Câu 1:
Nông nghiệp:
- nông dân nhận ruộng đất cày cấy và nộp tô thuế cho nhà vua
- hằng năm vua thường xuyên về các địa phương cày tịch điền
- khuyến khích khai khẩn đất hoang, tiến hành đào kênh đắp đê, khai ngòi...
- ban lệnh cấm giết hại trâu, bò...
*Nhận xét: chính sách nông nghiệp theo đường lối tiên phong, lấy Vua làm mẫu cho người dân noi theo. Đồng thời đưa ra những công việc nhằm bảo vệ lợi ích trong việc sản xuất, giúp cho nông nghiệp phát triển, nhiều năm được bội thu.
Thủ công nghiệp và thương nghiệp:
- các nghề thủ công trong nhân gian như dệt lụa, làm đồ gốm, xây dựng,.. rất phát triển
- vua dạy cung nữ dệt vải, ban chiếu phát hết gấm vóc của nước Tống để may áo quan, không dùng gấm vóc của nhà Tống nữa
=> Nâng cao giá trị hàng tơ lụa trong nước, khẳng định ý thức tự chủ của dân tộc
- nghề làm đồ trang sức, giấy, nghề in... mở rộng
- Một số công trình nổi tiếng: chuông Quy Điềnm tháp Báo Thiên,..
- việc buôn bán trao đổi trong và ngoài nước được mở mang
- Vân Đồn là nơi buôn bán tấp nập, sầm uất
* ở trên là do mình tự trả lời, nên phần thủ công nghiệp và thương nghiệp không thể nêu ra chính sách được, mình chỉ biết tình hình thôi, mong bạn thông cảm, chúc bạn học tốt!
Câu 1:
Nông nghiệp:
- nông dân nhận ruộng đất cày cấy và nộp tô thuế cho nhà vua
- hằng năm vua thường xuyên về các địa phương cày tịch điền
- khuyến khích khai khẩn đất hoang, tiến hành đào kênh đắp đê, khai ngòi...
- ban lệnh cấm giết hại trâu, bò...
*Nhận xét: chính sách nông nghiệp theo đường lối tiên phong, lấy Vua làm mẫu cho người dân noi theo. Đồng thời đưa ra những công việc nhằm bảo vệ lợi ích trong việc sản xuất, giúp cho nông nghiệp phát triển, nhiều năm được bội thu.
Thủ công nghiệp và thương nghiệp:
- các nghề thủ công trong nhân gian như dệt lụa, làm đồ gốm, xây dựng,.. rất phát triển
- vua dạy cung nữ dệt vải, ban chiếu phát hết gấm vóc của nước Tống để may áo quan, không dùng gấm vóc của nhà Tống nữa
=> Nâng cao giá trị hàng tơ lụa trong nước, khẳng định ý thức tự chủ của dân tộc
- nghề làm đồ trang sức, giấy, nghề in... mở rộng
- Một số công trình nổi tiếng: chuông Quy Điềnm tháp Báo Thiên,..
- việc buôn bán trao đổi trong và ngoài nước được mở mang
- Vân Đồn là nơi buôn bán tấp nập, sầm uất
* ở trên là do mình tự trả lời, nên phần thủ công nghiệp và thương nghiệp không thể nêu ra chính sách được, mình chỉ biết tình hình thôi, mong bạn thông cảm, chúc bạn học tốt!
Đề bài
Nhà Trần đã làm những gì để phục hồi và phát triển kinh tế sau những năm suy thoái cuối thời Lý?
Video hướng dẫn giải
Phương pháp giải - Xem chi tiết
dựa vào sgk trang 53, 54 để suy luận trả lời.
Lời giải chi tiết
Nhà Trần đã thực hiện những chủ trương, biện pháp nhằm phục hồi và phát triển kinh tế như:
* Về nông nghiệp:
- Đẩy mạnh công cuộc khẩn hoang, mở rộng diện tích sản xuất.
- Đặc biệt quan tâm đến vấn đề trị thủy:
+ Nhà nước cho đắp đê phòng lụt, đào sông, nạo vét kênh ngòi.
+ Hạ lệnh cho các lộ đắp đê từ đầu nguồn đến của biển đề phòng nước sông lên to, gọi là đê Đỉnh nhĩ.
+ Đặt chức quan Hà đê sứ trông coi, đốc thúc việc đắp đê, chỗ nào đắp vào ruộng đất của dân sẽ tính tiền trả lại.
=> Nhờ những chủ trương, biện pháp trên mà nông nghiệp nhanh chóng phục hồi và phát triển. Là cơ sở thúc đẩy sự phát triển của thủ công nghiệp và thương nghiệp.
* Về thủ công nghiệp:
- Những nghề thủ công truyền thống như: làm gốm, dệt, đúc đồng, làm giấy, khắc ván in,… tiếp tục được duy trì và phát triển.
- Các xưởng thủ công nhà nước chuyên sản xuất đồ gốm, dệt vải, chế tạo vũ khí. Ở làng xã, nghề thủ công được chú trọng.
* Về thương nghiệp:
- Vua Trần cho lập nhiều chợ làng, chợ xã để nhân dân có nơi tụ họp buôn bán.
- Các hoạt động buôn bán với thương nhân nước ngoài cũng phát triển, nhiều của biển trở thành nơi buôn bán tấp nập: Hội Thống [Hà Tĩnh], Hội Triều [Thanh Hóa], Vân Đồn [Quảng Ninh],…
=> Kết quả: Làm cho kinh tế nhanh chóng được phục hồi và phát triển, tạo điều kiện để củng cố quốc phòng toàn dân. Nhân dân, nhất là nông dân tin tưởng vào nhà nước thời Trần.
Loigiaihay.com
1. Mở rộng, phát triển nông nghiệp
* Bối cảnh lịch sử thế kỷ X - XV
- Thế kỷ X - XV là thời kỳ của triều đại Ngô, Đinh, Tiền Lê, Lý, Trần, Hồ, Lê sơ.
- Đây là giai đoạn đầu của thế kỷ phong kiến độc lập, đồng thời cũng là thời kỳ đất nước thống nhất.
- Bối cảnh này rất thuận lợi tạo điều kiện để phát triển kinh tế.
* Diện tích đất ngày càng mở rộng nhò:
- Nhân dân tích cực khai hoang vùng châu thổ sông lớn và ven biển.
- Các vua Trần khuyến khích các vương hầu quý tộc khai hoang lập điền trang.
- Vua Lê cấp ruộng đất cho quý tộc, quan lại đặt phép quân điền.
- Thủy lợi được nhà nước quan tâm mở mang.
- Nhà Lý đã cho xây đắp những con đê đầu tiên.
- 1248 Nhà Trần cho đắp đê quai vạc dọc các sông lớn từ đầu nguồn đến cửa biển. Đặt cơ quan: Hà đê sứ trông nom đê điều:
- Các nhà nước Lý - Trần - Lê đều quan tâm bảo vệ sức kéo, phát triển của giống cây nông nghiệp.
- Nhà nước cùng nhân dân góp sức phát triển nông nghiệp.
- Chính sách của nhà nước đã thúc đẩy nông nghiệp phát triển , đời sống nhân dân ấm no hạnh phúc, trật tự xã hội ổn định, độc lập được củng cố.
Cảnh đắp đê dưới thời Trần
2. Phát triển thủ công nghiệp
* Thủ công nghiệp trong nhân dân
- Các nghề thủ công cổ truyền như: Đúc đồng, rèn sắt, làm gốm, dệt ngày càng phát triển chất lượng sản phẩm ngày càng được nâng cao.
- Các ngành nghề thủ công ra đời như Thổ Hà, Bát Tràng.
+ Do truyền thống nghề nghiệp vốn có, trong bối cảnh đất nước có điều kiện phát triển mạnh.
+ Do nhu cầu xây dựng cung điện, đền chùa nên nghề sản xuất gạch, chạm khắc đá đều phát triển.
* Thủ công nghiệp nhà nước
- Nhà nước được thành lập các quan xưởng [Cục bách tác] Tập trung thợ giỏi trong nước sản xuất: tiền, vũ khí, áo mũ cho vua quan, thuyền chiến.
- Sản xuất được một số sản phẩm kỹ thuật cao như: Đại bác, thuyền chiến có lầu.
* Nhận xét: Các ngành nghề thủ công phong phú. Bên cạnh các nghề thủ công cổ truyền đã phát triển những nghề mới yêu cầu kỹ thuật cao: dúc súng, đóng thuyền.
* Mục đích: phục vụ nhu cầu trong nước là chính.Chất lượng sản phẩm tốt.
Thạp gốm hoa nâu lớn trang trí văn hoa sen, thời Trần, cao 65cm
Thuyền Cổ Lâu là loại thuyền chiến lớn, đóng đinh sắt, có hai tầng và hàng chục tay chèo, hai người chèo một mái và được xem là đã tạo ra một tốc độ lớn khi có thủy chiến.
3. Mở rộng thương nghiệp
* Nội thương:
- Các chợ làng, chợ huyện, chợ chùa mọc lên ở khắp nơi, là nơi nhân dân trao đổi sản phẩm nông nghiệp và thủ công nghiệp.
- Kinh đô Thăng Long trở thành đô thị lớn [36 phố phường] ,trung tâm buôn bán và làm nghề thủ công.
* Ngoại thương
- Thời Lý - Trần ngoại thương khá phát triển, nhà nước cho xây dựng nhiều bến cảng để buôn bán với nước ngoài.
- Vùng biên giới Việt Trung cũng hình thành các đặc điểm buôn bán.
- Thời Lê: Ngoại thương bị thu hẹp.
* Nguyên nhân sự phát triển:
- Nông nghiệp thủ công phát triển thúc đẩy thương nghiệp phát triển.
- Do thống nhất tiền tệ, đo lường.
- Thương nghiệp mở rộng song chủ yếu phát triển nội thương, còn ngoại thương mới chỉ buôn bán với các nước Trung Quốc và các nước Đông Nam Á.
4. Tình hình phân hóa xã hội và cuộc đấu tranh của nông dân
Sự phát triển kinh tế trong hoàn cảnh chế độ phong kiến thúc đẩy sự phân hóa xã hội:
- Ruộng đất ngày càng tập trung vào tay địa chủ, quý tộc, quan lại.
- Giai cấp thống trị ngày càng ăn chơi, xa xỉ không còn chăm lo đến sản xuất và đời sống nhân dân.
- Thiên tai, mất mùa đói kém làm đời sống nhân dân cực khổ.
- Dẫn đến những cuộc khởi nghĩa nông dân bùng nổ: Từ 1344 đến cuối thế kỷ XIV nhiều cuộc khởi nghĩa nổ ra làm chính quyền nhà Trần rơi vào khủng hoảng.