Cách sử dụng mindmap hiệu quả

Hướng dẫn các bước lập bản đồ tư duy

Bản đồ tư duy không còn xa lạ với nhiều người hiện nay. Tuy nhiên, cách vẽ sơ đồ tư duy đẹp như thế nào thì chưa hẳn ai cũng biết. Hãy cùng Download.vn tìm hiểu nhé!

• Tải iMindMap cho iOS
• Tải iMindMap cho Windows

Làm việc khoa học, biết cách lập kế hoạch triển khai công việc, phát triển dự án hợp lý là bí quyết để thành công trong xã hội hiện đại. Sự ra đời của bản đồ tư duy - mindmap đã giúp việc đó trở nên đơn giản hơn bao giờ hết.

Nếu như trước đây, phần lớn mọi người nghĩ tới vấn đề nào đó đều liệt kê mọi suy nghĩ liên quan ra giấy, sau đó, mới tổng hợp lại. Phương pháp vẽ sơ đồ tư duy ra đời giúp bạn tiết kiệm thời gian và khắc phục điểm yếu của cách làm trên. Về cơ bản, nó sắp xếp và liên kết ý tưởng theo logic và trực quan nhất. Sau khi hoàn thành sơ đồ, bạn sẽ biết ngay bản thân cần phải làm gì để hoàn thành mục tiêu đề ra.

Ngày nay, cách làm mindmap đẹp đã trở nên đơn giản hơn nhiều nhờ sự ra đời của các phần mềm chuyên dụng, nổi bật là iMindMap do chính “cha đẻ” của phương pháp này phát triển.

Một sơ đồ tư duy bao gồm nhiều yếu tố. Dưới đây là mọi điều bạn cần biết để có cách vẽ sơ đồ tư duy đẹp, sáng tạo.

1. Mind map là gì?

Mind map hay bản đồ tư duy là một công cụ suy nghĩ trực quan có thể áp dụng cho mọi chức năng nhận thức, đặc biệt là trí nhớ, học tập, sáng tạo và phân tích. Mind map là một quá trình bao gồm sự kết hợp khác nhau giữa hình ảnh, màu sắc và sự sắp xếp không gian-thị giác. Kỹ thuật này lập bản đồ những suy nghĩ của bạn, sử dụng các từ khóa mà kích thích sự liên kết trong não để phát triển những ý tưởng khác.

Mind map có thể vẽ bằng tay hoặc sử dụng phần mềm iMindMap được chính Tony Buzan - cha đẻ của ý tưởng này tạo ra. Khi tạo một bản đồ tư duy, có nhiều yếu tố để cân nhắc, bao gồm hình ảnh bản đồ trung tâm, các nhánh, màu sắc, từ khóa và những hình ảnh khác.

Gợi ý một số cách dùng sơ đồ tư duy

Brainstorm

Brainstorm là một hoạt động phát triển ý tưởng mới hiệu quả. Các khái niệm được đưa ra trong quá trình này giúp bạn giải quyết những vấn đề cụ thể và bắt đầu thực hiện những đổi mới cần thiết. Tuy nhiên, brainstorm trong nhóm đôi khi hỗn loạn, lúc này, bạn cần tới sự trợ giúp của sơ đồ tư duy.

Lưu giữ thông tin

Với quá nhiều suy nghĩ, ý tưởng trong đầu, bạn dễ quên nhiệm vụ. Nếu vẽ bản đồ tư duy, bạn không lo điều đó. Đây là hình thức ghi nhớ thông tin cực kỳ hiệu quả.

Sáng tạo nội dung

Bất kỳ công việc sáng tạo nội dung nào cũng cần có bố cục hợp lý, và sơ đồ tư duy sinh ra để làm việc đó. Nó cho phép bạn tạo lưu đồ hoàn chỉnh, chứa tất cả các quá trình liên quan.

2. Các bước để vẽ một sơ đồ tư duy

Bước 1: Tạo một ý tưởng trung tâm

Ý tưởng trung tâm hay ý tưởng chính là điểm bắt đầu của bản đồ tư duy và tượng trưng cho chủ đề mà bạn chuẩn bị khám phá.

Ý tưởng trung tâm của bạn nên được đặt ở vị trí trung tâm của trang và bao gồm một hình ảnh đại diện cho chủ đề của Mind map. Điều này thu hút sự chú ý và phát triển các ý tưởng khác, vì bộ não của chúng ta phản hồi tốt hơn với sự kích thích về thị giác.

Hãy dành thời gian để cá nhân hóa ý tưởng chính của bạn cho dù bạn tạo bằng vẽ tay hay trên máy tính, sẽ tăng cường kết nối bạn có với nội dung trong bản đồ tư duy.

Bước 2: Thêm các nhánh cho bản đồ

Bước tiếp theo là tạo các nhánh. Các nhánh chính chảy từ hình ảnh trung tâm là những chủ đề quan trọng. Bạn có thể khám phá mỗi chủ đề hoặc nhánh chính sâu hơn bằng cách thêm các nhánh con.

Vẻ đẹp của bản đồ tư duy là bạn có thể liên tục thêm các nhánh mới mà không bị giới hạn bởi một vài lựa chọn. Hãy nhớ rằng, cấu trúc của Mind Map sẽ được tạo ra một cách tự nhiên khi bạn thêm nhiều ý tưởng và bộ não tự do đưa ra nhiều ý mới từ các khái niệm khác nhau.

Bước 3: Thêm từ khóa

Khi bạn thêm một nhánh vào bản đồ tư duy, bạn sẽ cần thêm cả một ý tưởng chính. Quy tắc quan trọng của việc tạo bản đồ tư duy là sử dụng một từ cho một nhánh. Giữ một từ cho một số lượng liên kết lớn tốt hơn là sử dụng nhiều từ hoặc nhiều cụm từ.

Chẳng hạn như, nếu bạn cho cụm từ “Bữa tiệc sinh nhật” vào một nhánh thì bạn sẽ bị giới hạn trong khía cạnh bữa tiệc. Tuy nhiên, nếu bạn chỉ sử dụng từ khóa “Sinh nhật”, bạn có thể phát triển và khám phá thêm từ khóa bữa tiệc, cũng như các từ khóa khác như bánh ngọt, quà tặng...

Một từ mỗi nhánh cũng mang lại hiệu quả tốt hơn cho các mẩu thông tin từ chủ đề chính. Sử dụng các từ khóa kích thích não của bạn và cho phép bạn ghi nhớ một số lượng lớn thông tin. Điều này được chứng minh bởi Farrand, Hussain và Hennessy [2002], những người đã phát hiện ra rằng các sinh viên y khoa đã sử dụng Mind map tăng 10% trí nhớ dài hạn cho các thông tin thực tế.

Bước 4: Phân màu cho các nhánh

Bản đồ tư duy khuyến khích não bộ suy nghĩ vì nó mang đến một lượng lớn kỹ năng vỏ não từ tư duy, con số đến sáng tạo và đặc biệt.

Việc chồng chéo các kỹ năng như vậy làm cho não của bạn hiệp lực hơn và duy trì mức độ làm việc tối ưu của bộ não. Giữ cho các kỹ năng vỏ não này tách rời khỏi nhau không giúp cho sự phát triển của não bộ trong khi Mind map đang cố gắng làm điều đó.

Một ví dụ về việc cả bộ não cùng suy nghĩ là màu mã hóa Mind map của bạn. Màu sắc liên kết thị giác với tư duy và giúp cho não bộ của bạn tạo ra các phím tắt tinh thần. Điều này cho phép bạn phân loại, highlight, phân tích thông tin và xác định nhiều kết nối mà trước đây chưa từng được phát hiện. Màu sắc cũng làm cho các hình ảnh hấp dẫn và bắt mắt hơn khi so sánh với những hình ảnh đơn sắc.

Bước 5: Bao gồm hình ảnh

Hình ảnh có sức mạnh truyền đặt nhiều thông tin hơn một từ, một câu hay thậm chí cả một đoạn văn. Chúng được não bộ xử lý ngay lập tức và đóng vai trò kích thích thị giác để gợi nhớ lại thông tin. Hơn thế nữa, hình ảnh là ngôn ngữ toàn cầu mà có thể giúp tất cả mọi người đến từ các đất nước khác nhau trên thế giới vượt qua mọi rào cản ngôn ngữ.

Chúng ta đã học cách xử lý hình ảnh từ khi còn nhỏ. Theo Margulies [1991], trước khi trẻ nhỏ học một ngôn ngữ, chúng hình dung hình ảnh trong tâm trí liên quan đến các khái niệm. Do đó, Mind map tối đa hóa mạnh mẽ tiềm năng của hình ảnh.

Trong thời đại công nghệ thông tin, khi hầu hết mọi người điều sở hữu ít nhất một thiết bị điện tử như máy tính, điện thoại thông minh, máy tính bảng thì việc tận dụng những thiết bị đó mang lại sự tiện lợi không hề nhỏ. Để luyện tập và lập bản đồ tư duy cho bản thân, bạn không cần phải mang theo giấy bút mọi lúc mọi nơi, mà chỉ cần tải xuống và sử dụng phần mềm iMindMap. Bạn có thể khám phá các tính năng lấy cảm hứng được thiết kế để nâng cao sự linh hoạt cũng như năng xuất của bản thân.

Có thể nói Mind map là một trong những phương pháp hiệu quả nhất để tận dụng khả năng ghi nhận hình ảnh của bộ não, giúp tăng khả năng ghi nhớ, tư duy, phân tích hay tổng hợp thông tin của một vấn đề nào đó. Biết cách lập và tận dụng bản đồ tư duy sẽ giúp bạn rất nhiều trong học tập cũng như công việc.

Cập nhật: 10/11/2021

Chúng ta có rất nhiều phương pháp để ghi nhớ thông tin mà không cần phải học thuộc lòng tất cả mọi thứ. Một trong những phương pháp được nhiều người sử dụng nhiều nhất hiện nay chính là mindmap. Vậy, mindmap là gì? Có những cách nào để vẽ được sơ đồ tư duy hiệu quả nhất? Hãy cùng UNICA tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Mindmap là gì?

- Mindmap hay còn được gọi là bản đồ tư duy. Đây là phương pháp được sử dụng để tận dụng khả năng ghi nhận của bộ não. Đồng thời giúp người dùng ghi nhớ chi tiết, tổng hợp hoặc phân tích một vấn đề thành một dạng của lược đồ phân nhánh.

- Ngoài khả năng ghi nhớ kiểu tuyến tính [ghi nhớ theo 1 trình tự nhất định] thì não bộ còn có khả năng liên lạc, liên hệ các dữ liệu với nhau. Bản đồ tư duy sẽ khai thác cả hai khả năng này của bộ não.

>>> Xem ngay: Làm sao để tự tin hơn trong công việc và cuộc sống

Mindmap là phương pháp tận dụng khả năng ghi nhận của bộ não

Ưu điểm của mindmap

- Tăng tính sáng tạo: Sử dụng sơ đồ tư duy sẽ giúp bạn tăng tính sáng tạo, nâng cao được chất lượng học tập cũng như hiệu quả làm việc. Bên cạnh đó, việc ôn tập và ghi nhớ sẽ dễ dàng hơn.

- Xác định được nội dung trọng tâm: Những ý chính trong sơ đồ tư duy sẽ giúp bạn nắm bắt được thông tin, tránh việc lan man, lạc vấn đề.

- Tiết kiệm thời gian: Những kí hiệu, hình ảnh, màu sắc trong sơ đồ tư duy sẽ giúp bạn tiết kiệm được thời gian cũng như giúp não bộ tiếp thu kiến thức nhạy bén hơn.

Tại sao nên sử dụng Mindmap 

- Các ý mới có thể được đặt vào đúng vị trí trên hình một cách dễ dàng, bất chấp thứ tự của sự trình bày, tạo điều kiện cho việc thay đổi một cách nhanh chóng và linh hoạt cho việc ghi nhớ..

- Ý chính sẽ ở trung tâm và được xác định rõ ràng.

- Quan hệ hỗ tương giữa mỗi ý được chỉ ra tường tận. Ý càng quan trọng thì sẽ nằm vị trí càng gần với ý chính.

- Liên hệ giữa các khái niệm then chốt sẽ được tiếp nhận lập tức bằng thị giác.

- Ôn tập và ghi nhớ sẽ hiệu quả và nhanh hơn.

- Thêm thông tin [ý] dễ dàng hơn bằng cách vẽ chèn thêm vào bản đồ.

- Mỗi bản đồ sẽ phân biệt nhau tạo sự dễ dàng cho việc gợi nhớ

Sơ đồ mindmap được sử dụng khi nào?

- Trong quá trình học tập ghi nhớ với lượng kiến thức lớn thì các ban nên sử dụng sơ đồ minmap sẽ giúp ích rất nhiều. Bạn sẽ nắm bắt được tổng quát kiến thức cũng như việc ghi nhớ các nhánh con dễ dàng hơn. 

- Ngoài ra, trong trường hợp bạn cần gấp những phương án để xử lý thì sơ đồ tư duy minmap sẽ giúp bạn dễ dàng tìm ra những vấn đề, rõ ý để có được hướng giải quyết cụ thể nhất cho tình huống. 

- Bên cạnh đó, bạn có thể sử dụng sơ đồ tư duy khi chuẩn bị thuyết trình, diễn thuyết sẽ giúp bạn tái hiện thông tin tốt hơn. Nếu như trong thuyết trình đặt câu hỏi, mindmap sẽ giúp bạn tìm ra thông tin cần hỏi dễ dàng.

>>> Xem ngay: Quy trình thực hiện bài trắc nghiệm tính cách DISC

Mindmap sẽ giúp bạn tìm kiếm và ghi nhớ thông tin nhanh mà cực hiệu quả

Hướng dẫn vẽ sơ đồ tư duy sáng tạo hiệu quả

Bước 1: Xác định rõ ý tưởng hoặc chủ đề chính của sơ đồ. Và thông thường chúng được đặt giữa trung tâm của trang giấy hoặc giữa màn hình.

Bước 2: Xác định các nhánh lớn liên quan đến chủ đề hoặc ý tưởng. Bạn có thể có bao nhiêu nhánh , bao nhiêu vấn đề nhỏ xung quanh cũng được không hạn chế. Mỗi nhánh đại diện cho một vấn đề nhỏ xung quanh ý tưởng nhé.

Bước 3: Tiếp tục bổ sung thêm các nhánh chóng để hoàn thiện chi tiết hơn sơ đồ của bạn

Trên thực tế não bộ chúng ta dễ dàng tiếp nhận các hình hoặc đường cong hơn là đường thẳng hoặc hình vuông góc cạnh, do đó sơ đồ tư duy đẹp không chỉ chứa nội dung hay mà còn phải là sơ đồ tư duy đơn giản, tự nhiên, ấn tượng dễ tiếp thu.

Bước 4: Tô đậm các đường cong kết hợp cùng màu sắc

Ở bước này bạn nên tô đậm những nhánh sơ đồ lớn, mỗi một lần phân nhánh các nhánh sau sẽ mỏng hơn. Ngoài ra để phân biệt cho dễ bạn có thể kết hợp với màu sắc để tách biệt từng cụm nhánh khác nhau trên sơ đồ. 

Bước 5: Vẽ hình minh họa

Để tạo được sự ấn tượng và khả năng ghi nhớ lâu hơn, bạn nên vẽ theo sự tưởng tượng của bạn

Lưu ý: Khi xây dựng sơ đồ tư duy bạn nên sử dụng từ khóa để  biểu thị một cách ngắn gọn nhất cho mỗi nhánh. Ngoài ra đối với những từ khóa có thể "hình họa" thành các biểu tượng, bạn hoàn toàn có thể biến chúng thành những hình vẽ hoặc biểu tượng đơn giản để dễ nhớ và khoa học hơn cho sơ đồ tư duy đẹp của bạn.

Như vậy, qua bài viết trên, UNICA đã giúp bạn có câu trả lời cho thắc mắc Mindmap là gì? Cũng như các ưu điểm và cách vẽ sơ đồ tư duy hiệu quả. Mindmap chính là “chiếc chìa khóa” giúp bạn có thể mở rộng khả năng sáng tạo cũng như tư duy hoạt cho não bộ. Đây là một trong những cách giúp hỗ trợ tư duy và tăng khả năng ghi nhớ mà bạn có thể tìm hiểu rõ hơn tại khóa học Tinh thông Mind Map trong 7 ngày của giảng viên Hoàng Minh Tú trên UNICA.

Khóa học "Tinh thông Mind Map trong 7 ngày"

Bạn rất dễ quên kiến thức vừa học, bạn cảm thấy mệt mỏi vì ghi chép và ghi nhớ quá nhiều. Đừng lo, MindMap được mệnh danh "công cụ vạn năng cho bộ não" sẽ giúp bạn giải tỏa âu lo. Khóa học bao gồm 35 bài giảng và thời lượng học 02 giờ 19 phút, mở ra cho cho bạn cánh cửa đến với một trong những công cụ hiệu suất cao, được thiết kế để hoạt động theo cách bộ não của bạn hoạt động, giúp bạn có thể áp dụng Mind Map ngay tức thì vào ghi chép, tóm tắt, sáng tạo và quản lý thông tin trong học phát triển bản thân, công việc và đời sống.

XEM TOÀN BỘ KHÓA HỌC TẠI ĐÂY

Xem ngay: Tinh thông Mind Map trong 7 ngày

Ngoài ra, Unica.vn còn có rất nhiều khóa học khác về các lĩnh vực như khóa học giao tiếp, khóa học marketing... với sự hướng dẫn từ các chuyên gia hàng đầu các lĩnh vực đang được nhiều người săn đón nhất.

Chúc bạn thành công!