Mưa to gió lớn là gì

Kiểm tra bài cũ•Từ trái nghĩa là gì? Cho ví dụ? Đầu - đuôi nhắm – mở Khóc – cười Nhanh - chậm Trong lời ăn tiếng nói hàng ngày nhiều lúc ta sử dụng thành ngữ một cách tự nhiên không cố ý nhưng ngược lại nó đã tạo nên một hiệu quả giao tiếp tốt. Đó là sự sinh động, gây ấn tượng mạnh nơi người nghe, người đọc. Vậy thành ngữ là gì? Để hiểu rõ về thành ngữ với những đặc điểm của nó chúng ta cùng đi vào tiết học hôm nay. Tiếng Việt: Tiết 47 I. Thế nào là thành ngữ?Nước non lận đận một mìnhThân cò bấy naya. Cấu tạolên thác xuống ghềnh Lên thác xuống ghềnhlên thác xuống ghềnh Biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh Nước non lận đận một mìnhThân cò lên thác xuống ghềnh bấy nay- Có cấu tạo cố định Thành ngữ Trải qua nhiều vất vả, gian nan, nguy hiểm Đầu voiđuôichuột Đuôi chuột đầu voi Tai voi ria chuộtĐầu sư tử đuôi thằn lằn To như đầu voi, bé như đuôi chuột Không thểthay đổi thêm bớt, đảo vị trí các từ- Cụm từ có cấu tạo cố định Sự việc lúc khởi đầu có vẻ to tát quy mô nhưng khi kết thúc lại không ra gì - Biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh Thành ngữ I. Thế nào là thành ngữNước non lận đận một mìnhThân cò bấy naya. Cấu tạolên thác xuống ghềnh Có cấu tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh  Đứng núi này trông núi nọBa chìm bảy nổiTìm những biến thể của Thành ngữ sau ?Đứng núi nọ trông núi kiaĐứng núi này trông núi khácBảy nổi ba chìmThành ngữ có cấu tạo cố định nhưng tính cố định của thành ngữ cũng chỉ là tương đối. Lưu ý:Sông cạn đá mònSông có thể cạn, đá có thể mòn I. Thế nào là thành ngữ1. Ví dụNước non lận đận một mìnhThân cò bấy naya. Cấu tạolên thác xuống ghềnh Có cấu tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh b. Nghĩa của thành ngữ Nghĩa của thành ngữ Bắt nguồn từ nghĩa đen của các từ tạo nên nó Mưa to, gió lớn Trời mưa rất to kèm theo gió lớn và sấm chớp. Nhanh như chớp Rất nhanh , chỉ trong khoảnh khắc [ Như ánh chớp loé lên rồi tắt ngay] Nghĩa của thành ngữ Được hiểu thông qua phép chuyển nghĩa[ So sánh] Tình trạng bị kìm kẹp, chèn ép từ các phía, không có lối thoát .Nghĩa của thành ngữ Được hiểu thông qua phép chuyển nghĩa [Ẩn dụ] Được hiểu thông qua phép chuyển nghĩa [Ẩn dụ] Bắt nguồn từ nghĩa đen của các từ tạo nên nó Bắt nguồn từ nghĩa đen của các từ tạo nên nó -Nghĩa của thành ngữ có thể bắt nguồn trực tiếp từ nghĩa đen của các từ tạo nên nó nhưng thường thông qua một số phép chuyển nghĩa như ẩn dụ, so sánh …Trên đe dưới búa Tham sống sợ chết Ruột để ngoài da Ếch ngồi đáy giếng Năm châu, bốn bể Mẹ goá, con côi Lên thác xuống ghềnh Mưa to, gió lớn Rán sành ra mỡHiểu theo nghĩa đen Hiểu theo nghĩa chuyển I. Thế nào là thành ngữNước non lận đận một mìnhThân cò bấy naya. Cấu tạolên thác xuống ghềnhCó cấu tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh b. Nghĩa của thành ngữ - Nghĩa đen:- Nghĩa đen:+ Nhanh như chớp: Hành động mau lẹ- Nghiã chuyển+ Trên đe dưới búa-> Ẩn dụ-> So sánh-> Miêu tả+ Tay bế tay bồng+ Vắt cổ chày ra nước-> Nói quá Nghĩa được bắt nguồn từ nghĩa đen hoặc thông qua các phép chuyển nghĩab. Ghi nhớ+ Mưa to,gió lớn - Thành ngữ là loại cụm từ có cấu tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa trọn vẹn. - Nghĩa của thành ngữ có thể bắt nguồn trực tiếp từ nghĩa đen Của các từ tạo nên nó nhưng thường thông qua một số phép chuyển nghĩa như ẩn dụ, so sánh… I. Thế nào là thành ngữNước non lận đận một mìnhThân cò bấy naya. Cấu tạolên thác xuống ghềnhCó cấu tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh b. Nghĩa của thành ngữ- Nghĩa đen:- Nghĩa đen:+ Nhanh như chớp: Hành động mau lẹ- Nghiã chuyển+ Trên đe dưới búa-> Ẩn dụ-> So sánh-> Miêu tả+ Tay bế tay bồng+ Vắt cổ chày ra nước-> Nói quá Nghĩa được bắt nguồn từ nghĩa đen hoặc thông qua các phép chuyển nghĩaII. Sử dụng thành ngữb. Ghi nhớ SGK/144a. Ví dụ+ Mưa to,gió lớn b.“Tôn sư trọng đạo:” là câu thành ngữ nói lên lòng kính trọng, tôn vinh nghề thầy giáo. a.Thân em vừa trắng lại vừa tròn Bảy nổi ba chìm với nước non- Xác định vai trò ngữ pháp của các thành ngữ:c. Anh đã nghĩ… phòng khi tắt lửa, tối đèn thì em chạy sang…Vị ngữChủ ngữPhụ ngữThành ngữ có thể làm chủ ngữ , vị ngữ trong câu hoặc làm phụ ngữ trong cụm danh từ,cụm động từ, cụm tính từ… I. Thế nào là thành ngữNước non lận đận một mìnhThân cò bấy naya. Cấu tạolên thác xuống ghềnhCó cấu tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh b. Nghĩa của thành ngữ - Nghĩa đen- Nghĩa đen::+ Nhanh như chớp: Hành động mau lẹ- Nghiã chuyển+ Trên đe dưới búa-> Ẩn dụ-> So sánh-> Miêu tả+ Tay bế tay bồng+ Vắt cổ chày ra nước-> Nói quá Nghĩa được bắt nguồn từ nghĩa đen hoặc thông qua các phép chuyển nghĩaII. Sử dụng thành ngữa.Thân em vừa trắng lại vừa tròn Bảy nổi ba chìm với nước nonVị ngữb. “Tôn sư trong đạo” là câu thành ngữ nói lên lòng kính trọng, tôn vinh Của nhân dân ta với các thầy cô giáo.chủ ngữc. Anh đã nghĩ… phòng khi tắt lửa,tối đèn thì em chạy sang…phụ ngữ làm chủ ngữ, vị ngữ hoặc làm phụ ngữ trong cụm danh từ,cụm động từ…b. Ghi nhớ SGK/144a. Ví dụ+ Mưa to,gió lớn So sánh hai cách nói sau:Câu có sử dụng thành ngữ Câu không sử dụng thành ngữ Thân em vừa trắng lại vừa tròn với nước non Bảy nổi ba chìm Thân em vừa trắng lại vừa tròn Vất vả lận đận với nước non Nước non lận đận một mìnhThân cò lên thác xuống ghềnh bấy nay.Nước non lận đận một mìnhThân cò trôi nổi phiêu bạt bấy nayCâu hỏi thảo luậnPhân tích cái hay của việc dùng các thành ngữ trong hai câu trên?=>Thành ngữ ngắn gọn, hàm súc có tính hình tượng, tính biểu cảm cao. I. Thế nào là thành ngữ?Nước non lận đận một mìnhThân cò bấy naya. Cấu tạolên thác xuống ghềnhCó cấu tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh b. Nghĩa của thành ngữ - Nghĩa đen- Nghĩa đen::+ Nhanh như chớp: Hành động mau lẹ- Nghiã chuyển+ Trên đe dưới búa-> Ẩn dụ-> So sánh-> Miêu tả+ Tay bế tay bồng+ Vắt cổ chày ra nước-> Nói quá Nghĩa được bắt nguồn từ nghĩa đen hoặc thông qua các phép chuyển nghĩaII. Sử dụng thành ngữa.Thân em vừa trắng lại vừa tròn Bảy nổi ba chìm với nước nonVi ngữb. “Tôn sư trong đạo” là câu thành ngữ nói lên lòng kính trọng, tôn vinh của nhân dân ta với các thầy cô giáo.chủ ngữc. Anh đã nghĩ… phòng khi tắt lửa,tối đèn thì em chạy sang…phụ ngữ làm chủ ngữ, vị ngữ hoặc làm phụ ngữ trong cụm danh từ,cụm động từ…b. Ghi nhớ SGK/144  Thành ngữ ngắn gọn, hàm súc có tính hình tượng, tính biểu cảm cao.2. Ghi nhớ a. Ví dụ+ Mưa to,gió lớn Thành ngữ có thể làm chủ ngữ, vị ngữ trong câu hay làm phụ ngữ trong cụm danh từ,cụm động từ…- Thành ngữ ngắn gọn, hàm súc có tính hình tượng, tính biểu cảm cao. 1. Đầu xuôi đuôi lọt lẽ thường Đầu sóng ngọn gió bước đường chông gai Đầu tắt mặt tối gian nanĐầu trâu mặt ngựa bạo tàn vô lương Đầu Ngô mình Sở dở dang Đầu đường xó chợ lang thang bụi đời … 1. Đầu xuôi đuôi lọt lẽ thường Đầu sóng ngọn gió bước đường chông gai Đầu tắt mặt tối gian nanĐầu trâu mặt ngựa bạo tàn vô lương Đầu Ngô mình Sở dở dang Đầu đường xó chợ lang thang bụi đời … 2. Bách niên giai lão từng mong Vinh quy bái tổ - thoả lòng kẻ thi Xin đừng bán tín bán nghi Bán thân bất toại còn gì buồn hơn Bỏ thói an phận thủ thường Tuỳ cơ ứng biến trăm đường nghĩ suy … 2. Bách niên giai lão từng mong Vinh quy bái tổ - thoả lòng kẻ thi Xin đừng bán tín bán nghi Bán thân bất toại còn gì buồn hơn Bỏ thói an phận thủ thường Tuỳ cơ ứng biến trăm đường nghĩ suy …