Trẻ bị chân tay miệng bao lâu thì khỏi

Mùa hè là thời điểm rất dễ mắc bệnh tay chân miệng ở cả trẻ nhỏ và người lớn. Tuy nhiên, trẻ dưới 5 tuổi thường là đối tượng chính. Bệnh lây lan qua đường tiếp xúc rất nhanh, đặc biệt dễ bùng phát trong môi trường nhà trẻ, mẫu giáo, khu vui chơi,... Ở thể nhẹ, bệnh thường tự khỏi và không ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe trẻ. Tuy vậy, những năm gần đây bệnh thường có những biến chứng nguy hiểm.

1. Bệnh tay chân miệng là gì?

Bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm với tốc độ lây lan nhanh chóng, do virus đường ruột gây ra. Bệnh lây qua đường tiếp xúc thông thường như nước bọt, dịch tiết đường hô hấp, phân của người bệnh.

Do hệ miễn dịch của trẻ nhỏ dưới 5 tuổi chưa hoàn thiện nên thường dễ nhiễm bệnh hơn. Tuy nhiên ở độ tuổi thanh thiếu niên và trưởng thành cũng có thể gặp. Phần lớn bệnh sẽ tự khỏi sau từ 7 - 10 ngày. Tuy nhiên, nếu tình trạng nếu để lâu kèm theo triệu chứng bất thường bệnh có nguy cơ chuyển biến nguy hiểm như bại liệt, viêm màng nào, có thể tử vong nếu điều trị không kịp thời và dứt điểm.

Vì khí hậu nước ta nóng ẩm quanh năm, nên bệnh thường xảy ra quanh năm. Tuy vậy, thời điểm virus phát triển mạnh nhất vào tháng 3 cho đến tháng 5 và từ tháng 9 đến tháng 12. Môi trường dễ lây nhiễm nhất là nhà trẻ, mẫu giáo, khu vui chơi trẻ em, công viên,…

Bệnh tay chân miệng ở trẻ em

2. Dấu hiệu của bệnh tay chân miệng

Giai đoạn ủ bệnh [giai đoạn sớm của bệnh]

- Sau từ 3 - 5 ngày tiếp xúc với virus trẻ thường xuất hiện các triệu chứng ho, chán ăn, sốt cao [khoảng từ 38 - 39oC], đau họng, đau bụng, đôi khi còn nôn ói giống như bị cúm. Các triệu chứng thường chỉ kéo dài từ 12 - 48 giờ. Bên cạnh đó có thể trẻ sẽ xuất hiện vết loét trên miệng hoặc trên lưỡi.

- Loét miệng: là trong miệng xuất hiện các nốt đỏ, nhất là quanh mặt trong má, lợi, quanh lưỡi sau 1 - 2 ngày ủ bệnh. Ban đầu nhỏ sau lan rộng tạo các vết loét lớn hơn, có màu vàng sẫm ở giữa và vết sưng đỏ xung quanh, thường có từ 5 - 10 vết trong miệng. Những vết loét miệng khiến trẻ quấy khóc, khó ăn uống, không ngủ được,… Sau khoảng từ 5 - 7 ngày vết loét sẽ hết.

Các vết loét xung quanh miệng của trẻ bị bệnh

- Trên da bé nổi các vết ban đỏ: Sau các vết loét ở miệng thì trên ngón tay, lòng bàn tay, lòng bàn chân sẽ thấy những vết ban đỏ nổi Mụn nước và thi thoảng còn sẽ gặp ở mông và háng. Những nốt ban này có hình bầu dục, có màu xám ở giữa và có kích thước 2 - 5mm, thường không đau và không ngứa hoặc đau rát nhẹ. Các nốt ban và mụn nước có thể xuất hiện đến 10 ngày.

Mụn nước nổi trên lòng bàn tay trẻ

Lưu ý: Không nên làm vỡ mụn nước để tránh lây lan bệnh sang người khác.

Giai đoạn bệnh nặng

Khi trẻ quấy khóc kéo dài, thậm chí quấy khóc đêm [cứ 15 - 20 phút trẻ tỉnh dậy và quấy khóc], nôn ói, co giật, tim đập nhanh, khó thở, trẻ sốt cao không hạ [kéo dài hơn 48 giờ với nhiệt độ trên 38.5oC] và thuốc hạ sốt sử dụng không có tác dụng,… thì cha mẹ nên đưa trẻ tới bệnh viện để thăm khám, điều trị, không nên chủ quan coi thường để tránh các triệu chứng nguy hiểm của bệnh như viêm màng não, suy tim, viêm phổi,… làm ảnh hưởng tới sức khỏe, tính mạng trẻ bị bệnh.

3. Nguyên nhân mắc bệnh tay chân miệng ở trẻ

Bệnh tay chân miệng do một chủng virus coxsackievirus, phổ biến nhất là A16 và virus enterovirus 71 gây ra. Bệnh lây lan từ người sang người, thông qua việc tiếp xúc với người bệnh. Bệnh sẽ lây lan khi tiếp xúc với:

• Dịch từ mụn nước bị vỡ ra.

• Phân của trẻ nhỏ nhiễm bệnh.

• Nước bọt hoặc nước mũi sau khi ho hoặc hắt hơi.

Ngoài ra, bệnh trực tiếp lây lan khi tiếp xúc với bàn tay chưa rửa sạch, hoặc qua các bề mặt vật dụng mà người bệnh đã từng tiếp xúc qua trong thời gian ngắn.

4. Các phương pháp điều trị bệnh tay chân miệng

Bệnh tay chân miệng hiện nay chưa có thuốc đặc trị. Bệnh này sẽ tự khỏi sau 7 - 10 ngày. Tuy vậy, mọi người có thể giảm triệu chứng cho bé bằng các cách sau:

• Dùng thuốc hạ sốt và giảm đau cho bé.

• Cho bé súc miệng bằng nước muối ấm pha loãng.

• Khuyến khích trẻ nghỉ ngơi và uống nhiều nước [tránh đồ uống có tính acid].

• Cho trẻ ăn thức ăn mềm để trẻ dễ nuốt hơn. Trong thực đơn hàng ngày cần tránh đồ cay nóng, chua, mặn,... Nếu không tránh cho trẻ sẽ khiến miệng bé bị nặng hơn.

• Tránh sử dụng đồ dùng đồ ăn, đồ uống chung, các đồ dùng vận dụng cần phải dùng riêng biệt. Cách ly trẻ bệnh ra xacác trẻ khác để tránh lây lan.

• Khi có triệu chứng bất thường thì cha mẹ nên đưa bé đi khám tại các trung tâm y tế để chẩn đoán được các biến chứng của bệnh, tránh trường hợp nguy hiểm tới sức khỏe trẻ.

5. Cha mẹ nên phòng ngừa bệnh tay chân miệng như thế nào cho trẻ

Hiện tại chưa có vacxin phòng bệnh chân tay miệng nên các bậc phụ huynh cần chú ý:

• Để chống lại bệnh tay chân miệng cần phải vệ sinh tốt, dạy trẻ rửa tay thường xuyên với xà phòng để giảm nguy cơ nhiễm virus. Chăm sóc răng miệng hiệu quả, giảm nguy cơ mắc bệnh

• Rửa sạch tay trước và sau khi ăn, sau khi đi vệ sinh, và sau khi đi ra ngoài nơi công cộng về. Dạy trẻ không cho tay hoặc đồ vật vào miệng hoặc gần miệng.

Khuyến khích trẻ rửa tay thường xuyên với xà phòng

• Khử trùng khu vực quanh nhà, trường học, đồ chơi, núm vú,... Vệ sinh bề mặt bằng xà phòng và nước, sau đó dùng dung dịch thuốc tẩy pha loãng.

• Ăn chín, uống sôi, các vật dụng sạch sẽ. Cắt móng tay móng chân cho trẻ.

• Tắm rửa vệ sinh sạch sẽ hàng ngày bằng xà bông, sữa tắm.

• Hạn chế trẻ tiếp xúc với trẻ mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh, tránh ôm, hôn, ôm ấp, dùng chung đồ đạc.

• Nếu sốt, ho, đau họng, nên cho trẻ nghỉ ở nhà.

• Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ cho trẻ.

Có thể thấy, bệnh tay chân miệng lây lan một cách nhanh chóng, ảnh hưởng tới sức khỏe và sinh hoạt của bé. Hy vọng qua bài viết này, cha mẹ sẽ có thêm kiến thức về bệnh cũng như con đường lây lan bệnh và cách phòng tránh bệnh cho trẻ. Khi gặp các vấn đề về sức khỏe hãy nhấc máy liên hệ với các chuyên gia Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC qua số 1900 56 56 56 hoặc tham khảo các dịch vụ trên trang website của chúng tôi.

Bệnh tay chân miệng là nỗi lo của nhiều cha mẹ nuôi con. Đây là bệnh truyền nhiễm và dễ dàng lây lan cho trẻ trong cộng đồng. Vậy bị tay chân miệng bao lâu thì khỏi, cách xử lý ra sao, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết này.

Bệnh tay chân miệng ở trẻ em có thể được chia thành 4 giai đoạn sau.

Ở thời kỳ ủ bệnh, những biểu hiện của tay chân miệng thường không rõ rệt. Trong khoảng từ 3 đến 7 ngày đầu trẻ cảm thấy đau họng, chán ăn, tiết nhiều nước bọt. Ngoài ra trẻ còn có thể bị tiêu chảy kèm theo sốt.

2. Giai đoạn khởi phát

Sau giai đoạn ủ bệnh từ 1 đến 2 ngày, trẻ xuất hiện triệu chứng khởi phát như sốt cao 39 – 40 độ. Trẻ tiếp tục mệt mỏi, tiêu chảy vài lần một ngày.

Những triệu chứng điển hình của bệnh tay chân miệng sẽ xuất hiện ở giai đoạn này.

• Loét miệng: Những bóng nước từ 2 đến 3 mm xuất hiện ở niêm mạc miệng và lưỡi. Những bọng nước dễ vỡ tạo thành những vết loét ở miệng làm trẻ đau xót và quấy khóc mỗi khi ăn.
• Triệu chứng ở ngoài da: Bóng nước kích thước lớn hơn so với ở miệng. Những vị trí thường gặp là ở chân, mông, lòng bàn tay. Những bóng nước này khi sờ có thể cảm thấy cộm, ấn không đau.

Giai đoạn toàn phát có thể diễn ra từ 4 đến 10 ngày tùy từng bệnh nhân. Các triệu chứng tương tự như giai đoạn khởi phát nhưng ở mức độ nặng hơn. Những bọng nước bị vỡ, để lại nhiều vết thâm và có thể có vết loét.

Giai đoạn này trẻ rất dễ xuất hiện sốt cao, nôn nhiều và gây ra nhiều biến chứng thần kinh, tim mạch và hô hấp.

Nếu không xuất hiện biến chứng, bệnh sẽ lui nhanh chóng. Tuy nhiên nếu không được điều trị đúng cách, tay chân miệng có thể gây ra một số biến chứng nguy hiểm.

• Biến chứng thần kinh: Viêm màng não, Viêm tủy, Viêm não.
• Biến chứng tim mạch: Suy tim, Viêm cơ tim, Trụy mạch.
• Trẻ bị rung giật cơ mỗi chu kỳ ngắn từ 1 đến 2 giây.
• Run chi, đi đứng loạng choạng, ngủ gà ngủ gật.
• Bệnh nhân có thể bị co giật, hôn mê kèm theo biến chứng suy hô hấp, suy tuần hoàn rất nguy hiểm.

>>> Xem bài viết: Hình ảnh bệnh tay chân miệng đặc trưng: Xem ngay để phát hiện bệnh sớm nhất

Thời gian khỏi bệnh sẽ tùy theo mức độ nặng của bệnh tay chân miệng. Có 4 độ để phân loại mức độ nặng của bệnh.

Bệnh tay chân miệng ở mức độ 1 chỉ gây tổn thương da và loét niêm mạc miệng. Đây là bệnh tay chân miệng ở thể nhẹ, thông thường bệnh sẽ lui trong vòng 7 đến 10 ngày.

Bệnh tay chân miệng độ 2 thường có những biến chứng thần kinh và tim mạch nhẹ, được phân loại thành độ 2a và độ 2b.

Độ 2a: Trẻ giật mình dưới 2 lần trong 30 phút, sốt trên 39 độ trong 2 ngày. Trẻ quấy khóc, buồn nôn và khó ngủ.

Độ 2b lại được chia thành 2 nhóm nhỏ:

• Nhóm 1: Trẻ giật mình trên 2 lần trong 30 phút, hoặc giật mình dưới 2 lần/30 phút kèm các biểu hiện ngủ gà, nhịp tim nhanh trên 150 lần/phút, sốt cao trên 39 độ không đáp ứng với thuốc hạ sốt.
• Nhóm 2: Trẻ có những triệu chứng run người, run chi, đi đứng loạng choạng, yếu chi, rung giật nhãn cầu. Ngoài ra trẻ còn bị liệt thần kinh sọ gây thay đổi giọng nói, nuốt sặc.

Bệnh nhân tay chân miệng độ 3 xuất hiện biến chứng về tim mạch, thần kinh và hô hấp nặng.

• Mạch nhanh trên 170 lần/phút.
• Huyết áp tăng, vã mồ hôi.
• Nhịp thở nhanh, rối loạn chi giác.
• Tăng trương lực cơ.

Tay chân miệng ở độ 4 xuất hiện các triệu chứng sốc:

• Ngừng mạch, huyết áp về 0.
• Phù phổi cấp, xuất hiện tím tái toàn thân, ngừng thở.

Tổng kết: Hầu hết các bé bị tay chân miệng đều ở cấp độ 1 và khỏi trong vòng 7 đến 10 ngày. Từ cấp độ 2 trở đi, bé gặp nhiều triệu chứng bệnh nặng hơn và cần thời gian ít nhất vài tuần để hồi phục hoàn toàn.  

Khi phát hiện ra trẻ mắc tay chân miệng, cần cho trẻ nghỉ học và cách ly tại nhà:

• Ở phòng thoáng mát, có nhiều ánh sáng mặt trời, hạn chế những nơi ẩm ướt.
• Đồ dùng cá nhân của bé cần được sắp xếp gọn gàng và vệ sinh thường xuyên.

Nếu trẻ có biểu hiện bệnh nặng ở những độ cao hơn, cần đưa trẻ đến các cơ sở Y tế để điều trị kịp thời. Còn đối với bệnh tay chân miệng ở mức 1 không biến chứng, có thể sử dụng các dung dịch sát khuẩn để sử dụng tại nhà cho trẻ.

Dung dịch kháng khuẩn Dizigone sử dụng công nghệ kháng khuẩn tiên tiến từ Châu Âu. Dizigone sẽ là sự lựa chọn phù hợp để sát khuẩn cho trẻ bị tay chân miệng.

• Khả năng sát khuẩn nhanh và mạnh, chỉ trong 30 giây đã tiêu diệt được 99,99% vi sinh vật có hại.
• Dizigone có thể tiêu diệt được cả vi khuẩn, nấm hay virus gây bệnh tay chân miệng, ngăn ngừa bội nhiễm cho vết loét.
• Không gây đau xót khi sử dụng, rất phù hợp cho trẻ em.
• Tính an toàn và hiệu quả đã được chuyên gia kiểm chứng, được Sở Y tế cấp giấy phép lưu hành.

Khi trẻ có dấu hiệu sốt trên 38,5oC, phụ huynh cần sử dụng paracetamol để hạ sốt cho con với liều 10 mg/kg/lần [uống] mỗi 6 giờ. Bên cạnh đó, cha mẹ cần lưu ý không được dùng aspirin để hạ sốt cho trẻ. Do aspirin có nguy cơ gây hội chứng Reye là hội chứng rối loạn chuyện hóa, có thể gây tử vong cho trẻ.

Đối với những vết mụn đã xẹp lại, bắt đầu quá trình hồi phục, cha mẹ nên sử dụng kem dưỡng ẩm cho bé. Kem Dizigone Nano bạc với thành phần hoàn toàn lành tính, an toàn với làn da trẻ như: cúc La Mã, lô hội, tinh dầu tràm trà có tác dụng:

• Cung cấp độ ẩm cần thiết cho vùng da bị tổn thương, tránh tình trạng bong tróc vẩy, khô da, ngứa ngáy.
• Có khả năng kháng khuẩn, thúc đẩy nhanh quá trình lành thương.
• Tái tạo tế bào da, không để lại sẹo xấu.

Cách sử dụng: Sau khi vệ sinh sạch sẽ bằng dung dịch kháng khuẩn Dizigone, cha mẹ lấy một lượng phù hợp bôi lên vị trí vừa làm sạch. Massage nhẹ nhàng cho kem thẩm thấu hoàn toàn.

Chế độ dinh dưỡng

• Cho trẻ uống nhiều nước, ngoài ra nước ép hoa quả sẽ giúp trẻ tăng sức đề kháng.
• Nên ăn các đồ ăn mềm như cháo, sữa, sữa chua,….
• Hạn chế các thực phẩm cay nóng, cứng nhắc vì sẽ làm nặng thêm tình trạng loét miệng của trẻ.

Chế độ sinh hoạt

• Cho trẻ nghỉ ngơi thoải mái.
• Rửa tay thường xuyên cho trẻ bằng xà phòng, đặc biệt là trước và sau khi ăn, sau khi đi vệ sinh.
• Vệ sinh thường xuyên dụng cụ, đồ chơi của trẻ.

Nếu được phát hiện kịp thời và chăm sóc đúng cách theo các bước trên, trẻ sẽ khỏi hoàn toàn sau 7-10 ngày và không để lại bất kỳ biến chứng nguy hiểm nào.

Hiện tại bệnh tay chân miệng chưa có thuốc đặc trị mà chỉ có những biện pháp điều trị hỗ trợ. Vì vậy cha mẹ cần lưu ý một số điều sau để phòng bệnh tay chân miệng cho trẻ.

• Đảm bảo vệ sinh hàng ngày, những vật dụng, đồ chơi của trẻ cần được vệ sinh và sát trùng thường xuyên.
• Sử dụng nguồn nước sạch, đảm bảo vệ sinh để tắm rửa cho bé.
• Nhắc nhở, giáo dục trẻ rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Thực hiện ăn chín uống sôi, xây dựng chế độ ăn đầy đủ chất dinh dưỡng để trẻ có được sức đề kháng đủ mạnh chống chọi với virus gây bệnh.
• Sử dụng nhà tiêu hợp lý
• Không để trẻ tiếp xúc với người bị bệnh hoặc có dấu hiệu nghi ngờ bị bệnh
• Nếu có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh tay chân miệng, cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế uy tín để thăm khám.

Trên đây là những lưu ý để phòng tránh bệnh tay chân miệng xuất hiện. Tay chân miệng là bệnh lý lành tính nhưng nếu không phát hiện và chăm sóc đúng cách sẽ xuất hiện nhiều triệu chứng nguy hiểm như: viêm màng não, tê liệt,…. Vì vậy, việc cha mẹ bổ sung kiến thức cần thiết về bệnh tay chân miệng là hết sức quan trọng. Nếu còn thông tin nào thắc mắc, hãy liên hệ tới số Hotline: 1900 9482, chuyên gia sẽ tư vấn và giải đáp cho bạn.

Dược sĩ lâm sàng – Đại học Dược Hà Nội
7 năm làm việc trong lĩnh vực tư vấn – chăm sóc sức khoẻ. Chuyên gia tư vấn các lĩnh vực: bệnh da liễu, chấn thương, chăm sóc vết thương … Chuyên gia tư vấn tại Dizigone.