Xác định thể loại, giọng điệu của văn bản
Khi làm bài đọc hiểu tiếng Anh, hãy chú ý cả giọng điệu của người viết, vì nó thể hiện thái độ hay ý kiến của tác giả với vấn đề được nêu ra: tích cực hay tiêu cực, đồng tình hay phản đối, thích hay không thích, giận dữ hay mỉa mai.
Phần 1: Xácđịnh thể loại văn bản [Genre]
1. Kiến thức chung
- Fiction - Hư cấu: các câu chuyệnđược viết nên từ trí tưởng tượng của tác giả
- Historical Fiction - Lịch sử hư câu: dựa trên cuộc đời 1 người hoặc sựkiện trong lịch sử
- Science Fiction - Khoa học giả tưởng: đề cập tới người ngoài hành tinh, tương lai xa hoặc công nghệ cao cấp
- Fantasy - Huyền bí, giả tưởng: câu chuyện về quái vật, phép thuật hay các yếu tốsiêu nhiên khác
- Realistic Fiction - Hư cấu thực: câu chuện lẽ ra đã có thể xảy ra nhưngđã không xảy ra.
- Nonfiction - Phi hư cấu: viết những gì là thật
- Informational Writing - Thông tin: cung cấp thông tin về một chủđề
- Persuasive Writing - Thuyết phục: cố gắng tạoảnh hưởng tới ngườiđọc
- Autobiography - Tự truyện: câu chuyện cuộcđờiđược người đó thuật lại
- Biography - Tiểu sử: câu chuyện cuộcđời một ngườiđược người khác thuật lại
- Drama - Kịch: các văn bản viết để diễn trên sân khấ
- Comedy -Hài kịch: kết thúc hạnh phúc
- Tragedy -Bi kịch: kết thúc bằng cái chết và sự buồnđau
- Poetry - Thơ: văn bản chú trọng vẻđẹp ngôn từ, vầnđiệu
- Folklore - Tác phẩm dân gian: các câu chuyện truyền miệng qua nhiều thế hệ
- Fairy Tale - Truyện cổ tích: câu chuyện có phép thuật, quá vật, và/hoặc động vật nói chuyện như người
- Fable - Ngụ ngôn: truyện rất ngắn, chứađựng bài họcđạođức, thường có nhân vật là động vật
- Myth -Thần thoại: truyện có các vị thần
- Legend - Truyền thuyết: truyện mang yếu tố kỳ ảovề điều có thể đã từng có thật
2. Ví dụ cụ thể
The Hard Way Outby Terry Vaughn
In this novel, Brian is struggling. After losing both of his parents in a tragic car accident, Brian is living at his Aunt's house and sharing a room with his cousin. Basketball is his only escape. But after getting benched for low progress report grades, Brian's world shatters. Does he have it in him to improve his grades? Will Brian come to peace with his emotions? Can anyone help him?
- Genre: Fiction
- Subgenre: Realistic Fiction > Câu chuyện nàyđã có thể xảy ra nhưng không.
Newton's Lawby Morton Mallon
After a life of studying the nano-transportation sciences, Professor Melton stumbles upon a major breakthrough. On April 20th, 2042, Melton discovers a way to transport particles at light-speed across fixed distances. Now he can teleport from one location to another. But Professor Melton soon discovers that there is no such thing as a free lunch. He learns that the body ages relative to the distance travelled, not just the time. This means that a teleporting body ages very rapidly. Can Melton solve this problem before his time is up?
- Genre: Fiction
- Subgenre: Science Fiction > Câu chuyện nói về công nghệ tương lai
Intermediate Math Problems for Studentsby M. Colwell
This workbook explains how to perform basic mathematical operations, like double-digit addition, subtraction, multiplication, and division. It also explains fractions and decimals.
- Genre: NonFiction
- Subgenre:Informational writing> Cung cấp thông tin về môn Toán
If a Tree Falls adapted by Stan Tanner
This is the very short story of a buck. The buck was admiring his horns in the water's reflection and feeling bad about his skinny legs. Then a hunter tries to kill him. As the buck tries to escape, his big horns get stuck in some tree branches, but his skinny legs manage to pull him free. The moral is that what is truly valuable is often unappreciated.
- Genre: Fiction/Folklore
- Subgenre:Fable > Câu chuyện ngắn với bài họcđạođức
The Tinfoil Keyby Rob Burnside
When young Ian Bradley accidently switches suitcases with an intergalactic space explorer, he ends up going on the trip of a lifetime. Now that he's left holding the bag, Ian must deliver it to the light scientists on Gamma Outpost 9 in time. Every life form in the galaxy is unknowingly depending on the success of Ian's efforts.
- Genre: Fiction
- Subgenre: Science Fiction/Fantasy > Câu chuyện diễn ra ngoài không gian, với các yếu tố không thực, nhưGamma Outpost 9.
Seeing More, Being Moreby Fletch Carpenter
"Dr." Fletch gives readers a dose of hard medicine. He believes that most people cause their own problems. Fletch teaches readers to solve problems such as bullying, insecurity, and relationship troubles. He does this with a three-step strategy: letting go of ego, seeing the "real" reality, and finding a role. Some readers find Carpenter's ideas to be refreshing. Others find them to be offensive.
- Genre: NonFiction
- Subgenre: Informationalwriting/ Persuasivewriting> Văn bản cung cấp thông tin liên quan tới việcđối mặt với các tình huống khó khăn. Nó cũng thuyết phục mọi người nhìn vào nội tâmđể giải quyết vấnđề của mình.
Bronze Starby Irwin Keene
World War II has been hard for Mama Conner. While her husband and three sons have been away at war, Mama Conner has had to fend for herself. She keeps the house together, raises money, and provides for Baby Maple. The mood in town suddenly darkens when her neighbor Betsy loses one of her loved ones in battle. At Mama Conner's ladies club, several upstanding ladies of the town are on edge. They heard a garbled news report announcing that a man from their town was lost in battle. But the man's name went unheard and the women are left to speculate. This novel ends in a surprising twist.
- Genre: Fiction
- Subgenre: Historical Fiction >Đây là câu chuyện tưởng tượng dựa trên sự kiện lịch sử có thật.
Rapunzeladapted by Craig Hooper
Once upon a time a young girl named Rapunzel was running an errand for her mother. An evil witch kidnaps Rapunzel and imprisons her in the tower of a castle. After years in the tower, Rapunzel grew long, beautiful hair. Having seen nobody but the evil witch her whole life, Rapunzel is very lonely. One day a prince wanders by and climbs up her hair. The witch doesn't like this and action ensues. Eventually the prince and Rapunzel live happily every after.
- Genre: Folklore
- Subgenre: Fairy tale >Câu chuyện này chứađựng yếu tốphù thuỷ, pháp luật. Tác giả ghi "adapted - chuyển thể" tức là hàmý câu chuyện do dân gian truyền miệng lại từ nhiều thế hệ.
Phần 2: Xác định giọngđiệu văn bản [Tone]
1. Giọngđiệu văn bản là gì?
Một loại câu hỏi mà bạn có thểgặp trong bài thiđọc hiểu tiếng Anh làcâu hỏi về giọng điệu. Giọng điệu của bất kỳ đoạn văn nào là cảm xúc hay cảm xúc của tác giả, thường hướng đến chủ đề đã chọn. Văn phong của tác giả là cách cụ thể anh ta sử dụng ngôn ngữ để phản ánh giọng nói riêng của mình. Hầu hết các câu hỏi về phong cách hoặc giọng điệu sẽ bao gồm các từ về attitude, tone, style, feeling... [thái độ, giọngđiệu, văn phong, cảm nhận]...
Giọng điệu của tác giả có thể thay đổi đáng kể giữa các thể loại khác nhau. Ví dụ: các bài viết khoa học chủ yếu trung tính trong giai điệu, vì chúng hoàn toàn là thông tin. Các bài viết khoa học xã hội và nhân văn cũng thường sẽ trung tính, trừ khi tác giả đang ca ngợi hoặc phê phán mộtvấnđề nào đó. Các bài viết thuộc tiểu thuyết văn xuôi thường sẽ có phạm vi giọng điệu rộng. Trênthực tế, giọng điệu có thể thay đổi từ đoạn này sang đoạn khác.
2. Câu hỏi giọngđiệu trong bài thiđọc hiểu tiếng Anh
Một câu hỏi điển hình về giọng điệu thường là:
- The authors attitude toward global warming might best be described as which of the following? [Thái độ của tác giả đối với sự nóng lên toàn cầu có thể được mô tả tốt nhất như câu nào dưới đây?]
- Which of the following best describes the tone of the passage? [Điều nào sau đây mô tả đúng nhất giọng điệu của đoạn văn?]
- Based on the statements in lines 43-46, which of the following could be inferred about the authors attitude toward socialism? [Dựa trên thông tin trong các dòng 43-46, có thể suy ra điều nào sau đây về thái độ của tác giả đối với chủ nghĩa xã hội?]
3.Cách xác định giọng điệu của văn bản
Cách tốt nhất để xác định giọng điệu của một đoạn văn là kiểm tra một số từ nhất định với ý nghĩa tích cực hoặc tiêu cực. Nếu tác giả viết đoạn văn về sự nóng lên toàn cầu, và có một câu Fortunately, thesebrilliantscientists were able to combine their wits and begin formulatingpromisingsolutions, [Thậtmay mắn, những nhà khoa học lỗi lạc này đã có thể kết hợp trí thông minh của họ và bắt đầu đưa ra các giải pháp đầy hứa hẹn], bạn sẽ xác định giọng điệuởđây là tích cực, lạc quan hoặc tôn kính. Tác giả tôn trọng và tôn vinh các nhà khoa học, và coi nghiên cứu của họ có giá trị.
Tất nhiên, chúng ta có thể hiểurằng, có cảgiọng điệu tiêu cực đối với cùng một chủ đề. Một tác giả khác sẽ nói rằng:Theirresponsiblescientists pooled together theirhalf-baked theoriesto create the mostegregious scare tacticof the 21stcentury [Các nhà khoa học vô trách nhiệm đã tập hợp các lý thuyết nửa vời của họ để tạo ra nỗisợ hãi lớn nhất của thế kỷ 21]. Chú ý đến từ tích cực hoặc phủ định trong chữ in nghiêng - chúng là chìa khóa để xác định giọng điệu.
Tất nhiên, ví dụ trên hoàn toàn rõ ràng. Nhưng hầu hết các manh mối về giọng điệu của tác giả sẽ khó phát hiện hơn, mang tính hàm ý hơn. Vì lý do này, tốt nhất là tránh cácđápán cực đoan. Nếu bạn nhận thấy tác giả hơi hoài nghi về chủ đề của mình, thì đừng chọn câu trả lời theo kiểu "cô ấy đã phản đối kịch liệt đối với vấn đề nêu ra".
4. Ví dụ
Iguacu Falls, which sit on the border between Argentina and Brazil, are said to make Niagara look likea leaky faucet. The great cataracts stretch for two and a half miles across lushly foliaged rocky outcroppingsbefore plunging a staggering two hundred and thirty feet into the river below.The falls region is densely forested, and is home to a wide variety of plants and animals, includinga number of endangered ones. It is a paradise where parrots dive and swoop through the spray,butterflies cavort among the tropical plants and coatis, and giant otters and anteaters amble throughthe trees. The foliage itself varies between tropical and deciduous with orchids blushing in the shadeof pines and ferns nodding gracefully in the shadow of fruit trees.
The authors attitude toward Iguacu Falls can best be described as which of the following?
A. Overweening pride
B. Positive appreciation
C. Mild acceptance
D. Apathetic objectivity
E. Cautious optimism
Mặc dù chỉ gồm hai đoạn văn, ta vẫn có thể trả lời câu hỏi về giọng điệu của tác giả. Trước tiên, hãy cố gắng xác định các từ có ý nghĩa tích cực hoặc tiêu cực, hoặc các cụm từ tiết lộ thái độ của tác giả đối với thác Iguacu.
Câu đầu tiên cho thấy sự tôn kính của tác giả đối với thác nước: Nếu Iguacu làm cho Niagara giống như một vòi nước bị rò rỉ, thì chắc chắnphải khá ấn tượng.
Hơn nữa, hãy chú ý đến các tính từ, great, lush và graceful, danh từ tích cực "paradise", các động từ swoop, amble và cavort.Tóm lại, thái độ của tác giả là hoàn toàn tích cực. Do đó, chúng ta có thể loại bỏ nhanh chóng C, D và E.
Chúng ta cũng có thể loại bỏ A vì một lý do khác. Sẽ là sai lầm khi nói rằng tác giả tự hào vềthác Iguacu. Rốt cuộc, anh ta không tin vào vẻ đẹp của nó. B là câu trả lời tốt nhất.
Hãy nhớđừngcố gắng chọn một giọng điệu tích cực hoặc tiêu cực nếu nó không tồn tại. Nếu giọng điệu văn bảnhoàn toàn trung tính, hãy chắc chắn rằng bạn trả lời tương ứng với điều đó.
Xem thêm:
- Xác định cấu trúc văn bản
- Xác định mục đích của tác giả
- Cách tìm ý chính của một đoạn văn
- Cách tìm ý chính của cả văn bản
- Hướng dẫn làm bài đọc hiểu trong kỳ thi THPT quốc gia môn tiếng Anh