Tại sao mí mắt lại giật

===

Tham vấn thông tin, tư vấn và hẹn khám bệnh:

✍ Sài Gòn: Bệnh Viện Chợ Rẫy, Bệnh Viện ĐHYD

✍ Hà Nội: Đại Học Y Hà Nội, Viện 103

✍ Đà Nẵng: Bệnh viện Tâm Thần Đà Nẵng

☎ Gọi tư vấn với Bác sĩ: 19001246

===

1. Giật cơ mí mắt là gì?

Giật cơ mí mắt là sự giật các cơ mí mắt không tự chủ, lặp đi lặp lại. Giật cơ thường xảy ra ở trên mí mắt nhưng cũng có khi nó xảy ra ở cả trên và dưới mí mắt.

Trong hầu hết các trường hợp, giật cơ thường ở mức độ nhẹ, tuy nhiên, một số người khác có thể thấy cơn giật cơ mạnh đến nỗi làm khép mí mắt hoàn toàn. Đây là biểu hiện của một tình trạng bệnh khác gọi là co thắt cơ mí mắt.  

Giật cơ mí mắt thường xảy ra trong vài giây hoặc từ một đến hai phút. Các cơn giật cơ mí mắt thường đến bất ngờ. Giật cơ mí mắt có khi xảy ra lặp lại trong vài ngày rồi biến mất trong nhiều tuần hoặc nhiều tháng.

Các cơn giật cơ thường không gây đau đớn hay tổn hại gì nhưng chúng có thể sẽ làm phiền bạn. Hầu hết các cơn giật cơ sẽ tự cải thiện mà không cần điều trị.

Ở một vài trường hợp hiếm gặp, giật cơ mí mắt có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của những rối loạn vận động mạn tính, đặc biệt nếu giật cơ mí mắt có đi kèm với giật các cơ mặt khác hoặc có những vận động không kiểm soát được.  

>>> Bạn có thể tìm hiểu kỹ hơn về hiện tượng co giật trong bài viết: Co giật là bệnh gì?

_____________________________

    HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

          DỄ DÀNG GẶP BÁC SĨ: GỌI 1900146

GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ SỨC KHỎE LẬP TỨC: GỌI 19001246

[Liên lạc qua điện thoại, trước khi đến trực tiếp cơ quan y tế, để tránh lây nhiễm Covid-19]

_____________________________

2. Nguyên nhân gây giật cơ mí mắt

Theo bác sĩ Trần Đình Vũ - Khoa Nội thần kinh Bệnh viện Đại học Y Dược HCM: Giật cơ mí mắt có thể xảy ra mà không có bất kì nguyên nhân nào. Bởi vì nó ít khi là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng nên nguyên nhân của nó thường không được tìm kiếm. Dù vậy, giật cơ mí mắt có thể do các nguyên nhân sau:

• Khó chịu ở mắt
• Áp lực ở mí mắt
• Mệt mỏi
• Thiếu ngủ
• Tập thể dục quá mức
• Tác dụng phụ của thuốc
• Căng thẳng
• Uống rượu, hút thuốc lá hoặc dùng chất có cafein

Nếu tình trạng giật cơ là mạn tính, bạn có thể đã mắc co giật cơ mí mắt tự phát lành tính, đây là một bệnh có biểu hiện là chớp mắt hoặc nháy mắt mạn tính và không kiểm soát được. Tình trạng này thường ảnh hưởng đến cả hai bên mắt. Nguyên nhân chính xác cho bệnh này hiện vẫn chưa biết rõ nhưng những điều dưới đây sẽ làm tình trạng bệnh nặng hơn:

• Viêm mí mắt
• Viêm kết mạc
• Khô mắt
• Các tác nhân môi trường như là gió, ánh đèn sáng, mặt trời hoặc ô nhiễm không khí.
• Mệt mỏi
• Nhạy cảm ánh sáng
• Căng thẳng
• Uống nhiều rượu hoặc dùng nhiều chất có chứa cafein
• Hút thuốc lá

Co giật cơ mí mắt tự phát lành tính thường gặp ở nữ giới nhiều hơn nam giới. Tỉnh trạng sẽ nặng dần theo thời gian và dần dần có thể gây mờ thị lực, tăng nhạy cảm với ánh sáng và giật cơ mặt.

3. Biến chứng của giật cơ mí mắt

Giật cơ mí mắt rất hiếm khi là triệu chứng của một rối loạn nghiêm trọng về não hay thần kinh. Khi giật cơ mí mắt có liên quan đến một bệnh nguy hiểm nào khác, người bệnh sẽ thường có các triệu chứng đi kèm khác. Các rối loạn não bộ hay thần kinh có thể gây ra giật cơ mí mắt bao gồm:

• Liệt dây thần kinh VII ngoại biên: bệnh sẽ làm một bên mặt của bạn rũ xuống.
• Loạn trương lực cơ: làm các cơ co giật bất ngờ và các vùng cơ thể ảnh hưởng cũng bị vặn xoắn.
• Loạn trương lực cơ cổ: làm giật ngẫu nhiên cơ cổ và đầu xoay về các vị trí không thoải mái.
• Bệnh đa xơ cứng: là bệnh của hệ thần kinh trung ương gây ra các vấn đề nhận thức và vận động
• Bệnh Parkinson: gây run các chi, cứng cơ, rối loạn thăng bằng và ảnh hưởng đến khả năng nói.
• Hội chứng Tourette: biểu hiện qua việc không tự chủ được các vận động và phát âm.

_____________________________

    HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

          DỄ DÀNG GẶP BÁC SĨ: GỌI 1900146

GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ SỨC KHỎE LẬP TỨC: GỌI 19001246

[Liên lạc qua điện thoại, trước khi đến trực tiếp cơ quan y tế, để tránh lây nhiễm Covid-19]

_____________________________

4. Khi nào bạn nên đi đến bác sĩ?

Giật cơ mí mắt ít khi là một vấn đề nguy hiểm cần cấp cứu khẩn cấp. Tuy nhiên, giật cơ mí mắt mạn tính có thể là triệu chứng của nhiều rối loạn  nghiêm trọng của não bộ hoặc hệ thần kinh. Bạn nên đến gặp bác sĩ nếu bạn bị giật cơ mí mắt mạn tính có đi kèm với bất kỳ biểu hiện sau:

• Mắt đỏ, sưng hoặc có tiết dịch bất thường
• Mí mắt trên của bạn sụp xuống
• Mí mắt nhắm lại hoàn toàn mỗi lần giật cơ
• Giật cơ kéo dài vài tuần.
• Giật cơ bắt đầu ảnh hưởng đến những vùng khác trên mặt.

5. Điều trị hiện tượng giật cơ mí mắt

Hầu hết các giật cơ mí mắt sẽ tự khỏi trong vài ngày hoặc vài tuần mà không cần điều trị cụ thể nào. Nếu giật cơ không tự hết, bạn có thể thử làm giảm các nguyên nhân có khả năng làm mí mắt giật nhất. Nguyên nhân thường gặp nhất là sự căng thẳng, mệt mỏi và cafein. Để làm dịu các cơn giật mí mắt, bạn có thể thử các cách sau:

• Uống ít cafein
• Ngủ đủ giấc
• Nhỏ mắt bằng dung dịch nước nhỏ mắt để bề mặt mắt không bị khô.
• Chườm ấm lên mắt khi cơn giật cơ bắt đầu.

Chích Botox thỉnh thoảng cũng được dùng để điều trị giật cơ mí mắt nguyên phát. Cách này có thể làm giảm các cơn giật cơ nặng trong vài tháng. Tuy nhiên, khi tác dụng của thuốc hết, bạn cần phải chích thêm liều.

Phẫu thuật để loại bỏ các cơ và thần kinh ở  mí mắt có thể điều trị các trường hợp giật cơ mí mắt nguyên phát lành tính nặng hơn.

>>>> Bài viết tham khảo thêm: Cách điều trị bệnh co giật mí mắt

6. Ngăn ngừa hiện tượng giật cơ mí mắt

Nếu giật cơ mí mắt xảy ra thường xuyên, bạn nên làm một cuốn nhật ký ghi lại thời gian cơn giật cơ xảy ra. Hãy nhớ ghi chú luôn lượng cafein, thuốc lá và rượu bia đã sử dụng cũng như mức độ căng thẳng và giấc ngủ của bạn trong khoảng thời gian bạn bị giật cơ mí mắt.

Nếu bạn thấy rằng bạn có nhiều cơn giật cơ hơn khi bạn thiếu ngủ, hãy cố ngủ sớm hơn mọi ngày từ 30 phút đến 1 tiếng để làm dịu áp lực lên mí mắt và giảm sự giật cơ.

_____________________________

    HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

          DỄ DÀNG GẶP BÁC SĨ: GỌI 1900146

GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ SỨC KHỎE LẬP TỨC: GỌI 19001246

[Liên lạc qua điện thoại, trước khi đến trực tiếp cơ quan y tế, để tránh lây nhiễm Covid-19]

_____________________________

Nhiều người vẫn tin rằng, nếu xảy ra hiện tượng co giật mí mắt thường có liên hệ đến một điều gì đó bất thường mang tính tâm linh. Tuy nhiên, theo y học thì đó lại là dấu hiệu bị tổn thương của dây thần kinh.

Có thể nói, mí mắt bị co giật là tình trạng các cơ ở mí mắt chuyển động hoặc co thắt không tự nhiên. Hầu hết ai cũng đã từng trải qua cảm giác mắt bị co giật xảy ra đột ngột và biến mất sau một vài giây. Điều này có thể khiến bạn cảm thấy khó chịu. Tuy nhiên, nếu hiện tượng co giật mí mắt xảy ra thường xuyên và trong thời gian dài, bạn cần hết sức chú ý.

Co giật mí mắt là gì?

Co giật mí mắt là hoạt động co thắt lặp đi lặp lại, không tự chủ của cơ mí mắt. Co giật thường xảy ra với mí mắt trên, nhưng cũng có thể xảy ra cả với mí mắt dưới hoặc 2 mắt.

Với đa số mọi người, sự co thắt này rất nhẹ và thường chỉ giống như sự co kéo nhẹ vào mí mắt. Tuy nhiên, một số người khác thì co giật mí mắt có thể mạnh đến nỗi khiến bạn phải nhắm mắt lại ngay lập tức.

Triệu chứng của co giật mí mắt

Co giật mí mắt thường xảy ra trong vài giây, trong một đến hai phút. Các đợt co giật mí mắt thường không dự đoán trước được. Sự co giật có thể biến mất và sau đó lại xuất hiện trong vòng nhiều ngày. Sau đó, có thể sẽ không nhận thấy bất kỳ sự co giật nào trong vòng vài tuần, thậm chí vài tháng.

Co giật mí mắt không gây đau nhưng có thể gây ảnh hưởng tới các hoạt động thường ngày của bạn. Đa số các cơn co giật thường sẽ tự biến mất mà không cần phải điều trị. Trong những trường hợp hiếm gặp, co giật mí mắt có thể là một dấu hiệu sớm của rối loạn vận động mãn tính, đặc biệt là nếu co giật đi kèm với việc co giật ở các phần khác trên mặt hoặc các chuyển động không thể kiểm soát được.

Co giật mí mắt thường gặp ở phụ nữ sau 50 – 60 tuổi. Khi có triệu chứng co giật mí mắt liên tục, người bệnh cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân và tìm ra cách chữa trị, khắc phục kịp thời.

Nguyên nhân của co giật mí mắt

Rất nhiều người đã từng gặp tình trạng co giật mí mắt nhưng thường không quá để ý đến. Tuy nhiên, nếu hiện tượng này xảy ra thường xuyên, rất có thể bạn đang gặp vấn đề nghiêm trọng. Bởi theo y học, co giật mí mắt có thể là triệu chứng của một bệnh lý nào đó.

Một số trường hợp có thể do hậu quả của chấn thương vùng mặt hoặc bị liệt dây thần kinh số 3, 7. Dù không đau nhưng co giật mí mắt có thể gây phiền toái trong cuộc sống, công việc. Nếu bệnh không được điều trị kịp thời sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho người bệnh.

Co giật mí mắt có thể xảy ra mà không có bất kỳ nguyên nhân gì, hoặc có thể là dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng hiếm gặp. Nếu không được điều trị khắc phục kịp thời, co giật mí mắt có thể dẫn đến hoặc diễn biến tệ hơn nếu xảy ra kèm các hiện tượng như:

• Chóng mặt
• Mắt bị kích thích
• Căng mí mắt
• Mệt mỏi
• Thiếu ngủ
• Luyện thể thao quá nhiều
• Phản ứng phụ của thuốc
• Căng thẳng
• Uống rượu, hút thuốc lá hoặc sử dụng caffein.

Trong một số trường hợp, co giật mí mắt có thể là triệu chứng rối loạn thần kinh như bệnh Parkinson, tê liệt thần kinh mặt, co giật nửa mặt…

Co giật mí mắt lành tính thường sẽ diễn biến nặng hơn theo thời gian, thậm chí gây nhìn mờ, tăng sự nhạy cảm với ánh sáng và co giật cơ mặt.

Đa số tình trạng co giật mí mắt sẽ biến mất không cần điều trị. Tuy nhiên, tình trạng không tự biến mất cần cố gắng làm giảm các nguyên nhân có thể dẫn đến tình trạng này. Nguyên nhân phổ biến nhất là do căng thẳng, mệt mỏi, sử dụng caffein. Để làm giảm co giật mí mắt, bạn có thể thử những cách như:

• Uống ít các thức uống có chứa caffein hơn.
• Ngủ đủ giấc.
• Giữ bề mặt và niêm mạc mắt luon ẩm bằng các loại nước mắt nhân tạo không cần kê đơn hoặc thuốc nhỏ mắt.
• Chườm ấm lên mắt khi bị co giật mí mắt.

Co giật mí mắt là biểu hiện của nhiều bệnh lý

Hầu hết các trường hợp co giật mí mắt là lành tính. Tuy nhiên, vẫn có nhiều trường hợp mí mắt bị giật là biểu hiện đầu tiên của một vài chứng bệnh như:

• Khối u ở mắt: Xác suất xảy ra thấp nhưng bạn không nên coi thường hiện tượng này vì đây là căn bệnh nguy hiểm có thể khiến mắt bị hỏng, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng.
• Uống quá nhiều caffein: Trong caffe chứa chất caffein khiến nhịp tim bị tăng, kích thích quá trình trao đổi chất và hoạt động của các cơ, bao gồm cả cơ mắt.
• Cơ thể bị dị ứng: Những lúc cơ thể cảm thấy ngạt, khó thở, ngứa mũi… chính là biểu hiện của dị ứng, trong đó bao gồm cả ngứa và co giật mí mắt.
• Cơ thể đang căng thẳng: Một trong những biểu hiện phản ánh cơ thể đang mệt mỏi, căng thẳng là co giật mi mắt biểu hiện rõ nhất. Mắt sẽ có những xung động từ nhẹ đến mạnh mà đôi khi chính bản thân bạn không thể nhận ra. Kéo dài tình trạng này sẽ khiến mắt bị lão hóa hoặc mù lòa.
• Thiếu ngủ: Tình trạng thiếu ngủ được xem như một căn bệnh nguy hiểm và hệ lụy ngầm là dễ bị căng thẳng, suy giảm hệ miễn dịch và tác động đến các dây thần kinh, đôi mắt co giật liên hồi chính là cảnh báo gần của tình trạng này.

Các tật về mắt: Co giật mí mắt chính là biểu hiện rõ nhất cho các chứng bệnh có liên quan trực tiếp đến đôi mắt như cận thị, viễn thị hoặc loạn thị. Nếu thường xuyên cảm thấy mắt co giật khi đang đọc sách, làm việc trên máy tính hoặc xem ti vi thì cần đi đo khúc xạ và khám mắt.

Điều trị co giật mí mắt

Nếu không nghiêm trọng, tình trạng co giật mí mắt sẽ tự biến mất. Nhưng để cảm thấy dễ chịu hơn, người bệnh có thể dùng miếng gạc ấm đắp vào mắt hoặc xoa bóp nhẹ nhàng.

Tùy vào mỗi nguyên nhân sẽ có phương pháp điều trị cụ thể.

Khô mắt có thể được điều trị bằng thuốc nhỏ mắt và nước mắt nhân tạo.

Co giật mí mắt do nhạy cảm với ánh sáng có thể đeo kính râm bảo vệ mắt khỏi các tia cực tím của mặt trời hoặc đeo kính chống chói khi làm việc trên máy tính.

Co giật mí mắt do thiếu ngủ sẽ được thay đổi thói quen ngủ của mình và ngủ đủ giấc.

Các thuốc kháng histamine có thể giúp làm giảm phản ứng dị ứng có thể gây co giật mắt.

Co giật mí mắt do căng thẳng và mệt mỏi cần giải tỏa tâm trạng để giảm bớt căng thẳng bằng cách nghỉ giải lao khi làm việc hoặc có kế hoạch tập luyện sức khỏe.

Nếu do uống quá nhiều chất kích thích thì cần hạn chế tiêu thụ.

Nếu được chẩn đoán là thiếu hụt magie thì có thể bổ sung chất này từ các thực phẩm như khoai tây, bí đỏ, củ cải, rau củ quả…

Nếu tình trạng co giật mí mắt kèm theo một số triệu chứng như mắt đỏ, sưng, chảy dịch, mí mắt rũ xuống, sụp xuống, co giật kéo dài nhiều tuần hay ảnh hưởng đến các phần khác của mặt… cần được cấp cứu y tế.

Điều trị co giật mí mắt có thể cần sử dụng đến giải pháp phẫu thuật loại bỏ mọt vài cơ và dây thần kinh ở mí mắt. Vật lý trị liệu cũng có thể hữu ích trong việc tập thư giãn cho các cơ mặt.

Ngoài ra còn có các phương pháp điều trị khác như Coenzyme Q10, châm cứu, thôi miên, liệu pháp massage, liệu pháp dinh dưỡng, tâm lý trị liệu, thái cực quyền, yoga…

Tài liệu tham khảo