BVK - Thực tế hiện nay, việc phát hiện và chẩn đoán bệnh ung thư thường khá muộn. Muốn điều trị có kết quả tốt thì bệnh ung thư phải được phát hiện và chẩn đoán sớm để không bỏ qua “giai đoạn vàng” của việc điều trị ung thư. Bệnh viện K hiện tại có 9 gói tầm soát ung thư
Tầm quan trọng của chẩn đoán sớm ung thư
Việc phát hiện và chẩn đoán bệnh ung thư được thực hiện theo quá trình từ phương pháp khám bệnh lâm sàng đơn giản đến các phương pháp cận lâm sàng với nhiều phương tiện, kỹ thuật ngày càng hiện đại để tiếp cận hết cơ thể con người. Y học hiện đại đã quan niệm việc phát hiện và chẩn đoán bệnh ung thư là hai giai đoạn kế tiếp nhau của một quá trình duy nhất để xác định bệnh ung thư. Phát hiện sớm là tìm ra được các tổn thương ung thư khi chúng chưa biểu lộ ra bằng các triệu chứng lâm sàng, gọi là giai đoạn tiền lâm sàng của ung thư.
Theo các nhà khoa học, hàng năm trên thế giới có hàng chục triệu người mắc bệnh ung thư và hàng triệu người chết vì căn bệnh hiểm nghèo này. Do khoảng thời gian được sống thêm kể từ lúc xác định bệnh đến khi tử vong của đa số các trường hợp ung thư giai đoạn cuối thường không quá 6 tháng nên trong suốt thời gian qua vẫn quan niệm rằng: khi chẩn đoán một trường hợp bị mắc bệnh ung thư thì có nghĩa là đã treo một cái án tử hình cho bệnh nhân. Điều này sẽ dẫn đến một tâm lý tuyệt vọng, làm tình trạng bệnh lý nặng thêm.
Các nhà khoa học căn cứ vào những hiểu biết mới về thời gian nhân đôi khối u, khả năng miễn dịch và khỏi bệnh tự phát, tiến triển của ung thư theo giai đoạn lâm sàng gồm khối u - hạch vùng - di căn ký hiệu TNM [T: tumor là khối u, N: lymph node là hạch vùng, M: metastasis là di căn] và loại tế bào mô học, mô bệnh học... nên đã giúp cho nền y học hiện đại nhận thức được rõ ràng việc phát hiện và chẩn đoán sớm ung thư sẽ có ảnh hưởng quyết định quan trọng đến thái độ xử trí, kết quả điều trị và tiên lượng bệnh.
Yêu cầu cần thiết chẩn đoán xác định sớm ung thư
Việc chẩn đoán sớm ung thư trước tiên là phải xác định được bệnh một cách chắc chắn, loại trừ được khả năng dương tính giả cũng như âm tính giả. Chẩn đoán âm tính giả thường hay bỏ sót ung thư sẽ làm cho trường hợp ung thư đáng lẽ ra có thể chữa trị được trở thành không chữa trị được vì đã để lỡ mất cơ hội điều trị kịp thời,.
Chẩn đoán sớm một trường hợp ung thư là phải xác định rõ bệnh ung thư ngay sau khi phát hiện sớm. Việc phát hiện sớm bệnh ung thư hiện nay là một nội dung quan trọng trong chăm sóc sức khỏe ban đầu của y tế cộng đồng. Chúng có ý nghĩa sàng lọc khi đi tìm những tổn thương nghi ngờ có khả năng mắc bệnh ung thư hay là đã mắc bệnh ung thư ở những người trông vẻ bên ngoài bình thường, vì vậy chỉ có tính chất định hướng.
Có nhiều cách phát hiện sớm ung thư nhưng phần lớn các nhà khoa học đều thống nhất xu hướng chung là phải phát hiện một cách chủ động, định kỳ và có hệ thống cho hàng loạt người, nhất là những người có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư. Các nhà khoa học cũng đã thống nhất phương pháp phát hiện bệnh ung thư theo 5 yêu cầu: đơn giản, nhạy, đáng tin cậy, có hiệu suất và tiết kiệm. Đơn giản là thực hiện dễ dàng, nhanh chóng với phương tiện tối thiểu, ít gây phiền hà cho người bệnh, bảo đảm an toàn, có khả năng áp dụng rộng rãi. Nhạy là có khả năng phát hiện bệnh sớm với tỉ lệ âm tính giả thấp, kết quả rõ ràng với ít nguyên vật liệu. Đáng tin cậy là tỉ lệ dương tính giả cũng phải thấp. Có hiệu suất là áp dụng được cho nhiều loại ung thư phổ biến và ở nhiều vị trí khác nhau. Tiết kiệm là ít tốn công sức và chi phí thực hiện. Có thể xem 5 yêu cầu này là 5 tiêu chuẩn cụ thể, cần thiết cho việc đánh giá phương pháp phát hiện bệnh ung thư.
Tầm soát ung thư vú
Các phương pháp phát hiện bệnh ung thư
Về lâm sàng: phương pháp thường được thực hiện là khám lâm sàng đơn thuần. Phương pháp này chỉ áp dụng trong điều tra cơ bản hoặc bước đầu ghi nhận các trường hợp ung thư, tỉ lệ bỏ sót ung thư với âm tính giả sẽ rất cao nhưng vẫn được chú ý trong nhiều mặt, nhất là có giá trị sàng lọc, định hướng đối với những ung thư ở cạn hay ở các hốc tự nhiên từ kết quả phát hiện. Những dấu hiệu của cơ thể như khối sưng dưới da, cơ, phần mềm, khớp, hạch ngoại vi, đột ngột giảm cân, cơ thể mệt mỏi, khi ăn khó nuốt, rối loạn tiêu hóa kéo dài, thay đổi màu sắc da, ho dai dẳng, khàn tiếng kéo dài.…….. là những dấu hiệu thường được chú tâm.
Việc phát hiện ung thư với những dấu hiệu gợi ý trong khi ung thư đã tiến triển rất khó khăn, vì vậy bắt buộc các nhà khoa học phải căn cứ thêm vào nhiều phương pháp cận lâm sàng khác.
Về cận lâm sàng: phải sử dụng một số kỹ thuật y học cần thiết như các phương pháp vật lý, phương pháp nội soi, phương pháp sinh học, phương pháp hình thái học...
Thực tế sau khi kiểm tra những phương pháp kỹ thuật phát hiện chẩn đoán bệnh ung thư, các nhà khoa học đã thống nhất rằng chỉ có phương pháp tế bào bệnh học mới đáp ứng được đầy đủ cả 5 yêu cầu đơn giản, nhạy, đáng tin cậy, có hiệu suất và tiết kiệm; đồng thời cũng thỏa mãn mục tiêu chăm sóc sức khỏe ban đầu đối với bệnh ung thư thông qua sự phát hiện bệnh chủ động định kỳ, có hệ thống cho nhiều người có nguy cơ mắc bệnh cao.