Chỉ số điều chỉnh GNP được tính bởi công thức
Trong lĩnh vực kinh tế vĩ mô, GNP là một thuật ngữ được sử dụng phổ biến. Tuy nhiên nếu không phải là người trong lĩnh vực này thì khó có thể hiểu được GNP là gì? Và đặc biệt có rất nhiều người nhầm lẫn giữa GNP và GDP. Vậy để giúp các bạn củng cố thêm kiến thức về GNP, VNCash24h sẽ tổng hợp chi tiết trong bài viết dưới đây. GNP là từ viết tắt của Gross National Product, nghĩa là tổng sản phẩm quốc dân hay tổng sản phẩm quốc gia. Đây là một chỉ tiêu đo lường tổng giá trị thị trường của tất cả các hàng hoá và dịch vụ cuối cùng được sản xuất ra bằng yếu tố sản xuất của một quốc gia trong một thời kỳ nhất định (thường là 1 năm). Hiểu đơn giản, GNP chính tổng giá trị bằng tiền của các sản phẩm cuối cùng và dịch vụ mà công dân của một nước làm ra trong một khoảng thời gian xác định (thường là 1 năm). Ví dụ 1 về GNP:
Ví dụ 2 về GNP:
Điều này có nghĩa sản phẩm do công dân của quốc gia làm ra, bất kể là trong nước hay ở nước ngoài đều được tính vào GNP của quốc gia đó. Cho nên, GNP chính là tổng sản phẩm quốc dân do công dân quốc gia đó làm ra ở trong nước hay ở ngoài nước. Hiện nay, GNP được phân thành 2 loại như sau: GNP danh nghĩa (tiếng anh Nominal Gross National Product, viết tắt GNPn) là tổng sản phẩm quốc dân tạo ra trong 1 khoảng thời gian nhất định theo giá cả hiện hành. GNPn được được sử dụng chính trong việc nghiên cứu mối quan hệ giữa tài chính và ngân hàng. GNP thực tế (tiếng anh Real Gross National Product, viết tắt GNPr), đây là chỉ số đo lường tổng sản phẩm quốc dân sản xuất trong một thời kỳ, theo giá cố định ở một thời kỳ được lấy làm gốc. Chỉ số này được dùng khi cần phân tích tốc độ tăng trưởng kinh tế. Cầu nối giữa 2 loại GNPn và GNPr là chỉ số giá cả còn gọi là chỉ số lạm phát (D) tính theo GNP. Theo đó, D được tính theo công thức: D = GNPn / GNPr x 100 hay GNPr = GNPn/D GNP của một quốc gia sẽ được tính theo các công thức sau: Tính GNP theo tổng sản phẩm quốc nội – GDP. Cụ thể như sau: GNP = GDP + thu nhập ròng từ nước ngoài Trong đó:
Ví dụ: Một nền kinh tế đơn giản có GDP là 110 tỷ USD, thu nhập ròng từ nước ngoài là 50 tỷ USD. Lúc này GNP của nền kinh tế này sẽ được tính như sau: GNP = 110 + 50 = 160 tỷ USD. Chỉ số tổng sản phẩm quốc gia GNP của một quốc gia trong 1 năm được tính như sau: GNP = (X – M) + NR + C + I + G Trong đó:
Ví dụ: Một chiếc xe máy đem bán cho người tiêu dùng thì xe máy đó được xem là sản phẩm cuối cùng; còn những bộ phận trên xe máy như: yên xe, bánh xe, bình điện… mà nhà sản xuất bán cho nhà máy lắp ráp xe máy được xem là sản phẩm trung gian. Nếu bánh xe đó được bán trực tiếp cho người tiêu dùng thì bánh xe được xem là sản phẩm cuối cùng và được tính vào chỉ số GNP. Về mặt bản chất thì GNP và GDP (tổng sản phẩm quốc nội – Gross Domestic Product) là 2 thuật ngữ hoàn toàn khác nhau, cho nên chúng ta cần phải biết cách phân biệt rõ ràng:
Để hiểu rõ hơn về mối quan hệ giữa GNP là GDP, các bạn hãy cùng xem ví dụ dưới đây: Một công dân Việt Nam xuất khẩu lao động sang thị trường Hàn Quốc (Nhật Bản hoặc bất kì quốc gia nào). Trong thời gian làm việc ở Hàn Quốc, toàn bộ thu nhập của người này sẽ được tính vào GDP của Hàn Quốc, bởi vì khoản tiền này được làm ra trên đất nước Hàn Quốc. Tuy vậy, khoản tiền này lại không được tính vào GNP của Hàn Quốc bởi vì công dân này không mang quốc tịch Hàn Quốc. Vì vậy, ta có thể thấy rõ được rằng chỉ số GDP cho ta thấy được tiềm lực kinh tế trên lãnh thổ của một quốc gia nhưng lại không cho ta thấy một cách rõ ràng về tiềm lực kinh tế của công dân trong quốc gia đó. Trong khi đó, GNP lại cho chúng ta thấy rõ ràng về tiềm lực của một cá nhân trong quốc gia đó. Từ đó ta thấy sự tương quan giữa 2 chỉ số GNP và GDP, nếu GDP > GNP, cho thấy rằng vai trò kinh tế quốc tế của nước nhà yếu hơn tiềm lực kinh tế quốc tế tại nước nhà. Nói các khác, tiềm lực phát triển kinh tế của nước nhà yếu. Công thức để tính GNP từ GDP:
Vì GNP bao gồm GDP và phần tài sản chênh lệch được tạo ra từ nước ngoài nên chỉ số GNP đầu người sẽ là chỉ số tốt hơn để đo số lượng sản phẩm dịch vụ mà mỗi người dân của quốc gia đó có thể mua được GDP bình quân đầu người là chỉ số tốt hơn để đo số lượng sản phẩm và dịch vụ được sản xuất ra tính theo trung bình của một người dân tại quốc gia đó. Vì vậy, trong thống kê của Ngân hàng trung ương thế giới, họ thường đưa ra chỉ số GNP của một quốc gia, trong khi các quốc gia họ lại dùng chỉ số GDP. Hiện nay, GNP sẽ có những tác động tích cực và tiêu cực đến nền kinh tế. Cụ thể như sau: Với nền kinh tế vĩ mô của quốc gia, chỉ số GNP có ý nghĩa quan trọng như sau:
GNP phản ánh nguồn thu nhập thực tế của cư dân và giúp ích rất nhiều trong việc thể hiện mức sống của người dân tại một quốc gia. Tuy nhiên, bên cạnh những ảnh hưởng tích cực đó, chỉ số GNP vẫn còn một số hạn chế như sau:
Như vậy, bài viết trên đã giúp bạn biết được GNP là gì? Đồng thời hiểu rõ ý nghĩa của GNP và phân biệt được GNP với GDP một cách rõ ràng. Nếu vô tình nghe thấy các chỉ số này trên các bản tin hay đọc báo cáo kinh tế – tài chính các bạn cũng sẽ hiểu rõ hơn về vấn đề này. Xem thêm:
Bài viết được biên tập bởi: Vncash24h.com |