So sánh hồi giáo sunni và shiite năm 2024

Cái chết của Nhà tiên tri Mohammed, người sáng lập ra Hồi giáo, khiến cộng đồng người theo tôn giáo này bắt đầu chia thành hai dòng Sunni và Shiite dựa theo cách họ chọn người lãnh đạo mới.

So sánh hồi giáo sunni và shiite năm 2024
Người Hồi giáo dòng Sunni và Shiite cùng cầu nguyện tại Đại Thánh đường Kuwait, thủ đô Kuwait City, Kuwait ngày 3/7/2015. Ảnh: Reuters.

Người Hồi giáo chia thành hai nhánh chính, dòng Sunni và Shiite. Sự chia rẽ này bắt nguồn từ bất đồng liên quan đến việc quyết định ai sẽ là người lãnh đạo cộng đồng người Hồi giáo sau khi Nhà tiên tri Mohammed, người sáng lập ra tôn giáo này, qua đời năm 632, BBC cho biết.

Một số người cho rằng lãnh đạo mới phải được chọn dựa trên nguyên tắc đồng thuận, số khác giữ quan điểm chỉ có hậu duệ của nhà tiên tri mới có thể trở thành caliph, tức người lãnh đạo.

Phần lớn các tín đồ cho rằng vị trí caliph nên dành cho Abu Bakr, tín hữu và là một trong những trợ lý đáng tin cậy của Nhà tiên tri Mohammed. Ông còn là cha của Aisha, vợ nhà tiên tri. Những tín đồ này sau đó trở thành người Hồi giáo dòng Sunni.

Nhóm khác cho rằng Ali, người anh em họ và là con rể của nhà tiên tri, từng được ông xức dầu thánh mới xứng làm caliph. Những người này sau này được gọi là Shia, hay Shiite, rút gọn từ "shiaat Ali", tức "những người theo Ali".

Những người ủng hộ Abu Bakr đã giành chiến thắng khi danh hiệu caliph được trao cho ông. Tuy nhiên, Ali cuối cùng cũng trở thành caliph đời thứ tư sau khi hai người kế nhiệm Abu Bakr bị ám sát. Ali sau đó cũng bị ám sát bằng một thanh kiếm tẩm độc tại nhà thờ ở Kufa, nằm tại Iraq ngày nay. Hai con trai của ông là Hasan và Hussein lần lượt trở thành người lãnh đạo.

Hussein và nhiều họ hàng bị thảm sát ở Karbala, Iraq, năm 680 bởi một đội quân của một caliph dòng Sunni, khiến sự chia rẽ càng thêm sâu sắc. Sự tử vì đạo của Hussein trở thành nguyên lý trung tâm đối với những người tin rằng Ali là người thừa kế nhà tiên tri.

Theo New York Times, người Sunni chiếm hơn 85% trong 1,5 tỷ người Hồi giáo trên thế giới. Họ sinh sống chủ yếu tại các quốc gia Arab và Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ, Pakistan, Bangladesh, Malaysia và Indonesia. Người Shiite chiếm phần lớn dân số tại các nước như Iran, Iraq, Bahrain.

Toàn bộ người Hồi giáo trên thế giới hôm nay đều công nhận rằng Allah là Đấng tối cao duy nhất và Mohammed là sứ giả của ngài. Họ tuân theo 5 nghi thức trụ cột của Hồi giáo, trong đó có tháng ăn chay Ramadan và dùng chung kinh thánh Koran.

Người Sunni phụ thuộc rất nhiều vào thực hiện theo các bài giảng của nhà tiên tri trong khi người Shiite tin các thủ lĩnh ayatollah của họ là hiện thân của Đấng tối cao trên mặt đất. Điều này dẫn đến việc người Sunni cáo buộc người Shiite tôn thờ dị giáo. Người Shiite tố chính chủ nghĩa giáo điều Sunni đã làm hình thành các giáo phái cực đoan như dòng Wahhabi,The Economist cho biết.

Arab Saudi và Iran, hai quốc gia do người dòng Sunni và Shiite lãnh đạo tại Trung Đông, thường ở hai phía ngược nhau trong những cuộc xung đột khu vực. Ở Yemen, Houthis, phiến quân dòng Shiite đến từ miền bắc lật đổ chính quyền dòng Sunni khiến liên minh do Arab Saudi dẫn đầu phải can thiệp.

Tại Syria, nơi phần lớn dân số là dòng Sunni, Tổng thống Bashar al-Assad thuộc nhánh Alawite dòng Shiite đang cố gắng giữ chính quyền trong cuộc nội chiến kéo dài gần 5 năm. Tại Iraq, sự bất đồng giữa chính quyền dòng Shiite và cộng đồng người Sunni đã tạo điều kiện cho phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) giành nhiều thắng lợi.

Tuy nhiên, không phải tất cả người dòng Sunni đều thù ghét dòng Shiite. Theo TestTube News, người Hồi giáo thuộc hai dòng trên cùng sinh sống hòa bình tại một số khu vực như Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) hay thành phố Dearborn, bang Michigan, Mỹ.

So sánh hồi giáo sunni và shiite năm 2024

Khu vực người Hồi giáo dòng Sunni (xanh nhạt)và Shiite sinh sống trên thế giới năm2005. Đồ họa:colombia.edu.

Sự khác biệt chính: Người Hồi giáo Sunni và Hồi giáo Shia có niềm tin thần học khác nhau. Shias tin rằng chỉ những người trong dòng dõi trực tiếp của nhà tiên tri mới nên lãnh đạo người Hồi giáo. Có nhiều sự khác biệt nhỏ như cầu nguyện bao nhiêu lần một ngày, cách cầu nguyện, cách họ diễn giải Qur'an, v.v.

So sánh hồi giáo sunni và shiite năm 2024
Hồi giáo là tôn giáo lớn thứ hai và là một trong những tôn giáo phát triển nhanh nhất trên thế giới. Nó chỉ được thành công bởi Kitô giáo. Hồi giáo là một tôn giáo độc thần và Áp-ra-ham được hướng dẫn bởi Qur'an. Qur'an bao gồm lời của Thiên Chúa và những lời dạy và ví dụ của Muhammad, nhà tiên tri cuối cùng của Thiên Chúa. Một tín đồ của đạo Hồi được biết đến như một người Hồi giáo. Nhiều người Hồi giáo tin rằng mục đích duy nhất của họ là tôn thờ và phục vụ Thiên Chúa, mà họ đã thành lập năm trụ cột Hồi giáo hướng dẫn một người Hồi giáo trên hầu hết mọi khía cạnh của cuộc sống và xã hội.

Do sự khác biệt, người Hồi giáo đã được chia thành hai giáo phái chính: Người Sunni và người Shias. Hai giáo phái này có nhiều điểm tương đồng và cả hai đều coi mình là người Hồi giáo, theo ý muốn của Thiên Chúa. Tuy nhiên, họ cũng khác nhau ở một số khía cạnh nhất định. Cả người Sunni và người Shias, đều đồng ý về các nguyên tắc cơ bản của đạo Hồi và chia sẻ cùng một Sách Thánh. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, bộ phận này bắt nguồn từ những kinh nghiệm lịch sử, sự phát triển chính trị và xã hội khác nhau, cũng như thành phần dân tộc.

Trước khi phân chia, cả người Sunni và người Shia đều được coi là người Hồi giáo, người đã làm theo lời của nhà tiên tri cuối cùng, Muhammad. Sau cái chết của Muhammad, không rõ ai sẽ là người dẫn dắt cộng đồng Hồi giáo tiến lên. Đây là nơi hai người khác nhau. Trang web BBC nêu toàn bộ câu chuyện đằng sau bộ phận một cách chi tiết. Người Sunni tin rằng Muhammad đã chọn đồng minh thân cận và cha vợ của mình, Abu Bakr để tiếp tục lãnh đạo người Hồi giáo. Tuy nhiên, người Shias tin rằng sự lãnh đạo nên được duy trì trong gia đình của Vị Tiên Tri và anh em họ và con rể của ông, Ali nên là người lãnh đạo tiếp theo của cộng đồng. Sau nhiều cuộc thảo luận, Abu Bakr đã được bầu làm lãnh đạo một cách dân chủ, bị cộng đồng Shia coi thường.

Sau cuộc bầu cử của Abu Bakr, Ali ban đầu không cam kết trung thành với ông. Tuy nhiên, một vài tháng sau, ông sẵn sàng chấp nhận Abu Bakr làm lãnh đạo mới. Khi Abu Bakr sắp chết, ông đã bổ nhiệm Caliph thứ hai, người trên giường tử thần đã bổ nhiệm Caliph thứ ba. Tuy nhiên, The Caliph thứ ba, Uthman ibn 'Affan đã bị sát hại trong nhiệm kỳ của mình. Sau đó Ali được bổ nhiệm làm Caliph thứ tư. Caliphate của Ali bị Aisha, vợ của Muhammad và con gái của Abu Bakr phản đối. Cô cho rằng Ali nên cứng nhắc hơn trong việc cố gắng mang lại công lý cho kẻ giết Uthman. Cô đã lãnh đạo một trận chiến chống lại anh ta được gọi là Trận lạc đà, nơi Aisha thua trận. Sau đó, cô đã xin lỗi nhưng sự khác biệt đã được tạo ra. Thống đốc Damascus, Mu'awiya, đã thách thức caliphate của Ali. Mặc dù, họ đã cố gắng đạt được một giải pháp, nhưng nó không chứng minh được hiệu quả. Ali đã bị giết bởi các lực lượng khác, theo đó Mu'awiya đảm nhận Caliphate.

Không giống như Caliphate trước đây, Mu'awiya là quân chủ và trên giường chết, ông đã truyền lại Caliphate cho con trai mình là Yazid. Trong khoảng thời gian này, người dân Kufa đã mời Hussein, con trai út của Ali trở thành thủ lĩnh của họ. Tuy nhiên, trên đường đến Kufa, lực lượng của Yazid đã chặn Ali và những người theo ông, những người từ chối trả lòng trung thành với Yazid. Điều này dẫn đến một trận chiến, trong đó Hussein được cho là đã hy sinh mạng sống này vì sự sống còn của đạo Hồi Shi'a. Người Hồi giáo Shia tưởng niệm sự hy sinh của ông cho đến ngày nay bằng cách để tang vào Ngày Ashura. Họ thậm chí còn tham gia vào các hành vi tự đánh cờ để tôn vinh ông.

So sánh hồi giáo sunni và shiite năm 2024
Đây là một trong những lý do chính của sự tách biệt của người Sunni và người Shias. Người Shias được chia thành Ismaili và The Twelvers. Điều này được đặt tên bởi vì họ tin rằng có mười hai vị Imam được chỉ định thiêng liêng xuất thân từ Vị Tiên Tri trong dòng dõi của Ali và Hussein. Imam cuối cùng được giấu trong một hang động để tránh bị đàn áp; Tuy nhiên anh ta đã biến mất. Người Shias tin rằng anh ta được Chúa che giấu và sẽ trở lại vào cuối thời gian.

Mặc dù, ban đầu, sự khác biệt là kết quả của việc ai sẽ lãnh đạo cộng đồng Hồi giáo, người Sunni và người Shias giờ đây đã trở nên khác biệt về mặt thần học, như giải thích và chấp nhận Hadith và Sunnah. Người Sunni tin rằng tất cả Hadith và Sunnah được thuật lại bởi bất kỳ mười hai ngàn đồng hành nào đều có giá trị như nhau. Tuy nhiên, người Shias chỉ tín dụng Hadith và Sunnah bởi gia đình của Tiên Tri và các cộng sự thân cận. Một sự khác biệt khác nằm ở niềm tin của The Mahdi, một người sẽ được Chúa hướng dẫn chính đáng và sẽ là hậu duệ của Vị Tiên Tri. Theo người Sunni, Mahdi vẫn chưa đến Trái đất và sẽ đến trực tiếp vào cuối thời gian, trong khi người Shias tin rằng Mahdi đã ở trên Trái đất, nhưng đã bị Chúa che giấu và sẽ xuất hiện trở lại vào cuối thời gian .

Người Sunni tin rằng không có ai vĩ đại hơn Thiên Chúa và không ai được ưu tiên. Nếu một người muốn một cái gì đó, anh ta nên trực tiếp hỏi Chúa. Tuy nhiên, người Shias tin rằng Chúa quá tuyệt vời để được nói chuyện trực tiếp với anh ta. Họ nói chuyện với Chúa qua Imam. Người Shias cũng tin vào việc xây dựng đền thờ, trong khi người Sunni thì không. Người Shias cũng tin vào việc tự đánh dấu để tưởng nhớ sự hy sinh của Hussein. Tuy nhiên, người Sunni nói rằng hành động đó là một tội lỗi. Có nhiều sự khác biệt nhỏ khác được ghi chú trong bảng dưới đây.

Thông tin cho bảng đã được lấy từ Diffen.com

Sunni

Shia

Gốc

Từ những lời dạy của Tiên tri Muhammad, một nhân vật tôn giáo và chính trị thế kỷ thứ 7 của Ả Rập.

Từ những lời dạy của Tiên tri Muhammad, một nhân vật tôn giáo và chính trị thế kỷ thứ 7 của Ả Rập.

Những nơi gắn liền nhất với lịch sử độc lập của đức tin

Madinah (Medina), Makkah (Mecca)

Kufa, Karbala

Dân số

1, 2 tỷ

20 triệu

Các học viên được gọi là

Sunni, Ehl-e-Sunnah

Người Shiite, Shia, Shii, Ehl-e-Tash'e

Sự hiện diện địa lý

Đa số ở hầu hết các nước Hồi giáo. Dân tộc thiểu số lan rộng khắp thế giới.

Đa số ở Iran, Iraq, Yemen, Bahrain, Azerbaijan, Lebanon. Dân tộc thiểu số lan rộng khắp thế giới.

Bài viết của niềm tin

Một Thiên Chúa, Thiên thần, Sách tiết lộ của Thiên Chúa bao gồm Kinh Qur'an, Sứ giả, Ngày phán xét, Tiên tri

Một Thiên Chúa, Thiên thần, Sách được tiết lộ của Thiên Chúa bao gồm Kinh Qur'an, Sứ giả, Ngày phán xét, Tiên tri, Imamah

Trụ cột của đức tin

Di chúc về đức tin; Cầu nguyện; Bố thí bắt buộc, 2, 5% cho người túng thiếu (zakaat); Ăn chay; Đi hành hương; Đấu tranh theo cách của Thiên Chúa để thúc đẩy tốt và ngăn chặn xấu.

Cầu nguyện; Ăn chay; Đi hành hương; Bố thí bắt buộc [một phần năm cho Imaam và người túng thiếu (khums)]; Jihad, Xúc tiến tốt; Tiêu tan từ xấu; Khẳng định lại; Sự phân ly khỏi những kẻ thù của đạo Hồi bắt đầu từ Caliph đầu tiên.

Quan điểm của các tôn giáo Áp-ra-ham khác

Kitô giáo và Do Thái giáo là "Dân của Sách".

Kitô giáo và Do Thái giáo là "Dân của Sách".

Quang cảnh của Chúa Giêsu

Chúa Giêsu là một tiên tri, không phải con trai của Thiên Chúa.

Chúa Giêsu là một tiên tri, không phải con trai của Thiên Chúa.

Niềm tin của Chúa

Chỉ có một Thiên Chúa (Allah)

Chỉ có một Thiên Chúa (Allah)

Thiên thần

Thiên Chúa đã tạo ra các thiên thần từ ánh sáng. Họ không có ý chí tự do của riêng mình và luôn tuân theo các điều răn của Thiên Chúa.

Các thiên thần tuân theo các lệnh truyền của Chúa. Họ có giới hạn miễn phí, mặc dù không có ổ đĩa cho tội lỗi.

Imam được xác định là

Thánh Được coi là những người có niềm tin mạnh mẽ vào Kinh Qur'an và Sunnah.

Không thể sai lầm. Được coi là thông dịch viên hợp pháp duy nhất của Kinh Qur'an.

Dòng dõi cần thiết cho người cai trị

Có thể là bất kỳ người Hồi giáo thực hành nào được lựa chọn theo thỏa thuận của chính quyền của người dân Hồi giáo (ummah).

Phải là một đứa trẻ nam từ dòng dõi Muhammad.

Người kế vị được đề cử của Muhammad

Anh họ và con rể Ali.

Cha vợ của ông, Abu Bakr

Người kế vị sau nhà tiên tri

Abu Bakr, Umar, Usman, Ali, Hassan, Muawiah.

12 Imam không thể sai lầm; Ali, Hassan.

Giáo sĩ

Caliph, Imaam (Thánh), Mujtahid, Allamah, Maulana

Imaam (Không thể sai lầm), Ayatollah, Mujtahid, Allamah, Maulana

Niềm tin về kinh sách được tiết lộ

Niềm tin vào Kinh Qur'an

Niềm tin vào Kinh Qur'an

Tiếp tục tiết lộ có thẩm quyền

Không, sự mặc khải có thẩm quyền đã kết thúc với Tiên tri Muhammad.

Vâng, Imaams hoặc những người theo đạo ngoan đạo nhận được sự mặc khải. Mục đích là để giải thích và bảo vệ đức tin hiện tại.

Tuyên truyền giáo lý Hồi giáo

Được tường thuật bởi người Hồi giáo công khai ở Mosques và Madrasahs / Pesantren.

Bí mật của đức tin và các nguyên tắc của nó được chấp nhận khi nói chuyện với chưa được giải thích. Ý nghĩa tối thượng của đạo Hồi sẽ được tiết lộ với sự xuất hiện của Twelfth Imaam.

Bộ sưu tập các bài tường thuật tôn giáo từ Imaams và Mujtahids

Muatta Maalik, Musnad Ahmad, Sahih Bukhari, Sahih Muslim, Sunan Abu Dawood, Jami al-Tirmidhi, Sunan Nasae.

Nahajul Balagha, Kitab al-Kafi, Man la yahduruhu al-Faqih, Tahdhib al-Ahkam, Al-Istibsaar

Hồi giáo đã đạt được vinh quang cuối cùng

Phải, sứ mệnh của Muhammad đã đạt được vinh quang tại thời điểm ba Caliph đầu tiên và được duy trì bởi ba Caliph tiếp theo.

Không, nó đã bị tấn công bởi những kẻ đạo đức giả, đặc biệt là ba Caliph đầu tiên.

Chi nhánh và tình trạng của họ

Bốn trường phái tư tưởng: Hanafi, Maliki, Shafi và Hanbali. Hai trường phái tín ngưỡng: Ashari và Maturidi. Những nhánh này đếm nhau trên con đường đúng với cách suy nghĩ khác nhau.

Ismaili, Druze, Sufism, Twelvers, v.v ... Những nhánh này đếm lẫn nhau về niềm tin sai lầm.

ngày lễ

Eid al Fitr, Eid al Adha, Eid-e-Milaad-un-Nabi

Ashura, Eid al Fitr, Eid al Adha, Eid al ghadeer

Sử dụng tượng và hình ảnh

Không được phép

Không được phép

Nơi thờ cúng

Nhà thờ Hồi giáo, Eidgah

Nhà thờ Hồi giáo, Imambarah hoặc Ashurkhana, Eidgah

Kết hôn

Đàn ông có thể cưới tới 4 phụ nữ.

Đàn ông có thể cưới tới 4 phụ nữ.

Đàn bà

Được yêu cầu che đậy trong một burqa hoặc một tên không tặc.

Được yêu cầu che đậy trong một burqa hoặc một tên không tặc.

Ngày lễ đặc biệt

Thứ sáu

Thứ sáu

Salah

Năm lần một ngày, với một giờ nghỉ giữa mỗi lần cầu nguyện.

Năm lần một ngày, nhưng những lời cầu nguyện có thể được kết hợp chỉ ba lần một ngày.

Những lời cầu nguyện

Được thực hiện thẳng trên thảm cầu nguyện.

Đầu không được chạm trực tiếp vào chiếu, một hòn đá đất sét được đặt giữa trên chiếu.

Tôn giáo offshoot

Ahmadiyya (Ahmedi) - một giáo phái Hồi giáo

Baha'i - một tôn giáo riêng biệt

Hôn nhân tạm thời không báo trước

Không được phép, gọi là ngoại tình.

Được phép.

Tên của phương tiện thực hành

"con đường trodden tốt" hoặc "truyền thống"

"bữa tiệc" hay "đảng phái" của Ali

Lãnh đạo hiện tại

Imaams (không có cùng nghĩa với Shi'a, nơi Imaams không thể sai được)

Mujtahids

Cho phép can thiệp

Các nhóm chính của Sunni không chấp nhận sự can thiệp rõ ràng. Tuy nhiên, phương pháp cầu nguyện tại dargahs (lăng mộ của các vị thánh) có thể được coi là gần với sự cầu thay.

Có (chỉ 14 Infallibles - Từ Tiên tri cho đến Mahdi, bao gồm Fatima, con gái của Tiên tri và vợ của Ali)

Tự đánh dấu

Không, coi như một tội lỗi.

Vâng, được sử dụng để kỷ niệm ngày tử đạo của Hussein. Nó thường được thực hiện vào ngày thứ 10 của tháng Muharram.