Ngày nay xã hội phát triển chúng ta ai cũng bị áp lực bởi nhiều thứ. Rất nhiều vấn đề ảnh hưởng trong cuộc sống khiến ai cũng phải lo lắng, thậm chí căng thẳng buồn phiền, ví dụ như: Dịch bệnh, thay đổi công việc, nơi ở, người thân qua đời, li dị, mắc bệnh lý nghiêm trọng nào đó hay bị chấn thương, khó khăn về tiền bạc…
Ngay cả những thay đổi tốt hơn cũng khiến chúng ta lo lắng, căng thẳng như, có con, thăng chức, đổi nhà đến chỗ tốt hơn…
Lo lắng quá mức ảnh hưởng cả sức khoẻ tinh thần lẫn thể chất
Lo lắng quá mức sẽ ảnh hưởng nhất định đến sức khỏe của bạn, vấn đề này là ảnh hưởng cả tinh thần lẫn thể chất. Nếu khi chúng ta lo lắng căng thẳng về mặt tinh thần thì cơ thể sẽ bảo hiệu điều gì bất ổn xảy ra. Ví dụ nếu lo lắng thi cử quá nhiều sẽ dẫn đến đau dạ dày, nếu người thân mất đi rất có thể khiến cơn tăng huyết áp dễ xảy ra hoặc tái phát.
Một số căng thẳng hoặc căng thẳng kéo dài sẽ khiến cho bạn mệt mỏi, chán ăn, đau lưng, đau ngực, khô miệng, đau nhức toàn thân, nhức đầu.. và mất ngủ, tim đập mạnh, tăng hoặc giảm cân… những rối loạn như thế này sẽ khiến cho hệ thống miễn dịch kém đi sẽ rất dễ mắc các bệnh viêm nhiễm, cảm lạnh.
Một số nghiên cứu cho thấy nếu lo lắng kéo dài và lo âu cao độ không được điều trị, nhiều khả năng có thể dẫn đến trầm cảm và thậm chí có ý tự sát. Mặc dù lo lắng này chỉ là tác động gây phản ứng.
Phản ứng cơ thể khi lo lắng, căng thẳng liên quan đến hệ thống tim và các mạch máu, miễn dịch và các tuyến tiết ra hormone. Những hormone này giúp các chức năng cơ thể, như là chức năng não và các xung thần kinh.
Một số căng thẳng hoặc căng thẳng kéo dài sẽ khiến cho bạn mệt mỏi.
Chính vì lẽ đó nếu hệ thống này tương tác và bị ảnh hưởng bởi rối loạn tâm lý, sự căng thẳng đó khiến cho dễ mắc các bệnh.
Theo nghiên cứu, trong số người được hỏi thì có hơn 80% bệnh nhân có tiền sử cơn lo lắng, lo lắng quá mức, hoảng loạn, cơn trầm cảm nặng và phản ứng với thuốc chống trầm cảm khi bắt đầu điều trị.
Trên thực tế tại phòng khám, khá nhiều bệnh nhân chia sẻ rằng họ đã từng lo lắng, tập trung làm việc kém, mệt mỏi, mất ngủ, buồn phiền, giật mình lo nghĩ vô cớ, … Đặc biệt, có người còn bị hồi hộp đánh trống ngực, bứt rứt, khó thở, nặng hơn cảm giác lạnh tê tay chân và toát mồ hôi phải nhập viện cấp cứu nhưng không phát hiện bệnh lý tim mạch hay thần kinh khác.
Đối với người trẻ khi căng thẳng quá mức sẽ dẫn đến cảm giác phải đi tiêu tiểu nhiều lần, nhất là khi có áp lực học hành, việc làm, hay sự kiện thay đổi ngoài ý muốn,… Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân, đặc biệt là nữ, thường kèm theo các triệu chứng đau đầu, nhức mỏi khớp xương, đau cứng cổ gáy, hay cảm giác tê chạy rần rần, v.v… và hầu hết những bệnh nhân này đã được tiến hành các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh nhưng không phát hiện bệnh gì và kết quả bình thường.
Đây có thể là những triệu chứng bệnh lý nội thần kinh từ các rối loạn căng thẳng, căng thẳng quá mức, lo âu.
Nghe nhạc êm dịu giúp thư giãn giảm căng thẳng.
Làm thế nào có thể giúp vượt qua những lo lắng quá mức?
Mặc dù lo lắng và lo lắng quá mức làm cho cơ thể mất cân bằng dẫn đến rối loạn tâm lý nhưng có nhiều cách giúp cho giải tỏa vấn đề này.
Bí quyết rất đơn giản để giải tỏa lo lắng, căng thẳng bạn cần học cách thư giãn. Để làm được điều này mỗi người lựa chọn cho mình một phương pháp, có người sử dụng đọc truyện, xem phim tình cảm, phim hài, nghe nhạc êm dịu… Hoặc đơn giản hơn là hít thở sâu bằng cơ bụng, thiền, tập môn thể thao mình yêu thích như tập Yoga, thái cực quyền…
Cần tập thể dục hàng ngày, các hoạt động trong khi tập thể dục ở mức độ vừa phải có thể rất tốt cho cơ thể, giúp tăng cường các chức năng của hệ miễn dịch. Thông thường các bài tập thể dục nhịp điệu và các bài tập nâng cao thể lực cũng là 1 phương pháp hiệu quả để rèn luyện cơ thể của bạn đối phó và kiểm soát được căng thẳng.
Chế độ ăn khoa học lành mạnh, cân bằng các bữa ăn sẽ giúp phần nào để cơ thể có những sức khỏe thể chất chống chọi lại những tác nhân gây bệnh, giúp người bệnh thấy khỏe hơn. Vì nếu căng thẳng và lo lắng sẽ khiến chúng ta buồn chán, ăn không ngon, ngại ăn hoặc một số người khác thì ăn quá nhiều, hoặc là ăn những món có hại cho sức khoẻ.
Dùng đồ uống có caffeine ở mức độ vừa phải. Caffeine kích thích hệ thống thần kinh của bạn để sản xuất ra adrenaline và làm cho bạn có cảm giác bồn chồn lo sợ và dễ nổi giận.
Nếu lo lắng hoặc gặp bất thứ gì liên quan đến sức khỏe bất thường như: nhức mỏi, đau đầu, ăn kém, ngủ không ngon... hãy đến gặp bác sĩ. Các bác sĩ tâm lý, bác sĩ lâm sàng sẽ tư vấn cho bạn. Sau khi khám đánh giá các bác sĩ sẽ có thể cho đơn thuốc giúp bạn kiểm soát được sự lo âu và lo lắng quá mức.
Ngoài ra, hãy trò chuyện với bác sĩ tâm lý, vật lý trị liệu để được những lời khuyên, giúp cho bạn xác định loại suy nghĩ và niềm tin nào gây ra sự lo lắng và sau đó trao đổi với bạn để giảm bớt chúng.
Bác sĩ trị liệu có thể giúp bạn bằng cách gợi ý những cách giúp bạn thay đổi. Nhưng bạn phải chính là người thực hiện các thay đổi. Trị liệu chỉ thành công nếu bạn thực hiện tốt, điều này sẽ giúp bạn có một sức khỏe tốt cả thể chất lẫn tinh thần.
Video có thể bạn quan tâm
Những nguyên nhân dẫn tới suy nhược thần kinh
Tuy nhiên, trong thực tế chúng ta vẫn thường quan tâm đến sức khỏe thân thể mà coi nhẹ sức khỏe tinh thần. Vấn đề này, không chỉ ở mỗi cá nhân, mà ngay ở các cơ quan, đơn vị, gia đình cũng hầu như không hoặc ít chú ý đến tình trạng sức khỏe tâm lý của mỗi thành viên. Và mỗi người khi gặp những “trục trặc tâm lý”, họ chỉ biết chịu đựng và thường xử lý theo hướng cực đoan. Ðiều này sẽ rất nguy hiểm, nhất là trong xã hội hiện đại.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet
Sự phát triển nhanh chóng của đời sống xã hội hiện nay với nhiều thay đổi mang tính chất phi truyền thống đã và đang tạo nên nhiều áp lực, mâu thuẫn, xung đột phức tạp, gây tác động tiêu cực đến tâm lý con người, tạo nên nhiều hệ lụy đáng lo ngại, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tinh thần, tác động đến khả năng đưa ra quyết định, khả năng nắm bắt cơ hội và khả năng làm tốt trách nhiệm của cá nhân đối với gia đình và các quan hệ xã hội như bạn bè, nơi làm việc và cộng đồng.
Ở lứa tuổi học sinh, đặc biệt là bậc trung học, các em đang có nhiều thay đổi về sinh lý cũng như tâm lý. Đây là giai đoạn có nhiều biến đổi nhất trong cuộc đời. Những tác động từ trong chính nội tâm hay từ những yếu tố bên ngoài đã ảnh hưởng rất nhiều đến tâm lý, như: các mối quan hệ, những yêu cầu của gia đình, nhà trường, xã hội,… Đó là những nguyên nhân gây ra nhiều thay đổi trong tâm tư, tình cảm của các em, nếu những sự thay đổi đó không được kiểm soát và chăm sóc kịp thời sẽ sinh ra những rối loạn về mặt tâm lý như: trầm cảm, rối loạn lo âu, rối loạn thần kinh,… mà về lâu dài sẽ gây ra những hệ lụy tiềm ẩn.
Nghiên cứu của UNICEF tại Việt Nam công bố năm 2017 cho thấy, khoảng 30% gánh nặng bệnh không lây nhiễm là do rối loạn sức khỏe tinh thần. Việc chú trọng vào sức khỏe tinh thần có khả năng tạo ra các lợi ích cá nhân, xã hội và kinh tế nhiều hơn so với việc can thiệp vào bất cứ thời điểm nào. Điều này cho thấy rằng, việc hỗ trợ, tư vấn tâm lý kịp thời sẽ giúp chúng ta kiểm soát được tâm trạng một cách chủ động hơn.
Việt Nam đang phát triển công nghiệp 4.0, tiết tấu cuộc sống theo đó cũng tăng nhanh, điều này đồng nghĩa với việc áp lực công việc nặng nề hơn cho mọi đối tượng. PGS, TS Nguyễn Kim Việt, Nguyên Viện trưởng Sức khỏe tâm thần quốc gia, đề xuất năm kỹ năng để vượt qua áp lực cuộc sống. Ðó là: Nghiêm túc với mình, độ lượng với người; yêu công việc mình đang làm, yêu khía cạnh tốt của người khác; chấp nhận hoàn cảnh bất lợi đến với mình và tìm cách cải thiện nó; sống thanh đạm, chi tiêu tiết kiệm; tăng thêm những phút vui cười, giảm đi những phút buồn bực.
Đối với các cấp, các ngành, các đoàn thể và tổ chức xã hội, đặc biệt trong các cơ sở giáo dục, trường học cần quan tâm chú ý đến vấn đề tư vấn tâm lý; xây dựng môi trường sống lành mạnh, thân thiện góp phần giải tỏa những áp lực, mâu thuẫn trong cuộc sống. Thường xuyên tổ chức các hoạt động khơi dậy, cổ vũ cho các giá trị, các hành vi tốt đẹp ngay tại đơn vị, cộng đồng.
Tại trường học, giáo viên nên giúp đỡ các em bằng cách ứng xử phù hợp với từng em học sinh, nhất là với những em học sinh có vấn đề về sức khỏe tâm trí [lo lắng, stress, trầm cảm…]. Các thầy cô giáo không nên đưa ra những yêu cầu quá mức, có tính đe dọa, những hình phạt ảnh hưởng đến tâm lý cũng như thể chất, giúp các em học sinh giải tỏa nhiều ức chế, căng thẳng trong cuộc sống, giúp các em có kỹ năng sống để hoạt động tốt hơn và xây dựng được cuộc sống tốt hơn cho chính mình và xã hội. Đây là một trong những hành động vô cùng thiết thực nhằm xây dựng văn hóa học đường trong thời đại mới.
Đối với gia đình, một trong những cách chăm sóc sức khỏe tinh thần cho học sinh đem lại hiệu quả cao đó là các bậc phụ huynh nên dành nhiều thời gian quan tâm, lắng nghe con cái của mình hơn. Hãy tìm cách để sắp xếp công việc và tham gia các hoạt động vui chơi dù là đơn giản cùng với con. Từ đó, các em sẽ giảm thiểu những lo lắng, băn khoăn không đáng có. Thay vì quát mắng các em mỗi khi mắc lỗi, phụ huynh nên hỏi về nguyên nhân của lỗi ấy và dành chút thời gian để lắng nghe những tâm sự của con. Cha mẹ cũng cần phải hiểu và thông cảm, luôn gần gũi, chia sẻ với con, thường xuyên theo dõi mọi sự thay đổi của con.
Xã hội ngày càng phát triển, trong thời hội nhập, công nghệ thông tin bùng nổ mạnh mẽ, giao lưu văn hóa dễ dàng đã xuất hiện nhiều hiện tượng, hành vi lệch chuẩn trong xã hội. Chúng ta hãy nghiêm túc nhìn vào cảm xúc của chính mình, chăm chút và nuôi dưỡng nó mỗi ngày để có một tinh thần và thể chất khỏe mạnh cho chính bản thân, tạo sự lan tỏa của niềm hạnh phúc cho người thân và cộng đồng./.
Hoàng Phúc