21 299 KB 0 2
Nhấn vào bên dưới để tải tài liệu
Đang xem trước 10 trên tổng 21 trang, để tải xuống xem đầy đủ hãy nhấn vào bên trên
*Tiếp theo các phần trước:
Giáo án BDHSG môn Tiếng Việt lớp 4-5.PhầnI IV
GIÁO ÁN TỔNG HỢP
Bồi dưỡng học sinh giỏi môn Tiếng Việt lớp 4-5
*NỘI DUNG:
Phần I : Luyện từ và câu :
1] Cấu tạo từ.
2] Cấu tạo từ phức.
3] Từ loại.
3.1-Danh từ, động từ, tính từ.
3.2- Đại từ, đại từ xưng hô.
3.3- Quan hệ từ.
4] Các lớp từ:
4.1- Từ đồng nghĩa.
4.2- Từ trái nghĩa.
4.3- Từ đồng âm.
4.4- Từ nhiều nghĩa.
5] Khái niệm câu.
6] Các thành phần của câu [cấu tạo ngữ pháp của câu]
7] Các kiểu câu [chia theo mục đích nói]:
7.1- Câu hỏi.
7.2- Câu kể.
7.3- Câu khiến.
7.4- Câu cảm.
8] Phân loại câu theo cấu tạo - Câu ghép.
9] Nối các vế câu ghép bằng quan hệ từ.
10] Nối các vế câu ghép bằng cặp từ hô ứng.
11] Dấu câu.
12] Liên kết câu.
Phần II: Tập làm văn:
1] Bài tập về phép viết câu.
2] Bài tập về phép viết đoạn.
3] Luyện viết phần mở bài. 1
Giáo án BDHSG môn Tiếng Việt lớp 4-5 / Đàm Ngân - Tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi - Hưng Yên 4] Luyện viết phần kết bài.
5] Luyện tìm ý cho phần thân bài.
6] Phương pháp chung khi làm bài Tập làm văn.
7] Làm thế nào để viết được một bài văn hay.
8] Nội dung và phương pháp làm bài:
8.1- Thể loại miêu tả.
8.2- Thể loại kể chuyện.
8.3- Thể loại viết thư.
Phần III: Cảm thụ văn học:
A-Khái niệm.
B-Một số biện pháp tu từ thường gặp.
C-Kỹ năng viết một đoạn văn về C.T.V.H.
D-Hệ thống bài tập về C.T.V.H.
Phần IV: Chính tả [Phù hợp với khu vực Miền Bắc]
1]Chính tả phân biệt l / n.
2]Chính tả phân biệt ch / tr.
3]Chính tả phân biệt x / s.
4]Chính tả phân biệt gi / r / d.
5]Quy tắc viết phụ âm đầu “cờ” [c /k /q ].
6]Quy tắc viết phụ âm đầu “ngờ” [ng /ngh ].
7]Quy tắc viết nguyên âm i [i / y ].
8]Quy tắc viết hoa.
9]Quy tắc đánh dấu thanh.
10]Cấu tạo tiếng - Cấu tạo vần.
11]Cấu tạo từ Hán-Việt.
Phần V: Hệ thống bài tập Tiếng Việt cuối bậc tiểu học:
1]Bài tập chính tả.
2]Bài tập luyện từ và câu.
3]Bài tập C.T.V.H.
4]Bài tập làm văn.
Phần VI: Các đề luyện thi cuối bậc tiểu học 2
Giáo án BDHSG môn Tiếng Việt lớp 4-5 / Đàm Ngân - Tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi - Hưng Yên PHẦN V:
HỆ THỐNG BÀI TẬP TIẾNG VIỆT CUỐI BẬC TIỂU HỌC
I- BÀI TẬP CHÍNH TẢ:
A] Những nội dung cần ôn lại:
- Chính tả Phân biệt: l/n ; s/x ; gi/r/d ; ch/tr ; ng/ngh và g/gh.
- Quy tắc viết hoa.
- Quy tắc đánh dấu thanh.
- Cấu tạo tiếng, cấu tạo vần.
B] Bài tập thực hành: [Đáp án là những từ đã gạch chân]
Bài tập 1:
Hãy chỉ ra các tiếng viết sai chính tả trong các từ sau rồi sửa lại cho đúng:
a. no nghĩ
b. số lẻ
c. lí do
con nai
ẩn lấp
làn gió
thuyền nan
siêng năng
no toan
hẻo lánh
tính nết
mắc lỗi
[ Ghi nhớ, nhắc lại : Chính tả P/b: l/n]
Bài tập 2:
Hãy tìm ra các từ viết sai chính tả rồi sửa lại cho đúng:
a. che chở
b. chí hướng
trung kết
che đậy
chê trách
phương châm
tránh né
trâm biếm
[G/nhớ: Chính tả P/b: ch / tr ] c. trong trẻo
trở về
câu truyện
trung bình Bài tập 3:
Hãy chỉ ra các từ viết sai chính tả rồi sửa lại cho đúng:
a. xa lánh
b. thiếu xót
c. sản xuất
xương gió
sơ sinh
sơ suất
ngôi sao
sứ giả
suất sắc
sinh sống
sử dụng
xuất hiện
[G /nhớ, nhắc lại : P/b : x /s ]
Bài tập 4:
Hãy tìm ra từ viết đúng chính tả trong các từ sau: 3
Giáo án BDHSG môn Tiếng Việt lớp 4-5 / Đàm Ngân - Tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi - Hưng Yên a. rá lạnh
b. hình ráng
da vị
ranh giới
giản dị
ranh lam thắng cảnh
con rán
tranh dành
[ G / nhớ, nhắc lại : Chính tả P/b : gi / r / d ] c. củ dong riềng
dong chơi
rông bão
tháng riêng Bài tập 5:
Hãy viết lại những từ viết sai chính tả ở bài tập 4 cho đúng chính tả.
Bài tập 6:
Hãy tìm ra một từ viết sai chính tả trong từng dòng sau:
a] chạn bát, trạm xá, trách mắng, chông chờ.
b] Nhà dông, rung động, chiếc giường, để dành.
c] Già dặn, rôm rả, giằng co, dành giật.
d] Cơm nắm, khô nẻ, lo ấm, trông nom.
e] Chia sẻ, sếp hàng, sum sê, xum xuê.
f] Bổ sung, xử lí, xơ đồ, san sẻ.
Bài tập 7:
Tìm 5 từ có các tiếng:
a] trang
[Đ/án: t/bị, t/sử, t/sức, t/trại, nghĩa/t, t/nam nhi,...]
b] tránh
[t/mặt, t/né, t/nắng, t/rét, phòng/t, trốn/t,...]
c] châm
[c/biếm, c/chích, c/chọc, c/chước, c/ngôn, nam/c, phương/c,...]
d] chí
[c/hướng, c/khí, báo/c, đắc/c, quyết/c, thiện/c, ý/c,...]
e] trung
[t/bình, t/gian, t/học, t/thành, t/lập,...]
f] chung
[c/kết, c/khảo, c/thân, c/thuỷ, nói/c,...]
g] dành
[d/dụm, d/riêng, dỗ/d, để/d, quả/dd,...]
h] giành
[gi/giật, gi/lấy, gi/nhau, tranh/gi, gi/độc lập,...]
i] rành [r/mạch, r/nghề, rr, r/rẽ, r/việc, rõ/r,...]
k] xuất [x/bản, x/hiện, x/khẩu, đề/x, đột/x, sản/x,...]
l] xử
[x/lí, x/sự, x/thế, cư/x, x/trí, xét/x,...]
m] sứ
[s/giả, s/mệnh, s/quán, ấm/s, bát/s,....]
Bài tập 8:
Hãy chỉ ra âm chính của các tiếng trong các từ sau:
a. nhoẻn cười
b. ước muốn
c. tia lửa
huy hiệu
khuya khoắt
khúc khuỷu 4
Giáo án BDHSG môn Tiếng Việt lớp 4-5 / Đàm Ngân - Tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi - Hưng Yên hoa huệ
thủa nào
mùa quýt
khuây khoả
thuở xưa
khuyên giải
[ G/nhớ, nhắc lại : Cấu tạo tiếng, cấu tạo vần]
Bài tập 9:
Hãy chỉ ra vị trí dấu thanh ở các tiếng có trong các từ ở BT 8 [giải thích vị trí đánh dấu thanh].
Bài tập 10:
Viết lại các từ và cụm từ sau cho đúng quy tắc viết hoa:
a] trần hưng đạo, trường sơn, cửu long, pắc pó, y a li, kơ pa kơ lơng.
b] ê đi xơn, mê công, lu i pa xtơ, ma lai xi a, trung quốc, ấn độ, lí bạch, trương mạn ngọc.
c] đảng cộng sản việt nam, trường mầm non sao mai, tổ chưc nhi đồng liên hợp quốc.
[ G/ nhớ, nhắc lại : Quy tắc viết hoa] II- BÀI TẬP LUYỆN TỪ VÀ CÂU:
*Những nội dung cần ghi nhớ:
1.Cấu tạo từ:
Từ phức
Từ đơn Từ ghép Từ láy [Từ tượng thanh, tượng hình] T.G.P.L Láy âm đầu T.G.T.H Láy vần
Láy âm và vần
Láy tiếng 2. Các lớp từ: 3. Từ loại: Từ đồng nghĩa
Từ trái nghĩa
Từ đồng âm
Từ nhiều nghĩa
Danh từ [Cụm DT]
Động từ [Cụm ĐT]
Tính từ [Cụm TT]
Đại từ [Đại từ chỉ ngôi]
Quan hệ từ 5
Giáo án BDHSG môn Tiếng Việt lớp 4-5 / Đàm Ngân - Tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi - Hưng Yên 4. Câu : Phân loại theo cấu tạo: Phân loại theo mục đích nói: Câu kể
Câu hỏi
Câu cảm
Câu khiến Câu đơn
Câu ghép 5.Các thành phần của câu: Chủ ngữ
Vị ngữ
6.Liên kết câu : Trạng ngữ
Định ngữ*
Lặp từ ngữ Bổ ngữ* Hô ngữ* Thay thế từ ngữ
Dùng từ ngữ để nối
[Liên tưởng......]
7.Cách nối các vế câu ghép: Nối trực tiếp Dùng từ nối: Nối bằng quan hệ từ
Nối bằng cặp từ hô ứng *Bài tập thực hành:
Bài tập 11:
Hãy chỉ ra các từ phức trong các kết hợp sau:
Xe đạp, xe cộ, kéo xe, đạp xe, nướng bánh, bánh rán, nước uống, quắt lại, rủ xuống, uống
nước, chạy đi.
*Đáp án:
Xe đạp, xe cộ, bánh rán, quắt lại, rủ xuống.
[ G/ nhớ, nhắc lại : cách phân định danh giới từ]
Bài tập 12: [Đáp án ghi sẵn vào bài]
Dùng 1 gạch [ / ] để tách từng từ trong đoạn văn sau:
a] Mưa / mùa xuân /xôn xao,/ phơi phới,/...Những /hạt mưa /bé nhỏ,/ mềm mại,/ rơi /mà /như
/nhảy nhót... 6
Giáo án BDHSG môn Tiếng Việt lớp 4-5 / Đàm Ngân - Tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi - Hưng Yên b] Mùa xuân /mong ước /đã /đến./ Đầu tiên,/ từ /trong /vườn,/ mùi /hoa hồng,/ hoa huệ /sực nức
/bốc lên...
Bài tập 13:
Tìm các từ láy có trong nhóm từ sau:
Mải miết, xa xôi, xa lạ, mơ màng, san sẻ, chăm chỉ, học hỏi, quanh co, đi đứng, ao ước, đất
đai, minh mẫn, chân chính, cần mẫn, cần cù, tươi tốt, mong mỏi, mong ngóng, mơ mộng, phẳng
phiu, phẳng lặng.
[ G/nhớ, nhắc lại : P/b từ ghép và từ láy dễ lẫn lộn]
Bài tập 14:
Hãy điền vào chỗ trống để có các từ ghép và từ láy:
Màu..., đỏ..., vàng..., xanh..., sợ...., buồn...., lạnh....
Bài tập 15:
a] Tìm 4 từ ghép trong đó có tiếng “mưa”
b] Tìm 4 từ ghép trong đó có tiếng “nắng”
Bài tập 16:
Chỉ ra các từ ghép tổng hợp và từ ghép phân loại trong các từ sau:
Bạn học, bạn hữu, bạn đường, bạn đời, anh em, anh chị, anh cả, em út, ruột thịt, hoà thuận,
thương yêu, vui buồn, vui mắt.
[G/nhớ, nhắc lại : P/b TGTH và TGPL]
Bài tập 17:
Chia các từ sau thành 2 loại: Từ tượng thanh và từ tượng hình:
Thấp thoáng, thình thịch, phổng phao, đồ sộ, bầu bầu, mập mạp, khanh khách, lè tè, ào ào,
nhún nhẩy, ngào ngạt, chon chót, bi bô, bập bẹ, chới với, thoang thoảng, lon ton, tim tím, thăm thẳm.
[G/nhớ, nhắc lại : Từ tượng thanh, từ tượng hình]
Bài tập 18:
Cho các từ sau:
Lững thững, thướt tha, đủng đỉnh, róc rách, thì thào, lác đác, khúc khích, lộp độp, lách cách, the
thé, sang sảng, đoàng đoàng, ào ào.
a] Phân các từ láy trên thành các kiểu: láy tiếng, láy âm, láy vần, láy cả âm và vần.
b] Trong các từ trên, từ nào là từ tượng thanh, từ nào là từ tượng hình?
[G/nhớ, nhắc lại : Các kiểu từ láy] 7
Giáo án BDHSG môn Tiếng Việt lớp 4-5 / Đàm Ngân - Tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi - Hưng Yên Bài tập 19:
Dựa vào các tính từ dưới đây, tìm thêm những thành ngữ so sánh:
Xanh, vàng, trắng, xấu, đẹp, cứng, lành, nặng, nhẹ, vắng, đông, nát.
[Mẫu: ChậmChậm như rùa]
*Đáp án:
Xanh như tàu lá, vàng như nghệ, trắng như trứng gà bóc, xấu như ma lem, đẹp như tiên, cứng như
thép, lành như bụt, nặng như đá đeo, nhẹ như bấc, vắng như chùa bà Đanh, nát như tương Bần, đông
như kiến cỏ.
Bài tập 20:
Chỉ ra từ không giống các từ khác trong nhóm:
a] xanh ngắt, xanh thẳm, xanh xao, xanh biếc.
b] Tổ quốc, tổ tiên, đất nước, non sông.
c] Thợ cấy, thợ cày, thợ rèn, lão nông.
d] Đỏ au, đỏ bừng, đỏ ửng, đỏ đắn.
e] Hoà bình, hoà tan, hoà thuận, hoà hợp.
f] Róc rách, thì thầm, lách tách, rì rào.
g] Giáo viên, học sinh, sinh viên, bạn bè.
h] Thành tích, thành thực, thành thật, trung thực.
[G/ nhớ, nhắc lại: Từ đồng nghĩa]
Bài tập 21:
Phân biệt nghĩa của các từ đồng âm trong các cụm từ sau:
a] sợi chỉ - chiếu chỉ - chỉ đường - chỉ vàng.
b] đỗ tương - đỗ lại – thi đỗ - giá đỗ.
[ G/nhớ, nhắc lại : Từ đồng âm]
Bài tập 22:
Xác định nghĩa gốc và nghĩa chuyển của các từ có trong các két hợp dưới đây:
a] Ngọt: cam ngọt, nói ngọt, đàn ngọt, rét ngọt.
b] Cứng: lí lẽ cứng, cứng như thép, tê cứng, lực học cứng.
c] Ăn: ăn đòn, ăn nắng, ăn ảnh, ăn cơm.
d] Chạy: chạy ăn, ôtô chạy, chạy nhanh, đồng hồ chạy.
e] Đi: tôi đi bộ, đi ôtô, đi học, đi công tác.
[G/nhớ, nhắc lại : Từ nhiều nghĩa]
Bài tập 23: 8
Giáo án BDHSG môn Tiếng Việt lớp 4-5 / Đàm Ngân - Tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi - Hưng Yên Hãy tìm từ trái nghĩa với các từ sau:
a] Thật thà, giỏi giang, cứng cỏi, hiền lành.
b] Nhỏ bé, nông cạn, sáng sủa, thuận lợi.
c] Vui vẻ, cao thượng, cản thận, siêng năng.
d] Già lão, cân già, quả già.
e] Muối nhạt, đường nhạt, màu nhạt.
*Đáp án:
a] Dối trá, kém cỏi, yếu ớt, độc ác.
b] To lớn, sâu sắc, tối tăm, khó khăn.
c] Buồn bã, thấp hèn, cẩu thả, lười biếng.
d] Trẻ trung, cân non, quả non.
e] Muối mặn, đường ngọt, màu đậm.
[ G/nhớ, nhắc lại : Từ trái nghĩa ]
Bài tập 24:
Xác định từ loại của các từ sau:
Núi đồi, rực rỡ, chen chúc, vườn, dịu dàng, ngọt, thành phố, ăn, đi đứng.
[ G/nhớ: DT, ĐT, TT ]
Bài tập 25:
Cho đoạn văn sau:
Chú chuồn chuồn nước tung cánh bay vọt lên. Cái bóng chú nhỏ xíu lướt nhanh trên mặt hồ. Mặt hồ
trải rộng mênh mông và lặng sóng.
a] Dùng 1 gạch [ / ] tách từng từ trong đoạn văn trên.
b] Tìm các DT, ĐT, TT có trong đoạn văn trên.
* Đáp án:
b]
- DT: chú, chuồn chuồn nước, cánh, cái, bóng, mặt hồ, sóng.
- ĐT: tung, bay, vọt, lên, lướt, trải.
- TT: nhỏ xíu, mênh mông, nhanh, lặng.
Bài tập 26:
Tìm từ lạc có trong các nhóm từ sau:
a. Xúc động, lo lắng, thân thương, tâm sự.
b. Cái xấu, cái ác, lương thiện, nỗi vất vả.
c. Sự thật, giả dối, ngay thẳng, hièn lành.
Bài tập 27: 9
Giáo án BDHSG môn Tiếng Việt lớp 4-5 / Đàm Ngân - Tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi - Hưng Yên Tìm các tính từ có trong nhóm từ sau:
Trìu mến, cái đẹp, kiên trì, điểm tốt, niềm vui, kỉ niệm, điều hay, lẽ phải, xinh xắn, chuyên
cần.
Bài tập 28:
Tìm đại từ có trong đoạn hội thoại sau, nói rõ từng đại từ đó thay thế cho từ ngữ nào:
Lúc tan học, Lan hỏi Hằng:
- Hằng ơi, cậu được mấy điểm toán?
- Tớ được 10, còn cậu được mấy điểm?
- Tớ cũng vậy.
*Đáp án:
- Câu 1: “cậu”[ danh từ lâm thời làm đại từ ] thay thế cho từ “Hằng”.
- Câu 2: “Tớ” thay thế cho từ “Hằng” ; “cậu” thay thế cho “Lan”.
- Câu 3: “Tớ” thay thế cho “Lan” ; “vậy” thay thế cho cụm từ “được điểm 10”.
[ G/nhớ: Đại từ]
Bài tập 29:
Tìm các Quan hệ từ và cặp QHT có trong các câu văn sau và nêu rõ tác dụng của chúng:
a. Ông tôi đã già nhưng không một ngày nào ông quên ra vườn.
b. Tấm rất chăm chỉ còn Cám rất lười biếng.
c. Mây tan và mưa tạnh dần.
d. Nam không chỉ học giỏi mà cậu còn hát rất hay.
e. Mặc dù cuộc sống khó khăn nhưng Lan vẫn học tốt.
*Đáp án:
- ý a, b, : nêu sự đối lập.
- ý c, : nêu 2 sự kiện song song.
- ý d, : quan hệ tăng tiến.
- ý e, : quan hệ tương phản.
[G/nhớ: Quan hệ từ]
Bài tập 30:
Đặt câu với mỗi quan hệ từ sau:
của, để, do, bằng, với, hoặc.
*VD:
- Quyển sách này là của em.
- Em luôn chăm chỉ để bố mẹ vui lòng.
- Cây xoài này do ông em trồng. 10
Giáo án BDHSG môn Tiếng Việt lớp 4-5 / Đàm Ngân - Tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi - Hưng Yên This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
Lớp 1 Lớp 2 Lớp 3 Lớp 4 Lớp 5 Lớp 6 Lớp 7 Lớp 8 Lớp 9 Lớp 10 Lớp 11 Lớp 12
Video liên quan