Bởi ebh.vn - 16/06/2021
Trong khi nhiều người lao động đang hướng đến việc được nhận lương hưu hàng tháng thì một bộ phận người lao động nghỉ việc lại muốn hưởng BHXH một lần. Tuy nhiên, người lao động nghỉ việc bao lâu thì được hưởng BHXH một lần? thì không phải người lao động nào cũng nắm được.
Sau 1 năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH người lao động được hưởng BHXH một lần.
1. Trường hợp nên lựa chọn hưởng bảo hiểm xã hội một lần
Căn cứ theo quy định của Pháp luật về Bảo hiểm xã hội để được hưởng lương hưu hàng tháng người lao động phải đảm bảo có 20 năm tham gia BHXH và đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định. Với điều kiện này, nhiều người lao động không đáp ứng được hoặc do một số lý do cá nhân muốn nhận BHXH một lần. Mặc dù việc nhận BHXH một lần sẽ khiến người lao động chịu nhiều thiệt thòi so với việc hưởng lương hưu hàng tháng, nhưng trong một số trường hợp sau đây nhận BHXH một lần có thể sẽ mang đến nhiều lợi ích hơn.
-
Người lao động đủ tuổi hưởng lương hưu mà số năm đóng BHXH dưới 15 năm và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện;
-
Trường hợp ra nước ngoài để định cư;
-
Trường hợp người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như: ung thư; bại liệt; xơ gan cổ chướng; phong; lao nặng; nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
Đối với người lao động còn trẻ và đang tham gia BHXH nên cân nhắc kỹ lưỡng việc nhận BHXH một lần. Nhận BHXH một lần khiến người lao động sẽ mất đi cơ hội hưởng khoản lương hưu hàng tháng khi về già, mất đi chế độ hưởng BHYT và người thân không được hưởng chế độ tử tuất.
>>> Hưởng bảo hiểm xã hội một lần bao nhiêu sau 20 năm làm việc?
2. Nghỉ việc bao lâu thì được hưởng BHXH một lần
Trong trường hợp người lao động làm việc tại các đơn vị, doanh nghiệp đang tham gia BHXH bắt buộc, nghỉ việc muốn hưởng BHXH một lần sẽ phải đợi đủ thời gian theo quy định.
Theo Điểm b, Khoản 1, Điều 8, Nghị định 115/2015/NĐ-CP người lao động tham gia BHXH bắt buộc được lãnh bảo hiểm xã hội sau 1 năm nghỉ việc kể từ thời điểm chấm dứt đóng BHXH và thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm. Sau đó người lao động cần gửi yêu cầu đến cơ quan BHXH để được hỗ trợ làm hồ sơ và thủ tục rút BHXH 1 lần theo đúng quy định.
Người lao động bị mắc bệnh nguy hiểm đến tính mạng được nhận BHXH 1 lần ngay mà không phải đợi.
Bên cạnh các đối tượng phải đợi 1 năm sau khi nghỉ việc mới được hưởng BHXH thì các đối tượng sau sẽ được hưởng BHXH một lần ngay mà không cần phải đợi:
-
Người lao động đã đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH.
-
Lao động nữ là người hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn tham gia BHXH khi nghỉ việc mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện;
-
Người lao động ra nước ngoài để định cư;
-
Người lao động đang bị mắc một trong những bệnh nghiêm trọng, nguy hiểm đến tính mạng như: Ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS hoặc những bệnh nghiêm trọng khác theo quy định của Bộ Y tế;
-
Người lao động thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu là các đối tượng.
+ Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân;
+ Sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân;
+ Người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân;
+ Hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân;
+ Hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn;
+ Học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí, khi phục viên, xuất ngũ.
Như vậy người lao động nghỉ việc sau 1 năm kể từ thời điểm chấm dứt đóng BHXH và thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm thì có thể rút BHXH một lần.
>>> Mắc bệnh nguy hiểm được hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần
3. Đóng bảo hiểm xã hội bao lâu thì được rút?
Hiện nay Pháp luật chưa có quy định cụ thể về việc "người lao động tham gia đóng bảo hiểm xã hội sau bao lâu thì sẽ được rút BHXH 1 lần?" mà việc lãnh BHXH 1 lần sẽ xét theo điều kiện để được hưởng như đã đề cập ở trên.
Khi đã đủ điều kiện hưởng người lao động sẽ được hưởng BHXH 1 lần số tiền nhận được sẽ phụ thuộc vào 2 yếu tố:
-
Số năm tham gia BHXH của người lao động;
-
Mức bình quân lương tháng đóng BHXH của người lao động;
Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần căn cứ theo số năm đóng BHXH
Theo đó, căn cứ Khoản 2, Điều 8, Nghị định 115/2015/NĐ-CP quy định mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần được tính dựa theo số năm đã đóng bảo hiểm xã hội, cứ mỗi năm được tính như sau:
Mức hưởng BHXH = [[1,5 x mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH x số năm đóng BHXH trước năm 2014] + [2 x mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH x số năm đóng BHXH từ năm 2014 trở đi]]
Như vậy theo công thức trên người lao động khi muốn tính tiền BHXH nhận được cần xác định rõ thời điểm tham gia đóng bảo hiểm xã hội theo mốc năm 2014. Người lao động có thời gian đóng nằm giữa mốc này cần hết sức lưu ý:
Hiện nay, người lao động có thể tra cứu thời gian đóng BHXH của mình trên cổng thông tin điện tử BHXH Việt Nam hoặc qua ứng dụng VssID một cách dễ dàng thuận tiện. Xem hướng dẫn
3.1 Thời gian đóng BHXH chưa đủ 1 năm có được rút BHXH 1 lần
Theo quy định, đối với trường hợp người lao động có thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm thì mức hưởng BHXH bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội trước đó.
Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần sẽ không bao gồm số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện, trừ trường hợp người lao động đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng theo quy định của Bộ Y tế.
3.2 Thời gian nhận tiền bảo hiểm xã hội 1 lần
Người lao động đủ điều kiện hưởng BHXH một lần trong thời hạn 30 ngày tính đến thời điểm có yêu cầu hưởng BHXH 1 lần nộp hồ sơ theo quy định tại Điều 109, Luật Bảo hiểm xã hội cho Cơ quan bảo hiểm xã hội. Cơ quan BHXH có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định. Trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Hy vọng, qua những chia sẻ đến từ BHXH điện tử sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về thời gian nghỉ việc bao lâu thì được hưởng BHXH. Từ đó cân nhắc khi lựa chọn hưởng BHXH một lần và tiếp tục tham gia BHXH để hưởng chế độ hưu trí. Thông tin về hồ sơ và thủ tục hưởng BHXH một lần cho người lao động tham khảo TẠI ĐÂY.
Luật sư tư vấn:
Hoàn thành trách nhiệm khi thanh lý hợp đồng và trả sổ bảo hiểm cho người lao động là trách nhiệm của người sử dụng lao động khi chấm dứt HĐLĐ.
| Ảnh minh họa |
Khoản 2, 3 Điều 47 Bộ luật lao động 2012 quy định trách nhiệm người sử dụng lao động khi chấm dứt HĐLĐ:
“2. Trong thời hạn 07 ngày làm việc, kể từ ngày chấm dứt hợp đồng lao động, hai bên có trách nhiệm thanh toán đầy đủ các khoản có liên quan đến quyền lợi của mỗi bên; trường hợp đặc biệt, có thể kéo dài nhưng không được quá 30 ngày.
3. Người sử dụng lao động có trách nhiệm hoàn thành thủ tục xác nhận và trả lại sổ bảo hiểm xã hội và những giấy tờ khác mà người sử dụng lao động đã giữ lại của người lao động”.
Theo quy định trên, trong thời hạn 07 ngày làm việc, trường hợp đặc biệt có thể kéo dài nhưng không quá 30 ngày kể từ ngày chấm dứt HĐLĐ, công ty có trách nhiệm thanh toán các khoản liên quan đến quyền lợi mỗi bên, chốt sổ và trả sổ bảo hiểm cho bạn.
Ngoài ra, khoản 5 Điều 21 Luật bảo hiểm xã hội 2014 còn quy định trách nhiệm của người sử dụng lao động: “Phối hợp với cơ quan bảo hiểm xã hội trả sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động, xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội khi người lao động chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc theo quy định của pháp luật”. Thời hạn xác nhận sổ bảo hiểm xã hội của cơ quan bảo hiểm xã hội là không quá 05 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định [theo Khoản 4, Điều 29 Quyết định số 595/QĐ-BHXH].
Sau thời gian 30 ngày mà công ty không trả sổ cho bạn thì bạn có thể làm đơn kiến nghị lên công ty. Nếu công ty không giải quyết bạn cần yêu cầu công ty trả lời bằng văn bản.
Trong trường hợp công ty cố tình không trả sổ BHXH cho bạn, bạn có thể làm đơn khiếu nại lên Ban giám đốc công ty hoặc thông qua tổ chức Công đoàn tại công ty để khiếu nại về việc không trả sổ BHXH cho mình. Nếu không được thì bạn có thể gửi đơn đến Thanh tra lao động thuộc Phòng Lao động Thương binh – xã hội.
Trường hợp người sử dụng lao động không trả sổ cho người lao động thì bị xử phạt theo quy định tại Điều 11 Nghị định 28/2020/NĐ – CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng với mức phạt từ 1 triệu đến 2 triệu đồng.
Luật sư Phạm Thị Bích Hảo, Công ty luật TNHH Đức An, Thanh Xuân, Hà Nội.
Bạn đọc muốn gửi các câu hỏi thắc mắc về các vấn đề pháp luật, xin gửi về địa chỉ [Xin ghi rõ địa chỉ, số điện thoại để chúng tôi tiện liên hệ]
Ban Bạn đọc
Căn cước công dân [CCCD] là giấy tờ tùy thân thể hiện thông tin cơ bản về lai lịch, nhận dạng, được sử dụng trong các giao dịch trên lãnh thổ Việt Nam