Cấu trúc bài văn nghị luận văn học lớp 9

Soạn bài lớp 9: Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện

Soạn bài học kì II: Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện dưới đây được VnDoc sưu tầm và giới thiệu với các bạn để tham khảo giúp học tập tốt môn Ngữ Văn lớp 9 chuẩn bị cho bài giảng sắp tới đây của mình.

• Soạn bài lớp 9: Viếng lăng Bác
• Soạn bài lớp 9: Nghị luận về tác phẩm truyện
• Soạn bài Nghị luận về tác phẩm truyện [hoặc đoạn trích] siêu ngắn
• Soạn bài Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện [hoặc đoạn trích] siêu ngắn

CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN [HOẶC ĐOẠN TRÍCH]

I. KIẾN THỨC CƠ BẢN

1. Chỉ ra vấn đề nghị luận trong các đề bài sau:

Đề 1: Suy nghĩ về thân phận người phụ nữ trong xã hội cũ qua nhân vật Vũ Nương ở Chuyện người con gái Nam Xương của Nguyễn Dữ.

Đề 2: Phân tích diễn biến cốt truyện trong truyện ngắn Làng của Kim Lân.

Đề 3: Suy nghĩ về thân phận Thuý Kiều trong đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều của Nguyễn Du.

Đề 4: Suy nghĩ về đời sống tình cảm gia đình trong chiến tranh qua truyện ngắn Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng.

Gợi ý: Nghị luận về:

• Thân phận người phụ nữ trong xã hội cũ qua nhân vật Vũ Nương ở Chuyện người con gái Nam Xương của Nguyễn Dữ.
• Diễn biến cốt truyện trong truyện ngắn Làng của Kim Lân.
• Thân phận Thuý Kiều trong đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều của Nguyễn Du.
• Đời sống tình cảm gia đình trong chiến tranh qua truyện ngắn Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng.

2. So sánh yêu cầu của từng đề bài trên.

Gợi ý: Sự khác nhau về yêu cầu [mệnh lệnh] trong các đề bài trên thể hiện ở hai từ phân tích và suy nghĩ:

• Phân tích: Phân tích tác phẩm hoặc một phương diện nào đó của tác phẩm để đưa ra nhận định về giá trị của tác phẩm.
• Suy nghĩ: Đưa ra nhận định, đánh giá về tác phẩm theo một khía cạnh, góc nhìn hay vấn đề nào đó.

Trong bài văn trình bày suy nghĩ về tác phẩm [hoặc đoạn trích] có thể sử dụng nhiều thao tác, trong đó có cả phân tích.

3. So sánh đề bài sau với các đề bài trên.

Con người trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long.

Gợi ý: Đề bài này không đưa ra mệnh lệnh cụ thể [phân tích hay nêu suy nghĩ]; dạng đề bài này có tính chất mở, đòi hỏi người viết phải tự vận dụng tổng hợp các thao tác cho có hiệu quả nhất.

4. Tìm hiểu các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện [hoặc đoạn trích] với đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn "Làng" của Kim Lân.

Bước 1: Tìm hiểu đề và tìm ý

Tìm hiểu đề: Đọc kĩ đề bài để:

• Xác định vấn đề nghị luận: nhân vật ông Hai trong truyện ngắn Làng của Kim Lân;
• Xác định yêu cầu [mệnh lệnh] của đề bài: nêu suy nghĩ.

Tìm ý: Vấn đề nghị luận biểu hiện trong tác phẩm [hoặc đoạn trích] như thế nào? Nội dung nào là trọng tâm của vấn đề nghị luận? Em cần đưa ra suy nghĩ của mình về những nội dung nào của vấn đề nghị luận? Cần chứng minh cho nhận định của mình bằng những hình ảnh, chi tiết nào trong tác phẩm [hoặc đoạn trích]?

Chẳng hạn:

• Ở nhân vật ông Hai, tình yêu làng hoà quyện với lòng yêu nước như thế nào?
• Nhân vật ông Hai có đặc điểm gì nổi bật nhất?
• Tình yêu làng, yêu nước của ông Hai được bộc lộ trong tình huống nào?
• Những hình ảnh, chi tiết nào cho thấy một cách sinh động tình yêu làng, yêu nước của nhân vật này? [tâm trạng, cử chỉ, hành động, lời nói...].

Bước 2: Lập dàn bài

Sắp xếp các ý theo bố cục 3 phần:

[1] Mở bài: Giới thiệu khái quát về tác phẩm [hoặc đoạn trích] và vấn đề nghị luận:

• Giới thiệu khái quát về tác giả Kim Lân và truyện ngắn Làng;
• Giới thiệu nhân vật chính của truyện - ông Hai;
• Đưa ra nhận định chung về nhân vật này.

[2] Thân bài: Triển khai vấn đề nghị luận thành những luận điểm, thể hiện những nội dung khác nhau của vấn đề nghị luận, chứng minh bằng những luận cứ cụ thể trong tác phẩm [hoặc đoạn trích]; trình bày nhận định của mình về từng nội dung của vấn đề nghị luận.

Tình yêu làng, yêu nước ở nhân vật ông Hai:

• Ở nơi tản cư, ông Hai luôn nhớ về cái làng của mình;
• Ông Hai thường xuyên theo dõi tin tức kháng chiến;
• Tâm trạng ông Hai khi nghe tin làng mình theo Tây;
• Tâm trạng ông Hai khi tin đồn được cải chính.

Đặc sắc về nghệ thuật xây dựng nhân vật:

• Đặt nhân vật vào tình huống giàu kịch tính để khắc hoạ tính cách;
• Nghệ thuật miêu tả nhân vật: nội tâm, cử chỉ, hành động, ngôn ngữ...
• Nghệ thuật kể chuyện: khắc hoạ nhân vật qua đối thoại, độc thoại...

[3] Kết bài

Đánh giá khái quát về ý nghĩa của vấn đề nghị luận:

• Qua hình tượng nhân vật ông Hai, nhà văn Kim Lân ngợi ca tình yêu quê hương đất nước của người nông dân.
• Nhà văn đã xây dựng thành công nhân vật.

Mở rộng liên hệ, trình bày suy nghĩ, bài học từ vấn đề vừa nghị luận: Tình yêu làng, yêu nước của ông Hai giúp em hiểu thêm điều gì?

Bước 3: Viết bài

• Dựa theo dàn bài đã xây dựng, viết thành bài văn hoàn chỉnh.
• Chú ý viết đoạn văn phải thể hiện được nổi bật luận điểm và chứng minh bằng những luận cứ rõ ràng. Các đoạn phải có liên kết, chuyển tiếp nhau.
• Ngoài việc viết đúng, cần rèn luyện để lời văn giàu hình ảnh, gợi cảm.

Bước 4: Đọc lại bài viết và sửa chữa

• Kiểm tra xem bố cục bài viết đã hoàn chỉnh chưa;
• Các luận điểm trình bày như thế đã rõ chưa? Luận cứ đã thuyết phục chưa? Có cần bổ sung dẫn chứng không?
• Soát xem có mắc các lỗi chính tả, dùng từ, câu nào không?

II. Rèn luyện kĩ năng

Cho đề bài: Suy nghĩ của em về truyện ngắn "Lão Hạc" của Nam Cao.

1. Hãy lập dàn bài.

Gợi ý: Thực hiện theo trình tự các bước từ tìm hiểu đề, tìm ý đến lập dàn bài.

Chú ý: Với vấn đề nghị luận là truyện ngắn "Lão Hạc" của Nam Cao, cần trình bày suy nghĩ của mình về những phương diện sau:

Cốt truyện: Tóm tắt được cốt truyện và nêu được ý nghĩa của câu chuyện;

Nhân vật: Tập trung vào nhân vật chính – lão Hạc.

• Nhà văn đã phản ánh sinh động, sâu sắc bi kịch của người nông dân trong xã hội thực dân nửa phong kiến, qua đó ngợi ca vẻ đẹp nhân cách, lòng tự trọng của con người.
• Nghệ thuật xây dựng nhân vật: miêu tả nội tâm, ngoại hình, cử chỉ, hành động, lời nói...

Nghệ thuật kể chuyện: Câu chuyện về số phận của Lão Hạc được kể qua nhân vật ông giáo – xưng "tôi". Cách dẫn dắt truyện bất ngờ, giàu kịch tính. Ngôn ngữ sắc sảo, sinh động.

Em đưa ra những suy nghĩ của mình từ những phương diện trên. Cuối cùng, phải đánh giá được giá trị của toàn bộ tác phẩm.

2. Viết phần mở bài, và một đoạn thân bài cho bài văn với đề bài trên.

Gợi ý:

Có nhiều cách mở bài:

• Đi từ khái quát đến cụ thể, từ chung đến riêng: Giới thiệu về tác giả Nam Cao -> giới thiệu về truyện ngắn Lão Hạc -> nêu khái quát nhận định của mình về tác phẩm.
• Giới thiệu trực tiếp vào truyện: Giới thiệu truyện ngắn Lão Hạc -> nêu nhận định khái quát về giá trị của tác phẩm.

Mỗi đoạn văn thể hiện trọn vẹn một ý, em nên chọn một trong các ý của dàn bài để viết thành một đoạn văn. Chú ý: Đưa ra luận điểm -> Chứng minh bằng luận cứ cụ thể trong tác phẩm -> Chốt lại đoạn, và chuyển ý [sang đoạn tiếp theo].

Mời các bạn tham khảo tài liệu liên quan

Dưới đây là bài soạn Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện bản rút gọn nếu bạn muốn xem hãy kích vào đây Soạn văn 9: Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện

Ngoài đề cương ôn tập chúng tôi còn sưu tập rất nhiều tài liệu học kì 2 lớp 9 từ tất cả các trường THCS trên toàn quốc của tất cả các môn Toán, Văn, Anh, Lý, Hóa, Sinh. Hy vọng rằng tài liệu lớp 9 này sẽ giúp ích trong việc ôn tập và rèn luyện thêm kiến thức ở nhà. Chúc các bạn học tốt và đạt kết quả cao trong kì thi sắp tới

Tuyển tập 16 dàn ý được biên soạn trong bài viết này sẽ giúp những em đạt điểm trên cao trong những dạng bài văn nghị luận văn hoặc và nghị luận xã hội .

Dàn ý các dạng bài nghị luận văn học và nghị luận xã hội trong bài viết này sẽ giúp các em học sinh nắm được cách làm và từ đó có thể viết được các bài văn nghị luận hay, đạt điểm cao.

Cùng khởi đầu nhé .

Camnangbep.com cũng giúp giải đáp những vấn đề sau đây:

• Các dạng đề nghị luận văn học lớp 9

• Các dạng đề nghị luận văn học thường gặp

• Các dạng đề nghị luận văn học lớp 11

• Cấu trúc làm bài văn nghị luận văn học

• So sánh nghị luận văn học và nghị luận xã hội

• Dàn ý nghị luận văn học lớp 10

• Dàn ý nghị luận về thơ lớp 9

• Có những dạng đề nghị luận về bài thơ, đoạn thơ như thế

các dạng bài nghị luận văn học

Mở bài- Giới thiệu về tác giả, vị trí vă học của tác giả [ hoàn toàn có thể nêu phong thái ]- Giới thiệu về tác phẩm [ nhìn nhận sơ lược về tác phẩm ], nêu nhân vật- Nêu trách nhiệm nghị luậnThân bài- Giới thiệu thực trạng sáng tác- Khái niệm trường hợp+ Giữ vai trò hạt nhân của cấu trúc thể loại+ Là thực trạng riêng được tạo nên bởi sự kiện đặc biệt quan trọng+ Tại trường hợp đó, đời sống hiện lên đậm nhất+ Qua tính huống đó, ý đồ tư tưởng của tác giả được bộ lộ rõ nét- Phân tích trường hợp+ Tình huống 1 : Tác dụng và ý nghĩa so với tác phẩm+ Tình huống 2 : Tác dụng và ý nghĩa so với tác phẩm+ Tình huống 3 : Tác dụng và ý nghĩa so với tác phẩm- Bình luận về giá trị của trường hợpKết bài- Đánh giá ý nghĩa yếu tố so với sự thành công xuất sắc của tác phẩm- Thông điệp mà tác giả muốn hướng tới- Cảm nhận của bản thân về trường hợp đó .

Bài văn mẫu tham khảo

Tham khảo

Tình huống truyện là sự kiện, là thực trạng, tình thế đặc biệt quan trọng của câu truyện. Đó là trường hợp tiềm ẩn những xích míc, những điều “ không bình thường ” éo le, nghịch lý trong đời sống thường ngày của nhân vật. Từ đó tạo nên một thực trạng, tình thế cho nhân vật, bắt buộc nhân vật phải có sự lựa chọn, bộc lộ rõ tư tưởng, tâm ý, hành vi của nhân vật .

Mở bài- Giới thiệu vấn đề nghị luận- Dẫn nội dung nghị luậnThân Bài- Giới thiệu vài nét về tác giả [ vị trí, phong thái, … ]- Khái quát chung về tác phẩm [ nguồn gốc, thực trạng sáng tác, lời bình, … ]- Làm rõ nội dung vấn đề nghị luận+ Từ ngữ đặc biệt quan trọng+ Dụng ý của tác giả- Làm rõ thẩm mỹ và nghệ thuật đoạn trích, tác phẩm+ Cách dẫn truyện+ Giá trị hiện thực, nhân đạo- Liên hệ, lan rộng ra [ nếu có ]- Đánh giá chung về giá trị của đoạn trích tác phẩmKết bài- Khái quát lại cái hay, cái độc lạ của đoạn trích tác phẩm- Nêu xúc cảm, ấn tượng của bản thân về đoạn trích, tác phẩm .

Tham khảo: Soạn bài Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi

Mở bài- Giới thiệu vấn đề nghị luận- Giới thiệu khái quát quan điểm- Trích dẫn nguyên van quan điểmThân bài- Giới thiệu tác giả, tác phẩm- Giải thích+ Giải nghĩ từ khóa, hình ảnh+ Nội dung khát quát quan điểm+ Vì sao lại có quan điểm như thế ?- Bàn luận+ Ý kiến trên là đúng hay sai ?+ Như thế nào là đúng mực khá đầy đủ+ Ý nghĩa của quan điểm trên+ Bài học, liên hệ lan rộng ra yếu tố- Đánh giá toàn diện và tổng thể về ý nghĩa và giá trị của quan điểmKết bài- Khẳng định lại quan điểm cá thể- Ý nghĩa của quan điểm trong văn học và đời sống- Cảm xúc của bản thân về quan điểm

Xem thêm: Soạn bài nghị luận về một ý kiến bàn về văn học

Mở bài- Giới thiệu vấn đề nghị luận- Dẫn ra vấn đề nghị luận [ trích dẫn đoạn thơ, bài thơ ]- Khái quát vị trí của tác phẩm trong tiến trìnhThân bài- Giới thiệu khái quát+ Tác giả [ vị trí, phong thái đặc trưng … ]+ Tác phẩm [ nguồn gốc, vị trí, thực trạng, … ]- Nêu khái quát nội dung, đặc thù nghệ thuật và thẩm mỹ chính cửa đoạn, bài thơ .- Phân tích, chứng tỏ+ Nội dung

• Hình ảnh thơ
• Từ ngữ đặc biệt
• Dụng ý của tác giả

+ Nghệ thuật

• Thể thơ, giọng điệu
• Biện pháp tư từ
• Hiệu quả nghệ thuật

+ Mở rộng

• Những nét tương đồng
• Tiến bộ hay hạn chế

– Tổng hợp+ Nội dung

• Thông điệp của tác giả
• Những rung động của tác giả

+ Nghệ thuật

• Ngôn ngữ và giọng điệu
• Nét chung về phong cách

– Liên hệ+ Khái quát vài nét về tác giả, tác phẩm+ Phân tích khát quát về

– Đánh giá và nhận xét+ Những nét tương đương của hai, ba đoạn / bài thơ+ Những nét độc lạ của hai ba đoạn / bài thơKết luận- Khái quát về giá trị và vị trí của hai hoặc ba đoạn, bài thơ .- Cảm xúc, ấn tượng của bản thân về hai hoặc ba đoạn, bài thơ

Có thể bạn quan tâm

Mở bài- Giới thiệu về tác giả, vị trí văn học của tác giả [ nêu phong thái ]- Giới thiệu về tác phẩm [ nhìn nhận sơ lược tác phẩm ], nêu nhân vật- Ấn tượng thâm thúy nhất về nhân vật là gì ?Thân bài- Tóm tắt tác phẩm- Khái quát vào truyện- Phân tích+ Lai lịch+ Ngoại hình+ Ngôn ngữ+ Nội tâm+ Cử chỉ, hành vi+ Những nhật xét của những nhân vật khác về nhân vật đang được nghiên cứu và phân tích- Đánh giá về nhân vật so với tác phẩm+ Nội dung

• Hiện thực
• Nhân đạo
• Sự mới mẻ

+ Nghệ thuật

• Điểm nhìn
• Tính huống
• Tâm lí

– Mở rộng, liên hệ [ nếu có ]Kết luận- Đánh giá nhân vật so với sự thành công xuất sắc của tác phẩm, của văn học- Thông điệp tác giả muốn hướng tới- Cảm nhận của bản thân về nhân vật+ Đặc điểm điển hình nhân vật+ Phong cách, bút pháp tác giả .

Tham khảo một số bài văn mẫu

Mở bài- Khái quát vị trí tác phẩm- Tóm tắt nội dung của bài thơ, đoạn thơ- Trích dẫn một phần hoặc hàng loạt văn bảnThân bài- Giới thiệu+ Tác giả [ Vị trí, phong thái đặc trưng … ]+ Tác phẩm [ nguồn gốc, thực trạng … ]+ Nội dung, đặc thù nghệ thuật và thẩm mỹ chính của văn bản- Làm rõ+ Nôi dung

• Hình ảnh thơ
• Từ ngữ đặc biệt
• Dụng ý của tác giả

+ Nghệ thuật

• Thể thơ, giọng điệu
• Biên pháp tu từ
• Hiệu quả của biện pháp tu từ

+ Mở rộng

• Những nét tương đồng
• Tiến bộ hay hạn chế

– Tổng hợp+ Nội dung

• Thông điệp của tác giả
• Những rung động cảm xúc

+ Nghệ thuật

• Ngôn ngữ và giọng điệu
• Nét chung về phong cách

Kết bài- Đánh giá về giá trị và vị trí của tác phẩm trong gia đoạn văn học- Cảm xúc của bản thân về đoạn thơ, bài thơ .

Tham khảo 

Mở bài- Giới thiệu vấn đề nghị luận- Trích dẫn hai quan điểm, nhận định và đánh giáThân bài- Giới thiệu tác giả, tác phẩm- Giải trích hai quan điểm, đánh giá và nhận định- Phân tích để chứng tỏ+ Những cái hay, nét độc lạ và đúng đắn của quan điểm, nhận định và đánh giá .+ Bác bỏ cái sai của quan điểm, nhận định và đánh giá- Liên hệ, lan rộng ra [ nếu có ]- Đánh giá chung về ý nghĩa và giá trị cảu hai quan điểm, đánh giá và nhận định .Kết bài- Khẳng định lại giá trị của hai quan điểm, nhận định và đánh giá- Ý nghĩa của quan điểm, đánh giá và nhận định trong văn học và đời sống .- Cảm xúc của bản thân về quan điểm, nhận định và đánh giá .

Tham khảo: Bình luận ý kiến trong một bức thư bàn luận về văn chương của Nguyễn Văn Siêu

Mở bài- Giới thiệu vấn đề nghị luận- Dẫn dắt vào giá trị nhân đạo- Nêu trách nhiệm nghị luậnThân bàiGiới thiệu tác giả, tác phẩm+ Vị trí, phong thái của tác giả+ Hoàn cảnh sáng tác+ Vị trí, nguồn gốc [ nếu có ]- Giải thích khái niệm nhân đạo- Phân tích những biểu lộ+ Tố cáo chính sách thống trị so với con người+ Bênh vực và cảm thông thâm thúy so với số phận xấu số của con người+ Trân trọng khát vọng tự do, hành phúc nhân phẩm tốt đẹp của con người- Liên hệ, lan rộng ra [ nếu có ]- Đánh giá về giá trị nhân đạo của đoạn trích, tác phẩm so với văn họcKết luận- Đánh giá ý nghĩa yếu tố so với sự thành công xuất sắc của tác phẩm- Cảm nhận của bản thân về yếu tố đó .

Một số bài văn mẫu hay

Mở bài- Giới thiệu vấn đề nghị luận- Trích dẫn nguyên văn quan điểm, đánh giá và nhận định- Quan điểm đống ý hay phản đốiThân bài- Giới thiệu khái quát+ Tác giả [ vị trí, phong thái đặc trưng … ]+ Tác phẩm [ nguồn gốc, vị trí, lời bình … ]- Nêu khái quát nội dung, đặc thù nghệ thuật và thẩm mỹ chính của đoạn trích- Giải thích+ Giải thích từ khóa, hình ảnh+ Nội dung khái quát quan điểm, nhận định và đánh giá+ Vì sao lại có quan điểm, đánh giá và nhận định- Phân tích, chứng tỏ+ Phân tích cái hay, nét độc lạ cảu quan điểm+ Bác bỏ góc nhìn chưa đúng của quan điểm

– Bàn luận

Xem thêm: Tiền hoa hồng là gì? Chính sách hoa hồng cho nhân viên kinh doanh

+ Ý kiến, đánh giá và nhận định trên là đúng hay sai ? như thế nào là cính xác, khá đầy đủ+ Ý nghĩa của quan điểm, nhận định và đánh giá trên .- Liên hệKhái quát vài nét về tác giả, tác phẩm+ Phân tích khái quát về

– Đánh giá toàn diện và tổng thể về ý nghĩa và giá trị của quan điểm, đánh giá và nhận định- Nhận xét chung+ Những nét tương đương+ Những nét độc lạKết luận- Khẳng định lại quan điểm của cá thể về quan điểm, đánh giá và nhận định- Ý nghĩa của quan điểm, đánh giá và nhận định trong dòng văn học và đời sống- Cảm xúc, ấn tượng của bản thân về quan điểm, nhận định và đánh giá .

Mở bài- Giới thiệu vấn đề nghị luận- Dẫn ra vấn đề nghị luận [ trích dẫn đoạn trích, tác phẩm ]- Khái quát vị trí của tác phẩm trong tiến trìnhThân bài- Giới thiệu khái quát+ Tác giả [ vị trí, phong thái đặc trưng ]+ Tác phẩm [ nguồn gốc, vị trí, lời bình … ]- Nếu khái quát nội dung, đặc thù nghệ thuật và thẩm mỹ chính của tác phẩm- Phân tích, chứng tỏ+ Nội dung

• Từ ngữ đặc biệt
• Dụng ý của tác giả

+ Nghệ thuật

• Cách dẫn truyện
• Giá trị hiện thực, nhân đạo

– Mở rộng+ Những nét tương đương+ Tiến bộ hay hạn chế- Tổng hợp+ Nội dung

• Thông điệp của tác giả
• Ngôn ngữ, giọng điệu, điểm nhìn,…

+ Nghệ thuật

• Những rung động của tác giả
• Nét chung về phong cách

– Liên hệ+ Khái quát vài nét tác giả, tác phẩm+ Phân tích, khát quát về :

– Đánh giá, nhận xét+ Những nét tương đương cảu hai hoặc ba đoạn trích+ Những nét độc lạ của hai hoặc ba đoạn tríchKết luận- Khái quát về giá trị và vị trí cảu hai hoặc ba đoạn trích, tác phẩm- Cảm xúc, ấn tượng của bản thân về hai hoặc ba đoạn trích, tác phẩm

Mở bài- Giới thiệu về tác giả tác phẩm- Dẫn dắt vào giá trị hiện thực- Nêu trách nhiệm nghị luậnThân bài- Giới thiệu thực trạng sáng tác- Khái niệm hiện thực+ Khả năng phản ánh trung thành với chủ xã hội+ Cái nhìn khách quan từng góc nhìn tác phẩm+ Xem trọng thực tại và lí giải bằng xã hội – lịch sử dân tộc- Phân tích những bộc lộ+ Phản ánh đời sống xã hội – lịch sử vẻ vang+ Khắc họa đời sống, nội tâm của con người+ Giá trị hiện thực có sức mạnh tố cáo [ ca tụng ] xã hội – chính sách- Liên hệ, lan rộng ra nếu có- Đánh giá về giá trị hiện thực của đoạn trích, tác phẩm trong văn học của dân tộc bản địaKết luận- Đánh giá ý nghãi yếu tố so với sự thành công xuất sắc của tác phẩm- Cảm nhận của bản thân về yếu tố đó

Tham khảo:

Mở bài- Dẫn dắt trình làng yếu tố cần nghị luận- Dẫn ra vấn đề, hiện tượng kỳ lạ được đề cập trong bàiThân bài- Giải thích từ khóa về vấn đề, hiện tượng kỳ lạ- Chỉ ra ý nghĩa của vấn đề nghị luận- Mô tả+ Nhận định vấn đề, hiện tượng kỳ lạ thứ nhất+ Nhận định vấn đề, hiện tượng kỳ lạ thứ hai- Bàn luận+ Bàn luận về tính năng / Tác hại của vấn đề thứ nhất+ Bàn luận về tính năng / Tác hại của vấn đề thứ hai+ So sánh hai vấn đề, hiện tượng kỳ lạ đang bàn luận- Nguyên nhân+ Khách quan

• Đất nước hội nhập, nhiều phong cách
• Đất nước còn nghèo, đời sống khó khăn
• Pháp luật còn nhiều khiếm khuyết
• Khả năng quản lí còn bất cập

+ Chủ quan

• Nhận thức của con người còn hạn chế
• Không có ý thức học tập
• Suy nghĩ nông cạn, tham lợi
• Thói quen sống buông thả
• Cống hiến xã hội kém

– Nêu giải pháp và bài học kinh nghiệm cho bản thân+ Bài học nhận thức+ Bài học hành độngKết bài- Đánh giá khải quát về vấn đề nghị luận- Lời nhắn gửi tới mọi người

Mở bài- Dẫn dắt vào yếu tố cần nghị luận- Nêu rõ yếu tố cần nghị luận- Định hướng phải làm gì với yếu tố đưa ra nghị luậnThân bài- Giải thích từ ngữ+ Từ ngữ có ý nghĩa gì

+ Nội dung và ý nghĩa mà đề bài muôn đề cập+ Tại sao lại nó như vậy ?+ Có những bộc lộ nào- Phân tích chứng tỏ+ Phân tích chứng tỏ những mặt đúng, đưa ra

• Lí lẽ và lập luân dẫn chứng
• Dẫn chứng thuyết phục

+ Phân tích chứng tỏ những mặt hạn chế, đưa ra

• Lí lẽ, lập luận thuyết phục
• Dẫn chứng thuyết phục

– Bác bỏ và bày tỏ quan điểm+ Phê phán, lên án mặt xấu yếu tố+ Biểu dương, ca tụng mặt tốt yếu tố- Đánh giá, lan rộng ra+ Cần hiểu yếu tố như nhau cho đúng và rất đầy đủ+ Vấn đề trên, phê phán hay ca tụng ai+ Tính đúng đắn của tư tưởng, đạo líKết luận- Rút ra ý nghĩa, bài học kinh nghiệm tư tưởng, đạo lí- Phấn đấu, bày tỏ thái độ về tư tưởng, đạo lí

Tham khảo thêm:

Mở bài- Giới thiệu vấn đề nghị luận- Dẫn ra yếu tố cần nghị luận- Thông báo hướng xử lý [ đống ý hay phản bác ]Thân bài- Giải thích từ chính [ từ khóa ]- Thực trạng [ Biểu hiện ]+ Xuất hiện ở đâu ?+ Vào thời hạn nào ?+ Diễn ra ở quy mô nào ?+ Đối tượng của vấn đề, hiện tượng kỳ lạ là ai ?+ Mức độ ảnh hưởng tác động thế nào ?- Nguyên nhân+ Khách quan

• Đất nước hội nhập, nhiều phong cách
• Đất nước còn nghèo, đời sống khó khăn
• Pháp luật còn nhiều khiếm khuyết
• Khả năng quản lí còn bất cập

+ Chủ quan

• Nhận thức của con người còn hạn chế
• Không có ý thức học tập, cập nhật
• Suy nghĩ nông cạn, tham lợi
• Thói quen sống buông thả, tùy tiện, dễ bị lôi kéo
• Ý thức công dân “mình vì mọi người”, cống hiến xã hội kém…

– Tác động / Ảnh hưởng+ Hậu quả so với những vấn đề, hiện tượng kỳ lạ xấu+ Kết quả so với những vấn đề, hiện tượng kỳ lạ tốt- Biện pháp ảnh hưởng tác động và vấn đề, hiện tượng kỳ lạ đời sống để

• Ngăn chặn lên án [nếu gây ra hậu quả xấu]
• Biểu dương, ca ngợi [nếu tạo nên kết quả tốt]

– Mở rộng+ Đồng tình / Biểu dương hay lên án vấn đề, hiện tượng kỳ lạ+ Bài học nhận thức và hành vi cho bản thânKết bài- Tóm tắt, khái quát lại yếu tố vừa nghị luận- Rút ra ý nghĩa, bài học kinh nghiệm từ vấn đề, hiện tượng kỳ lạ đời sống đã nghị luận- Bày tỏ thái độ của bản thân về vấn đề, hiện tượng kỳ lạ đời sống đã nghị luận .

Tham khảo

Mở bài- Dẫn dắt yếu tố, trình làng câu truyện trong đề bài- Dẫn ra yếu tố cần nghị luậnThân bài- Phân tích hoặc nêu vắn tắt nội dung câu truyện để rút ra ý nghĩa của yếu tố đó- Giải thích yếu tố [ nếu có ]- Phân tích chứng tỏĐối với sự viện hiện tượng kỳ lạ+ Xác định vấn đề, hiện tượng kỳ lạ đó là đúng hay sai+ Mô tả những bộc lộ của vấn đề, hiện tượng kỳ lạ đó+ Chỉ ra nguyên do xảy ra vấn đề, hiện tượng kỳ lạ+ Mức độ ảnh hưởng tác động như thế nào ?Đối với tư tưởng đạo lí+ Làm rõ những bộc lộ của tư tưởng đạo lí ở những phương diện khác nhau trong đời sống+ Dùng trong thực tiễn xã hội để chứng tỏ .+ Đặt câu hỏi để xác lập ý

• Như thế nào?
• Ở đâu?
• Khi nào/ Bao giờ?
• Người thật, việc thật nào?

– Bình luận+ Bình luận, chỉ ra tầm quan trọng của yếu tố so với xã hội lúc bấy giờ+ Đánh giá

• Quan niệm, tư tưởng ấy đúng đắn, sâu sắc như thế nào?
• Ý nghĩa đối với tâm hồn, nhân cách con người
• Hiện tượng/tư tưởng ấy có ảnh hưởng như thế nào đối với cuộc sống con người

. Đồng tình so với hiện tương, tư tưởng tích cực. Lên án so với hiện tượng kỳ lạ, tư tưởng xấu đi+ Mở rộng, xem xét yếu tố ở những dóc độ khác nhau

• Phương pháp
• Góc nhìn
• Tính hai mặt của vấn đề nghị luận

– Rút ra bài học kinh nghiệm+ Nhận thức

• Vấn đề xã hội đó giúp chúng ta hiểu sâu sắc về điều gì?
• Rút ra được điều gì? Có ý nghĩa ra sao?

+ Hành động

• Xác định bản thân phải làm gì?
• Việc làm cụ thể, thiết thực

Kết bài- Khái quát lại yếu tố vừa nghị luận- Đánh giá ý nghĩa của yếu tố trong câu truyện- Thông điệp gửi đến mọi người qua câu truyện .

Mở bài- Giới thiệu vấn đề nghị luận- Trích dẫn tổng thể những quan điểm của đề- Định hướng phải làm gì với yếu tố đưa ra nghị luận [ có tính chuyển ý ]Thân bài- Giải thích+ Giải thích thức nhất+ Giải thích thức hai+ Giải thích thức ba- Nhận xét khái quát ý nghĩa của những quan điểm vừa lý giải- Phân tích, phản hồi+ Tại sao có quan điểm thứ nhất+ Tại sao có quan điểm thứ hai+ Tại sao có quan điểm thứ ba+ Tại sao cần có hai, ba quan điểm trên ?+ Đưa ra dẫn chứng đơn cử vào từ vấn đề- Đánh giá và lan rộng ra+ Cần hiểu yếu tố trên như thế nào cho đúng và khá đầy đủ ?+ Từ quan điểm trên, phê phán ai, ca tụng ai, lí do là gì ?+ Tính đúng đắn của quan điểm trong đời sống- Rút ra bài học kinh nghiệm+ Bài học nhận thức cho bản thân và mọi người+ Bài học hành vi cho bản thân và mọi ngườiKết bài- Khái quát lại yếu tố vừa nghị luận- Bày tỏ thái độ của bản thân về quan điểm đưa ra

– Lời nhắn gửi tới mọi người.

Xem thêm: Phèn nhôm là gì? Công thức và các loại phèn nhôm sunfat

Trên đây là #16 dàn ý viết các dạng bài văn nghị luận văn hoặc hoặc nghị luận xã hội mà các em caanf nắm vừng để có thể tự viết được một bài văn hay, đầy đủ và đạt điểm cao.

Chúc những em học tốt và đạt được nhiều hiệu quả cao trong học tập