Các ban đêm vùng cực là một hiện tượng mà ban đêm kéo dài hơn 24 giờ xảy ra ở phía bắc và phía nam khu vực trên Trái đất . Điều này chỉ xảy ra bên trong các vòng tròn cực . [1] Hiện tượng ngược lại, ngày địa cực hay còn gọi là Mặt trời lúc nửa đêm , xảy ra khi Mặt trời vẫn ở trên đường chân trời trong hơn 24 giờ. "Đêm" được hiểu là tâm của Mặt trời nằm bên dưới một đường chân trời tự do. Vì khí quyển khúc xạ ánh sáng mặt trời nên ngày vùng cực dài hơn đêm vùng cực, và vùng chịu ảnh hưởng của đêm vùng cực nhỏ hơn vùng mặt trời nửa đêm. Vòng tròn địa cực nằm ở vĩ độgiữa hai khu vực này, ở khoảng 66,5 °. Trong khi đó là ngày trong Vòng Bắc Cực , thì đó là đêm ở Vòng Nam Cực và ngược lại.
Bất kỳ hành tinh hay mặt trăng với đủ trục nghiêng mà xoay đối với ngôi sao của nó đáng kể thường xuyên hơn nó với quỹ đạo ngôi sao [không quỹ đạo quay đồng bộ giữa hai] sẽ được trải nghiệm hiện tượng tương tự [một đêm kéo dài hơn một chu kỳ quay].
Ngày ngắn nhất của vùng cực không hoàn toàn tối ở mọi nơi bên trong vòng tròn địa cực, mà chỉ ở những nơi nằm trong khoảng 5,5 ° so với các cực và chỉ khi mặt trăng ở ngay dưới đường chân trời. Các khu vực nằm ở biên giới bên trong của vòng tròn địa cực trải qua hoàng hôn vùng cực thay vì đêm vùng cực. Trên thực tế, các vùng cực thường có nhiều chạng vạng trong năm hơn các vùng xích đạo .
Đối với những vùng bên trong vòng tròn cực, độ dài tối đa thời gian mà mặt trời là hoàn toàn dưới Khác nhau chân trời từ số không đến một vài ngày ngoài Arctic Circle và vòng Nam Cực đến 179 ngày tại Ba Lan . [ cần dẫn nguồn ] Tuy nhiên, không phải tất cả thời gian này đều được phân loại là đêm địa cực vì có thể nhìn thấy ánh sáng mặt trời do hiện tượng khúc xạ . Thời gian bất kỳ phần nào của Mặt trời ở trên đường chân trời ở các cực là 186 ngày. Các con số trước là số trung bình: tính hình elip của quỹ đạo Trái đất làm cho Nam Cực nhận được nhiều hơn một tuần của Mặt trời ở phía dưới đường chân trời so với Bắc Cực [xem phân ].
Vì có nhiều loại hoàng hôn khác nhau , nên cũng tồn tại nhiều loại đêm địa cực. Mỗi loại đêm vùng cực được xác định khi nó tối hơn loại hoàng hôn tương ứng. Các mô tả dưới đây dựa trên bầu trời tương đối rõ ràng, vì vậy bầu trời sẽ tối hơn khi có mây dày đặc.
Câu 31: Trình bày nguyên nhân và hiện tượng ngày đêm dài ngắn theo mùa và theo vĩ độ.
Lời giải
– Do trục Trái Đất nghiêng và không đổi phương trong khi chuyển động quanh Mặt Trời nên tùy vị trí Trái Đất trên quỹ đạo mà ngày, đêm dài ngắn theo mùa và theo vĩ độ.
– Mùa theo dương lịch và độ dài ngày, đêm ở hai bán cầu trái ngược nhau. Ở bán cầu bắc:
+ Mùa xuân: Ngày dài hơn đêm. Song, ngày càng dài và đêm càng ngắn khi Mặt Trời càng gần chí tuyến Bắc. Riêng ngày 21-3 thời gian ban ngày bằng thời gian ban đêm, bằng 12 giờ ở mọi nơi.
+ Mùa hạ: Ngày vẫn dài hơn đêm, nhưng khi Mặt Trời càng gần Xích đạo thì ngày càng ngắn dần, đêm càng dài dần. Ngày 22-6 có thời gian ban ngày dài nhất, thời gian ban đêm ngắn nhất trong năm.
+ Mùa thu: Ngày ngắn hơn đêm. Mặt Trời càng xuống gần chí tuyến Nam ngày càng ngắn, đêm càng dài. Riêng ngày 23-9 thời gian ban ngày bằng thời gian ban đêm, bằng 12 giờ ở mọi nơi.
+ Mùa đông: Ngày vẫn ngắn hơn đêm. Khi Mặt Trời càng gần Xích đạo thì ngày dài dần, đêm ngắn dần. Ngày 22-12 có thời gian ban ngày ngắn nhất, thời gian ban đêm dài nhất trong năm.
– Ở Xích đạo, quanh năm có thời gian ngày và đêm bằng nhau. Càng xa Xích đạo, thời gian ngày và đêm càng chênh lệch nhiều. Từ vòng cực về phía cực có hiện tượng ngày hoặc đêm dài suốt 24 giờ [ngày địa cực, đêm địa cực]. Càng gần cực, số ngày, đêm đó càng tăng. Riêng ở hai cực có sáu tháng ngày, sáu tháng đêm.
Đáp án:
Giải thích các bước giải:
-Do trục Trái Đất nghiêng và không đổi phương trong khi chuyển động quanh Mặt Trời nên tùy vị trí Trái Đất trên quỹ đạo mà ngày, đêm dài ngắn theo mùa và theo vĩ độ.
-Vào ngày 22/6 bán cầu Bắc ngả về phía Mặt Trời nên được chiếu sáng nhiều nhất, ánh sáng Mặt Trời chiếu thẳng góc vào vĩ tuyến 23027' B → vĩ tuyến đó gọi là chí tuyến Bắc
- Vào ngày 22/12, bán cầu Nam ngả về phía Mặt Trời nên được chiếu sáng nhiều nhất ánh sáng Mặt Trời chiếu thẳng góc với vĩ tuyến 23027'N → vĩ tuyến đó gọi là chí tuyến Nam.
- Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở những địa điểm có vĩ độ khác nhau, càng xa xích đạo về phía hai cực, càng biểu hiện rõ rệt.
+ Tại đường xích đạo quanh năm ngày, đêm dài bằng nhau.
+ Càng lên vĩ độ cao chênh lệch độ dài ngày - đêm càng lớn, từ 66033’đến cực có ngày hoặc đêm địa cực dài 24 giờ.
ác địa điểm nằm từ 66033 Bắc [Nam] đến hai cực có số ngày có ngày, đêm dài 24 giờ giao động theo mùa, từ 1 ngày đến 6 tháng.
- Các điểm nằm ở cực Bắc và cực Nam có ngày, đêm dài suốt 6 tháng.
=> Hiện tượng ngày - đêm dài ngắn trong năm ảnh hưởng trực tiếp đến khí hậu và gián tiếp đến đời sống, sản xuất của con người.
– Ở Xích đạo, quanh năm có thời gian ngày và đêm bằng nhau. Càng xa Xích đạo, thời gian ngày và đêm càng chênh lệch nhiều. Từ vòng cực về phía cực có hiện tượng ngày hoặc đêm dài suốt 24 giờ [ngày địa cực, đêm địa cực]. Càng gần cực, số ngày, đêm đó càng tăng. Riêng ở hai cực có sáu tháng ngày, sáu tháng đêm.
bài mik có làm sẵn r ạ
chúc bạn học tốt
Trong khi chuyển động quanh Mặt Trời, do trục Trái Đất nghiêng và không đổi phương nên Trái Đất có lúc chúc nửa cầu Bắc, có lúc ngả nửa cầu Nam về phía Mặt Trời. Do đường phân chia sáng tối không trùng với trục Trái Đất nên các địa điểm ở nửa cầu Bắc và nửa cầu Nam có hiện tượng ngày, đêm dài ngắn khác nhau theo vĩ độ.
1. Hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau ở các vĩ độ khác nhau trên Trái Đất.
- Vào ngày 22/6 bán cầu Bắc ngả về phía Mặt Trời nên được chiếu sáng nhiều nhất, ánh sáng Mặt Trời chiếu thẳng góc vào vĩ tuyến 23027' B → vĩ tuyến đó gọi là chí tuyến Bắc
- Vào ngày 22/12, bán cầu Nam ngả về phía Mặt Trời nên được chiếu sáng nhiều nhất ánh sáng Mặt Trời chiếu thẳng góc với vĩ tuyến 23027'N → vĩ tuyến đó gọi là chí tuyến Nam.
- Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở những địa điểm có vĩ độ khác nhau, càng xa xích đạo về phía hai cực, càng biểu hiện rõ rệt.
+ Tại đường xích đạo quanh năm ngày, đêm dài bằng nhau.
+ Càng lên vĩ độ cao chênh lệch độ dài ngày - đêm càng lớn, từ 66033’đến cực có ngày hoặc đêm địa cực dài 24 giờ.
Ngày 22//6 [Hạ chí]: bán cầu Bắc có ngày dài hơn đêm, càng về xích đạo chênh lệch ngày – đêm càng lớn, từ 66033’đến cực có ngày địa cực dài 24 giờ.
Ngày 22/12 [Đông chí]: bán cầu Nam có ngày dài hơn đêm, càng về xích đạo chênh lệch ngày – đêm càng lớn, từ 66033’đến cực có ngày địa cực dài 24 giờ.
+ Ngày 21/3 và ngày 23/9: ánh sáng Mặt Trời chiếu thẳng góc vào xích đạo. Hai nửa cầu Bắc và Nam nhận được ánh sáng như nhau.
Loigiaihay.com
Bài viết này cần thêm chú thích nguồn gốc để kiểm chứng thông tin. Ban đêm vùng cực hay đêm vùng cực là thời gian mà đêm kéo dài trên 24 giờ, thông thường diễn ra bên trong các vòng cực trong mùa đông tại bán cầu đó. Hiện tượng ngược lại, khi Mặt Trời nằm trên đường chân trời trong suốt một thời gian dài được gọi là ban ngày vùng cực hay mặt trời lúc nửa đêm diễn ra trong mùa hè tại bán cầu đó.
Một sai lầm phổ biến là cho rằng tại mỗi điểm bên trong vòng cực, hoặc ở điểm nơi có sự xuất hiện của mặt trời giữa đêm thì ngày có thời gian ban ngày ngắn nhất là hoàn toàn tối tăm. Do chạng vạng nên nó không tuyệt đối đúng. Tại các nơi rất gần với hai cực thì điều này là đúng, nhưng tại các khu vực rất gần với vòng Bắc Cực và vòng Nam Cực thì ban ngày vùng cực là có, nhưng ban đêm vùng cực thì không [do khúc xạ nên ánh sáng vẫn còn ngay cả khi Mặt Trời đã lặn dưới đường chân trời trong khoảng các góc của hoàng hôn hay rạng đông dân dụng]. Trên thực tế, các khu vực vùng cực có thời gian chạng vạng trong suốt cả năm nhiều hơn so với các khu vực nằm gần xích đạo.
Trong các khu vực bên trong vòng cực, độ dài thời gian khi mặt trời nằm dưới đường chân trời dao động từ 20 giờ [tại các vĩ độ trên vòng cực] tới 179 ngày ở hai địa cực. Tuy nhiên, không phải toàn bộ khoảng thời gian này đều được coi là ban đêm vùng cực, do có thể có nhiều ánh sáng mặt trời ở những khoảng thời gian ngay trước và ngay sau của ban đêm vùng cực vì hiện tượng khúc xạ. Vì thế, người ta có thể nói rằng khoảng thời gian mà mặt trời nằm ở phía trên đường chân trời tại hai cực là 186 ngày. Có sự bất đối xứng về số lượng ngày vùng cực và đêm vùng cực là do khoảng thời gian mặt trời nằm một phần phía trên đường chân trời được coi là thuộc khoảng thời gian "ban ngày".
Tồn tại các dạng ban đêm vùng cực khác nhau. Điều này là do ban đêm vùng cực được tính là thời kỳ trong đó không diễn ra chạng vạng; nhưng do ở đây có các loại chạng vạng khác nhau nên nó dẫn tới các khái niệm ban đêm vùng cực khác nhau.
Chạng vạng vùng cực
Trong phạm vi bên trong các vòng cực [các điểm có giá trị tuyệt đối của vĩ độ bằng hoặc lớn hơn 66° 33′], mặt trời sẽ nằm đúng ngay trên hay ở phía dưới của đường chân trời trong suốt cả ngày trong thời điểm đông chí, và do đó sẽ không có ánh sáng ban ngày thật sự. Đèn đường có thể được duy trì suốt cả ngày và một người nhìn qua cửa sổ của một căn phòng được chiếu sáng ra ngoài trời có thể nhìn thấy sự phản chiếu ánh sáng từ các đèn đường này ngay cả thời điểm giữa trưa, do độ rọi của nó là thấp hơn so với độ rọi của không gian được chiếu sáng trong phòng. Những người bị rối loạn tâm trạng theo mùa [SAD] có thể phải nhờ đến trị liệu bằng ánh sáng nhân tạo, do các lợi ích tâm lý của ánh sáng ban ngày đòi hỏi phải có mức tương đối cao của ánh sáng môi trường bao quanh [tới 10.000 lux] là điều không thể có trong bất kỳ giai đoạn nào của chạng vạng, vì thế các khoảng thời gian chạng vạng giữa [nửa] ngày trải qua tại bất kỳ nơi nào bên trong các vòng cực đều là "ban đêm vùng cực" theo ý nghĩa này.
Ban đêm vùng cực dân dụng
Ban đêm vùng cực dân dụng là thời kỳ trong đó không diễn ra chạng vạng dân dụng. Chạng vạng dân dụng diễn ra khi mặt trời nằm trong khoảng từ 0 tới 6 độ phía dưới đường chân trời. Do sự tán xạ ánh sáng bởi tầng trên của khí quyển và khúc xạ, nên có thể vẫn có đủ lượng ánh sáng cần thiết cho các hoạt động thông thường ở ngoài trời trong chạng vạng dân dụng. Ban đêm vùng cực dân dụng bị giới hạn tới các vĩ độ phía trên vĩ tuyến 72° 33′, chính xác bằng 6 độ về phía trên [mé trong] của các vòng cực [66° 33′ + 6°]. Tại châu Âu lục địa, không có nơi nào đạt các tiêu chí của định nghĩa này. Tuy nhiên, tại vùng lãnh thổ Svalbard [Na Uy] thì ban đêm vùng cực dân dụng kéo dài từ khoảng ngày 12 tháng 11 năm trước cho tới cuối tháng 1 năm sau. Dikson ở Nga có ban đêm vùng cực dân dụng trong khoảng 1 tháng. Nếu như bầu trời nhiều mây thì nó sẽ tối màu hơn và các nơi như vùng duyên hải Finnmark [khoảng 70°] ở Na Uy sẽ có "ngày" rất tối trời.
Ban đêm vùng cực hàng hải
Ban đêm vùng cực hàng hải là khoảng thời gian trong đó chỉ có lượng ánh sáng rất nhợt nhạt trong thời gian giữa ngày. Nó xảy ra tại các nơi trong thời gian không có chạng vạng hàng hải. Chạng vạng hàng hải xảy ra khi mặt trời nằm trong khoảng từ 6 tới 12 độ phía dưới đường chân trời. Do khúc xạ nên vẫn có một số nơi có nhiều ánh sáng trên đường chân trời hơn so với những nơi khác. Ban đêm vùng cực hàng hải bị giới hạn tới các vĩ độ phía trên vĩ tuyến 78° 33′, chính xác bằng 12 độ về phía trên [mé trong] của các vòng cực [66° 33′ + 12°], hay 11° 27′ tính từ địa cực. Alert [Nunavut] khu định cư xa nhất về phía bắc của Canada và thế giới, trải qua các đêm vùng cực hàng hải từ cuối tháng 11 năm trước cho tới giữa tháng 1 năm sau.
Ban đêm vùng cực thiên văn
Ban đêm vùng cực thiên văn là khoảng thời gian mà hoàn toàn không có dấu vết gì của ánh sáng tự nhiên tại bất kỳ nơi đâu và nó xảy ra tại các nơi trong thời gian không có chạng vạng thiên văn. Chạng vạng thiên văn xảy ra khi mặt trời nằm trong khoảng từ 12 tới 18 độ phía dưới đường chân trời. Vì thế, ban đêm vùng cực thiên văn xảy ra tại các vĩ độ cao hơn 84° 33′, chính xác bằng 18 độ về phía trên [mé trong] của các vòng cực [66° 33′ + 18°] hay 5° 27′ tính từ địa cực.
Hiện nay, không tồn tại bất kỳ điểm định cư nào của con người trong khoảng vĩ độ nói trên. Phần của Bắc Băng Dương nằm trong ranh giới vĩ độ này nói chung chỉ có các chỏm băng vĩnh cửu. Tại châu Nam Cực, một vài trạm nghiên cứu khoa học, như Amundsen-Scott ở Nam Cực, là có ban đêm vùng cực thiên văn
Thời kỳ diễn ra ban đêm vùng cực có thể gây ra trầm cảm ở một số người. Ban ngày vùng cực cũng có thể ảnh hưởng tới một số người. Những người mắc phải rối loạn tâm trạng theo mùa [SAD] là những người dễ chịu ảnh hưởng nhất. Ban đêm vùng cực cũng có thể gây ra một vài dạng của chứng duy ngã [người bệnh cảm thấy mọi thứ chỉ là giấc mơ mà không phải thực tế].
- Đêm vùng cực và tối tăm vùng cực Lưu trữ 2012-09-04 tại Wayback Machine
- Các hình ảnh webcam trong nhiều năm tại Tromsø, Na Uy. Các hình ảnh này chỉ ra tiến độ tiến vào và ra khỏi mùa đông tại điểm có vĩ độ nằm bên trong vòng Bắc cực.
- Ban ngày vùng cực
- Tranh tối tranh sáng
- Hoàng hôn
- Rạng đông
- Vòng Bắc cực
- Vòng Nam cực
- Hạ chí
- Đông chí
| Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Ban đêm vùng cực. |
Lấy từ “//vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Ban_đêm_vùng_cực&oldid=65407717”