Theo số liệu được Cục Thống kê Lao động Mỹ công bố hôm 1/9, trong tháng 8/2023, kinh tế Mỹ có thêm 187.000 việc làm phi nông nghiệp, cao hơn dự báo tăng 170.000 việc làm từ cuộc thăm dò trước đó của Dow Jones.
Tuy nhiên, tỷ lệ thất nghiệp tăng lên mức 3,8%, tăng đáng kể so với tháng 7 và là mức cao nhất kể từ tháng 2/2022. Trong khi đó, ước tính tỷ lệ thất nghiệp của các tháng trước được điều chỉnh giảm mạnh.
Tỷ lệ thất nghiệp Mỹ gia tăng xảy ra khi tỷ lệ tham gia lực lượng lao động cũng tăng vọt lên 62,8%, là mức cao nhất kể từ tháng 2/2020, thời điểm ngay trước khi Mỹ tuyên bố bùng phát đại dịch COVID-19.
Một thước đo khác rộng hơn về tỷ lệ thất nghiệp - bao gồm cả những người lao động nản lòng và những người làm việc bán thời gian vì lý do kinh tế - tăng lên 7,1%, cao hơn 0,4% so với tháng trước và là mức cao nhất kể từ tháng 5/2022.
Trong khi đó, tiền lương trung bình mỗi giờ làm việc tăng 0,2% so với tháng trước và tăng 4,3% so với cùng kỳ, đều thấp hơn dự báo lần lượt là 0,3% và 4,4%. Đây là một tín hiệu khác cho thấy áp lực lạm phát có thể đang dần hạ nhiệt. Ngoài ra, số giờ làm việc trung bình trong một tuần tăng lên 34,4 giờ.
“Thị trường lao động Mỹ đang trở về mặt đất từ một mức đỉnh rất cao. Sự giảm tốc này là dấu hiệu đáng hoan nghênh”, Nick Bunker, Trưởng bộ phận nghiên cứu kinh tế tại Indeed Hiring Lab, đánh giá.
Theo báo cáo của Cục Thống kê Lao động Mỹ, chăm sóc sức khoẻ là lĩnh vực tạo nhiều việc làm nhất với 71.000 việc làm mới. Các lĩnh vực cũng có đóng góp lớn là giải trí và khách sạn [40.000], công tác xã hội [26.000] và xây dựng [22.000].
Trong khi đó, vận tải và kho bãi mất 34.000 việc làm và lĩnh vực thông tin giảm 15.000 lao động.
Dù tăng trưởng việc làm tiếp tục vượt kỳ vọng của các nhà kinh tế, ước tính số việc làm mới của những tháng trước đã được điều chỉnh xuống thấp hơn.
Cụ thể, tháng 7 giảm 30.000 xuống còn 157.000. Tháng 6 được điều chỉnh xuống 105.000, giảm 80.000 việc làm so với ước tính ban đầu. Kết quả là, tháng 6 đã trở thành tháng ghi nhận tăng trưởng việc làm thấp nhất kể từ tháng 12/2020.
Số liệu việc làm tháng 8/2023 được đưa ra ngay thời điểm then chốt đối với Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ [Fed] khi các nhà hoạch định chính sách đang trong quá trình đưa ra quyết định cho chính sách tiền tệ.
Thị trường phần lớn kỳ vọng Fed sẽ giữ nguyên lãi suất tại cuộc họp tháng 9/2023, nhưng vẫn dự báo xác suất 38% sẽ nâng lãi suất lần cuối vào tháng 10/2023, theo dữ liệu từ CME Group.
“Báo cáo này ít nhiều khớp với kỳ vọng của Fed, thị trường lao động giảm tốc và bớt chặt chẽ. Tuy nhiên, tôi không nghĩ báo cáo này sẽ làm thay đổi lộ trình của Fed”, Dan Greenhaus, Trưởng bộ phận kinh tế và chiến lược tại Solus Alternative Asset Management, nhận định.
Goldman Sachs cho biết, dữ liệu trên thị trường lao động giúp xác nhận dự báo của ngân hàng này rằng, Fed đã hoàn thành việc nâng lãi suất trong chu kỳ này. Thông qua 11 đợt nâng lãi suất, Ngân hàng trung ương đã đưa lãi suất cơ bản từ gần bằng 0 lên đến phạm vi 5,25% -5,5%.
Các dữ liệu gần đây đã vẽ ra một bức tranh hỗn hợp về hướng đi của nền kinh tế Mỹ, với mức tăng trưởng chung ổn định khi người tiêu dùng tiếp tục chi tiêu, nhưng thị trường lao động bắt đầu giảm tốc, trong khi lạm phát đã có dấu hiệu hạ nhiệt mặc dù vẫn cao hơn mức mục tiêu.
Theo dữ liệu công bố ngày 16/5 của Tổng Cục Thống kê quốc gia Trung Quốc [NBS], tỷ lệ thất nghiệp trong nhóm tuổi từ 16-24 tại Trung Quốc tăng lên mức kỷ lục 20,4% trong tháng 4, tăng từ mức 19,6% của tháng trước đó.
Tỷ lệ thất nghiệp được khảo sát tổng thể ở khu vực thành thị ghi nhận ở mức 5,2% trong tháng 4, giảm từ 5,3% trong tháng 3. Tuy nhiên, với 11,6 triệu sinh viên tốt nghiệp đại học chuẩn bị gia nhập lực lượng lao động trong năm nay, tỷ lệ thất nghiệp trong nhóm thanh niên ở Trung Quốc được dự báo sẽ tiếp tục tăng trong tháng tới.
Bên cạnh tiến trình phục hồi kinh tế không đồng đều hậu Covid-19, doanh số bán lẻ và sản xuất công nghiệp của Trung Quốc không đạt kỳ vọng trong tháng 4.
Các hoạt động kinh tế trong tháng 4 yếu hơn dự báo. Tốc độ tăng trưởng cao nhưng đó là nhờ cơ sở so sánh của năm ngoái ở mức thấp. Tỷ lệ thất nghiệp của lực lượng lao động trẻ đã vượt 20%, đây là một tín hiệu đáng báo động”, nhà kinh tế trưởng Zhang Zhiwei của Pinpoint Asset Management, nhận xét.
Trong tháng 4, doanh số bán lẻ tại Trung Quốc tăng 18,4% so với cùng kỳ năm trước, nhưng sự tăng trưởng này chủ yếu nhờ cơ sở so sánh thấp vào tháng 4/2022, khi số liệu này giảm tới 11,1% so với cùng kỳ 2021. So với tháng 3, doanh số bán lẻ tháng 4 giảm 7,8%.
Trong khi đó, sản xuất công nghiệp - thước đo hoạt động của lĩnh vực sản xuất, khai khoáng và tiện ích - cũng chỉ tăng 5,6% trong tháng 4 so với cùng kỳ năm ngoái.
“4 tháng sau khi mở cửa trở lại, kinh tế Trung Quốc phục hồi không đồng đều, chủ yếu nhờ sự hỗ trợ từ trước và vẫn rất cần sự hỗ trợ của Chính phủ”, nhà kinh tế trưởng Louise Loo của Oxford Economics, nhận xét.
Theo bà Loo, tỷ lệ thất nghiệp ở giới trẻ cao kỷ lục cũng gây ra những “rủi ro về kinh tế và xã hội” cho Bắc Kinh.
Vết sẹo do đại dịch Covid gây ra và thị trường lao động trì trệ khiến niềm tin của người tiêu dùng Trung Quốc xuống thấp, dù doanh thu du lịch nội địa đã tăng vọt, đạt 101% so với mức trước đại dịch trong kỳ nghỉ lễ kéo dài 4 ngày từ cuối tháng 4.
“Dữ liệu kinh tế tháng 4 cho thấy kinh tế Trung Quốc phục hồi ì ạch”, ông Larry Hu, nhà kinh tế trưởng tại Trung Quốc của Macquarie Group, nói. “Nhìn chung, hầu hết các con số đều gây bất ngờ với xu hướng giảm, làm dấy lên quan ngại về sự phục hồi của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới”.
Tuy nhiên, ông Hu cho rằng dữ liệu kinh tế của Trung Quốc đang có xu hướng biến động mạnh trong giai đoạn đầu của quá trình phục hồi, như xu hướng từng xảy ra vào đầu năm 2016 và giữa năm 2020.
Quá trình phục hồi chậm hơn dự báo đặt ra câu hỏi về phản ứng của các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc, bởi năm nay, Bắc Kinh định hướng ưu tiên kích thích nhu cầu nội địa.
Theo các nhà phân tích tại Capital Economics, quá trình phục hồi nền kinh tế của Trung Quốc vẫn còn cơ hội khi chi tiêu của người tiêu dùng đã bắt đầu tăng lên vào đầu tháng 5, trong khi thu nhập tăng lên có thể thúc đẩy tiêu dùng.
“Mức dự báo tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước [GDP] 6,5% của Trung Quốc năm nay vẫn có thể đạt được, đặc biệt là khi cơ sở so sánh năm ngoái tương đối thấp”, các nhà phân tích của Capital Economics nói. “Tuy nhiên, quá trình phục hồi có thể sẽ hạ nhiệt trong nửa cuối năm nay. Những hỗ trợ tài khóa của chính phủ cũng sẽ dần chấm dứt”.
Cũng theo dữ liệu công bố ngày 16/5, trong 4 tháng đầu năm nay, đầu tư tài sản cố định - thước đo chi tiêu vào các hạng mục như cơ sở hạ tầng, bất động sản, máy móc và thiết bị - tại Trung Quốc tăng 4,7% so với cùng kỳ năm trước. Trong khi đó, đầu tư vào lĩnh vực bất động sản giảm 6,2% trong 4 tháng.
NBS đánh giá nền kinh tế Trung Quốc đã tiếp tục phục hồi trong tháng 4 nhưng nhận định bối cảnh quốc tế vẫn còn “phức tạp và khó khăn”. Trong khi đó, nhu cầu nội địa tại Trung Quốc vẫn chưa đủ và động lực thúc đẩy sự phục hồi vẫn còn yếu. Điều này đồng nghĩa Bắc Kinh sẽ cần tập trung vào khôi phục và tăng nhu cầu, đồng thời thúc đẩy “tăng trưởng chất lượng và hợp lý của nền kinh tế” - NBS nhấn mạnh.