Xét nghiệm PCR [xét nghiệm sinh học phân tử] là một phương pháp xét nghiệm để phát hiện vật liệu di truyền [DNA] của virus. Xét nghiệm này giúp phát hiện sự hiện diện của virus nếu bị nhiễm bệnh tại thời điểm xét nghiệm. Xét nghiệm cũng có thể phát hiện các mảnh virus ngay cả sau khi cơ thể không còn nhiễm bệnh.
RT-PCR và PCR cùng là phương pháp xét nghiệm sinh học phân tử. Về bản chất, PCR là định tính [chỉ cho biết có sợi ADN của virus hay không, không định lượng được virus; còn RT-PCR là bán định lượng, ngoài việc phát hiện sợi DNA, còn xác định tải lượng virus đang có trong cơ thể người bệnh, do đó RT-PCR ưu việt hơn.
Xét nghiệm RT-PCR có thể phát hiện virus SARS-CoV-2 tại giai đoạn cuối của thời kỳ ủ bệnh [1-2 ngày trước khi có triệu chứng đầu tiên] và giai đoạn toàn phát bệnh. Do đó, xét nghiệm RT-PCR được xem là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán người nhiễm Covid-19.
Nếu xét nghiệm nhanh COVID-19 [test nhanh COVID-19] được dùng để sàng lọc ban đầu một người có đang nhiễm virus SARS-CoV-2 hay không, thì xét nghiệm Realtime RT-PCR [Xét nghiệm PCR] được Bộ Y tế lựa chọn là xét nghiệm khẳng định bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus SARS-CoV-2. RT-PCR giúp chẩn đoán và sàng lọc người nhiễm Covid-19 để khoanh vùng, dập dịch kịp thời.
Để thực hiện xét nghiệm realtime RT-PCR, bệnh nhân sẽ được lấy dịch đường hô hấp bằng que lấy mẫu chuyên biệt, tại các vị trí:
- Dịch đường hô hấp trên: Dịch họng, dịch tỵ hầu, dịch súc họng.
- Dịch đường hô hấp dưới: Đờm, dịch phế nang, dịch nội khí quản, dịch màng phổi, tổ chức phổi, phế quản, phế nang.
Xét nghiệm PCR COVID bao lâu có kết quả?
Thông thường, xét nghiệm realtime RT-PCR có thể cho ra kết quả trong khoảng 4-6 giờ trong phòng thí nghiệm. Tuy nhiên, thời gian trả kết xét nghiệm Covid-19 bao lâu còn tùy thuộc vào từng đơn vị thực hiện cùng nhiều yếu tố như kỹ thuật lấy mẫu, cách bảo quản, thời gian vận chuyển, số lượng mẫu được xét nghiệm. Thực tế ghi nhận, các cơ sở y tế sẽ trả kết quả xét nghiệm realtime RT-PCR COVID-19 sau khoảng 7 – 12 tiếng từ thời điểm lấy mẫu.
Những ai cần xét nghiệm PCR COVID?
Các đối tượng được ưu tiên xét nghiệm Realtime RT-PCR gồm:
- Người nghi nhiễm virus SARS-CoV-2 [có dấu hiệu, triệu chứng] như: sốt, ho, khó thở, đau họng, viêm phổi, mất khứu giác
- Bệnh nhân Covid-19 trong quá trình điều trị
- Trường hợp viêm phổi nặng mà không lý giải được với các nguyên nhân khác
- Người thường xuyên tham gia vào các hoạt động có nguy cơ cao nhiễm Covid-19 như: nhân viên bán hàng, người làm việc trong môi trường tập trung đông đúc, kín gió…
- Xét nghiệm giám sát trong cộng đồng nơi xuất hiện chùm ca bệnh
- Nhân viên y tế, nhân viên bệnh viện.
- Những người nhập cảnh từ các nước có dịch Covid-19
- Người trở về từ các “vùng dịch” được WHO ghi nhận có ca mắc Covid-19 trong vòng 21 ngày kể từ khi nhập cảnh [cách ly tập trung].
- Người trở về từ các vùng dịch đang xảy ra tại Việt Nam trong vòng 21 ngày trước khi xuất hiện các triệu chứng.
- Theo chỉ định của bác sĩ/ cán bộ điều tra/ cơ quan y tế.
- Người từng tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân Covid-19 [F1]
- Người có tiếp xúc gần [trong phạm vi 2 mét] với người nhiễm Covid-19 hoặc người nghi ngờ nhiễm Covid-19, bao gồm: người sống cùng nhà, cùng phòng làm việc, du lịch, làm việc, ngồi cùng hàng và trước sau 2 hàng ghế trên phương tiện giao thông,…
Nếu đang nằm trong số các yếu tố như nêu trên thì bạn nên liên hệ ngay đến cơ sở y tế để được làm xét nghiệm Covid-19 sớm.
Nếu đang nằm trong vùng địa phương đang có dịch bạn cần liên hệ ngay đến cơ sở y tế để được làm xét nghiệm Covid-19 sớm, hoặc sử dụng dịch vụ xét nghiệm chủ động tại các nơi được Bộ Y tế cấp phép để chia sẻ gánh nặng đối với lực lượng chống dịch Covid-19.
TĐYK [TH]
Test covid PCR là một phương pháp xét nghiệm có độ chính xác cao giúp xác định sự tồn tại của virus SARS-CoV-2 thông qua phát hiện vật liệu di truyền của virus. Phương pháp này yêu cầu các hệ thống máy móc, thiết bị chuyên dụng và đòi hỏi các nhân viên y tế phải có trình độ chuyên môn và nghiệp vụ cao.
Test covid PCR là gì?
Test covid PCR [xét nghiệm RT-PCR] là phương pháp xét nghiệm sinh học phân tử, ngoài việc phát hiện sợi DNA, còn xác định tải lượng virus đang có trong cơ thể người bị nhiễm bệnh tại thời điểm làm xét nghiệm.
Test covid PCR áp dụng cho những đối tượng bị nghi phơi nhiễm Covid 19 trong vòng 21 ngày. Phương pháp này được xem là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán người nhiễm Covid 19 vì cho ra kết quả có độ chính xác rất cao.
Đối tượng cần test covid PCR
Do test covid PCR có chi phí cao, nên trước đây phương pháp xét nghiệm không được áp dụng rộng rãi mà theo đối tượng chỉ định. Các đối tượng được xét nghiệm cụ thể gồm:
-
Người có các dấu hiệu, triệu chứng như: Sốt, ho, khó thở, đau họng, viêm phổi, mất khứu giác,… nghi nhiễm virus SARS-CoV-2.
- Người từng có sự tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân mắc Covid 19
- Người nhập cảnh từ các nước xuất hiện dịch Covid 19.
- Những người mắc Covid 19 đang trong thời gian điều trị.
- Nhóm người theo chỉ định của bác sĩ, cán bộ điều tra, cơ quan y tế.
- Những người bị viêm phổi nặng mà không lý giải được với các nguyên nhân khác.
- Nhóm người thường xuyên tham gia vào các hoạt động có nguy cơ cao nhiễm Covid 19 như: Nhân viên bán hàng, người làm việc trong môi trường tập trung đông đúc, kín gió.
- Các nhân viên y tế, nhân viên tại các bệnh viện.
Test covid PCR bao lâu có kết quả và có chính xác hay không?
Phương pháp test covid PCR bao lâu có kết quả?
Thông thường, test covid PCR theo yêu cầu mất khoảng 5 giờ để cho ra kết quả tại phòng thí nghiệm. Tuy nhiên, hiện nay do dịch bệnh Covid 19 bùng phát mạnh mẽ nên kết quả được trả cho người dân lâu hơn dự kiến, có thể kéo dài từ 1 đến 2 ngày. Đối với những cá nhân đăng ký dịch vụ xét nghiệm RT-PCR tại các bệnh viện tư nhân thì kết quả sẽ được trả nhanh hơn.
Bên cạnh việc quan tâm về vấn đề test covid PCR bao lâu có kết quả, bạn cũng nên tìm hiểu ý nghĩa của kết quả đó. Xét nghiệm RT-PCR có thể phát hiện các trường hợp nhiễm virus SARS-CoV-2. Kết quả dương tính khẳng định đối tượng được xét nghiệm xác định đang nhiễm virus và có khả năng phát tán, lây truyền dịch bệnh ra cộng đồng. Nếu kết quả cho ra âm tính thì tại thời điểm lấy mẫu xét nghiệm, đối tượng được lấy mẫu xét nghiệm xác định không nhiễm virus SARS-CoV-2.
Kết quả test covid PCR có chính xác hay không?
Test covid PCR được Bộ Y tế công nhận là phương pháp xét nghiệm mang tính khẳng định, có độ chính xác cao giúp xác định người được xét nghiệm có bị nhiễm Covid 19 hay không. Tuy nhiên, độ chính xác này còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: Thời gian lấy mẫu xét nghiệm, máy móc xét nghiệm, cách lấy mẫu cũng như cách bảo quản vận chuyển mẫu.
Phương pháp xét nghiệm test covid PCR so với các xét nghiệm Covid 19 hiện có khác như thế nào?
Kỹ thuật test covid PCR được các chuyên gia y tế công nhận là xét nghiệm khẳng định Covid 19. Trong trường hợp người bệnh thực hiện test nhanh Covid 19 có kết quả dương tính thì vẫn phải thực hiện xét nghiệm khẳng định lại bằng phương pháp xét nghiệm RT-PCR. Nếu kết quả RT-PCR dương tính thì xác định 100% người đó đã bị nhiễm Covid 19 và sẽ được đưa đi điều trị theo quy định của Bộ Y tế để ngăn ngừa tối đa nguy cơ lây lan dịch bệnh ra cộng đồng.
Hiện nay, có 3 phương pháp xét nghiệm dùng để phát hiện virus SARS-CoV-2 trong cơ thể người có nguy cơ lây nhiễm đó là test covid PCR [xét nghiệm RT-PCR], test nhanh kháng nguyên covid 19 và test nhanh kháng thể, thông tin cụ thể như sau:
- Test covid PCR [xét nghiệm RT-PCR]: Thành phần cấu trúc phát hiện là acid nucleic của virus SARS-CoV-2 có trong dịch tỵ hầu hoặc dịch tiết hô hấp. Phương pháp này có độ đặc hiệu cao, có thể đạt 99-100%, độ nhạy cao, có thể phát hiện virus SARS-CoV-2 vào giai đoạn sau 1-2 ngày bị nhiễm bệnh. Tuy nhiên, test covid PCR được nhận định là loại xét nghiệm khá phức tạp, khó thực hiện, yêu cầu máy móc hiện đại. Bên cạnh đó, thời gian nhận được kết quả so với 2 phương pháp còn lại lâu hơn, tốn khoảng 2-5 giờ.
- Test nhanh kháng nguyên Covid 19: Thành phần cấu trúc phát hiện là protein của virus SARS-CoV-2 có trong dịch tỵ hầu hoặc dịch tiết hô hấp. Phương pháp này có độ đặc hiệu cao trên 90%, độ nhạy còn tùy vào thời gian lây nhiễm. Ưu điểm của phương pháp này là thực hiện đơn giản, không cần máy móc và xét nghiệm nhanh chóng, trong vòng 15-30 phút sẽ nhận được kết quả.
- Test nhanh kháng thể: Thành phần cấu trúc phát hiện là globulin miễn dịch hoặc phát hiện đồng thời kháng thể IgM và IgG. Phương pháp này có ưu điểm là thực hiện đơn giản, dễ dàng xét nghiệm tại các cơ sở y tế và xét nghiệm nhanh trong vòng 30 phút nhận được kết quả. Tuy nhiên, độ đặc hiệu và độ nhạy không cao chính là nhược điểm của phương pháp xét nghiệm này.
Test covid PCR với độ chính xác cao và giấy xác nhận kết quả xét nghiệm PCR có hiệu lực trong vòng 72h nên được áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới. Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về phương pháp test covid PCR cũng như giúp bạn giải đáp được thắc mắc test covid PCR bao lâu có kết quả. Bên cạnh đó, trong tình hình dịch bệnh Covid 19 bùng phát mạnh mẽ, chúng ta hãy cùng nhau nâng cao ý thức cộng đồng để chung tay đẩy lùi đại dịch này nhé!
Thuý Nguyễn
Nguồn tham khảo: Tổng hợp