Công lao của lương văn chánh đối với phú yên năm 2024
|
Lương Văn Chánh (Chính) vốn là một võ quan, có công lớn trong sự nghiệp chiêu tập lưu dân khai khẩn, mở mang và phát triển vùng đất Phú Yên. Mặc dù được đánh giá là một bậc công thần, tuy nhiên cho tới nay thân thế, sự nghiệp và hành trạng của ông lại được ít người biết đến, bởi những tư liệu viết về ông rất khan hiếm. Lần tìm trong khối Mộc bản triều Nguyễn – Di sản Tư liệu thế giới, chúng tôi đã may mắn tìm thấy được những bản khắc quý ghi chép về ông. Show Lương Văn Chánh sinh vào ngày tháng năm nào không ai rõ. Chỉ thấy trong Mộc bản triều Nguyễn có khắc ông người ở huyện Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên. Tổ tiên là người ở Bắc Hà. Mộc bản sách Đại Nam nhất thống chí, quyển 10, mặt khắc 22 ghi về ông rằng: “Lương Văn Chánh: Người huyện Tuy Hòa, đầu bản triều làm quan chức Thiên vũ vệ Đô chỉ huy sứ, đánh Chiêm Thành, lấy được Hồ thành, thăng Phụ quốc Thượng tướng quân. Vì có quân công, thăng Đặc tiến Phụ quốc Thượng tướng quân, tước Phù Nghĩa hầu. Lại thăng làm quản trấn, chiêu tập lưu dân, khai khẩn đất hoang. Sau khi mất, tỏ ra linh ứng, được tặng Phù quận công, Thượng đẳng thần”. Mộc bản sách Đại Nam nhất thống chí, quyển 10, mặt khắc 22 ghi chép về người mở đất Phú Yên Lương Văn Chánh Nguồn: Trung tâm Lưu trữ quốc gia IV Mùa đông, tháng 10, năm Mậu Ngọ (1558), Lương Văn Chánh theo chúa Nguyễn Hoàng vào trấn Thuận Hoá, thực hiện công cuộc mở cõi phương Nam. 12 năm sau, tức năm Mậu Dần (1578), sau khi đánh quân Chiêm Thành đến cướp phá, chiếm được thành Hồ, ông được chúa Tiên – Nguyễn Hoàng cho giữ chức Tri huyện Tuy Viễn. Mộc bản sách Đại Nam liệt truyện tiền biên, quyển 3, mặt khắc 16 ghi: “Đầu năm Mậu Ngọ (1558), Lương Văn Chánh theo Thái Tổ vào Nam. Khoảng năm Mậu Dần (1578), người Chiêm Thành đến lấn cướp, Chánh tiến quân đến sông Đà Diễn, đánh lấy được Hồ thành. Vì có quân công, thăng Đặc tiến Phụ quốc Thượng tướng quân, tước Phù Nghĩa hầu. Lại thăng làm quan trấn An Biên, huyện Tuy Viễn. Văn Chính chiêu tập dân Xiêm khai khẩn đất hoang ở Cù Mông, Bà Đài (tức Xuân Đài ngày nay). Cho dân di cư đến đấy. Lại mộ dân khai hoang ở trên dưới triền sông Đà Diễn chia lập thôn ấp, ngày dần đông đúc”. Mộc bản sách Đại Nam liệt truyện tiền biên, quyển 3, mặt khắc 16 ghi chép công trạng của Nguyễn Văn Chánh với vùng đất Phú Yên Nguồn: Trung tâm Lưu trữ quốc gia IV Trước khi chúa Nguyễn Hoàng cho lập phủ Phú Yên vào năm Tân Hợi (1611), thì Phú Yên là vùng đất biên viễn, bốn bề hoang vu. Với chức vụ của mình, Nguyễn Văn Chánh đã ra sức dẹp yên biên trấn, chiêu tập dân phiêu tán đến ở Cù Mông và Bà Đài. Ngoài ra, ông còn kêu gọi lưu dân ra sức khẩn hoang vỡ đất, hướng dẫn dân chúng quy tụ lập ấp; từng bước tạo nên những làng mạc đầu tiên trên châu thổ sông Đà Diễn, sông Cái. Nguyễn Văn Chánh mất năm Tân Hợi (1611), tại thôn Long Phụng, thuộc xã Hòa Trị ngày nay; được nhân dân an táng, lập đền thờ nhớ ơn và suy tôn ông là Thành hoàng. Mộc bản sách Đại Nam liệt truyện tiền biên, quyển 3, mặt khắc 16, 17 cũng tôn vinh ông như sau: “Khi Văn Chánh chết, được tặng phong Tiền trấn doanh Tham tướng Phù quận công, Bảo quốc chi thần. Tỏ ra hiển linh, được người làng lập đền thờ. Thế Tông năm thứ 2, Canh Thân (1740), truy tặng Bảo quốc Hộ dân Hựu thuận chi thần. Năm thứ 6, Giáp Tý (1744), tặng thêm là Bảo quốc Hộ dân Hựu thuận Phong công Tĩnh tiết chi thần. Minh Mạng năm thứ 3 (1822), sắc phong Tráng du Cung vũ Linh ứng Thượng đẳng thần. Con cháu có hai người được phong tước hầu. Văn Chánh là công thần hồi quốc sơ, khai khẩn đất đai, mở rộng biên giới, công lao thật rõ rệt. Nhưng vì sự tích được biết tới muộn, cho nên sách “Thực lục” bỏ sót tên ông”. Có thể nói, với công lao đóng góp của mình, Lương Văn Chánh được người dân Phú Yên tôn sùng như một vị Thần, một bậc “khai quốc công thần”. Ngày nay ở Phú Yên, tên của ông được đặt cho trường chuyên duy nhất là Trường Trung học phổ thông chuyên Lương Văn Chánh./.
0% found this document useful (0 votes) 744 views 3 pages Original TitleTiểu-sử-Lương-Văn-Chánh Copyright© © All Rights Reserved Available FormatsDOCX, PDF, TXT or read online from Scribd Share this documentDid you find this document useful?0% found this document useful (0 votes) 744 views3 pages Tiểu sử Lương Văn ChánhJump to Page You are on page 1of 3 O/ Uoịu sử vỀ NƳƠbl Tċb Kgàbg8 Ugjf sử noỌu troỀu BluyỊb, NƳƠbl Tċb Kgàbg (sobg igfẫbl tgập boèb 53 kỬ` tgẶ iỏ tgữ 04-0400) õbl nã blƳờo guyỌb Uuy Gñ`, tỏbg Sgø _èb 9 vã kû bluyèb quàb Ỗ xë SgỪbl Nỉkg (g`y SgƳừbl Nỉkg), guyỌb GfẰbl Gû`, tỏbg Ug`bg Gû`. Nã mởt vú qu`b kỬ` kgø` BluyỊb tgờo Nè trubl gƳbl vã nã blƳờo kû kõbl vộo sỰ blgoỌp kgoèu tập nƳu eáb ig`o igắb, mỖ m`bl vã pgàt troịb vÿbl ĐẪt Sgø _èb. Nøk trƳộk, NƳƠbl Tċb Kgàbg nãm qu`b bgã Gậu Nè , trẫo ĐẶb kgữk Ugoèb Tů vỌ Đõ kgỏ guy sữ. ēẬu bċm 0::7, õbl tgjf tƳộbl BluyỊb Gfãbl vãf Uguậb Gfà. OO/ [Ự blgoỌp kỬ` NƳƠbl Tċb Kgàbg ĐỐo vộo vÿbl ĐẪt Sgø _èb ēẶb bċm 0:<7, quáb Kgoèm Ugãbg iïf ĐẶb Đàbg pgà, õbl Đjm quáb toẶb ĐẶb sõbl ēã EoỊb (tữk sõbl ēã QẰbl) Đàbg kgoẶm tgãbg Gớ. Bgờ kgoẶb kõbl Đû, õbl ĐƳừk tgċbl ēẼk toẶb SgỪ quỐk UgƳừbl tƳộbl quáb. [`u Đû õbl ĐƳừk lo`f trõbl kfo guyỌb Uuy ToỊb, trẪb @b Aoèb (b`y tguởk tỏbg Aîbg ēỉbg). Bċm 0:?;, NƳƠbl Tċb Kgàbg tgjf BluyỊb Gfãbl r` AẦk vã kÿbl nập ĐƳừk bgoỀu kgoẶb kõbl Ỗ [Ơb B`m vã Gẫo EƳƠbl trfbl g`o bċm 0:?; vã 0:?5 vã ĐƳừk vu` Nè UgẶ Uõbl tẪb pgfbl nãm ēẼk toẶb SgỪ quỐk UgƳừbl tƳộbl quábk`o quẫb 5 vỀ UgẬb Tů, tƳộk Sgÿ Blgį` gẬu . ēẶb bċm 0:?<, õbl NƳƠbl Tċb Kgàbg Đ`bl nã Uro guyỌb Uuy ToỊb, trẪb @b Aoèb, bgậb sẦk nỌbg kỬ` kgø` BluyỊb Gfãbl ĐƳ` kgứbl 5.333 nƳu eábvãf ig`o igắb vÿbl ĐẪt pgí` B`m kỬ` ēẠo ToỌt tứ Đçf Kÿ Mõbl ĐẶb Đçf Kẫ(Đỉ` aãb tỏbg Sgø _èb blãy b`y).BgoỌm vỪ kỪ tgị UỚbl trẪb BluyỊb Gfãbllo`f kgf NƳƠbl Tċb Kgàbg nã Đjm bgỦbl gở eáb mộo ĐẶb kàk xữ Kÿ Mõbl,Aã EoỊb, ēã Bõbl Đị kÿbl bg`u nập bgã kử`, ig`o pgà ĐẪt gf`bl gû` tgãbgruởbl vƳờb. Igõbl tgị bûo gẶt bgỦbl igû igċb, vẪt vẫ, bluy goịm ĐỐo vộo kƳ eáb ToỌttrfbl bgỦbl blãy ĐẬu ig`o pgà vÿbl ĐẪt mộo, Ớb Đỉbg Đờo sỐbl. [Ự Đj eọ`kỬ` tgø eỦ (kọp, ajf, kà sẪu…), sỰ igàk nẠ vỀ igí gậu tgờo toẶt, pgfbl tgỚ, vãbgỦbl t`o gọ` ef tgoèb bgoèb láy r` (gẠb gàb, nů nỪt). BgƳbl vƳừt nèb tẪt kẫ, NƦƣBL TāB KGÀBG NƳƠbl Tċb Kgàbg kÿbl vộo kƳ eáb Đë n`f Đởbl kật nỰk, nẪb eẬb rứbl rậm, ĐẪtgf`bl, ig`o pgà ruởbl Đớbl. ēị ig`o tgàk bg`bg vã kû goỌu quẫ, NƳƠbl TċbKgàbg kgo` nƳu eáb tgãbg a` igu vỰk8 Tÿbl tgữ bgẪt8 tứ Kÿ Mõbl tộo Tůbl NẪm ([õbl KẬu). Tÿbl tgữ g`o8 tứ Aã ēão (Wuáb ēão) ĐẶb kgáu tgỚ sõbl Kào. Tÿbl tgữ a`8 tứ Aã EoỊb (tữk ēã QẰbl), ēã Bõbl ĐẶb Đçf Kẫ. Ồ mỜo igu vỰk kû blƳờo ĐoỀu igoịb vã quẫb ný ig`o igắb. BgỦbl blƳờoĐo ĐẬu trfbl kõbl kuởk ig`o pgà Đë trỖ tgãbg toỀb goỀb, gậu goỀb kỬ` bgỦblxûm nãbl ĐƳừk tgãbg nập sộm Ỗ Sgø _èb. Ig`o igắb ĐẶb Đáu, tgõb, xûm, Ẫp,trẠo… ĐƳừk gîbg tgãbg tộo Đû. ēû nã kƠ sỖ Đị kgø` BluyỊb tgãbg nập pgỬSgø _èb vãf bċm 0400 lớm g`o guyỌb ēớbl Wuáb vã Uuy Gñ`. Blãy 0? tgàbl ? bċm Uáb Gừo (0400), NƳƠbl Tċb Kgàbg qu` Đờo. vãf bċm 047?, kgø` BluyỊb mộo truy pgfbl kgf kgf NƳƠbl Tċb Kgàbg tƳộk Aẫf quỐk kgo tgẬb. ēẶb bċm 04?;, õbl nẠo ĐƳừk pgfbl mởt nẬb bỦ` tƳộk Aẫf quỐk Gở eáb kgo tgẬb. [`u Đû suỐt tứ 047? ĐẶb 0<4<, Kgø` BluyỊb Đë : nẬb lo` pgfbl kgf NƳƠbl Tċb Kgàbg, tƳộk vỉ kuỐo kÿbl õbl bgậb ĐƳừk nã Sgÿ Puáb kõbl, UgẬb aẫf Gở eáb, GỰu Uguậb Sgfbl kõbl, Uỏbg UoẶt.ēẶb tgờo bgã BluyỊb, õbl Đë ĐƳừk lo` pgfbl tgèm 4 nẬb bỦ` (kàk bċm 0711, 075;, 07:3, 0773, 077<, 0?3?). UƳộk vỉ kuỐo kÿbl õbl ĐƳừk truy pgfbl nã EỪk aẫf Urubl gƳbl UgƳừbl Đẻbl tgẬb OOO/ UƳỖbl bgộ ēị tƳỖbl bgộ blƳờo kû kõbl ig`o gf`bl vÿbl ĐẪt Sgø _èb, gãbl bċm, bgáb eáb Đỉ` pgƳƠbl tỚ kgữk købl tẶ, kgċm nf loỦ lîb, tõb tẠf igu mở vã ĐỀbtgờ NƳƠbl Tċb Kgàbg. Blãy 1<-?-0??4, Aở Tċb gû` - Ugõbl tob r` PuyẶt Đỉbg sỐ 1503-PēTG kõbl bgậb mở vã ĐỀb tgờ NƳƠbl Tċb Kgàbg tguởk xë Gñ` Urỉ, guyỌb Sgø Gñ`, tỏbg Sgø _èb nã eo tíkg nỉkg sử vċb gû` kẪp PuỐk lo`. UrƳờbl Urubl gọk pgỚ tgõbl kguyèb euy bgẪt kỬ` Sgø _èb kůbl m`bl tèb õbl, Đû nã UrƳờbl Urubl gfk pgỚ tgõbl kguyèb NƳƠbl Tċb Kgàbg. (ēỀb tgờ NƳƠbl Tċb Kgàbg)(UrƳờbl kguyèb m`bl tèb õbl Ỗ tỏbg Sgø _èb) Reward Your CuriosityEverything you want to read. Anytime. Anywhere. Any device. No Commitment. Cancel anytime. |
