Dấu hiệu cây thiếu các nguyên to khoáng thiết yếu
Khi phân tích thành phần của thực vật, người ta đã tìm ra sự có mặt của khoảng 60 nguyên tố hóa học. Tuy nhiên, chỉ một số nguyên tố là tối cần thiết cho cây, gọi là các nguyên tố thiết yếu. Năm 1980, Galston đã tìm ra 16 nguyên tố thiết yếu với cây trồng là: C,H,O, N, S, L, P, Mg, Mn, Ca, Fe, Cu, Zn, Mo, B, Cl. Đến năm 1998, Lincoln Taiz đã bổ sung thêm 3 nguyên tố thiết yếu nữa là Na, Si, Ni. Tổng số có 19 nguyên tố thiết yếu. Đây đều là những nguyên tố rất quan trọng và cần thiết với quá trình sinh trưởng, phát triển của cây, mà chỉ cần thiếu một trong số chúng thì cây trồng không thể hoàn thành chu kỳ sống của mình. Mỗi một nguyên tố nêu trên, mặc dù là nguyên tố thiết yếu, nhưng chúng chỉ phát huy tốt vai trò của mình với đời sống cây trồng khi chiếm một hàm lượng nhất định, phù hợp với từng loại cây. Còn khi quá thừa, hay quá thiếu, chúng thường gây rối loạn sinh trưởng của cây và có những biểu hiện đặc trưng. Bài viết này xin giới thiệu những biểu hiện khi cây thiếu hụt một số nguyên tố, để người trồng trọt có thể phân biệt giữa triệu chứng thiếu dinh dưỡng với các triệu chứng bệnh do vi sinh vật gây ra. Từ đó có sự điều chỉnh việc cung cấp dinh dưỡng cho cây trong quá trình canh tác: Nitơ (N): Nitơ có mặt trong rất nhiều hợp chất hữu cơ quan trọng, có vai trò quyết định trong quá trình trao đổi chất và năng lượng cũng như các hoạt động sinh lý của cây. – Khi thiếu N, cây sinh trưởng phát triển kém, diệp lục không hình thành, lá chuyển màu vàng, đẻ nhánh và phân cành kém, hoạt động quang hợp và tích lũy giảm sút nghiêm trọng, dẫn tới suy giảm năng suất. Photpho (P): Photpho cần cho tất cả các loại cây trồng nhưng rõ rệt nhất là với cây họ đậu vì ngoài khả năng tham gia trực tiếp vào các quá trình sống của cây, chúng còn thúc đẩy khả năng cố định đạm của vi sinh vật cộng sinh. – Khi thiếu P, lá cây ban đầu có màu xanh đậm, sau chuyển màu vàng, hiện tượng này bắt đầu từ các lá phía dưới trước, và từ mép lá vào trong. Cây lúa thiếu P làm lá nhỏ, hẹp, đẻ nhánh ít, trỗ bông chậm, chín kéo dài, nhiều hạt xanh, hạt lép. Cây ngô thiếu P sinh trưởng chậm, lá có màu lục rồi chuyển màu huyết dụ. – Thừa P không có biểu hiện gây hại như thừa N vì P thuộc loại nguyên tố linh động, nó có khả năng vận chuyển từ cơ quan già sang cơ quan còn non. Kali (K): Kali cần thiết cho mọi loại cây trồng, nhưng quan trọng nhất đối với nhóm cây chứa nhiều đường hay tinh bột như lúa, ngô, mía, khoai tây … Bón K sẽ làm tăng hiệu quả sử dụng N và P Lưu huỳnh (S): Lưu huỳnh tham gia trong thành phần protein, axit amin, vitamin, có vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi lipit và sự hô hấp của cây. Canxi (Ca): Canxi có vai trò quan trọng trong việc hình thành tế bào, hình thành các mô cơ quan của cây. Chúng có ý nghĩa quan trọng trong việc trung hòa độ chua của đất cũng như việc khử độc do sự có mặt của các cation (Na+, Al3+ …) trong nguyên sinh chất của tế bào. Cùng với P, Ca là nguyên tố hàng đầu để tăng năng suất và chất lượng cây họ đậu. Magiê (Mg): Magiê là thành phần quan trọng của phân tử diệp lục nên nó quyết định hoạt động quang hợp của cây. Đây cũng là chất hoạt hóa của nhiều enzym rất quan trọng đối với quá trình hô hấp và trao đổi chất của cây. Mg rất cần đối với các cây ngắn ngày như lúa, ngô, đậu, khoai tây… Mg sẽ làm tăng hàm lượng tinh bột trong sản phẩm. Thiếu Mg làm chậm quá trình ra hoa, cây thường bị vàng lá do thiếu diệp lục. Triệu chứng điển hình là các gân lá còn xanh trong khi phần thịt lá đã biến vàng. Xuất hiện các mô hoại tử thường từ các lá phía dưới, lá trưởng thành lên lá non, vì Mg là nguyên tố linh động, cây có thể dùng lại từ các lá già. Sắt (Fe): Vai trò quan trọng nhất của sắt là hoạt hóa các enzym của quá trình quang hợp và hô hấp. Nó không tham gia vào thành phần diệp lục nhưng có ảnh hưởng quyết định tới sự tổng hợp diệp lục trong cây. Hàm lượng sắt trong lá cây có quan hệ mật thiết đến hàm lượng diệp lục trong chúng. Mangan (Mn): Mn là nguyên tố hoạt hóa rất nhiều enzym của các quá trình quang hợp, hô hấp và cố định nitơ phân tử. Đồng (Cu): Đồng là nguyên tố hoạt hóa nhiều enzym của quá trình tổng hợp protein, axit nucleic và dinh dưỡng nitơ của cây. Bo (B): B là một trong những nguyên tố vi lượng có hiệu quả nhất với cây trồng. B tác động trực tiếp đến quá trình phân hóa tế bào, trao đổi hocmon, trao đổi N, nước và chất khoáng khác, ảnh hưởng rõ rệt nhất của B là tới mô phân sinh ở đỉnh sinh trưởng và quá trình phân hóa hoa, thụ phấn, thụ tinh, hình thành quả. Molypden (Mo): Mo có vai trò rất quan trọng trong việc trao đổi nitơ, tổng hợp Vitamin C và hình thành lục lạp của cây. Kẽm (Zn): Zn tham gia hoạt hóa khoảng 70 enzym của nhiều hoạt động sinh lý, sinh hóa của cây. Để khắc phục những triệu chứng thiếu dinh dưỡng nêu trên thì giải pháp bón phân đầy đủ ngay từ đầu vụ giữ vai trò quyết định. Nhưng cần lưu ý đến sự cân đối giữa các nguyên tố đa lượng, trung lượng và vi lượng, giữa phân hóa học và phân hữu cơ. Khi phát hiện thấy cây thiếu dinh dưỡng, thì giải pháp sử dụng phân bón lá để phun cho cây thường có hiệu quả tức thì và cao hơn hẳn phân bón qua gốc, nhưng cần chú ý tới thành phần của phân bón lá, để đảm bảo cung cấp đúng những nguyên tố mà cây đang cần. Tác giả : Admin | 27 - 08 - 2017 | 3:44 PM | 12424 Lượt xem Trong cơ thể thực vật chứa nhiều nguyên tố khoáng có trong bảng tuần hoàn. Tuy nhiên chỉ có 16 nguyên tố C, H, O, N, P, K, S, Ca, Mg, Fe, Mn, B, Cl, Zn, Cu, Mo là những nguyên tố khoáng thiết yếu đối với sự sinh trưởng, phát triển của mọi loài cây, chỉ cần thiếu một trong số chúng thì cây trồng không thể hoàn thành chu kỳ sống của mình. Vậy làm thế nào để nhận biết cây bị thiếu loại dinh dưỡng gì? Trong bài này chúng tôi sẽ giới thiệu đến các bạn dấu hiệu nhận biết khi cây hoa hồng bị thiếu một số chất dinh dưỡng chính. Khi cây bị thiếu bất kỳ yếu tố dinh dưỡng nào cũng được thể hiện qua màu sắc của lá cây, khi nhìn vào màu sắc lá cây ta có thể nhận định được cây đang bị thiếu loại gì.
Dấu hiệu khi cây bị thiếu dinh dưỡng (Nguồn: Hồ tiêu Việt Nam) Dấu hiệu khi cây hoa hồng bị thiếu Đạm (Nito): Khi cây hoa hồng bị thiếu Nito thì những lá non của cây nhỏ hơn và có màu xanh nhợt. Thỉnh thoảng sẽ có những đốm màu đỏ. Lá cây sẽ rụng sớm hơn, cành cây còi cọc và yếu ớt.
Dấu hiệu nhận biết khi cây bị thiếu Đạm (Nito)
Lá cây khi thiếu đạm Dấu hiệu khi cây hoa hồng bị thiếu Photphat Khi cây bị thiếu photphat lá non của cây hoa hồng nhỏ hơn và có màu xanh đậm, mặt dưới của lá có màu đỏ tía nhẹ. Lá cây rụng sớm hơn, cành cây nhỏ và yếu.
Dấu hiệu nhận biết khi cây bị thiếu Photphat Dấu hiệu khi cây hoa hồng bị thiếu Kali Khi cây thiếu Kali lá non có màu hung đỏ, lá trưởng thành có màu xanh hơi nâu, rìa lá giòn và dễ vỡ, hoa nhỏ hơn. Hiện tượng thiếu Kali thường xuất hiện khi trồng cây hoa hồng trên đất cát.
Dấu hiệu nhận biết khi cây bị thiếu Kali
Lá cây bị thiếu Kali Dấu hiệu khi cây hoa hồng bị thiếu Magie Khi cây thiếu Magie phần trung tâm của lá có màu vàng xanh, khu vực lá xung quanh gân bị chết, lá già bị ảnh hưởng và dễ nhận biết nhất. Khi thiếu kali lá sẽ rụng sớm.
Dấu hiệu nhận biết khi cây bị thiếu Magie
Cây thiếu Magie Dấu hiệu khi cây hoa hồng bị thiếu Sắt Khi cây bị thiếu sắt, lá cây có màu vàng hoặc trắng trên diện rộng,gân lá màu xanh, lá non bị ảnh hưởng và dễ nhận biết nhất, hầu hết các lá non đều chuyển sang màu vàng.
Dấu hiệu nhận biết khi cây bị thiếu Sắt
Dấu hiệu cây bị thiếu sắt Dấu hiệu khi cây hoa hồng bị thiếu Mangan Khi cây thiếu Mangan những khu vực quanh gân lá chuyển sang màu vàng. Những lá già thường bị ảnh hưởng và dễ nhận biết nhất. Khi cây bị thiếu Mangan tránh để cho cây leo giàn.
Dấu hiệu nhận biết khi cây bị thiếu Mangan
Cây thiếu Mangan Trong phần sau chúng tôi sẽ giới thiệu đến các bạn cách khắc phục khi cây bị thiếu dinh dưỡng. |