Từ những hợp âm trưởng và thứ cơ bản chúng ta đã học, người ta biến đổi và tạo thành hàng ngàn hợp âm khác. Một trong những biến thể đó là loại hợp âm 7, được thành lập bằng cách đặt thêm một nốt thứ tư trên 3 nốt của hợp âm căn bản [tức là sẽ có 4 nốt ở bậc1-3-5-7].
Đôi nét về hợp âm 7
Trong quá trình học và đệm hát đôi lúc bạn sẽ gặp những bản nhạc có chứa các hợp âm có số 7. Vậy bạn biết tại sao lại có những hợp âm như vậy và có cần thiết để biết đến các hợp âm 7 không?
Tuy không thực sự phổ biến và được sử dụng nhiều trong đệm hát cũng như đánh solo nhưng hợp âm 7 rất quan trọng trong quá trình dò GAM cho bài hát và đoạn nhạc.
Trên lớp hoặc tại các Trung tâm các bạn đã được thầy cơ dạy quy luật 1-4-5 tìm 6 hợp âm căn bản để đệm các bài nhạc Việt phổ thông. Với một bài nhạc ở cung [chủ âm] Do trưởng [C] thì 6 hợp âm này là C, F, G , Am, Dm, E . Ðây là những hợp âm được tạo bởi 3 nốt ở bậc 1,3,5 [ hợp âm C gồm có Do, Mi, Sol, hợp âm F có Fa, La, Do v.v…] .Nay nếu thêm 1 nốt ở bậc 7 thì ta sẽ có 1 hợp âm tạo bởi 4 nốt, thí dụ G7 gồm Sol, Si, Re, Fa.
Tên gọi các hợp âm 7
– 7 Át: Hợp âm này được xây dựng dựa trên âm át của các âm giai trưởng, thứ hòa âm và thứ giai điệu
– Trưởng 7: Hợp âm trưởng 3 nốt và quãng 7 trưởng
– Thứ 7: Hợp âm thứ 3 nốt và quãng 7 thứ
– 7 giảm: Hợp âm giảm 3 nốt và quãng 7 giảm
– 7 bán giảm: Hợp âm giảm 3 nốt và quãng 7 thứ, cho nên nó được gọi là bán giảm
Quy tắc dùng hợp âm 7
Chỉ dùng hợp âm 7 cho những hợp âm ở bậc 5
Sau khi dùng hợp âm 7 [ở bậc 5] thì chuyển về chủ âm. Thí dụ trong 1 bài nhạc ở cung C, sau khi dùng G7 thì chuyển về C [ hoặc sau hợp âm E7 thì về hợp âm Am] và thường dùng cặp hợp âm này [ hợp âm G7 – hợp âm Đô trưởng hoặc E7 – Am] ở cuối đoạn nhạc hay cuối bài
Khi tạo hợp âm 7, nên nhớ là nốt ở bậc 7 này phải cách chủ âm 1 cung . Thí dụ: hợp âm C7 gồm Do-Mi-Sol-Sib >>> chứ không phải Si vì Si cách Do chỉ có nửa cung.
Hợp âm 7 là loại hợp âm rất thông dụng trong những thể nhạc trẻ hiện đại và có rất nhiều loại như Major 7th, Minor 7th, Minor/major 7th, Major 7th flat 5th, Major 7th sharp 5th, 7th flat 5th,7th sharp 5th, Minor 7th flat 5th, Diminished 7th v.v…
Hợp âm 7 piano là hợp âm màu mang đến những điểm nhấn thú vị cho các tác phẩm khi trình diễn. Tuy nhiên, đa số người mới học đều cảm thấy bối rối vì để nhớ được hệ thống hợp âm cơ bản gồm trưởng và thứ đã là một sự cố gắng, trong khi hợp âm 7 lại có rất nhiều biến thể khác nhau, ví dụ như C7, CMai7, Cm7, …
Hợp âm 7 pianoBài viết hôm nay sẽ hướng dẫn bạn phương pháp ghi nhớ hệ thống hợp âm 7, không chỉ áp dụng khi học piano mà còn dùng cho tất cả các loại nhạc cụ khác, vì đây là lý thuyết âm nhạc cơ sở.
Để bắt đầu chúng ta sẽ sử dụng hợp âm C làm mẫu nhằm giúp bài học đơn giản và dễ theo dõi. Sau khi hiểu được nguyên tắc ghi nhớ, bạn có thể áp dụng cho tất cả những hợp âm khác theo cách tương tự.
Khi nào dùng hợp âm 7?
Không mang đến cảm giác dễ chịu hay thuận tai như những hợp âm thông thường, hợp âm 7 tạo cho người nghe cảm giác hơi khó chịu, và để giải tỏa điều đó thì ngay sau hợp âm 7 tác giả thường quay lại chủ âm.
Có thể bạn quan tâm: Nhạc lý cơ bản cho piano
Trong một bài hát đôi khi sự êm dịu từ đầu đến cuối bài sẽ gây cảm giác nhàm chán và không đủ sức hút đối với người nghe. Khi đó, hợp âm 7 và những hợp âm màu khác sẽ được sử dụng để tạo nên điểm nhấn, cao trào cho tác phẩm. Vì trong thế giới âm nhạc sự sáng tạo rất quan trọng, ngoài những hợp âm cơ bản 3 nốt thì còn rất nhiều kiểu hợp âm được sử dụng tùy theo khả năng của tác giả, mang đến những tác phẩm mới mẻ và thú vị hơn.
Hợp âm CMaj7 [Đô trưởng 7]
Đây là hợp âm 7 hết sức căn bản, tất cả những gì bạn cần làm là tìm ra âm bậc 7 trên hệ thống âm giai tương ứng.
Cụ thể, hợp âm C gồm C – E – G, bây giờ chúng ta tìm âm bậc 7 ở âm giai C, và đó chính là B.
Như vậy, hợp âm CMaj7 sẽ gồm: C – E – G – B.
Hợp âm CMaj7 PianoHợp âm C7 [Đô 7]
C7 được sử dụng rất phổ biến, đặc biệt đối với dòng nhạc blues và pop. Cũng tương tự như hợp âm trưởng 7, hợp âm 7 [còn gọi là hợp âm át 7] có nguyên tắc tìm bậc trên âm giai, tuy nhiên có một mẹo giúp đơn giản hơn giúp bạn suy ra hợp âm 7 từ hợp âm trưởng 7.
Cách đơn giản đó chính là bạn hãy hạ nửa cung [1/2 cung] ở nốt thứ 4 của hợp âm trưởng 7.
Cụ thể như sau:
Thay vì hợp âm CMaj7 gồm C – E – G – B, thì bây giờ bạn giảm B xuống nửa cung thành Bb, như vậy là bạn đã chơi được C7 gồm: C – E – G – Bb.
Hợp âm C7 PianoHợp âm Cm7 [Đô thứ 7]
Chúng ta vừa lướt qua CMaj7 và C7 còn bây giờ là Cm7.
Nguyên tắc xây dựng hợp âm Cm7 tương tự như CMaj7. Bạn chỉ cần lấy hợp âm Cm và thêm một nốt nữa là âm bậc 7 của âm giai Cm.
Đầu tiên, bạn chơi hợp âm Cm gồm 3 nốt C Eb G, sau đó thêm 1 nốt nữa là Bb. Như vậy chúng ta có Cm7 gồm C Eb G Bb.
Hợp âm Cm7 PianoHợp âm 7 cơ bản thường dùng
Hợp âm trưởng 7
| Tên | Ký hiệu | Cấu tạo |
| Đô trưởng bảy | CMaj7 | C – E – G – B |
| Rê trưởng bảy | DMaj7 | D – F# – A – C# |
| Mi trưởng bảy | EMaj7 | E – G# – B – D# |
| Pha trưởng bảy | FMaj7 | F – A – C – E |
| Sol trưởng bảy | GMaj7 | G – B – D – F# |
| La trưởng bảy | AMaj7 | A – C# – E – G# |
| Si trưởng bảy | BMaj7 | B – D# – F# – A# |
Hợp âm 7
| Tên | Ký hiệu | Cấu tạo |
| Đô bảy | C7 | C – E – G – Bb |
| Rê bảy | D7 | D – F# – A – C |
| Mi bảy | E7 | E – G# – B – D |
| Pha bảy | F7 | F – A – C – Eb |
| Sol bảy | G7 | G – B – D – F |
| La bảy | A7 | A – C# – E – G |
| Si bảy | B7 | B – D# – F# – A |
Hợp âm thứ 7
| Tên | Ký hiệu | Cấu tạo |
| Đô thứ bảy | Cm7 | C – Eb – G – Bb |
| Rê thứ bảy | Dm7 | D – F – A – C |
| Mi thứ bảy | Em7 | E – G – B – D |
| Pha thứ bảy | Fm7 | F – Ab – C – Eb |
| Sol thứ bảy | Gm7 | G – Bb – D – F |
| La thứ bảy | Am7 | A – C – E – G |
| Si thứ bảy | Bm7 | B – D – F# – A |
Bắt đầu học piano ngay hôm nay
Hình Như là – 4dummies.info
Trong phần này tôi sẽ giới thiệu đến các bạn về các HỢP ÂM 7 – DOMINANT 7TH – ÁT ÂM 7. Nó được tạo ra như thế nào? có thể sử dụng ra sao? và một vài thế bấm các hợp âm 7 thường gặp.
Bài viết được sưu tầm, biên dịch và chia sẻ từ website: JAZZGUITAR.BE – Cảm ơn vì sự chia sẻ này.
Chúng có thể được sử dụng cùng các hợp âm trưởng cơ bản thường xuyên. Điều quan trọng là các bạn phải hiểu được rõ cấu tạo của hợp âm trưởng cơ bản trước khi đọc thêm về các hợp âm 7 trong bài viết này.
Nếu bạn chưa hiểu các hợp âm trưởng được tạo ra bằng cách nào hãy hỏi anh Gúc. Hoặc đọc qua các khái niệm về hợp âm Maj7 trong gia đình nhà 7 ở đây – Đừng nhầm lẫn giữa hợp âm 7 – Dominant 7th [Vd C7] và hợp âm trưởng [C], hợp âm maj7 [Cmaj7] hay hợp âm thứ7 [Cm7] nhé:
HỢP ÂM MAJOR 7 – MAJOR 7TH GUITAR CHORDS
hoặc
CHORD CONSTRUCTION – CẤU TẠO HỢP ÂM
Trong bài học này, bạn sẽ học cái cách hợp âm 7 – dominant 7th – Át âm 7 được xây dựng và hoạt động. Vì sao nó có các thế bấm như vậy và cách thức nó vận hành trên guitar cũng như cái cách sử dụng ra sao trong nhạc Jazz và các thể loại nhạc khác.
Ký hiệu của hợp âm 7 – dominant seventh chord là có thêm số “7” vào tên của hợp âm chủ.
Ví dụ: G dominant 7 = G7
Thuật ngữ “hợp âm dominant – át âm – hợp âm 7” có thể bắt nguồn từ 2 khía cạnh liên quan khác:
- Nó có thể bắt nguồn từ một dạng hợp âm.
- Nó có thể bắt nguồn từ chức năng hòa âm.
Làm thế nào để xây dựng HỢP ÂM 7 – Dominant 7th chord – Át âm 7
Trước hết, chúng ta xem các hợp âm 7 – dominant chords như một loại hợp âm. Hãy bắt đầu xây dựng hợp âm 7 và bắt đầu từ âm giai C trưởng.
| Âm giai C | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
Một vài thứ cần ghi nhớ như sau:
Hợp âm 7 – Dominant Chord được xây dựng dựa trên bậc 5 của thang âm [âm giai]
Bậc 5 của C là G vì thế Hợp âm Dominant- Át âm – Hợp âm 7 của C [Đô trưởng] là G7.
Chúng ta sẽ xây dựng một hợp âm bằng cách chồng thêm quãng 3 trên hợp âm G.
| G dominant 7 [Sol 7] | 1 | 3 | 5 | b7 |
Hợp âm Dominant của C là G7 và chứa các nốt: G B D và F
HỢP ÂM DOMINANT – HỢP ÂM 7 – ÁT ÂM ĐƯỢC SỬ DỤNG NHƯ THẾ NÀO?
Hãy nhìn chức năng của gia đình hợp âm át. Mỗi nốt và hợp âm trong âm giai đều có những chức năng, vai trò liên quan.
| I | II | III | IV | V | VI | VII |
| TonicChủ âm | Subdominant [Supertonic]Thượng chủ âm |
Tonic [Mediant]Trung âmNằm giữa chủ âm và át âm |
SubdominantHạ át âm | DominantÁt âm | Tonic [Submediant]Thượng át âm |
Dominant [Leading Tone]Cảm âmÂm dẫn về chủ âm |
Những chức năng cơ bản của: Tonic [Chủ âm], Subdominant[Hạ át âm] and Dominant [Át âm]:
- Tonic [Chủ âm]: Hợp âm đầu tiên trong âm giai C trưởng [Cmaj7] được gọi là chủ âm [Tonic]. Nó là hợp âm trung tâm và hợp âm quyết định cuối cùng, mang đến cho tai của chúng ta cảm giác “thư giãn” “giải tỏa” kiểu như được “trở về nhà”.
- Subdominant [Hạ át âm]: Hợp âm bậc 4 trong âm giai C đang nói đến là [Fmaj7] được gọi hạ át âm [Subdominant]. Nó mang đến tai của chúng ta cái cảm giác di chuyển, đi xa khỏi hợp âm chủ.
- Dominant [Át âm]: Hợp âm bậc 5 của âm giai C đang nói đến là [G7] được gọi là át âm [Dominant]. Hợp âm át tạo nên tình trạng căng thẳng, không ổn định và cần nhanh chóng giải quyết để chuyển về hợp âm chủ [Tonic].
Đây là một ví dụ bạn có thể nghe thử về âm thanh của Hợp âm 7 – Dominant Chords – Át âm 7 âm thanh trông như thế nào
- Chúng ta bắt đầu ở hợp âm Cmaj7, âm chủ trung tâm.
- Sau đó sẽ di chuyển đến hạ át âm [Fmaj7] [subdominant], kiểu như chuyển động ra xa khỏi chủ âm Tonic.
- Át âm bắt đầu ở bar 4 [G13 có chức năng tương tự như G7].
Nghe và chơi thử
Làm sao để giải quyết hợp âm 7 – How To Resolve a Dominant Chord?
Như đã học ở ví dụ trước, hợp âm 7 – hợp âm dominant – át âm 7 sẽ về hợp âm chủ bởi vì nó mang tính “dẫn” – Voice Leading.
Nốt bậc 3 [Nốt b] và nốt bậc 7 giáng – b7 [f] của G7 là một tritone interval [interval of 6 semi-tones] – Nôm na là một quãng khá “chướng” và khó chịu. Đây là một quãng không ổn định với nhiều cảm giác căng thẳng – Ví dụ từ F->B là 1 tritone [F-G G-A A-B]; . Và chính vì có xu hướng đó nên nó cần phải nhanh chóng chuyển sang người hàng xóm gần nhất trong khóa C trưởng
- Nốt bậc b7 của G7 [F] muốn được giải quyết để về nốt bậc 3 của C [là: E]
- Nốt bậc 3 của G7 [B] muốn được giải quyết để đến nốt bậc 1 của C [C]
Ngoài ra C không chỉ là hợp âm giải quyết của G7, đây là một vài tùy chọn khác:
G7 đến Cmaj7: C và Cmaj7 là hợp âm tương tự: C là một hợp âm bộ 3 [Triad], trong khi Cmaj7 là một hợp âm 7.
G7 đến C6: C, Cmaj7 và C6 có cùng chức năng tương tự. Cmaj7/C7 có nốt bậc 7th hoặc b7 add thêm vào hợp âm bộ ba trưởng, C6 có nốt bậc 6th [a] add thêm vào bộ 3 trưởng. C6 là một hợp âm ổn định hơn Cmaj7, chúng ta có thể sử dụng nó như một hợp âm tốt để kết thúc giai điệu.
G7 đến Cm7
G7 đến Am7
G7 đến F#m7
Dominant Chords On The Guitar
Hãy xem một vài thế bấm của hợp âm át
Tham khảo thêm vài Inversion Chords của hợp âm át: Drop 2 Chord Chart
Thế bấm hợp âm G7 dựa trên các nốt gốc dây 6[E], 5[A], 4[D]
Tham khảo thêm một vài nốt được add thêm vào hợp âm 7 dành cho những dòng nhạc mang hơi hướng Jazz.
Ví dụ những hợp âm át 9 [G B D F A]
Những hợp âm át 13 [G B D F [A] E]
Dominant sus4 chords: Đối với hợp âm át Sus [giảm] có một vài khác biệt. Trong hợp âm Sus4, nốt bậc 4 thông thường thay thế cho nốt bật 3: G C D F thay vì G B D F [B là bậc 3, C là bậc 4].
Tham khảo thêm vài thế bấm hợp âm phức tạp khác.
Secondary Dominant Chords
A secondary dominant chord [được gọi là “double dominant chord”] vì nó là át của át [the dominant of the dominant chord] [V of V].
VD: Chúng ta biết hợp âm át của Cmaj7 là G7 và những hợp âm át đó được xây dựng dựa trên nốt bật 5 của âm giai. Vì thế nếu muốn tìm hợp âm át của G7, chúng ta nên đếm nốt bật 5 trong âm giai của G và xây dựng nên hợp âm át của G7. Kết quả sẽ là D7, hợp âm át thứ hai [the secondary dominant].
Tương tự như vậy hợp âm át của D7 sẽ là A7. Tiếp tục tiếp tục…
Các bạn thử chơi chuỗi hợp âm sau xem:
[c]Hình Như Là – 4dummies.info