Ung thư trực tràng có thể làm tổn hại đến sức khỏe và tính mạng của người bệnh. Vì vậy mọi người cần phải nắm rõ các kiến thức cơ bản của bệnh viêm trực tràng để ngăn chặn phòng tránh biến chứng nguy hiểm thành ung thư cũng như các bệnh liên quan.
Viêm trực tràng là bệnh như thế nào?
Trực tràng là một đoạn cuối của ruột già [ đại tràng ] nằm ở vị trí trước vùng hậu môn. Viêm trực tràng là bệnh lý xảy ra khi trực tràng của người bệnh bị tổn thương dẫn tới tình trạng viêm, loét….
Đây là căn bệnh không phân biệt tuổi tác, không phân biệt giới tính, ai cũng có thể mắc viêm trực tràng đặc biệt là một số người có thói quen như: uống rượu bia, hút thuốc lá, ăn uống đồ cay nóng. Bệnh nhân sẽ bị căn bệnh này làm ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình hoạt động của hệ tiêu hóa từ đó gây ra nhiều phiền toái trong cuộc sống và tổn hại sức khỏe.
Viêm trực tràng [ Ảnh minh họa ]
Nguyên nhân gây bệnh viêm trực tràng là gì?
Phần lớn nguyên nhân mà mọi người thường mắc phải căn bệnh viêm trực tràng đó là:
- Do lây truyền, bệnh lậu…: Những người bị bệnh lậu hay người quan hệ tình dục với người bệnh gây kích ứng niêm mạc trực tràng từ đó có thể là nguyên nhân khiến người đó bị bệnh viêm trực tràng.
- Người bị stress, thần kinh căn thẳng, dư chấn tâm lý cũng có thể là một trong những nguyên nhân khiến người đó bị mắc bệnh về tiêu hóa đặc biệt là viêm trực tràng.
- Nguyên nhân mắc bệnh trực tràng do ăn uống thiếu khoa học: Người ăn quá nhiều thực phẩm giàu protein và chất béo mà không mất nhiều chất xơ thì có thể làm gia tăng các triệu chứng của bệnh. Các loại thực phẩm này sẽ làm tăng khả năng tiết dịch mật từ đó thúc đẩy vi khuẩn đường ruột vì vậy sẽ dần dần làm tổn thương trực tràng gây tình trạng viêm nhiễm…
- Nguyên nhân do bị các bệnh về tiêu hóa khác như dạ dày, đại tràng hoặc do sử dụng thuốc kháng sinh không đúng cách cũng làm tăng khả năng bị bệnh trực tràng.
Triệu chứng chính của bệnh viêm trực tràng
Cho biết rằng dấu hiệu nhận biết người đó có bị mắc viêm trực tràng hay không thông thường được biểu hiện qua một số triệu trứng như:
- Chảy máu, đau rát khu vực gần hậu môn
- Đau bụng dưới phía bên trái
- Luôn có cảm giác trướng bụng, đầy bụng
- Người bị táo bón lẫn tiêu chảy và phân có dính máu. Viêm loét trực tràng nặng hơn thì thường không có phân chỉ thấy chất nhầy có máu hoặc bị sốt cao mệt mỏi giảm protein trong máu...
- Người luôn có dấu hiệu đau bụng, muốn đi đại tiện ngay khi bị đau bụng nhưng lại bị mót mỗi lần đi đại tiện.
- Ngoài ra bệnh nhân bị viêm trực tràng còn có một số triệu chứng khác như: Thiếu máu, bị phù chân, mất nước, khí huyết không thông [ huyết áp tụt ]…….
Cách điều trị bệnh viêm trực tràng
Hầu hết bệnh nhân bị viêm trực tràng giai đoạn khởi phát rất dễ nhầm lẫn với người bị tiêu chảy. Vì vậy mọi người thường có tâm lý chủ quan không đi khám và thường sẽ tự ý mua thuốc về để điều trị bệnh từ đó khiến cho bệnh diễn tiến nhanh hơn. Các chuyên gia y tế hàng đầu tại Bệnh Viện Đa Khoa Bảo Sơn khuyến cáo mọi người nên đi khám bệnh tiêu hóa ngay sau khi có một trong các dấu hiệu được liệt kê ở trên để có phương pháp điều trị sớm và hiệu quả.
Nếu người bị viêm trực tràng được phát hiện ngay ở giai đoạn đầu thì các bác sĩ điều trị chỉ cần chỉ định kê cho bạn một số loại thuốc kháng sinh kết hợp với việc ăn uống điều độ thì có thể hoàn toàn chữa dứt điểm được bệnh.
Đối với các bệnh nhân bị nặng hơn sau khi đi kiểm tra thì cần được bác sĩ tư vấn đưa ra pháp đồ điều trị cụ thể. Khi đó có thể bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật để điều trị đối với những bệnh nhân bị viêm trực tràng mãn tính hay đang có biến chứng nặng hơn nguy hiểm hơn…
Để có thể chữa trị bệnh viêm trực tràng đạt kết quả tốt nhất thì bệnh nhân cần tuyệt đối tuân thủ theo pháp đồ điều trị của bác sĩ đề ra. Nếu bạn có bất kì thắc mắc nào cần giải đáp hoặc đặt lịch khám và tư vấn về bệnh lý của các giáo sư tại Bệnh Viện Đa Khoa Bảo Sơn xin quý khách vui lòng liên hệ Hotline 0915850770 hoặc website www.baosonhospital.com.
Bệnh viện Đa khoa Bảo Sơn 2 chung tay phòng chống dịch Covid-19
bảo vệ sức khỏe người dân:
✅✅ 100% khách hàng đến thăm khám và chữa bệnh, đối tác đến làm việc và CBNV tại bệnh viện đều phải thực hiện 5K [Khẩu trang - Khử khuẩn - Khoảng cách - Không tập trung - Khai báo y tế] nhằm đảm bảo an toàn và phòng chống dịch Covid-19.
🛑🛑 THỰC HIỆN test nhanh Covid-19 đối với người bệnh, người chăm sóc người bệnh, đối tác khi có triệu chứng sốt, ho, nghẹt mũi, mệt mỏi… trước khi khám, chữa bệnh và làm việc tại bệnh viện.
Viêm trực tràng là bệnh lý nguy hiểm, là nguyên nhân hàng đầu gây ra ung thư đại trực tràng. Tuy nhiên rất nhiều người vẫn chủ quan trước những dấu hiệu ban đầu của bệnh. Hãy cùng tìm hiểu xem bệnh viêm trực tràng là gì, nguyên nhân và cách điều trị phù hợp.
Trực tràng là đoạn cuối của đại tràng, là phần cuối của ruột già, gần sát hậu môn.
Trực tràng là phần cuối của ruột già, gần sát với hậu môn, dài từ 11-15 cm và được chia làm 3 đoạn:
- Trực tràng thấp: < 5cm tính từ góc giữa của trực tràng và ống hậu môn.
- Trực tràng giữa: 5-10cm
- Trực tràng cao: > 10-15cm
Trực tràng cũng thuộc bộ phận của đại tràng. Khi đại tràng phân hủy chất cặn bã tạo thành phân sẽ dồn phân từ đoạn đại tràng trên xuống trực tràng.
Khi niêm mạc đại tràng bị kích thích, sẽ gây co bóp mạnh ở cơ trơn, mở cơ thắt ở hậu môn và kết hợp với sự co bóp thành bụng để đẩy phân ra ngoài.
Viêm trực tràng là những tổn thương, xuất hiện vết viêm loét quanh niêm mạc trực tràng, có thể gây xung huyết. Vì chức năng của trực tràng khác với phần còn lại của đại tràng nên sẽ có nhiều triệu chứng khác với phần còn lại của đại tràng.
Viêm trực tràng chia thành 2 giai đoạn, cấp tính và mãn tính.
- Viêm trực tràng cấp tính xảy ra khi chỉ mới xuất hiện những tổn thương ở lớp niêm mạc phía trên cùng, chưa xâm nhập sâu vào thành ruột.
- Viêm trực tràng mạn tính là thể nặng của bệnh. Lúc này vị trí viêm đã xâm lấn sâu vào các lớp biểu mô và lan sang những phần phía trên niêm mạc đại tràng.
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới viêm trực tràng như thói quen sinh hoạt và có các yếu tố bệnh lý. Cụ thể:
- Chế độ ăn uống không lành mạnh, ít vận động: Sử dụng nhiều thực phẩm cay nóng, thực phẩm đóng hộp, đồ ăn nhanh, đồ ăn tanh sống, thực phẩm ôi thiu, không đảm bảo vệ sinh an toàn.
- Nhiễm trùng do vi khuẩn, virus, nấm gây viêm như Salmonella, Shigella, Campylobacter…
- Nhiễm trùng do vi khuẩn lây qua đường tình dục, quan hệ tình dục không an toàn thúc đẩy nguy cơ những mầm bệnh phát triển trong trực tràng, gây viêm như khuẩn lậu cầu, chlamydia, vi khuẩn Herpes sinh dục.
- Có bệnh lý về đường tiêu hóa như bệnh viêm ruột [bệnh Crohn hoặc viêm loét đại tràng]. Có khoảng 30% người mắc bệnh viêm ruột gặp phải vấn đề trực tràng.
- Sử dụng nhiều thuốc kháng sinh gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột, khiến hại khuẩn Clostridium difficile phát triển mạnh.
- Viêm trực tràng chảy máu sau xạ trị [xạ trị ung thư buồng trứng hoặc tuyến tiền liệt].
- Tiền sử bản thân hoặc gia đình có người mắc các bệnh trực tràng hoặc polyp đại tràng, các hội chứng di truyền như đa polyp tuyến gia đình.
Viêm trực tràng thường đặc trưng bởi tình trạng táo bón hoặc tiêu chảy nhiều lần.
Viêm trực tràng ở giai đoạn nhẹ chưa xuất hiện những biểu hiện rõ ràng và rất dễ nhầm lẫn với các triệu chứng của rối loạn tiêu hóa. Tuy nhiên, bạn nên chú ý những đặc điểm dưới đây để biết mình có phải đang gặp phải bệnh viêm trực tràng hay không.
- Táo bón hoặc tiêu chảy nhiều lần trong ngày [có thể lên tới 10 lần trong ngày]
- Phân có lẫn chất nhầy hoặc máu
- Cảm giác khó chịu, đau khi đại tiện, ngứa ngáy, nóng rát hậu môn
- Chướng bụng
- Đau thắt lưng kèm đau bụng dưới bên trái
- Chảy máu trực tràng, ra nhiều hơn khi bệnh chuyển sang giai đoạn mạn tính
- Cơ thể mệt mỏi, chán ăn, sụt cân
Viêm trực tràng là bệnh lý không hiếm gặp, thường gặp ở hầu hết đối tượng, tuy nhiên tập trung ở hai độ tuổi 15-30 tuổi và trên 50 tuổi.
Ngoài độ tuổi, dựa vào nguyên nhân gây bệnh còn có thể nhận biết được những đối tượng dễ mắc viêm trực tràng:
- Những người mắc các bệnh lý liên quan tới đại tràng
- Người sử dụng thực phẩm không đảm bảo, chế độ ăn uống, sinh hoạt không lành mạnh
- Người sử dụng nhiều thuốc kháng sinh
- Người trải qua hóa trị xạ trị gần khu vực trực tràng
Theo thống kê năm 2010 từ GS.TS.BS Nguyễn Bá Đức – Nguyên Viện trưởng Viện Phòng chống Ung thư Việt Nam, ung thư đại trực tràng đứng hàng thứ 4 trong 10 bệnh ung thư phổ biến nhất ở cả nam và nữ, chiếm tới 50-60%. Nguyên nhân chủ yếu là do viêm trực tràng. Mỗi năm, nước ta có tới 14.000 trường hợp bị phát hiện ung thư trực tràng.
Ngoài biến chứng nặng nhất là ung thư, bệnh viêm đại tràng còn gây ra những biến chứng nguy hiểm như:
- Thiếu máu, cơ thể bị mất máu trong quá trình chảy máu trực tràng
- Đau đầu chóng mặt, cơ thể mệt mỏi, da dẻ xanh xao
- Xuất hiện những vết loét rộng, lan sang các bộ phận khác như thành ruột, tạo thành các lỗ rò giữa ruột và da hoặc các cơ quan nội tạng khác với ruột như bàng quang hay âm đạo.
- Thủng trực tràng
>> Tìm hiểu thêm: Ung thư đại tràng: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Ở giai đoạn đầu, bệnh viêm trực tràng biểu hiện không rõ ràng, những triệu chứng này không thường xuyên. Tuy nhiên ngay khi có những dấu hiệu bất thường dưới đây, bạn nên đi thăm khám kịp thời để phát hiện bệnh:
- Táo bón hoặc tiêu chảy sau khi sử dụng thuốc quá 3 ngày
- Đau rát, khó chịu khi đại tiện
- Có cảm giác đau ống trực tràng
- Xuất hiện máu lẫn trong phân, có thể là máu tươi hoặc chất nhầy
- Cơ thể sốt, mệt mỏi, chán ăn
Những dấu hiệu nhận biết của viêm trực tràng rất giống với các triệu chứng của bệnh lý về tiêu hóa nên khó nhận biết qua chẩn đoán lâm sàng. Do vậy, các bác sĩ sẽ liệt kê triệu chứng để tiến hành loại bỏ bằng phương pháp cận lâm sàng như:
- Xét nghiệm phân: xác định viêm có phải do nhiễm trùng bởi vi khuẩn hay không
- Nội soi trực tràng: Sử dụng ống nội soi có gắn camera để quan sát các ổ viêm quanh trực tràng
- Soi toàn bộ đại tràng: Cho phép bác sĩ xem toàn bộ ruột để tìm ra nguyên nhân và vị trí bệnh
- Kiểm tra các bệnh lây qua đường tình dục
- Phương pháp sinh thiết: Lấy mẫu tế bào để xác định tình trạng viêm
Dựa vào triệu chứng, nguyên nhân gây bệnh và tình trạng sức khỏe, các bác sĩ sẽ chỉ định những loại thuốc phù hợp cho từng trường hợp viêm trực tràng cụ thể.
Có nhiều phương pháp điều trị viêm trực tràng.
Sử dụng thuốc kháng sinh hoặc thuốc kháng siêu vi ví dụ như thuốc kháng virus nếu là virus herpes truyền qua đường tình dục.
- Nhiễm trùng do Salmonella không cần sử dụng kháng sinh, chỉ cần bù nước – điện giải và duy trì chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh.
- Nhiễm trùng do vi khuẩn Shigella: điều trị bằng Ampicillin, Tetracyclin, Ciprofloxacin, Trimethoprim-Sulfamethoxazole.
- Do bệnh lây nhiễm qua đường tình dục: Điều trị kháng sinh cho từng trường hợp như Penicillin Gbenzathine [cho trường hợp nhiễm Syphilitic], Acyclovir[nhiễm trùng herpes simplex].
Điều trị viêm trực tràng do bức xạ nhẹ có thể không cần điều trị. Trong trường hợp viêm trực tràng bức xạ nặng, gây đau và chảy máu buộc phải có những phương pháp can thiệp:
- Nếu đau và viêm trực tràng chảy máu cần dùng thuốc kháng viêm như Steroids
- Các loại thuốc xổ có tác dụng cầm máu, giảm viêm loét
- Chỉ định dùng laser để loại bỏ mô tổn thương
Trường hợp nguyên nhân gây bệnh là các bệnh Crohn hoặc viêm loét đại tràng, cần giảm viêm trong trực tràng:
- Thuốc chống viêm như mesalamine [Tidocol, Canasa,…]
- Thuốc corticosteroid
Các loại thuốc này có sẵn trong thuốc đạn, thuốc viên hoặc thuốc sổ.
Có thể sử dụng thuốc steroid đạn hoặc thuốc đặt hậu môn để dễ dàng dùng được cho người viêm trực tràng
Khi viêm trực tràng chuyển sang giai đoạn mãn tính, các bác sĩ thường chỉ định bệnh nhân điều trị bằng cách phẫu thuật cắt bỏ đi những phần mô tổn thương trên ống trực tràng. Trường hợp nặng có thể phải cắt bỏ toàn bộ trực tràng.
Các trường hợp cần cắt bỏ như:
- Thủng trực tràng
- Phình giãn đại trực tràng nhiễm độc
- Chảy máu ồ ạt, điều trị nội khoa không có kết quả
- Ung thư hóa hoặc dị sản mức độ nặng.
Các bài thuốc dân gian chủ yếu làm giảm các triệu chứng bệnh. Do vậy người bệnh có thể áp dụng với viêm đại tràng thể nhẹ.
Công dụng:
- Trong lá mơ lông có nhiều hoạt chất giúp sát khuẩn đường ruột, tiêu viêm và chống co thắt đại tràng đồng thời giảm các triệu chứng của đau bụng, đầy hơi, đi cầu nhiều lần.
Cách thực hiện:
- Lá mơ lông rửa sạch, thái nhỏ sau đó trộn với lòng đỏ trứng gà
- Lót lá chuối xuống chảo và đổ hỗn hợp lên nướng không dầu
- Nướng chín và sử dụng ngay khi còn nóng để trắng mùi hôi của lá mơ.
Công dụng:
- Nghệ có hoạt chất curcumin, có tính kháng khuẩn, tốt cho hệ tiêu hóa, giúp làm lành những vết viêm loét ở niêm mạc trực tràng. Mật ong có tính ấm, giúp giảm đau, sát khuẩn, nuôi dưỡng hệ tiêu hóa khỏe mạnh.
Cách thực hiện:
- Trộn 2 thìa cà phê bột nghệ và 2 thìa cà phê mật ong thành hỗn hợp sau đó vo viên nhỏ
- Mỗi lần sử dụng khoảng 5 viên
- Nên bảo quản trong lọ thủy tinh ở ngăn mát tủ lạnh
- Nên kiên trì sử dụng đến khi các triệu chứng thuyên giảm
Công dụng:
- Riềng tươi có tác dụng ôn trung tán hàn, ấm tỳ vị, giúp hệ tiêu hóa vận hành trơn tru, đặc biệt trực tràng.
Cách thực hiện:
- Sử dụng khoảng 20g riềng tươi thái lát cùng 20g lá lốt sắc hãm nước sôi để sau 20 phút sử dụng.
- Lấy 20g riềng tươi, 20g búp ổi, 30g vỏ quả chuối xanh sắc với 2 bát nước trong khoảng 10 phút rồi và sắc uống.
Công dụng:
- Trong lá ổi có chứa nhiều hoạt chất như tanin pyrogalic, tritecpenic, axit psiditanic, kích thích cơ trơn ruột, làm se lớp niêm mạc đồng thời ức chế hoạt động của hại khuẩn.
Cách thực hiện:
- Lá ổi rửa sạch ngâm qua với nước muối loãng
- Đun sôi nước với lá ổi và cho thêm chút muối trong khoảng 20 phút đến khi còn 2 chén thì tắt bếp
- Chia nước lá ổi thành 2 lần uống trong ngày khi còn ấm.
Để ngăn ngừa bệnh viêm trực tràng, cách tốt nhất chính là phòng tránh được những nguyên nhân gây bệnh. Để hạn chế nguy cơ, bạn nên thực hiện các biện pháp sau:
-
Tăng cường sử dụng các thực phẩm giàu chất xơ để có hệ tiêu hóa khỏe mạnh.
Bổ sung thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, nhiều chất xơ, sử dụng dầu thực vật thay vì mỡ động vật
- Tăng cường sử dụng thực phẩm có chứa nhiều men vi sinh tốt cho đường tiêu hóa như sữa chua hoặc các chế phẩm sinh học
- Thực hiện quy tắc vệ sinh an toàn thực phẩm, ăn chín uống sôi, ăn chậm nhai kỹ, sử dụng các sản phẩm rõ nguồn gốc xuất xứ
- Nghỉ ngơi hợp lý, tránh làm việc quá sức, căng thẳng
- Thường xuyên tập thể dục thể thao đều đặn để tăng sức đề kháng cho cơ thể.
Trên đây là một số thông tin về viêm trực tràng, nguyên nhân và cách điều trị. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến bệnh tiêu hóa, bạn có thể liên lạc qua hotline 0865 344 349 hoặc chat trực tiếp với bác sĩ tại đây:
Chat với bác sĩ ngay
XEM THÊM:
Luôn tâm niệm “Y học cổ truyền là niềm đam mê của tôi”, TTƯT Nguyễn Thị Hằng hiện là cố vấn y khoa tại Dược Phẩm Tâm Bình. Bà là tác giả của nhiều đề tài nghiên cứu có tính ứng dụng cao trong điều trị các bệnh lý về xương khớp [thoái hóa khớp, thoát vị đĩa đệm, đau thần kinh tọa,...] và các bệnh liên quan đến đường tiêu hóa [viêm đại tràng, tiêu chảy, táo bón,…]
[**] Thời gian phát huy hiệu quả khi sử dụng sản phẩm tùy thuộc vào tình trạng bệnh và cơ địa mỗi người