Gỉ mắt hay ghèn mắt [tiếng Anh: rheum] là dịch nhầy bài tiết qua đường mắ trong giấc ngủ. Đây là dịch tiết ở mắt hoặc ở ngay gần khóe mắt của bạn có thể ướt và dính hoặc khô và đóng vảy. Chất dịch này đến từ màng nước mắt của bạn, được tiết ra khi bạn chớp mắt và giúp mắt bạn được bôi trơn.
Đây cũng là cơ chế bảo vệ của cơ thể giúp bảo vệ mắt bạn khỏi những thứ như vi khuẩn xâm nhập.
Bởi mắt bạn không tự bôi trơn như khi chớp mắt nên ở thời điểm bạn đang ngủ, những lớp vảy sẽ tích tụ trong khóe mắt và đôi khi chúng sẽ chạy dọc theo hàng mi.
Khô mắt thường xảy ra khi bạn nhìn vào điện thoại hoặc màn hình máy tính trong thời gian dài, hoặc ngay cả khi bạn đang ở nơi có máy lạnh. Đôi mắt không nhận đủ nước mắt cần bôi trơn và nó có thể ảnh hưởng đến gỉ mắt của bạn kèm theo cảm giác cay mắt.
Nếu bạn thường xuyên nhìn thấy gỉ mắt thì điều này lại không bình thường. Hãy đến bệnh viện chuyên khoa xem liệu có dấu hiệu nhiễm trùng mắt hay không.
Nguồn: theo Lost Bird
Hình minh họa.
Theo chia sẻ của ThS.BS Đỗ Minh Lâm, Bệnh viện Mắt Sài Gòn, đôi mắt là một trong những bộ phận dễ bị lây nhiễm, nhạy cảm với sự thay đổi của môi trường xung quanh. Vì thế, vào một sáng thức dậy, bỗng nhiên bạn thấy mắt đổ ghèn nhiều hơn bình thường, kèm theo những triệu chứng, dấu hiệu khác - hãy nghĩ đến việc đi khám để bác sĩ nhãn khoa có thể xác định, chẩn đoán bệnh và chữa trị kịp thời, tránh làm ảnh hưởng đến thị lực.
Gỉ mắt, hay còn được gọi là ghèn mắt được hình thành khi bạn đi ngủ. Tuy nó là thứ làm chúng ta bực mình mỗi sáng nhưng lại có tác dụng không ngờ. Nó ngăn nước mắt và giữ ẩm cho mắt. Không có lớp ghèn này sẽ gây ra hiện tượng khô mắt vô cùng nguy hiểm.
Việc có một chút gỉ ở khóe mắt khi thức dậy là bình thường. Tuy nhiên, trường hợp gỉ mắt chảy nhiều và liên tục lại có thể là một dấu hiệu cho các vấn đề bất thường trong cơ thể. Nếu mắt ra nhiều gỉ mà không đau nhức sưng tấy thì có thể do bụi bám vào mắt quá nhiều.
Tuy nhiên, mắt ra nhiều ghèn có thể là tình trạng viêm nhiễm ở mắt, kèm theo các triệu chứng như đỏ mắt, đau rát, chảy nước mắt, giảm thị lực… Đây có thể là dấu hiệu các bệnh về mắt. Nếu có các vấn đề này, điều cần thiết là bạn nên đến trung tâm nhãn khoa để được khám và điều trị thích hợp.
Mắt đổ ghèn nhiều là biểu hiện của bệnh gì?
Nếu mắt đổ ghèn nhiều vào buổi sáng thức dậy kèm hiện tượng nhìn không rõ thì nhiều khả năng bạn đã bị hội chứng khô mắt. Để tránh tình trạng này, bạn nên hạn chế ngồi điều hòa, đeo kính râm khi ra đường, tránh nhìn sát máy tính. Nếu tình trạng này nặng, nên đi khám để tránh hậu quả nghiêm trọng.
Riêng với trường hợp mắt ra nhiều ghèn kèm theo các triệu chứng như đỏ mắt, đau rát, chảy nước mắt, hai mí sưng đỏ, có thể bạn đã bị viêm nhiễm, thường gặp nhất là viêm kết mạc [đau mắt đỏ].
Trường hợp bệnh này không nên chần chừ hay tự ý điều trị mà phải đến gặp bác sĩ. Đã có nhiều trường hợp tự mua thuốc tra mắt dẫn đến tình trạng hỏng giác mạc và mù lòa.
Nếu bạn bị lẹo mắt và ra nhiều ghèn mắt thì chứng tỏ lẹo đã tiến triển nặng hơn. Trường hợp này không quá nguy hiểm. Bạn chỉ cần vệ sinh bằng nước sạch, chườm gạc ấm. Nếu sau vài ngày mà chưa giảm thì phải nhờ đến can thiệp của bác sĩ.
Hoặc nếu bạn bị cảm cúm có thể ảnh hưởng tới các niêm mạc trong mắt, gây chảy gỉ mắt và kích thích mắt, sưng đỏ. Khi bạn hết cảm cúm thì gỉ mắt sẽ giảm. Nếu như gỉ mắt có màu xanh hay vàng đậm thì có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng.
Một số trường hợp bệnh khác cũng có thể gây ra nhiều ghèn mắt. Đó là tình trạng nhiễm trùng trong mắt, đặc biệt là viêm mí mắt có thể khiến mắt bị kích thích, dẫn tới mắt đổ nhiều ghèn. Lông mi có thể bị dính lại và bạn có thể gặp khó khăn khi mở mắt vào buổi sáng.
Ra nhiều ghèn mắt cũng có thể là dấu hiệu của tắc lệ đạo. Tình trạng này có thể tự khỏi, nhưng trong trường hợp bệnh nghiêm trọng, kéo dài, bạn có thể cần tới sự can thiệp của bác sĩ.
Chảy nhiều nước mắt, ghèn mắt cũng có thể là dấu hiệu mắt bị khô khi tuyến lệ chính và các tuyến lệ phụ không hoạt động hiệu quả để bôi trơn mắt. Tình trạng này có thể được cải thiện bằng cách sử dụng nước mắt nhân tạo.
Cách phòng ngừa mắt đổ ghèn
Đôi mắt luôn nhạy cảm với môi trường xung quanh, đặc biệt là trong một ngày tiếp xúc với vô số tác nhân gây bệnh từ cuộc sống. Vì thế, hãy phòng ngừa triệu chứng mắt đổ ghèn bằng cách:
- Dùng nước đun sôi để nguội lau mắt đối với trẻ. Đối với người lớn nên dùng nước muối sinh lý hoặc nước mắt nhân tạo để nhỏ.
- Sử dụng khăn mặt, khăn tắm riêng.
- Khăn sau mỗi lần sử dụng cần phải được giặt sạch và phơi dưới ánh nắng.
Mỗi khi thức dậy vào buổi sáng mà bạn thấy cục ghèn nằm ở phía khóe mắt thì cũng không phải lo lắng nhiều, vì đây có thể chỉ là một hoạt động sinh lý bình thường của mắt nhằm loại bỏ bụi bám vào mắt từ môi trường bên ngoài. Để hạn chế tình trạng này, bạn cần đeo kính bảo hộ nếu môi trường lao động nhiều bụi, mang kính bảo vệ mắt khi đi ra ngoài và thỉnh thoảng nên rửa mắt bằng dung dịch nước muối sinh lý.
Với trường hợp mắt ra nhiều ghèn kèm theo các triệu chứng như đỏ mắt, đau rát, chảy nước mắt, giảm thị lực… thì nên đến trung tâm nhãn khoa uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời vì rất có thể mắt bạn đang bị viêm nhiễm.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!
Hỏi
Chào bác sĩ,
Mắt em hay bị ghèn kéo dài và bị khô mắt. Vậy bác sĩ cho em hỏi mắt bị ghèn mắt kéo dài kèm khô mắt là dấu hiệu bệnh gì? Em cảm ơn bác sĩ.
Quỳnh Trâm [1996]
Trả lời
Được giải đáp bởi Bác sĩ chuyên khoa I Lê Thị Phương Thảo - Bác sĩ mắt - Khoa Liên Chuyên Khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
Chào bạn,
Với câu hỏi “Mắt bị ghèn mắt kéo dài kèm khô mắt là dấu hiệu bệnh gì?”, bác sĩ xin giải đáp như sau:
Nhiều ghèn gì mắt có thể là bệnh của viêm nhiễm tại mắt, nếu để lâu không tốt cho sức khỏe của mắt. Bác sĩ khuyên bạn nên rửa mắt bằng nước muối sinh lý 0,9% để sạch ghèn dử, không dùng khăn mặt cũ, bẩn. Bạn nên phơi khăn tại nơi có ánh sáng mặt trời, khô ráo, sạch sẽ. Bạn cũng nên đi khám bác sĩ chuyên khoa Mắt để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.
Nếu bạn còn thắc mắc về mắt bị ghèn mắt kéo dài kèm khô mắt, bạn có thể đến bệnh viện thuộc Hệ thống Y tế Vinmec để kiểm tra và tư vấn thêm. Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Vinmec. Chúc bạn có thật nhiều sức khỏe.
Trân trọng!
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 [phím 0 để gọi Vinmec] hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn
XEM THÊM:
- Trẻ sơ sinh có nhiều chất nhầy mắt có thể đang bị nhiễm trùng mắt. Tuy nhiên, nhiều trường hợp là bình thường, có tới 20% trẻ sơ sinh bị tắc tuyến lệ nhưng tự khỏi trong năm đầu tiên.
- Trẻ sơ sinh bị tắc tuyến lệ có thể có chất nhầy mắt màu xanh hoặc vàng cả ngày, không chỉ khi trẻ thức dậy. Điều này có thể được xử lý ở nhà. Nhỏ nước muối sinh lý NaCl 0,9% cho trẻ ngày 6 lần. Mát-xa ở góc mắt, vuốt xuôi xuống mũi.
- Tác dụng của việc này là nhẹ nhàng gây áp lực lên tuyến lệ, làm thông chất lỏng khỏi ống mũi lệ, giải phóng điểm bị tắc. Nếu không đỡ mà mắt bé trở nên đỏ, sưng thì cần gặp bác sĩ. Khi trẻ 1 tuổi, nếu tình trạng tắc tuyến lệ không cải thiện có thể cần phẫu thuật để mở ống nước mắt.
Nguồn: Internet
Trung tâm Y khoa Pasteur Đà Lạt
Hotline: 19001042