Hẹp bao quy đầu là tình trạng khá phổ biến ở trẻ em. Trong bài viết sau, ThS.BS Trần Quốc Phong chủ yếu đề cập đến tình trạng hẹp bao quy đầu ở trẻ em. Mời bạn đọc cùng tìm hiểu nguyên nhân, cách phòng ngừa cũng như phương pháp điều trị dưới đây.
Hẹp bao quy đầu là gì?
Bao quy đầu là cấu trúc phủ và dính vào quy đầu dương vật. Hẹp bao quy đầu là tình trạng bao quy đầu không thể kéo về phía sau hoàn toàn khỏi đầu dương vật. Hẹp bao quy đầu thường gặp ở những trẻ trai chưa cắt bao quy đầu. Thông thường, hiện tượng này sẽ không còn là vấn đề khi trẻ lớn hơn 3 tuổi.1
Các trẻ trai có thể không cần điều trị chứng hẹp bao quy đầu trừ khi nó làm cho việc đi tiểu khó khăn hoặc gây ra các triệu chứng khác. Khi các trẻ này lớn, việc điều trị có thể được thực hiện.1
Nguyên nhân hẹp bao quy đầu ở trẻ
Hẹp bao quy đầu ở trẻ có thể là do nguyên nhân sinh lý hoặc bệnh lý.
Hẹp bao quy đầu ở trẻ do sinh lý
Đây là tình trạng bao quy đầu bị bó chặt ngay từ khi mới sinh. Tình trạng này thường tự hết khi trẻ 6 hoặc 7 tuổi.1
Hẹp bao quy đầu do bệnh lý
Hẹp bao quy đầu bệnh lý là tình trạng hẹp do sẹo xơ ở bao quy đầu. Tình trạng seo xơ này có thể do bẩm sinh hoặc do viêm nhiễm gây ra. Tuy nhiên, ở trẻ em các tình trạng viêm nhiễm này hiếm xảy ra hơn so với người lớn. Đối với người lớn, hoạt động quan hệ tình dục, việc vệ sinh không đúng cách bao quy đầu có thể dẫn đến nguyên nhân bệnh lý này.1
Cách nhận biết hẹp bao quy đầu ở trẻ em
Dấu hiệu trẻ bị hẹp bao quy đầu
Các triệu chứng, dấu hiệu ở mỗi trẻ có thể là khác nhau. Các triệu chứng phổ biến trẻ có thể gặp là:
- Không thể thụt hoàn toàn bao quy đầu vào tuổi lên 3. Ở một số trẻ trai, quá trình này có thể lâu hơn.
- Đau khi đi tiểu khiến trẻ khóc, sợ tiểu.
- Sưng đầu dương vật.
Các triệu chứng của hẹp bao quy đầu ở trẻ có thể không đặc hiệu và gần giống các tình trạng sức khỏe khác. Chạ mẹ nên đưa con bạn đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác.2
Dấu hiệu nhận biết hẹp bao quy đầu ở trẻ emChẩn đoán hẹp bao quy đầu ở trẻ
Chẩn đoán tình trạng hẹp bao quy đầu thường dựa vào lâm sàng, dấu hiệu hẹp bao quy đầu như đã đề cập ở trên. Các yếu tố giúp củng cố thêm chẩn đoán như:
- Không thể lộn bao da quy đầu, miệng bao quy đầu nhỏ.
- Bao quy đầu sưng phồng khi đi tiểu. Tiểu tia nước tiểu nhỏ, phụt mạnh và xa.
- Khó quan sát được lỗ niệu đạo ngoài.
Xem thêm: Hẹp bao quy đầu có nguy hiểm không?
Cách chữa hẹp bao quy đầu ở trẻ em
Việc điều trị sẽ tùy thuộc vào các triệu chứng, độ tuổi và sức khỏe chung của trẻ. Nó cũng sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng hẹp. Điều trị hẹp bao quy đầu ở trẻ có thể bao gồm:2
- Bôi kem steroid lên bao quy đầu tối đa 3 lần một ngày trong vòng 1 tháng. Điều này là để nới lỏng da.
- Phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ hoặc một phần da quy đầu [cắt bao quy đầu] đối với trẻ từ 10 tuổi trở lên mà da quy đầu vẫn phồng lên khi đi tiểu.
Phẫu thuật cắt bao quy đầu
Phẫu thuật cắt bao quy đầu hay còn gọi là nong bao quy đầu. Trong thủ thuật này, bác sĩ phẫu thuật sẽ cắt bao quy đầu để nới lỏng nó. Tuy nhiên, cắt bao quy đầu có nguy cơ chảy máu và nhiễm trùng. Các bác sĩ sẽ chỉ định nếu các phương pháp khác không đem lại hiệu quả.1
Kem bôi
Sử dụng kem bôi steroid có thể điều trị hầu hết các trường hợp hẹp bao quy đầu ở trẻ em. Các loại kem này thường là steroid có tác dụng làm mềm. Nhiều loại sẽ chứa hydrocortisone steroid. Cha mẹ nên thường xuyên thoa vào bao quy đầu hàng ngày cho trong vòng 2 tháng.1
Vệ sinh dương vật
Ngoài ra, cha mẹ có thể giúp trẻ vệ sinh dương vật thật tốt để hỗ trợ quá trình điều trị.
- Rửa nhẹ dương vật hàng ngày bằng nước ấm.
- Lau khô dương vật. Lau khô bao quy đầu sau khi cho trẻ rửa và đi tiểu.
- Tránh sử dụng hóa chất lên vùng dương vật. Không sử dụng các sản phẩm có bột talc hoặc chất khử mùi trên dương vật.1
Xem thêm: Có bao nhiêu cách chữa hẹp bao quy đầu?
Phòng ngừa hẹp bao quy đầu
Theo thời gian, bao quy đầu sẽ tự tuột ra được khi trẻ khoảng 1 tuổi. Và hầu hết sẽ bình thường khi trẻ 4 tuổi. Một số ít trường hợp có thể xảy ra muộn hơn đến khi trẻ dậy thì. Người chăm sóc trẻ cần biết cách vệ sinh sạch sẽ cho trẻ, để ngăn ngừa viêm nhiễm gây ra hẹp bao quy đầu bệnh lý.
Làm sạch bao quy đầu
Cha mẹ nhẹ nhàng kéo bao quy đầu ra xa khỏi đầu dương vật. Sau đó rửa sạch bên dưới bao quy đầu bằng xà phòng và nước ấm. Cuối cùng kéo bao quy đầu trở lại dương vật. Cần hướng dẫn trẻ vệ sinh bao quy đầu đúng cách khi trẻ tự vệ sinh cá nhân. Tuy nhiên, cha mẹ không nên cố gắng lộn mạnh bao quy đầu của trẻ. Vì làm như vậy có thể gây tổn thương, chảy máu, tạo sẹo xơ và dễ dẫn đến hẹp bao quy đầu bệnh lý sau này.
Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, cần được thay tã thường xuyên, tránh bị hăm tã. Vì điều này tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
Trang phục thoải mái
Cha mẹ nên chọn cho trẻ những trang phục thoải mái, thoáng mát. Đặc biệt là đối với những trẻ đã mặc đồ lót. Cần chọn trang phục đồ lót thoải mái, khô, loại vải tự nhiên như cotton để tránh tình trạng chật, khó thoát mồ hôi.
Trên đây là bài viết về tình trạng hẹp bao quy đầu ở trẻ em. Hy vọng qua bài viết trên, bạn đọc đã hiểu được nguyên nhân, cách phòng ngừa và một số cách điều trị tình trạng này. Khi nhận thấy trẻ có biểu hiện bất thường ở quy đầu dương vật, cha mẹ không nên tự ý cố kéo tụt vì có thể để lại di chứng sau này cho trẻ. Tốt nhất, cha mẹ hãy đưa con đến khám với bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác tình trạng đang gặp phải.
Hẹp bao quy đầu là tình trạng bất thường tại bao quy đầu khá phổ biến ở trẻ nhỏ và cả nam giới trưởng thành. Vì thế những cách chữa hẹp bao quy đầu an toàn và hiệu quả luôn được nhiều người quan tâm.
1. Như thế nào là hẹp bao quy đầu
Bao quy đầu là phần da mỏng, dễ đàn hồi và bao trùm gần như toàn bộ đầu của dương vật. Bao quy đầu có tác dụng che chắn cho quy đầu khỏi những tổn thương từ môi trường bên ngoài như vi khuẩn có hại, bụi bẩn và kích thích do đồ lót cọ xát gây nên.
Ở người bình thường, phần bao quy đầu dễ kéo lên tuột xuống thuận tiện cho việc vệ sinh. Nhưng ở một số trường hợp trẻ em đã ngoài 5 tuổi, thậm chí nam giới đã đến tuổi trưởng thành mà lớp da này vẫn ôm lấy phần đầu dương vật, không thể kéo tuột xuống được thì gọi là hẹp bao quy đầu. Nếu cố kéo phần bao da quy đầu này xuống thì sẽ gây đau, chảy máu, thậm chí khiến bao quy đầu bị mắc kẹt, không thể trở lại trạng thái ban đầu [còn gọi là nghẹt bao quy đầu].
Có 2 trường hợp hẹp bao quy đầu là bán hẹp và hẹp hoàn toàn
2. Hẹp bao quy đầu có nguyên nhân từ đâu?
Theo các chuyên gia, hẹp bao quy đầu thường do những nguyên nhân sau:
– Do bẩm sinh: Khoảng 90% bé trai sau khi sinh đều gặp tình trạng hẹp bao quy đầu, đây là hiện tượng sinh lý bình thường. Bởi tại thời điểm này bao quy đầu của trẻ chưa có sự phân tách giữa lớp da bao quy đầu và đầu dương vật.
Nhưng khi trẻ lớn dần lên, lớp da bao quy đầu sẽ dần dần tự tuột xuống. Nếu đã trên 5 tuổi mà bao quy đầu của trẻ vẫn giữ nguyên trạng thái bọc kín dương vật thì trẻ đã bị hẹp bao quy đầu sinh lý.
– Do bệnh lý: tình trạng này ít gặp hơn vì thế dễ bị bỏ qua, tuy nhiên bệnh thường để lại nhiều hậu quả nặng nề tới sức khỏe sinh sản. Hẹp bao quy đầu do bệnh lý xuất hiện do bao quy đầu bị viêm nhiễm nhiều lần dẫn đến sẹo xơ, khiến da bao quy đầu dính chặt vào quy đầu và không tuột được xuống như cũ nữa.
Hẹp bao quy đầu có thể do bẩm sinh hoặc do bệnh lý, nhưng thường là do bẩm sinh
3. Hẹp bao quy đầu gây ảnh hưởng tới sức khỏe ra sao?
Bao quy đầu hẹp nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ gây ra nhiều biến chứng tới sức khỏe, cụ thể như:
– Dương vật chậm phát triển: Bao quy đầu hẹp có thể kìm hãm sự phát triển của dương vật, khiến dương vật ngắn và nhỏ hơn bình thường.
– Gây bệnh viêm nhiễm sinh dục và tiết niệu: đây là hậu quả thường gặp nhất của hẹp bao quy đầu. Tình trạng hẹp bao quy đầu cản trở rất lớn tới việc vệ sinh dương vật, khiến nước tiểu và các chất cặn bã bị đọng lại, tạo môi trường lý tưởng cho các loại vi khuẩn tấn công gây viêm nhiễm quy đầu. Tình trạng viêm nhiễm không được điều trị kịp thời sẽ lan ngược dòng qua nước tiểu gây ra viêm đường tiết niệu, viêm bàng quang, viêm bể thận…
– Gây nghẹt quy đầu: Xảy ra do bao quy đầu khi kéo tuột xuống nhưng không kéo phủ trở lại được. Nghẹt bao quy đầu khiến máu khó lưu thông đến dương vật, gây sưng phù quy đầu thậm chí trong trường hợp nặng còn làm hoại tử dương vật.
– Gây ung thư dương vật: Viêm nhiễm ở dương vật tái đi tái lại nhiều lần do hẹp bao quy đầu sẽ làm cho các tế bào ở đây biến đổi và dễ dẫn đến ung thư dương vật.
– Gây xuất tinh sớm: Dương vật của nam giới sẽ nhạy cảm hơn bình thường khi bị hẹp bao quy đầu. Vì thế rất dễ bị xuất tinh dù mới chỉ có kích thích nhẹ.
– Gây khó khăn cho quan hệ tình dục: Bao quy đầu bị hẹp khiến nam giới thường xuyên phải đối mặt với cảm giác đau, rát khi dương vật cương cứng hoặc khi quan hệ tình dục. Nhiều trường hợp bị chảy máu, rách bao quy đầu và bị ám ảnh ở những lần quan hệ sau. Ngoài ra hẹp bao quy đầu còn khiến cho dương vật không thể cương cứng, dẫn tới bất lực, yếu sinh lý.
– Gặp khó khăn khi đi tiểu tiện: Nam giới hẹp bao quy đầu thường hay bị tiểu đau, tiểu buốt, đau rát đầu dương vật, từ đó tạo tâm lý ngại đi tiểu hoặc nhịn tiểu.
– Gây vô sinh hiếm muộn: Viêm nhiễm quy đầu xuất hiện do hẹp bao quy đầu có thể lây lan ngược dòng dẫn đến viêm tiền liệt tuyến, viêm tinh hoàn. Đây là lý do làm cho chất lượng và số lượng tinh trùng bị suy giảm và làm tăng nguy cơ vô sinh, hiếm muộn.
Khi bị hẹp bao quy đầu nam giới cần thăm khám bác sĩ càng sớm càng tốt bởi bệnh sẽ gây nhiều hệ lụy đến sức khỏe, đặc biệt là sức khỏe sinh sản
4. 4 cách chữa hẹp bao quy đầu an toàn, hiệu quả
Chữa trị hẹp bao quy đầu hiện nay có nhiều cách, tùy vào tình trạng hẹp, biến chứng tới sức khỏe, lứa tuổi mà bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp phù hợp nhất. Có 4 cách điều trị hẹp bao quy đầu ở người lớn và trẻ nhỏ hiệu quả nhất hiện nay gồm:
4.1. Cách chữa hẹp bao quy đầu bằng kéo da quy đầu
Đây là cách điều trị hẹp bao quy đầu dành cho trẻ em. Cách thực hiện khá đơn giản, cha mẹ dùng tay tóm nhẹ phần da bao quy đầu rồi đưa nhẹ nhàng lên xuống, trái phải mỗi ngày một chút để bao quy đầu dần tuột được xuống.
Phương pháp này không gây sang chấn cũng như không làm tổn thương tới cấu trúc của quy đầu, nhưng cha mẹ cần thực hiện nhẹ nhàng, không được thô bạo.
4.2. Cách chữa hẹp bao quy đầu bằng thuốc bôi chứa steroid
Đây là cách điều trị hẹp bao quy đầu bằng cách kết hợp việc nong bao quy đầu bằng tay với thuốc bôi chứa steroid. Thuốc này sẽ khiến da bao quy đầu căng mỏng hơn, từ đó dễ dàng kéo xuống.
4.3. Nong bao quy đầu
Tiểu phẫu này khá đơn giản, thời gian thực hiện cũng rất nhanh, chỉ khoảng 3-5 phút. Bác sĩ có thể xịt thuốc tê tại chỗ để trẻ bớt đau và sợ trong quá trình thực hiện
4.4. Cắt bao quy đầu
Đây sẽ là biện pháp cuối cùng nếu các biện pháp trên không hiệu quả. Cắt bao quy đầu thường chỉ tiến hành ở trẻ lớn, thanh thiếu niên và người lớn đã trưởng thành. Trước khi thực hiện bác sĩ sẽ tiêm thuốc tê ở dương vật rồi tiến hành cắt, loại bỏ phần bị hẹp. Cắt bao quy đầu sẽ gây sưng và đau cho dương vật nhưng nếu sau khi thực hiện bệnh nhân được chăm sóc đúng cách thì sẽ nhanh chóng hồi phục, tránh được biến chứng.
Hẹp bao quy đầu là tình trạng thường gặp nhưng nếu không được theo dõi, điều trị đúng cách thì sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm cho cơ quan sinh sản. Vì vậy khi có dấu hiệu hẹp bao quy đầu hãy nhanh chóng tiến hành thăm khám để có phương án khắc phục triệt để.