Cách phòng bệnh giun móc câu

Bệnh giun móc là một trong những nguyên nhân chính làm cho người nhiễm bị thiếu máu mạn tính và thể trạng suy kiệt. Vậy triệu chứng, chẩn đoán cũng như điều trị bệnh như thế nào? Hãy cùng Docosan tìm hiểu trong bài viết sau đây nhé!

Tóm tắt nội dung

• 1 Bệnh giun móc là gì?
• 2 Triệu chứng của bệnh giun móc 
• 3 Chẩn đoán nhiễm giun móc
• 4 Tác hại của giun móc đối với người bệnh 
• 5 Điều trị bệnh giun móc 
• 6 Nhiễm giun lươn: Dấu hiệu và cách phòng bệnh bạn cần biết
• 7 Giun kim có gây bệnh không? Triệu chứng và cách phòng tránh
• 8 Tổng quan về bệnh giun chỉ: Những điều bạn cần biết

Bệnh giun móc là gì?

Đây là một loại bệnh truyền nhiễm do hai nguyên nhân gây ra là giun móc tên khoa học Ancylostoma duodenale và giun mỏ tên khoa học Necator americanus. Chúng đều thuộc họ Ancylostomatidae – giun kí sinh ở người và gần giống nhau về đặc điểm sinh học, dịch tễ, chẩn đoán điều trị, và phòng bệnh. Vậy nên bệnh do chúng lây nhiễm vào cơ thể được gọi chung là bệnh giun móc (hoặc giun mỏ).

Khi ký sinh vào cơ thể qua đường tiêu hóa đặc biệt là tại tá tràng, giun móc câu bám vào niêm mạc ruột và hút khoảng 0,2 – 0,34 ml máu/ngày. Đồng thời giun móc còn gây viêm hành tá tràng và tiết ra chất chống đông, chất ức chế sản sinh hồng cầu, gây thiếu máu mạn tính và thể trạng suy kiệt.

Triệu chứng của bệnh giun móc 

Khi bạn bị nhiễm giun móc vào giai đoạn sớm sẽ không có biểu hiện đặc hiệu mà chỉ có đau vùng thượng vị tùy mức độ số lượng nhiễm giun và các triệu chứng của thiếu máu nhẹ như niêm mạc nhợt. Biểu hiện đau của nhiễm giun móc cũng không đặc hiệu, đau có thể xuất hiện bất kỳ lúc nào, bụng đói đau nhiều hơn, có thể kèm đầy bụng khó tiêu. Ngoài ra khi ấu trùng giun móc xâm nhập xuyên qua da sẽ gây tình trạng viêm da tại chỗ với biểu hiện ngứa và các nốt đỏ kéo dài 1 – 2 ngày, có thể để lại sẹo. 

Biểu hiện của bệnh giun móc ký sinh tại ruột có thể bao gồm:

• Rối loạn tiêu hóa: buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy từng đợt, táo bón, đau vùng thượng vị tùy theo mức độ nhiễm giun, đau tăng khi đói và thay đổi tư thế không giảm đau. 
• Nhiễm giun móc kéo dài sẽ gây triệu chứng sự thiếu máu mạn tính, chán ăn, khó tiêu, xanh xao, lạnh chi, suy nhược cơ thể, cơ yếu và thở nhanh.
• Nếu tình trạng nhiễm giun móc nặng có thể dẫn đến tử vong do biến chứng lỵ, xuất huyết, sưng phù toàn thân và suy hô hấp.

Giun móc có thể xâm nhập da và phổi gây tổn thương viêm

Nếu giun móc xâm nhập và gây bệnh ở da và phổi sẽ có các dấu hiệu sau:

• Viêm da tại chỗ với các triệu chứng ngứa, nhiều nốt màu đỏ nổi lên và hết sau 1-2 ngày. 
• Khi ấu trùng xuyên qua da sẽ thường tổn thương ở kẽ chân hoặc cánh tay và biến vùng da thành ban đỏ, dát, sẩn đỏ và hơi ngứa. Nếu người bệnh có nhiều lần tiếp xúc và nhiễm ấu trùng giun móc sẽ bị tăng phản ứng thành sẩn tịt, mề đay khu trú, xấu hơn thành lan tỏa dạng mảng giống viêm quầng, đau ngứa, sau nổi thành mụn nước và các vết loét trợt.
• Biểu hiện tại đường hô hấp và thực quản: ho khan, khàn tiếng, đau họng, có khi ù tai, ngứa mũi, chảy nghẹt mũi, khó nuốt như vướng vật gì ở cổ và hay chảy nước bọt nhiều.

Chẩn đoán nhiễm giun móc

Bệnh giun móc khi chẩn đoán sẽ dựa vào các biểu hiện lâm sàng nhưng các triệu chứng nhìn chung sẽ không đặc hiệu nên có thể nhầm với một số bệnh khác vì vậy rất khó chẩn đoán nếu thiếu các xét nghiệm cần thiết. Bác sĩ sẽ hỏi và chỉ định cho bận một số điều sau:

• Khai thác kỹ càng về dịch tễ, yếu tố nguy cơ
• Chẩn đoán xác định khi soi phân thấy trứng hoặc ấu trùng giun móc trong phân. Trứng giun móc hình trái xoan hoặc bầu dục với kích thước từ 40 – 60 nm, phía ngoài là lớp vỏ không màu, nhẵn còn bên trong trứng có nhân, lúc sinh ra trứng đã có sẵn phôi bào.
• Chẩn đoán mức độ thiếu máu dựa vào số lượng hemoglobin và lượng tế bào hồng trong công thức máu
• Chụp Xquang ngực nếu xuất hiện triệu chứng nghi ngờ có thể có tổn thương viêm phổi.
• Xét nghiệm máu trong giai đoạn nhiễm giun móc sớm chỉ có thấy tăng tế bào bạch cầu ưa acid, biểu hiện thiếu máu chưa đáng kể, thiếu máu nhược sắc trong một số trường hợp nhiễm nặng, bệnh kéo dài, giảm protein máu toàn phần.

Giun móc bám vào niêm mạc đường tiêu hóa và hút máu người bệnh

Tác hại của giun móc đối với người bệnh 

• Những người tiếp xúc với môi trường không giữ gìn vệ sinh có chứa nhiều ấu trùng giun móc, nhất là ở nông thôn làm nghề trồng trọt, dùng phân sống bón cây cuối,…
• Ăn thực phẩm có chứa trứng hoặc ấu trùng giun móc như rau sống, rau rửa không sạch, củ quả …
• Nhiễm giun đường ruột lượng lớn thường gặp trên đối tượng là trẻ em là chủ yếu, vì thói quen chưa có ý thức vệ sinh tốt và sức đề kháng chưa hoàn chỉnh.
• Tỷ lệ và mức độ nặng của bệnh nhiễm giun móc ở phụ nữ thường cao hơn so với nam giới.
• Công nhân làm việc trong hầm mỏ, khoáng là một số nghề nghiệp thuận lợi cho nhiễm bệnh giun móc, ngoài ra còn bao gồm: trồng cao su, cà phê, tiêu, làm việc chân đất, không sử dụng hố xí hợp vệ sinh.

Điều trị bệnh giun móc 

Bệnh giun móc ở người là bệnh lý khá phổ biến có xu hướng giảm mức độ mắc bệnh trong những năm gần đây, tuy nhiên vẫn còn 1 số trường hợp bị bỏ sót chẩn đoán dẫn đến bệnh kéo dài và gây nhiều biến chứng. Bệnh giun móc có thể được điều trị khỏi hoàn toàn nếu được phát hiện, xác định điều trị là giảm viêm nhiễm, ngăn ngừa và chữa trị các biến chứng, cải thiện tình trạng dinh dưỡng và thiếu máu.

Sử dụng thuốc có tác dụng tiêu diệt giun móc như: albendazole 400mg liều duy nhất cho mọi đối tượng trên 2 tuổi. Lưu ý là những thuốc này không được dùng cho phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu và phụ nữ đang cho con bú. Cần chú ý thận trong với người có bệnh nền suy gan, suy thận. Nhiễm giun móc nặng sẽ cần liều thuốc cao hơn, cụ thể là: 

• Albendazole 400mg/ ngày x 3 ngày hoặc 
• Mebendazole (vermox, fugacar,…) liều 500mg/ ngày x 3 ngày hoặc 
• Pyrantel pamoate (combantrin, embovin, helmex,…) liều 10 mg/kg/ngày x 3 ngày.

Thuốc điều trị nhiễm giun móc

Nếu người bệnh có tình trạng thiếu máu sẽ cần dùng thuốc bổ sung chất sắt. Người bệnh cần tái khám đúng lịch hẹn để được theo dõi diễn tiến các triệu chứng mà điều chỉnh hướng điều trị hiệu quả tối ưu. Không được tự ý uống thuốc hoặc tự ý bỏ thuốc trong toa kê cho bạn. đồng thời duy trì chế độ dinh dưỡng giàu protein, vitamin trong khoảng vòng 3 tháng.

---

Bài viết trên đây giới thiệu các triệu chứng, chẩn đoán và điều trị bệnh giun móc. Để xác định bạn có bị mắc bệnh hay không, thì tốt nhất cần tới thăm khám tại các cơ sở y tế và làm xét nghiệm soi phân tìm trứng giun móc. Nếu không may bạn bị nhiễm giun móc thì hay làm theo chỉ định dùng thuốc và tái khám đúng lịch, cũng như duy trì chế độ ăn uống theo dặn dò của bác sĩ.

Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị. Để được tư vấn trực tiếp, bạn đọc vui lòng liên hệ hotline 1900 638 082 hoặc CHAT để được hướng dẫn đặt hẹn.