Trường đại học có tư cách pháp nhân không

1. Căn cứ pháp lý
2. Khái niệm và đặc điểm của trường đại học
   1. Khái niệm trường đại học
   2. Đặc điểm của trường đại học
3. Cơ cấu tổ chức của trường đại học

Căn cứ pháp lý

- Luật Giáo dục đại học số 08/2012/QH13 ngày 18 tháng 6 năm 2012 và Luật số 34/2018/QH14 ngày 19 tháng 11 năm 2018 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học; sau đây gọi chung là Luật Giáo dục đại học.

- Nghị định số 141/2013/NĐ-CP ngày 24 tháng 10 năm 2013 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Giáo dục đại học.

- Nghị định số 99/2019/NĐ-CP ngày 30 tháng 12 năm 2019 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học.

Khái niệm và đặc điểm của trường đại học

Khái niệm trường đại học

- Trước hết theo Luật Giáo dục đại học, cơ sở giáo dục đại học là cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, thực hiện chức năng đào tạo các trình độ của giáo dục đại học, hoạt động khoa học và công nghệ, phục vụ cộng đồng. Cơ sở giáo dục đại học bao gồm đại học, trường đại học và cơ sở giáo dục đại học có tên gọi khác phù hợp với quy định của pháp luật. Đại học quốc gia, đại học vùng là đại học thực hiện nhiệm vụ chiến lược quốc gia, nhiệm vụ phát triển vùng của đất nước.

- Trong đó, đại học là cơ sở giáo dục đại học đào tạo, nghiên cứu nhiều lĩnh vực, được cơ cấu tổ chức theo quy định của Luật này; các đơn vị cấu thành đại học cùng thống nhất thực hiện mục tiêu, sứ mạng, nhiệm vụ chung. Đại học vùng là cơ sở giáo dục đại học công lập, trực thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo, có chức năng đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực ở các trình độ của giáo dục đại học và thực hiện công tác nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của vùng, miền và cả nước.

- Trường đại học, học viện [sau đây gọi chung là trường đại học] là cơ sở giáo dục đại học đào tạo, nghiên cứu nhiều ngành, được cơ cấu tổ chức theo quy định của Luật Giáo dục đại học.

Đặc điểm của trường đại học

Trước hết, cơ sở giáo dục đại học là một pháp nhân theo Điều 7 của Luật này nên trường đại học cũng có tư cách pháp nhân.

Trường đại học có tư cách pháp nhân nên mang những đặc điểm của pháp nhân như sau:

- Là tổ chức được thành lập theo quy định của pháp luật, có tên gọi bằng tiếng Việt; tên gọi thể hiện rõ loại hình tổ chức của pháp nhân và phân biệt với các pháp nhân khác trong cùng một lĩnh vực hoạt động. Pháp nhân phải sử dụng tên gọi của mình trong giao dịch dân sự. Trụ sở của pháp nhân là nơi đặt cơ quan điều hành của pháp nhân, trường hợp thay đổi trụ sở thì pháp nhân phải công bố công khai.

- Có cơ quan điều hành, cơ cấu tổ chức chặt chẽ.

- Có tài sản độc lập và tự chịu trách nhiệm với tài sản của mình. Pháp nhân có toàn quyền sử dụng những tài sản này mà không chịu sự chi phối, kiểm soát của bất kỳ ai. Tài sản này hoàn toàn tách biệt với tài sản của các thành viên.

- Có quyền nhân danh mình tham gia quan hệ pháp luật một cách độc lập. Một pháp nhân có thể có nhiều người đại diện theo pháp luật để nhân danh pháp nhân tham gia các quan hệ pháp luật. Nếu người đại diện theo pháp luật bị bắt giam, bị bỏ tù, bị chết hoặc không còn đủ khả năng đại diện nữa thì pháp nhân đó có quyền bầu ra người đại diện theo pháp luật mới để tiếp tục hoạt động.

Cơ sở giáo dục có tư cách pháp nhân nên cũng có đầy đủ quyền và nghĩa vụ của một pháp nhân mà luật đã quy định.

Cơ cấu tổ chức của trường đại học

Căn cứ vào Điều 14 của Luật Giáo dục đại học quy định về cơ cấu tổ chức của trường đại học như sau:

Cơ cấu tổ chức cụ thể của trường đại học, mối quan hệ và mức độ tự chủ của đơn vị thuộc, trực thuộc trường đại học được quy định trong quy chế tổ chức và hoạt động của trường đại học. Nhưng nhìn chung, cơ cấu tổ chức của hầu hết các trường đại học đều bao gồm:

- Hội đồng trường đại học, hội đồng học viện [sau đây gọi chung là hội đồng trường].

- Hiệu trưởng trường đại học, giám đốc học viện [sau đây gọi chung là hiệu trưởng trường đại học]; phó hiệu trưởng trường đại học, phó giám đốc học viện [sau đây gọi chung là phó hiệu trưởng trường đại học].

- Hội đồng khoa học và đào tạo; hội đồng khác [nếu có].

- Khoa, phòng chức năng, thư viện, tổ chức khoa học và công nghệ, tổ chức phục vụ đào tạo khác.

- Trường, phân hiệu, viện nghiên cứu, cơ sở dịch vụ, doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh và đơn vị khác [nếu có] theo nhu cầu phát triển của trường đại học.

Xem thêm:Tổng hợp các bài viết về Luật Giáo dục đại học

Luật Hoàng Anh