Kí hiệu nguyên tử được các nhà khoa học qui định; sao cho không chỉ ngắn gọn, mà còn đẹp và chứa đựng nhiều thông tin.
Cần học trước khi vào bài này
- Nguyên tử thật đơn giản dưới con mắt tuổi teen.
- Điện tích và khối lượng hạt e, p, n; những con số nhỏ không tưởng.
Nội dung bài viết
Kí hiệu nguyên tử, lời giải thích của tôi
Hồi xưa, khi mới học hóa lớp 8 và 9; nói nguyên tử – bạn chỉ biết …ờ, thì là nguyên tử! [có khi cũng chẳng biết là gì?]. Ví dụ nói nguyên tử Cacbon, bạn biết kí hiệu là C; khối lượng nguyên tử MC = 12.
Lên lớp 10, bạn biết nguyên tử Cacbon ở lớp 8, 9 hồi đó – cấu tạo từ 3 hạt cơ bản là e, p và n.
Đến đây [ở bài 1 đã nhắc]; bạn đừng lầm tưởng là chỉ có 1 loại nguyên tử C đâu nha. Khi nói nguyên tử C [hoặc bất kì nguyên tử khác]; bạn phải tiếp tục hiểu rằng có nhiều loại. Ví dụ, cacbon có các loại sau:
- loại nguyên tử C có 6p, 6e và 6n.
- loại nguyên tử C có 6p, 6e và 7n.
- loại nguyên tử C có 6p, 6e và 8n.
Cũng tương tự, nói nguyên tử hidro, bạn nhớ ngay [đã học ở bài 1] có 3 loại
- Loại nguyên tử H có 1p, 1e và 0n.
- Loại nguyên tử H có 1p, 1e và 1n.
- Loại nguyên tử H có 1p, 1e và 2n.
Hai nguyên tử C và H có 3 loại khác nhau là còn ít; trong tự nhiên có nguyên tử đạt đến mười mấy loại khác nhau; thật quá sức tưởng tượng!
Một nguyên tử có nhiều loại quá, làm sao bây giờ?
Đừng lo, các nhà khoa học đã dọn sẵn cho các teen rồi, bạn chỉ cần hiểu đó là gì, và sử dụng trong quá trình học tập thôi, dễ quá phải không nào.
Hãy bấm vào đây để biết trên đời này, 1 nguyên tử có bao nhiêu loại mà con người đã khám phá được.
Có quá nhiều loại ứng với 1 nguyên tử nguyên tố hóa học; hiện nay con người khám phá được hơn 100 nguyên tố hóa học; điều đó khiến cho số lượng loại nguyên tử tăng lên chóng mặt!
Để thuận tiện khi biểu diễn nguyên tử, các nhà hóa học qui định kí hiệu nguyên tử như sau:
Ghi chú: chưa cần quan tâm đến ion âm, ion dương, hãy hỏi Thầy Cô nha bạn.
Thực hành viết kí hiệu nguyên tử
Viết kí hiệu nguyên tử và xác định được những thông tin liên quan từ kí hiệu là kĩ năng cơ bản. Rất nhiều bạn, sau một thời gian, nhìn vào kí hiệu thấy không quen. Ở đây, chỉ đơn giản bạn phải nhớ qui định của các nhà hóa học thôi, dễ mà! Ví dụ bạn có
- 2 loại nguyên tử Clo: loại có [17p, 17e, 18n] ; loại có [17p, 17e, 20n].
- 3 loại nguyên tử Hidro: loại có [1p, 1e, 0n] ; loại có [1p, 1e, 1n] ; loại có [1p, 1e, 2n].
Bây giờ, chúng mình sẽ viết kí hiệu của các nguyên tử trên. Bạn nhìn vào bài giải dưới đây, xem thử coi nó dễ đến mức nào.
Một bài tập ngược lại: khi bạn nhìn ngắm một kí hiệu nguyên tử, bạn tìm ra được những thông số cơ bản của nguyên tử đó. Hãy xem ví dụ dưới đây:
Lưu ý: số khối A cũng chính là khối lượng nguyên tử [nguyên tử khối – đơn vị u] của nguyên tử đó.
Ví dụ với nguyên tử 3517Cl, ta có
- A = số p + số n = 17 + 18 = 35
- KLNT = KLhạt nhân = 17 x 1u + 18 x 1u = 35u
- Nguyên nhân do khối lượng của p = khối lượng của n = 1u
Liên kết nhanh
Tìm hiểu thêm về Nguyên tử và Hóa lớp 10 tại đây.
Nếu có câu hỏi hoặc ý tưởng mới, hãy chia sẻ trong phần bình luận bên dưới bạn nhé. Câu hỏi và ý tưởng của bạn luôn tuyệt vời.
- Hạt nhân gồm các hạt proton và các hạt nơtron. Hạt nhân có Z proton thì có điện tích Z+ và số đơn vị điện tích hạt nhân bằng Z.
Số đơn vị điện tích hạt nhân = số proton = số electron. Z = P = E
- Số khối A của hạt nhân: là tổng số proton Z và số nơtron N. A = Z + N
- Khối lượng nguyên tử bằng tổng số khối lượng proton, notron và electron, vì khối lượng electron rất nhỏ nên có thể coi khối lượng nguyên tử bằng khối lượng hạt nhân.
2. Nguyên tố hóa học:
- Nguyên tố hóa học: là những nguyên tử có cùng điện tích hạt nhân.
- Tất cả các nguyên tử của cùng một nguyên tố hóa học đều có cùng số proton và cùng số electron. Những nguyên tử có cùng điện tích hạt nhân đều có tính chất hóa học giống nhau.
- Số hiệu nguyên tử Z của một nguyên tố là số đơn vị điện tích hạt nhân của nguyên tố đó.
- Số hiệu nguyên tử Z cho biết:
+ Số proton trong hạt nhân nguyên tử.
+ Số electron trong nguyên tử
+ Nếu biết số khối A và số hiệu nguyên tử Z của nguyên tố, ta tính được số nơtron trong hạt nhân nguyên tử của nguyên tố đó. N = A – Z
- Kí hiệu nguyên tử: Số đơn vị điện tích hạt nhân và số khối được coi là những đặc trưng cơ bản của nguyên tử. Để kí hiệu nguyên tử, các chỉ số đặc trưng được ghi phía bên trái của kí hiệu nguyên tố.
Z trong kí hiệu hóa học là gì?
Số nguyên tử hoặc số proton, số hiệu nguyên tử [ký hiệu Z] của một nguyên tố hóa học là số proton được tìm thấy trong hạt nhân của một nguyên tử. Nó giống hệt với số điện tích của hạt nhân. Số nguyên tử xác định duy nhất một nguyên tố hóa học.
Nguyên tử khối 36 là nguyên tố gì?
Krypton là một nguyên tố hóa học có ký hiệu Kr và số nguyên tử bằng 36.
Hiện nay có bao nhiêu nguyên tố hóa học?
Đến tháng 11 năm 2016, Liên minh Hóa học Ứng dụng và Tinh khiết Quốc tế đã công nhận tổng số 118 nguyên tố. 94 nguyên tố đầu tiên xuất hiện tự nhiên trên Trái Đất, và 24 nguyên tố còn lại là các nguyên tố tổng hợp được tạo ra trong các phản ứng hạt nhân.
Electron kí hiệu là gì?
Electron [ký hiệu e] nằm ở bên trái.