31 Tháng 03, 2020
Do thay đổi thời tiết đổi, sức đề kháng của trẻ yếu, kèm theo đó là một số bệnh thường gặp như cảm cúm cảm lạnh có thể khiến trẻ bị ho. Ngoài việc áp dụng các biện pháp cơ bản phòng ngừa và điều trị cho trẻ tại nhà, mẹ cũng cần lưu ý khi dùng thuốc cho trẻ. Nhiều người thường thắc mắc có nên dùng siro ho cho trẻ sơ sinh không. Bài viết dưới đây sẽ trả lời câu hỏi này thông qua một số thông tin cơ bản về tình trạng ho của trẻ sơ sinh.
1. Biểu hiện ho ở trẻ sơ sinh
Có nên dùng siro ho cho trẻ sơ sinh không phải dựa vào các biểu hiện và nguyên nhân ho của trẻ. Trẻ ho là một điều thường thấy, không quá nghiêm trọng nếu mẹ thường xuyên quan sát các triệu chứng mức độ nặng nhẹ khác nhau. Đối với một số trường hợp, ho giúp tống đờm và virus ra bên ngoài, trẻ sẽ cảm thấy đỡ khó chịu hơn. test
Nếu trẻ không ho, trẻ sẽ rất dễ bị suy hô hấp, khó thở gây nguy hiểm đến tính mạng, đặc biệt là với trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi, phản xạ ho chưa rõ ràng, khó nhận biết.
Mẹ nên biết nguyên nhân gây ho cấp tính là do viêm hô hấp cấp tính, tình trạng này có thể kéo dài 3 tuần. Nếu thời gian nhiều hơn, mẹ phải đưa trẻ đi khám để tìm rõ nguyên nhân và cách điều trị.
Khi trẻ bị ho mà tiếp xúc với gió, nhiệt độ thay đổi, độ ẩm trong không khí không ổn định, trẻ sẽ có phản ứng ho nhiều hơn nhưng không ảnh hưởng gì, mẹ không cần quá lo lắng.
► Tham khảo thêm:
2. Chữa ho cho trẻ tạm thời
Hầu hết các gia đình đều áp dụng cách chăm sóc trẻ bị ho ở nhà đơn giản với các cách sau:
2.1. Cho trẻ bú mẹ và uống đủ nước
Đối với trẻ dưới 1 tuổi, việc bú mẹ và cho trẻ uống nước cần duy trì đều đặn thường xuyên kể cả khi trẻ bị ho. Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng dồi dào và là nguồn thuốc tốt nhất dành cho trẻ. Các nghiên cứu khoa học đã chỉ rằng trong sữa mẹ có nhiều kháng thể có tác dụng làm tan đờm, giúp trẻ nhanh khỏi và khỏe mạnh hơn.
Đối với những trẻ có thể uống nước, mẹ cũng nên cho trẻ tập thói quen này nhiều hơn vì nước sẽ giúp mũi và cổ họng đỡ bị khô, không bị nghẹt nữa. Trẻ sẽ không bị khó chịu nhờ vào việc nước tống đờm và dịch nhầy ra ngoài nhanh hơn.
2.2. Rửa mũi bằng nước muối
Duy trì rửa mũi bằng nước muối sinh lý có thể giúp trẻ đỡ bị ho và sổ mũi. Mẹ có thể tự pha nước muối tại nhà, tuy nhiên cần vệ sinh dụng cụ đảm bảo. Trước khi đặt thắc mắc có nên dùng siro ho cho trẻ sơ sinh, mẹ cần phải áp dụng cách đơn giản này giúp trẻ dễ chịu hơn.
Khi mũi được làm sạch, đường hô hấp thoáng không còn môi trường cho vi khuẩn sinh sôi, bệnh ho và sổ mũi cũng sẽ được cải thiện tốt hơn.
2.3. Mát xa cho trẻ
Mẹ có thể dùng dầu tràm để mát xa hoặc trực tiếp mát xa lòng bàn chân cho trẻ, cơn ho sẽ được dịu hơn nhanh chóng. Đôi bàn chân không chỉ cần được giữ ấm mà còn phải chăm sóc một cách cẩn thận duy trì nhiệt độ ổn định cho cơ thể.
Một cách khác giúp trẻ long đờm nhanh hơn mà vỗ nhẹ vùng giữa hai vai, tác động cho trẻ ho mạnh để long đờm.
2.4. Tắm nước gừng ấm
Trẻ ho có thể do cảm lạnh, cơ thể dễ bị nhiễm vi khuẩn đặc biệt là về đêm. Chính vì vậy hãy dùng gừng tắm cho trẻ. Gợi ý là mẹ dùng gừng tươi rửa sạch sau đó nướng qua, chờ nguội thì lột vỏ, cắt lát và cho vào chậu nước ấm để tắm cho trẻ.
Trong thời gian tắm nên điều chỉnh nhiệt độ cho thích hợp, không nên quá thấp và cũng không nên qua cao. Tắm xong lau khô để tránh trẻ bị cảm lạnh do nước còn đọng trên người.
Các cách trên đây là để trẻ có thể đỡ ho tạm thời, tuy nhiên nếu trẻ ho quá ba ngày mẹ nên sử dụng siro cho trẻ nhưng phải được các bác sĩ hướng dẫn cụ thể.
Siro dùng để giảm các kích thích dẫn đến trẻ bị ho, việc uống siro cho trẻ phần nào đó giúp trẻ đỡ mệt do ho nhiều. Đối với các loại ho nặng, ho do viêm phế quản, viêm phổi, sau khi đi khám bác sĩ sẽ tư vấn sử dụng siro ho để trẻ ngủ ngon hơn, đau rát cổ họng, khó chịu, bớt cơn ho, giúp con tránh con mất ngủ, nôn ói khi ăn.
Tuy nhiên, có nên dùng siro ho cho trẻ sơ sinh hay không cần phải có một số lưu ý sau:
- Khi trẻ ho kèm theo dịch mũi, hắt hơi chứng tỏ trẻ đã bị dị ứng mũi, mẹ nên tham khảo dược sĩ loại thuốc dùng cho trẻ sơ sinh sao cho phù hợp.
- Khi trẻ ho có dịch xanh hoặc vàng ở mũi có thể trẻ đã bị nhiễm khuẩn, mẹ nên đưa trẻ đi khám ngay.
- Khi trẻ ho ít chưa cụ thể nguyên nhân, mẹ đừng vội dùng siro vì trẻ sơ sinh ít có phản xạ có lợi cho phổi.
- Mẹ dùng siro cho trẻ trong trường hợp bị ảnh hưởng tới sinh hoạt như nôn trớ, khó ngủ..
Các mẹ khi muốn cho trẻ uống siro phải đặc biệt chú ý về cách lựa chọn các loại siro cũng như liều lượng đối với từng loại ho của trẻ. Nếu dùng siro sai cách sẽ khiến tình trạng của trẻ ngày càng nặng hơn, bất kể khi trẻ có các triệu chứng lạ và không đỡ cần phải đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay lập tức.
Không cho trẻ uống siro trước khi đi ngủ:
Thời điểm trẻ đi ngủ là khi chất đường bám vào khoang miệng, nếu cho trẻ uống siro vì vị trong miệng và đường trong máu cũng tăng lên chắc chắn sẽ khiến trẻ khó ngủ.
Không cho trẻ uống siro trước bữa ăn
Uống siro trước bữa ăn sẽ làm ức chế tiết dịch tiêu hóa, đặc biệt với trẻ đang bú sữa mẹ trẻ sẽ không còn hứng thú với nguồn sữa.
Cho trẻ uống siro đúng theo chỉ dẫn
Thông thường các bác sĩ, dược sĩ sẽ hướng dẫn mẹ cho trẻ uống siro bằng thìa đong và tùy từng lứa tuổi. Vì vậy mẹ tuyệt đối không cho trẻ uống quá nhiều, theo ý thích hoặc thấy trẻ đỡ sau đó thì dừng lại.
Không nên cất đi cho lần sau dùng
Nhiều mẹ có thói quen nếu thấy trẻ khỏi, vì tiếc lọ siro mà mang đi cất để sau này trẻ bị ốm ho lại mang ra dùng. Đây là một cách làm không tốt vì có thể khiến siro bị nhiễm vi khuẩn từ môi trường bên ngoài, tốt nhất nên bỏ đi, lần sau sẽ tùy vào trạng thái bệnh để mua loại siro khác cho phù hợp.
Không tự chế siro hoặc cho trẻ dùng các loại siro không rõ nguồn gốc
Nhiều mẹ nghe giới thiệu siro dược liệu sẽ mua cho con dùng tuy nhiên nếu không phải sản phẩm được cấp giấy chứng nhận và kiểm tra, không có nguồn gốc tuyệt đối không sử dụng bừa bãi vì có thể gây hại cho trẻ.
Như vậy, mẹ đã có thể hết băn khoăn việc có nên dùng siro ho cho trẻ sơ sinh hay không thông qua các lưu ý đã được trình bày ở trên. Để đảm bảo an toàn và chính xác nhất, phải tham khảo ý kiến của bác sĩ để trẻ được an toàn, nhanh khỏi ho.
Xem thêm:
Ho là triệu chứng khi niêm mạc đường hô hấp bị kích thích. Phản xạ ho giúp tống đờm hoặc dị vật ra khỏi đường hô hấp, nhờ đó không khí dễ lưu thông làm cho bé dễ thở hơn.
1.1 Nhóm thuốc tác dụng lên hệ thần kinh trung ương
Nhóm thuốc này có tác dụng ức chế trung tâm ho gồm codein, dextromethorphan. Thuốc cũng gây ức chế trung tâm hô hấp nên cần thận trọng khi dùng cho bé, đặc biệt trẻ sơ sinh không được dùng. Cần chú ý thuốc ho có dextromethorphan khá phổ biến trên thị trường, thành phần nhiều biệt dược như siro, thuốc viên chỉ dùng cho các bé trên 6 tuổi và có khả năng gây nghiện.
Riêng đối với thuốc ho chứa hoạt chất Codein chống chỉ định cho trẻ dưới 12 tuổi, thận trọng sử dụng cho các bé từ 12 đến 18 tuổi có các vấn đề về hô hấp.
Đồng thời, chống chỉ định codein cho bệnh nhân mang gen chuyển hóa thuốc nhanh ở tất cả mọi lứa tuổi, phụ nữ cho con bú. Bên cạnh đó, codein cũng chống chỉ định cho các trẻ em dưới 18 tuổi vừa cắt amidan và/hoặc thủ thuật nạo V.A.
1.2 Nhóm thuốc có tác dụng làm loãng đờm, tan đờm [acetylcystein, methylcystein, carbocystein, bromhexin, ambroxol, eprazinon...]
Đây là nhóm thuốc có tác dụng làm loãng đờm [theo nhiều cơ chế khác nhau] nhưng nói chung đều giúp tống đàm ra khỏi đường hô hấp.
Thuốc ho nên dùng khi trẻ ho có đờm hoặc đờm quá đặc không khạc ra được. Không dùng cho bé bị suy hô hấp hoặc hen phế quản vì đàm được tiết ra nhưng không đẩy ra ngoài được, làm tăng tắc nghẽn ở phế quản và phổi.
Nhóm thuốc này không nên dùng cho các trẻ bị ho dưới 2 tuổi, chống chỉ định với người bị hen phế quản. Thuốc long đờm cũng có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày cần thận trọng. Trong nhóm này còn terpin hydrat có tác dụng hoạt hóa dịch nhầy phế quản làm long đờm, giúp lông mao biểu mô phế quản hoạt động dễ dàng để tống đàm ra ngoài thuốc tương đối an toàn hay kết hợp với codein trong các biệt dược. Nhóm này còn có các dược chất cổ điển như guaifenesin, amoni clorid, natri citrat.
Ho là triệu chứng khi niêm mạc đường hô hấp bị kích thích
1.3. Nhóm thuốc có tác dụng chống dị ứng
Những thuốc chống dị ứng như alimemazin, diphenhydramin, clopheniramin,...Các thuốc này có tác dụng chống dị ứng, giảm kích ứng họng và giảm ho, đặc biệt ho do dị ứng. Thuốc gây buồn ngủ nên làm giảm ho về ban đêm. Thuốc cũng gây cho bé khô miệng, chán ăn và táo bón.
1.4. Nhóm thuốc có tác dụng co mạch chống sung huyết
Nhóm thuốc có tác dụng co mạch như pseudoephedrin, giảm sung huyết mũi, chống nghẹt mũi. Nhóm thuốc này thường có trong các biệt dược chữa cảm cúm [ngoài thành phần pseudoephedrin còn có các thành phần khác như paracetamol do đó nếu bé không sốt không nên dùng].
Do tác dụng co mạch, tăng nhịp tim tăng huyết áp, không nên dùng cho các bé bị bệnh tim mạch. Thuốc ho cho trẻ em còn gây kích thích nhẹ nên bé uống thuốc có thể khó ngủ, chán ăn. Cũng lưu ý thêm là các bậc cha mẹ cần thường xuyên cho các bé khám sức khỏe tổng quát định kỳ tại các cơ sở y tế uy tín để đảm bảo cho bé một cơ thể khỏe mạnh.
Ho ra chất nhầy sẽ giúp cho phổi sạch. Dextromethorphan có thể ảnh hưởng đến các loại thuốc điều trị trầm cảm. Ngoài ra, một số kết hợp thuốc cảm và thuốc ho chứa chất làm thông mũi có thể gây tăng huyết áp. Vì vậy, không sử dụng loại này nếu trẻ bị bệnh tim.
Tóm lại, nếu bạn đang cho bé sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi thử một loại thuốc ho nào.
Với trẻ em dưới 6 tuổi, không dùng cho trẻ em dưới 6 tuổi thuốc ho bất kì có thành phần hoạt tính [thuốc long đờm, thuốc kháng histamin, thuốc thông mũi] nếu không có chỉ định của bác sĩ. Bởi vì tác dụng phụ của các chế phẩm này còn lớn hơn các lợi ích có được của thuốc.
Khi sử dụng thuốc ho cho trẻ nên tham khảo ý kiến bác sĩ Nhi khoa trước khi dùng cho trẻ
Lưu ý khi kết hợp thuốc ho với nhóm thuốc khác
Nhiều phương pháp điều trị ho kết hợp các thuốc giảm ho và thuốc long đờm với các thuốc điều trị các triệu chứng khác, bao gồm thuốc kháng histamin, thuốc làm thông mũi và thuốc giảm đau. Các dạng kết hợp này có thể tốt nếu bạn có kèm theo các triệu chứng cảm lạnh như đau nhức người, ho và nghẹt mũi. Tuy nhiên, nhược điểm là bạn có thể dùng loại thuốc mà mình không cần đến.
Bên cạnh đó, bạn nên tham khảo ý kiến Bác sĩ trước khi mua thuốc từ các cửa hàng dược phẩm hay siêu thị nếu chúng có dùng chung với bất kì loại thuốc nào bạn đang dùng. Một số loại thuốc ho còn chứa các loại thuốc khác. Ví dụ, một vài thuốc có chứa paracetamol hay ibuprofen hoặc một số có chứa cồn. Điều này rất quan trọng nếu dùng thêm paracetamol hay ibuprofen để làm giảm triệu chứng sốt. Bởi nếu dùng quá liều paracetamol hay ibuprofen [quá liều] mà không biết có thể gây tổn thương gan.
Nếu đang dùng thuốc chống trầm cảm – một thuốc ức chế monoamine – oxydase [IMAO] – có thể gây ra phản ứng với vài thành phần trong thuốc ho. Dùng thuốc chung có thể gây tăng huyết áp đột ngột [cơn tăng huyết áp] hoặc dễ bị kích thích hay chán nản. Đặc biệt, người dùng IMAO nên tránh dextromethophan, ephedrine, pseudoephedrine, phenylpropanolamine và nên dùng sau 2 tuần sau khi ngừng thuốc.
- Dextromethophan khi dùng chung với thuốc chống trầm cảm có thể làm bạn bị kích thích hoặc chán nản.
- Ephedrine, pseudoephedrine, phenylpropanolamine khi dùng chung với các thuốc MAOI có thể gây ra cơn tăng huyết áp.
Nếu bạn cũng giống như rất nhiều phụ huynh khác, thì các loại thuốc cũ và thuốc thừa còn lại sau mỗi đợt trẻ bị ho đang chiếm khá nhiều chỗ trong tủ thuốc. Cần vứt bỏ những gì:
Hãy vứt hết tất cả những thuốc ho cũ mà bạn không dùng nữa hoặc đã hết hạn, cộng với những sản phẩm đã lỗi thời như si-rô ipecac [không được Hội Nhi khoa Mỹ khuyên dùng], nhiệt kế thủy ngân [có thể vỡ và khiến bé tiếp xúc với thủy ngân], oxy già [tốt cho giặt tẩy, nhưng xà phòng làm sạch vết thương tốt hơn], aspirin cho trẻ em [có thể gây hội chứng Reye], cùng các thuốc trị ho và cảm lạnh không cần đơn dành cho trẻ dưới 6 tuổi [không được FDA Mỹ khuyên dùng].
Vứt bỏ tất cả các thuốc kháng sinh cũ. Luôn đi khám bác sĩ nếu bé có những triệu chứng mà bạn nghĩ là cần điều trị kháng sinh. Việc bác sĩ nhi khoa sẽ quyết định bé có cần dùng kháng sinh không là rất quan trọng. Dùng kháng sinh khi không cần thiết, dùng sai kháng sinh hoặc dùng sai liều có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 [phím 0 để gọi Vinmec] hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!
XEM THÊM: