Tại sao phải nghiên cứu tâm lý học mầm non

Tâm lý trẻ em lứa tuổi mầm non ở mỗi giai đoạn phát triển đều có những đặc điểm không giống nhau. Hiểu được đặc điểm tâm sinh lý của trẻ ở mỗi giai đoạn sẽ giúp ba mẹ dễ dàng hơn trong việc nuôi dạy bé nên người, hòa hợp với trẻ, giúp giáo viên có thể lựa chọn phương pháp giảng dạy phù hợp, định hướng sự phát triển của trẻ. Vậy ở lứa tuổi mầm non, tâm lý của trẻ như thế nào? Xin mời xem chi tiết trong bài viết của STEAM LEADER dưới đây.

Những đặc điểm tâm lý trẻ em lứa tuổi mầm non

Nghiên cứu đã chỉ ra những đặc điểm tâm sinh lý của trẻ ở lứa tuổi mầm non như sau:

1. Tâm lý trẻ mầm non hay tò mò, khám phá mọi thứ xung quanh

Có một sở thích đặc trưng của hầu hết các trẻ lứa tuổi mầm non là khám phá mọi thứ đang diễn ra xung quanh cuộc sống của mình. Những điều mới mẻ luôn khiến trẻ cảm thấy hứng thú và kích thích trí tò mò.

Biểu hiện về sở thích của trẻ giai đoạn này khiến các bậc phụ huynh cảm thấy khá phiền phức khi mà trẻ hỏi quá nhiều. Từ các câu hỏi đơn giản đến phức tạp với vẻ vặt khá hồn nhiên. Nhưng cha mẹ hãy kiên trì để con mình được thỏa mãn sở thích này, bởi trẻ càng hỏi càng cho thấy não bộ của bé đang phát triển. Bé không hỏi mới đáng lo ngại đấy ạ.

Hơn nữa, cũng đã có nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy, trẻ càng ham học hỏi, và muốn khám phá thế giới thì càng thông minh, mở mang kiến thức có lợi cho cuộc sống sau này.

2. Trẻ thích được làm trung tâm của sự chú ý

Hầu hết trẻ đều có xu hướng thích được làm sự trung tâm và thu hút sự chú ý của tất cả mọi người. Đơn giản là vì trẻ muốn nhận được sự quan tâm nhiều hơn cũng như muốn khẳng định được cái “tôi” của một bạn nhỏ.

Do đó mà mọi người không nên xem một đứa trẻ không chịu chia sẻ, không biết yêu thương nhường nhịn hay muốn là người đứng đầu, làm một nhiệm vụ đầu bảng nào đó, muốn là người đầu tiên được quan tâm là ích kỷ nhé ạ.

3. Trẻ bắt đầu học nói và phát triển kỹ năng giao tiếp

 Với một đứa trẻ, khả năng nhận thức về ngôn ngữ đã hình thành ngay từ trong bụng mẹ kể từ thời điểm não bộ của trẻ được kích hoạt. Đến độ tuổi mầm non, trẻ đã bắt đầu hình thành kỹ năng giao tiếp và có những phản ứng rõ rệt hơn về mặt ngôn ngữ.

Giai đoạn này, trẻ đã có khả năng quan sát mọi thứ xung quanh và có thể bắt chước lại ngôn ngữ của người lớn. Việc giao tiếp với bạn bè và với ba mẹ hằng ngày sẽ giúp trẻ ngày một phát triển hơn về mặt giao tiếp.

Là một giáo viên mầm non, các cô giáo hãy chú ý hơn đến ngôn từ dùng để giao tiếp trên lớn sao cho đúng chuẩn mực, tránh sử dụng tiếng địa phương gây nhiễu loạn ngôn ngữ của trẻ.

4. Tâm lý trẻ em lứa tuổi mầm non thích sự yêu thương

Trẻ em thường có tâm lý sợ sệt khi mới bắt đầu tiếp xúc với thế giới bên ngoài. Tâm lý của trẻ lúc này rất cần sự yêu thương, che chở từ gia đình và mọi người xung quanh.

Việc quát mắng trẻ mỗi khi trẻ làm sai có thể không giúp ích gì cho trẻ mà đôi khi còn khiến trẻ hoảng sợ. Ba mẹ hãy cố gắng khuyên nhủ con cái mỗi khi con mắc lỗi, chỉ cho con biết nhận sai. Giáo viên dạy trẻ nên có cách động viên, an ủi và nhẹ nhàng phân tích cho trẻ hiểu ra vấn đề.

5. Trẻ bắt đầu có xu hướng tự lập

Trẻ càng lớn càng có xu hướng tự lập. Đơn giản như ở lứa tuổi mầm non, trẻ đã thích tự làm những công việc như tự ăn mà không cần ba mẹ phải đút, tự biết đi toilet, tự đánh răng rửa mặt…Trẻ bắt đầu thích khám phá những điều mới lạ, tò mò về mọi thứ diễn ra xung quanh.

Chính vì thế, ở thời kỳ này, các ba mẹ không nên quá bao bọc hay cố gắng gạt đi những việc mà trẻ làm. Ba mẹ nên để con độc lập và tự làm theo ý mình, chú ý quan sát, dành đủ thời gian bên cạnh con, cùng con làm để trẻ cảm thấy thích thú và dần tự tin hơn về khả năng độc lập của mình.

Ở phương diện giáo viên, các cô giáo nên khuyến khích trẻ làm những công việc trong khả năng của bản thân, khuyến khích các em giúp đỡ gia đình nhiều hơn ở những công việc phù hợp với khả năng và sức khỏe.

6. Trẻ hình thành tính cách và ý thức cá nhân

Trẻ bắt đầu hình thành ý thức cá nhân với những ý tưởng, chính kiến của riêng mình ngay từ lứa tuổi mầm non. Trẻ có thể bắt chước cách nói từ người khác, học theo các hành vi, thói quen mà trẻ nhìn thấy trên truyền hình hoặc của ai đó áp dụng về nhà mình.

Trẻ cũng có thể đưa ra những nhận xét khi xem xong một bản phim hay hoặc nghe xong một bản nhạc. Trẻ không ngại thể hiện mình một cách mạnh mẽ và coi những điều mình làm hoàn toàn bình thường.

Trên đây là những đặc điểm tâm lý trẻ em lứa tuổi mầm non mà các bậc phụ huynh và giáo viên cần nắm rõ để có cách nuôi dạy trẻ phù hợp, giúp trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt cả thể chất lẫn tinh thần. Làm cha mẹ là cả một hành trình, hãy luôn là người khuyến khích, đồng hành cùng con trên những chặng đường phát triển nhé các ba mẹ.

Sự phát triển tâm lý trẻ em lứa tuổi mầm non ở mỗi giai đoạn lại có những điểm khác nhau. Đó chính là lý do vì sao cha mẹ cần dành nhiều thời gian quan tâm, đồng hành cùng con trong những năm tháng đầu đời, bởi việc này sẽ giúp trẻ định hình được những tính cách tốt và là tiền để phát triển trong tương lai.

Không như độ tuổi lớn hẳn, trẻ mầm non có những đặc điểm tính cách, tâm sinh lý vô cùng nhạy cảm. Do đó, cha mẹ cần hiểu bản chất của sự phát triển tâm lý trẻ em để có những cách nuôi dạy con được tốt nhất.

1.1 Trẻ mầm non hay tò mò và thích khám phá

Có một đặc điểm chung của mọi đứa trẻ mầm non là luôn thích khám phá mọi thứ và đặt những câu hỏi vì sao, tại sao với người lớn. Bởi những điều mới mẻ luôn kích thích sự tò mò và khả năng khám phá của con.

Mặc dù nhiều cha mẹ cảm thấy khá khó chịu và luôn bực bội trước nhiều câu hỏi của con nhưng lúc này hãy cố gắng kiên trì để con mình được thỏa mãn sở thích và phát triển theo đúng lứa tuổi vốn có. Bên cạnh đó cha mẹ cũng nên vui mừng khi con đặt nhiều câu hỏi, bởi đã có những nghiên cứu chỉ ra rằng, trẻ thích khám phá học hỏi là những trẻ có tư duy tốt, chỉ số thông minh cao nên rất có lợi cho cuộc sống sau này.

1.2 Trẻ mầm non thích được người lớn dành sự quan tâm

Dù công việc có bận mải hay mẹ có thêm em thì cũng hãy luôn chú ý dành cho con sự quan tâm nhất định. Khi trẻ không được cha mẹ thường xuyên vỗ về con sẽ cảm thấy lạc lõng và trở nên sống khép kín, ít chia sẻ hơn. Lúc này trong tư duy con có thể hình thành nên suy nghĩ cha mẹ không yêu con. Vì thế hãy luôn làm bạn cùng con trong mọi hoàn cảnh mẹ nhé!

1.3 Con bắt đầu phát triển kỹ năng giao tiếp

Trong sự hình thành và phát triển tâm lý cho thấy, độ tuổi mầm non, trẻ đã bắt đầu có những kỹ năng giao tiếp và phản ứng rõ rệt hơn về mặt ngôn ngữ. Lúc này con đã có khả năng quan sát mọi thứ xung quanh và thường bắt chước lại ngôn ngữ của những bộ phim hoạt hình, cha mẹ hay chính ông bà giao tiếp hàng ngày. Việc giao tiếp về mặt ngôn ngữ giúp con hoàn thiện được kỹ năng giao tiếp của bản thân được tốt hơn.

Vì thế trong gia đình cha mẹ hãy chú ý nhiều hơn đến cách dùng từ khi nói chuyện với nhau, bởi con sẽ rất nhanh học theo và có những hành động, lời nói tương tự.

1.4 Trẻ mầm non hình thành tính tự lập

Dạy con tự lập ngay từ khi còn nhỏ là cách dạy con phổ biến được các bà mẹ Nhật áp dụng. Theo đó, trẻ sẽ phải tự ăn, tự đi toilet, tự đánh răng rửa mặt... Việc này không chỉ giúp trẻ hình thành những đức tính tốt mà còn giúp con trang bị được cho mình nhiều kỹ năng sống khác nhau. Do đó, trong giai đoạn này cha mẹ không nên quá bao bọc hay làm giúp con những việc mà trẻ nên làm. Người lớn nên để con tự làm theo ý mình, chú ý quan sát và dành cho con những lời khuyên hay hướng dẫn con để bé hiểu rõ hơn.

Thực tế việc hiểu bản chất của sự phát triển tâm lý trẻ em vốn rất quan trọng, bởi thông qua đây cha mẹ sẽ hiểu được con mình đang cần gì và bé thiếu hụt gì để qua đó có những hỗ trợ tốt nhất. Và để con có thể hoàn thiện tốt hơn về chính mình cha mẹ nên có những cách hỗ trợ con như sau:

• Lập những kế hoạch cho con: Lập kế hoạch trong bất cứ điều gì cũng mang đến những hiệu quả riêng và trong việc nuôi con cũng không ngoại lệ. Cha mẹ có thể lập kế hoạch một cách có chủ đích các hoạt động để thông qua đó đánh giá con bạn đang như thế nào. Ví dụ, quan sát xem con mình phản ứng với những việc không không thích ra sao, con giao tiếp với người lớn, bạn bè như thế nào để từ đó có những điều chỉnh sao cho phù hợp.
• Hãy lắng nghe con nhiều hơn: Chắc chắn trong quá trình nuôi dạy con sẽ có lúc cha mẹ cáu gắt, la mắng khi con tỏ ra bướng bỉnh hoặc có những hành động không đúng. Tuy nhiên, điều quan trọng là mẹ, cha hãy cố gắng kiềm chế cơn nóng giận và chia sẻ cùng con để nói con hiểu vì sao bé cần làm thế này và không nên làm thế kia. Việc chỉ bảo thường sẽ không mang đến hiệu quả ngay tức thì, vì thế cha mẹ cần hết sức kiên nhẫn và bình tĩnh với con.

Có thể thấy, đặc điểm tâm sinh lý trẻ mầm non là có những thay đổi về thể chất, kỹ năng, tâm lý và hiển nhiên đây là một phần của quá trình phát triển của trẻ. Vì thế, điều quan trọng vẫn là cha mẹ cần hiểu và dành cho con sự quan tâm nhiều hơn để con có một môi trường lý tưởng để phát triển tốt những năm tháng đầu đời.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để được giảm ngay 20% phí khám khi đặt hẹn khám lần đầu trên toàn hệ thống Vinmec (áp dụng từ 1/8 - 31/12/2022). Quý khách cũng có thể quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn tư vấn từ xa qua video với các bác sĩ Vinmec mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

XEM THÊM: