượng những câu ca dao nói về tình cảm gia đình cha con, chồng vợ… chiếm một vị trí rất quan trọng và vô cùng phong phú. Vốn dĩ mang dòng dõi con Lạc cháu Hồng, người Việt rất yêu quý tổ tông, nòi giống, vì thế tình cảm gia đình yêu thương gắn bó chính là nét truyền thống muôn đời của người Viêt. Trong gia đình Việt Nam có khi lên đến “Tứ đại đồng đường”, nó chính là một Xã hội thu nhỏ. Chính các mối quan hệ rắc rối, chằng chịt của nó, cùng với tâm hồn dạt dào tình cảm của người dân Việt làm cho ca dao dân ca về tình cảm gia đình vô cùng phong phú, nhiều màu sắc. Ca dao dân ca thể hiện rất hoàn hảo nét đẹp cao quý của tình cảm thiêng liêng này. Nói đến nhân tố đầu tiên, cốt tỷ làm nên gia đình, phải nói đến vợ chồng. Tình cảm vợ chồng yêu thương gắn bó, chính là cơ sở của một gia đình tốt đẹp, là một tế bào lành mạnh của xã hội. Trên đồng cạn dưới đồng sâu, Chồng cày vợ cấy, con trâu đi bừa. Vợ chồng hòa thuận chính là sức mạnh cho họ cùng vượt qua khó khăn gian khổ, làm lợi ích cho xã hội. Họ có thể cùng nhau chia ngọt sẻ bùi, cùng xây dựng mái ấm, nuôi dưỡng con cái tốt, khiến xã hội giàu mạnh an vui. Nhưng không phải lúc nào cũng “Phu sướng phụ tùy” đẹp đôi tốt lứa, trong ấm ngoài êm. Trong những gia đình phong kiến ngày xưa, truyền thống gia đình “tam đại”, “tứ đại”, hay năm thê bảy thiếp, thì sẽ có nhiều xung đột tình cảm giữa các mối quan hệ xảy ra. Nhưng nó chỉ làm cho các cung bậc tình cảm của con người thêm phong phú, làm cho ca dao dân ca thêm nhiều màu sắc, có khi hóm hỉnh cười ra nước mắt. Sống với chồng họ hết lòng chăm lo cho chồng, cho con và gia đình chồng. Lấy chồng từ thuở mười ba, Đến khi mười tám thiếp đà năm con. Ra đường người tưởng còn son, Về nhà thiếp đã năm con với chàng. Cho dù cha mẹ anh em nhà chồng có phụ rẫy, họ cũng phải vì chồng vì con mà cam chịu. Bởi vì con heo nên phải đèo khúc chuối, Bởi vì con muỗi nên phải thả màn loan. Bởi vì chàng nên thiếp phải chịu đòn oan, Phụ mẫu nhà đay nghiến, thế gian chê cười. Nhưng rồi thì “năm tháng trôi đi lòng người thay đổi”, đến cả người chồng mình chăm sóc yêu thương cũng thay dạ đổi lòng. Ngày xưa anh bủng anh xanh, Tay tôi nâng chén thuốc, tay tôi đèo múi chanh. Bây giờ anh khỏi anh lành, Anh mê nhan sắc, anh tình phụ tôi. Nhưng vì con cái họ lại một lần nữa cam chịu hẩm hiu. Chàng ơi phụ thiếp làm chi, Thiếp như cơm nguội đỡ khi đói lòng. Ca dao dân ca trở thành người bạn tâm tình cho họ thở than nỗi lòng. Nhưng chỉ là thở than cho khuây khỏa mà thôi, còn cả tâm tư hi vọng, hạnh phúc của họ đều dành cho con cái. Có thể nói trong đề tài ca dao tình cảm gia đình thì mảng thiêng liêng cao đẹp nhất chính là tình cảm cha mẹ và con cái. Trong đó không có gì đẹp bằng tình mẫu tử. Con ơi con ngủ cho yên, Hết gạo hết tiền mẹ kiếm mẹ nuôi. Công trình kể biết mấy mươi, Mai sau con lớn con đền bồi mẹ cha. Hình tượng người mẹ Việt nam chính là vẻ đẹp tuyệt vời của ca dao tình cảm gia đình. Mẹ già như áng mây trôi, Như sương trên cỏ, như lời hát ru. Lời hát ru vi vu trong gió, Sương trên cỏ khó vỡ dễ tan. Con dẫu lớn vẫn là con của mẹ Đi hết đời lòng mẹ vẫn theo con Mẹ chính là nhịp cầu ân tình cho con gắn bó yêu thương với mọi người trong gia đình. Mẹ chính là nhân tố nền tảng tạo lập tính cách nhân phẩm đầu đời cho con. Mẹ thổi vào tâm hồn thơ bé của con những tình cảm yêu thương trong sáng ngọt ngào nhất. “Sữa nuôi phần xác hát nuôi phần hồn.” Mẹ ru rằng: Cái cò đi đón cơn mưa, Tối tăm mù mịt ai đưa cò về. Cò về thăm quán cùng quê Thăm cha thăm mẹ cò về thăm anh. Cò bay xuống vũng trâu đằm, Lấy rơm làm tổ cho con cò nằm. Trong lời ru của mẹ chứa đựng tất cả những thăng trầm nắng mưa, những hoàn cảnh xã hội. Mẹ vẽ vào tâm hồn con mình từ cảnh sắc non sông gấm vóc đến những ước mơ khát vọng sống. Thời giờ ngựa chạy, tên bay, Hết trưa lại tối, hết ngày lại đêm. Đông qua Xuân lại đến liền, Hè về rực rỡ, êm đềm Thu sang. Giờ con chăm học, chăm làm, Thì mai sau sẽ giỏi dang giúp đời. Nước nhà mong đợi con ơi, Hãy luôn ghi nhớ những lời thầy khuyên. Lời mẹ ru con thấu tình đạt lý, mong muốn con hướng tới đời sống tinh thần tốt đẹp hơn… 3. KẾT LUẬN Qua những bài dân ca-ca dao về tình cảm gia đình, cho chúng ta thấy người phụ nữ, người mẹ là nhân vật trữ tình nhất và cũng là nhân vật chịu đựng nhất, quan trọng nhất. Người phụ nữ là hạt nhân trung tâm gánh vác mọi mối quan hệ trong gia đình. Họ chính là những người vợ đảm đang, là người con dâu hiếu thảo, là người chị chăm chỉ, là người mẹ dịu hiền. Tục ngữ có một câu rất chí tình dành cho họ: “Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm.” Có thể nói nếu không có họ thì không hình thành nên gia đình, cũng không có tổ ấm yêu thương với những đứa con tương lai cho đất nước. Đặc biệt là nếu không có họ thì không có ca dao dân ca phong phú truyền tải cho đến hôm nay và mai sau. |
