Những vật dụng trẻ thường gắn kết để cảm thấy an toàn và thoải mái có thể là bất cứ thứ gì, như một chiếc gối nhỏ, đồ chơi, chăn, ti giả, khăn tay hoặc thậm chí là một quyển sách. Mục đích sử dụng của những vật dụng này rất đa dạng, từ việc giúp trẻ thích nghi với nơi ở/nơi ngủ mới cho đến việc giúp trẻ có cảm giác an toàn. Những đồ vật này đặc biệt hữu ích khi trẻ đang học cách tự ngủ một mình.
Khi nào nên bắt đầu cho trẻ làm quen với việc ôm thứ gì đó khi ngủ?
Trẻ có thể được tập làm quen với bất cứ đồ vật gì khi trẻ đang thức ngay từ khi sinh ra. Tuy nhiên, bạn không nên cho trẻ ôm các vật dụng này khi đi ngủ nếu trẻ dưới 12 tháng. Theo Hiệp hội Nhi khoa Hoa Kỳ, đồ chơi, gối, chăn hoặc bất cứ vật dụng gì sử dụng khi trẻ đi ngủ có thể làm tăng nguy cơ hội chứng chết đột ngột ở trẻ sơ sinh. Bạn có thể bắt đầu cho trẻ làm quen với việc ôm những loại đồ chơi mềm, nhỏ trong khi ngủ khi trẻ đã trên 12 tháng. Đây là khoảng thời gian mà những quy định về việc ngủ của trẻ có thể được nới lỏng hơn một chút. Ví dụ, khi đủ 12 tháng, trẻ không nhất thiết sẽ phải đặt ngửa khi ngủ.
Để cho trẻ ôm những vật dụng lớn hơn như gối ôm, chăn khi đi ngủ bạn nên đợi đến khi trẻ đủ 24 tháng. Những vật dụng lớn này có thể sẽ che phủ lên phần mặt của trẻ và làm tăng nguy cơ ngạt khí. Khi trẻ đủ 2 tuổi, đa số các trẻ sẽ đạt được sự phát triển về thể chất cần thiết, bao gồm cả khả năng di chuyển và vứt đồ đạc. Do vậy, nếu chẳng may có thứ gì đó che mặt trẻ trong khi ngủ, trẻ hoàn toàn có thể tự bỏ ra được.
Những lưu ý khi lựa chọn
- Với trẻ dưới 6 tháng, nên lựa chọn các loại đồ chơi nhỏ, mềm vì nếu chẳng may có đánh rơi, thì những loại đồ chơi này sẽ không gây hại đến trẻ.
- Lựa chọn đồ chơi không có các nút nhỏ, không gắn thêm các đồ vật khác hoặc không có các loại dây nối. Những thứ này thường sẽ có nguy cơ rơi ra khỏi món đồ chơi và có thể làm tăng nguy cơ hóc nghẹn hoặc ngạt khí
- Không chọn các loại đồ chơi có dây buộc hoặc dây nối dài vì chúng có thể bị rối và quấn vào người em bé.
- Nên chọn loại đồ chơi đủ nhỏ để em bé có thể cầm nhưng không quá nhỏ, để trẻ sẽ không nuốt phải.
- Trẻ dưới 12 tháng có thể cho sử dụng ti giả. Động tác mút có thể giúp vỗ về và làm dịu một số trẻ. Chỉ nên cho trẻ bắt đầu sử dụng ti giả sau khi trẻ đã đủ 1 tháng và khi trẻ đã có lịch trình bú mẹ hoặc bú bình ổn định.
- Khi cho trẻ dưới 6 tháng sử dụng đồ chơi khi đi ngủ, cha mẹ nên quan sát để đảm bảo an toàn
Cho trẻ tập làm quen như thế nào?
Mùi thơm của mẹ có thể sẽ khiến em bé cảm thấy an toàn. Vì vậy, khi cho trẻ làm quen với đồ chơi, mẹ có thể sẽ giữ các loại đồ chơi gần với mình để đồ chơi cũng có mùi tương tự.
Ngoài ra, bạn cũng có thể thử một số cách khác để trẻ làm quen, ví dụ như:
- Cho trẻ làm quen với các đồ vật này khi trẻ đang chơi và đang ở trong tâm trạng tốt. Đây là thời gian trẻ thường sẽ dễ chấp nhận các đồ vật mới hơn.
- Thử cho trẻ làm quen với nhiều đồ vật khác nhau và xem xem loại đồ vật nào thu hút trẻ nhất
- Cho trẻ cầm đồ vật đó khi trẻ đang cáu gắt hoặc bực tức. Khi đưa cho trẻ, hãy cố gắng vỗ về trẻ nhìn vào đó và nói cho trẻ biết những đồ vật đó đáng yêu như thế nào để giúp trẻ cảm thấy thoải mái
- Trẻ trên 12 tháng có thể ôm đồ chơi để giúp trẻ bình tĩnh hơn trước khi ngủ và tạo cho trẻ thói quen này trước khi đi ngủ. Do vậy, mỗi khi bạn cho trẻ ôm đồ vật này, trẻ sẽ hiểu rằng đã đến giờ đi ngủ.
- Với những người trên 24 tháng, có thể cho trẻ sử dụng chăn đắp khi trẻ quấy khóc, bực tức hoặc sợ hãi để giúp trẻ trấn tĩnh lại.
Kết luận
Đồ chơi, thú bông có thể giúp trẻ cảm thấy thoải mái và an toàn. Cha mẹ có thể cho trẻ ôm đồ chơi, gấu bông để trẻ ngủ ngon suốt cả đêm, giảm cảm giác lo lắng khi bố mẹ đi làm, trong những ngày trẻ ốm và nhiều trường hợp khác. Nhưng cho dù đồ vật bạn sử dụng là gì, cũng chỉ nên sử dụng khi bạn đã kiểm tra độ an toàn và phù hợp với độ tuổi của trẻ.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Ngủ đủ giấc có lợi cho sức khỏe trẻ em |
Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam [theo Momjunction] -
Có khi nào bạn thắc mắc dù có muôn vàn đồ chơi mới, dù đã lớn tướng mà con vẫn thường xuyên ôm con gấu bông cũ kĩ - món đồ chơi từ thuở lọt lòng.
- Khoa học lý giải vì sao trẻ sơ sinh nào khi ngủ cũng hay giật mình quơ chân múa tay
- Khoa học chứng minh: Bố mẹ đẹp thường sinh con gái
Bạn có để ý không, mỗi đứa trẻ luôn có một món đồ yêu thích nhất của mình. Đó có thể là gấu bông, búp bê, siêu nhân, xe ô tô hay tấm thiệp bạn tặng, bộ quần áo ông bà mua cho… Thấy con cứ thích mãi một món đồ, dù đã cũ nhưng vẫn không chịu bỏ đi khiến nhiều ông bố bà mẹ bực mình. Nhưng theo các nhà tâm lý học, đối với trẻ, những món đồ chơi đó không đơn giản là một đồ vật, mà nó chính là tri kỷ mà trẻ đã nảy sinh mối quan hệ liên kết. Đây được gọi là hiện tượng Hiệu ứng sở hữu [Endowment effect].
Hiệu ứng sở hữu là gì?
Tiến sĩ Daniel Kahneman – một nhà tâm lý học người Mỹ gốc Israel, người đã thắng giải Nobel Kinh tế năm 2002, giải thích rằng hiệu ứng sở hữu miêu tả xu hướng con người thường trân trọng những thứ họ sở hữu hơn những thứ mà họ không sở hữu. Nói một cách dễ hiểu, khi sử dụng đồ vật đó một thời gian thì sẽ có một sự liên kết giữa bản thân người sở hữu với những thứ được họ coi là "của mình".
Sự tương tác ngay từ lúc còn nhỏ đã tạo nên điều đặc biệt, độc đáo và duy nhất cho món đồ chơi mà con đã chơi từ bé [Ảnh minh họa].
Bằng chứng là khi tiến hành quét não, các nhà khoa học phát hiện ra rằng các nơ ron thần kinh được kích hoạt nhiều hơn khi những người tham gia nghiên cứu nhìn thấy hình ảnh những món đồ của mình trong rổ hình ảnh có nhiều món đồ.
Điều này lý giải vì sao chúng ta, đặc biệt là trẻ em, lại có xu hướng quý trọng những món đồ vật mà mình sở hữu từ bé. Bởi sự tương tác ngay từ lúc còn nhỏ đã tạo nên điều đặc biệt, độc đáo và duy nhất cho món đồ khiến giá trị của chúng cũng được nâng cao. Do đó, bất kỳ đề nghị nào như bỏ đồ vật đó đi đều bị trẻ từ chối.
Vì sao con lại không đồng ý vứt bỏ những món đồ chơi đã cũ?
Có một lần, một nhiếp ảnh gia tự do tên là Foster Huntington đã đặt một câu hỏi rằng: "Nếu nhà bị cháy, bạn sẽ mang theo những gì?". Kết quả, ông nhận được câu trả lời dưới dạng ảnh của hơn 5.000 người từ khắp nơi trên thế giới gửi về. Tất cả mọi thứ họ mang theo đều được xếp gọn gàng như những món tài sản quý báu nhất khi được chụp ảnh, bao gồm: hộ chiếu, chìa khóa xe, máy ảnh, máy tính xách tay và cả những món đồ mang giá trị tinh thần như: thú nhồi bông, ảnh và quà tặng của gia đình.
Khoa học chứng minh: Trẻ bám mẹ nhằng nhẵng không phải là những đứa trẻ hưĐọc ngay
Nhiều người đã phải thốt lên rằng "Tại sao lại lấy thú nhồi bông, ảnh, quà tặng trong khi nhà đang cháy nhỉ?" khi nhìn thấy kết quả.
Tiến sĩ Kiara Timpano - giáo sư tâm lý học công tác tại trường Đại học Miami [Mỹ] cho biết: "Mặc dù khi lớn lên, chúng ta không cần gấu bông nữa, nhưng điều đó không có nghĩa là sự gắn bó với chúng mất đi. Gấu bông đối với trẻ em không đơn thuần là đồ chơi, nó còn là vật gợi nhớ về bố mẹ hay những người thân khác. Sự tương tác với gấu bông như chơi đùa hay ôm ấp mang lại cho trẻ sự ấm áp và cảm giác an toàn như người thân bên cạnh".
Gấu bông chứa đầy những kỷ niệm đẹp và nó đã tồn tại quá lâu trong cuộc sống của con đến mức con xem như một người thân của mình [Ảnh minh họa].
Chính vì thế, mà bất kỳ đứa trẻ nào cũng đều đặt tên cho đồ chơi của mình và xem chúng như một con người có cảm xúc, suy nghĩ, cần được chăm sóc và quan tâm. Đây được gọi là hành động nhân hóa [anthropomorphised]. Tuy nhiên, không phải bất kỳ món đồ chơi nào cũng được trẻ nhân hóa. Con chỉ nhân hóa đồ vật mà mình có cảm xúc mãnh liệt nhất. Việc này khiến con cảm thấy mình phải có trách nhiệm với những món đồ nên việc rời xa chúng là điều rất khó khăn.
Tiến sĩ Timpano cũng chia sẻ thêm: "Khi trẻ lớn lên, nhu cầu đối với những đồ vật đó thường giảm đi, nhưng điều này không có nghĩa là sự gắn bó với chúng cũng giảm theo. Khi một đứa trẻ lớn lên, con có thể không cần ôm gấu bông của mình để tự trấn an trong "cơn giông bão", song gấu bông lại chứa đầy những kỷ niệm đẹp và nó đã tồn tại quá lâu trong cuộc sống của con đến mức con xem như một người thân của mình".
Đây chính là lý do vì sao mà cho dù món đồ chơi đó hư hỏng, cũ kỹ nhưng trẻ vẫn cương quyết cất giữ. Vậy nên, thay vì la mắng, ép buộc hay lén lút bỏ mất đồ chơi, thú bông của con, cha mẹ nên tôn trọng con, tôn trọng cảm xúc của con.
Nguồn: Theatlantic, Vietcetera, Decisionlad
Nhìn con trai mới sinh mẹ tưởng "người ngoài hành tinh", nửa năm sau đứa trẻ có màn "lột xác" hoàn hảo