Hay nhất
Tác dụng của phép so sánh:
- Tác dụng gợi hình giúp cho việc miêu tả sự vật, sự việc được cụ thể, sinh động hơn.
- Tác dụng gợi cảm giúp biểu hiện tư tưởng, tình cảm sâu sắc.
Trong 4 biện pháp tu từ được học trong chương trình ngữ văn lớp 6 thì biện pháp so sánh dễ nhận biết và sử dụng nhất. Trong bài này mình sẽ giới thiệu và tìm hiểu phép tu từ so sánh nha.
Xem thêm các biện pháp tu từ khác:
- Biện pháp tu từ – Nhân hóa
- Biện pháp tu từ – hoán dụ
- Biện pháp tu từ – Ẩn dụ
So sánh là gì?
So sánh là biện pháp đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng để tăng sức gợi hình, gợi cảm cho biểu đạt.
Ví dụ: Trẻ em như búp trên cành. Biết ăn, biết ngủ, biết học hành là ngon.
Câu thơ trên so sánh trẻ em như búp trên cành. Vì trẻ em và búp trên cành là sự non nớt và cần được bao bọc, che chở và chăm sóc.
Cấu tạo phép so sánh
Tôi sẽ lấy một ví dụ để phân tích rõ cấu tạo phép so sánh, giúp các bạn có cái nhìn trực quan nhất.
Ví dụ: Người đẹp như hoa
- Ta chia câu trên thành 2 vế, vế A là từ “ người” là sự vật được so sánh.
- Vế B là “ hoa” sự vật so sánh.
- Từ ngữ so sánh là từ “ như”.
- Từ chỉ phương diện so sánh là từ” đẹp”
Vậy một phép so sánh có cấu tạo đầy đủ gồm 4 thành phần chính gồm:
- Vế A: Nêu tên sự vật, sự việc được so sánh.
- Vế B: Nêu tên sự vật, sự việc dùng để so sánh.
- Từ ngữ chỉ phương diện so sánh.
- Từ ngữ dùng chỉ ý so sánh.
Có thể dùng dấu 2 chấm để thay thế cho từ ngữ chỉ ý so sánh.
Các kiểu so sánh
So sánh không ngang bằng
Trong câu có các từ gồm” kém, kém hơn, khác, chẳng bằng, không bằng
So sánh không ngang bằng
Trong câu có các từ so sánh gồm” như, tựa, tựa như, là, giống, giống như…”
Tác dụng của phép so sánh
So sánh có tác dụng gợi hình, giúp cho việc mô tả sự việc, sự vật được cụ thể, sinh động hơn.
Tác dụng gợi cảm giúp biểu hiện tư tưởng, tình cảm sâu sắc.
Ví dụ tính gợi hình của phép so sánh
Quê hương tôi có con sông xanh biếc
Nước gương trong soi tóc những hàng tre.
Tâm hồn tôi là những buổi trưa hè.
Tỏa nắng xuống dòng sông lấp lánh.
Xem thêm: Biện pháp tu từ nói quá là gì?
Bài tập ví dụ
Bài tập 1: Trong đoạn thơ sau có bao nhiêu hình ảnh so sánh?
Anh đội viên mơ màng.
Như nằm trong giấc mộng.
Bóng bác cao lồng lộng.
Ấm hơn ngọn lửa hồng.
Trong đoạn thơ trên có 2 hình ảnh so sánh gồm:
Hình ảnh so sánh bằng anh đội viên mơ màng như nằm trong giấc mộng. Có tác dụng gựi lên hình ảnh đang mơ màng trong giấc mộng
Và hình ảnh bóng bác ấm hơn ngọn lửa hồng.
Kết luận: Biện pháp tu từ so sánh đơn giản và thường được sử dụng nhiều trong thơ ca, tiểu thuyết, truyện ngắn. Vì vậy các bạn nên nắm vững để thực hiện các bài tập làm văn nha.
Trong 4 biện pháp tu từ nhân hóa, ẩn dụ, so sánh và hoán dụ trong chương trình ngữ văn lớp 6 thì biện pháp so sánh được xem là dễ nhận biết và sử dụng hơn so với các tu từ còn lại. Trong bài viết này, wikigiaidap sẽ giải đáp về phép so sánh là gì cũng như cấu tạo của so sánh như thế nào, mời các em cùng tham khảo!
=>Xem thêm: Số chính phương là gì
Phép so sánh là gì?
So sánh được hiểu là biện pháp đối chiếu sự vật, sự việc, hiện tượng này với các sự vật, sự việc, hiện tượng khác có nét tương đồng để tăng thêm sự lôi cuốn, gợi cảm, gợi hình cho biểu đạt.
Ví dụ: Trẻ em như búp trên cành. Biết ăn, biết ngủ, biết học hành là ngon.
Đối với câu thơ trên phép so sánh được sử dụng là trẻ em như búp trên cành. So sánh trẻ em non nớt và cần có sự bao bọc, chăm sóc như búp trên cành vậy.
Tác dụng của biện pháp so sánh
So sánh được sử dụng nhằm làm nổi bật lên các khía cạnh nào đó của sự vật hay sự việc cụ thể trong từng hoàn cảnh khác nhau.
Hoặc so sánh còn có thể giúp hình ảnh, hiện tượng hay sự vật đó trở nên sinh động hơn. Việc so sánh thường lấy sự cụ thể để so sánh với cái không cụ thể hoặc trừ tượng. Với cách này sẽ góp phần giúp cho người đọc, người nghe dễ dàng hình dung được rõ hơn về sự vật, sự việc đang nói đến.
Bên cạnh đó, biện pháp so sánh còn giúp cho câu nói, lời văn trở nên bay bổng và cuốn hút hơn. Vì thế mà nhiều nhà thơ, nhà văn đã sử dụng trong chính tác phẩm của mình.
Cấu tạo của phép so sánh
Sau đây sẽ là ví dụ để phân tích rõ về cấu tạo của phép so sánh, giúp các em có thể có cái nhìn chi tiết và dễ hiểu hơn.
Ví dụ: Cô ấy đẹp như thiên thần
Ta sẽ chia câu trên thành 2 vế, vế thứ nhất là từ “cô ấy” là sự vật được so sánh.
Vế thứ hai là “thiên thần” sự vật so sánh.
Từ ngữ so sánh trong câu là từ “như”.
Từ ngữ chỉ phương diện so sánh trong câu là từ “đẹp”
Vậy một phép so sánh có cấu tạo đầy đủ bao gồm 4 thành phần chính, đó là:
Vế thứ nhất: Nêu tên sự vật, sự việc được so sánh.
Vế thứ hai: Nêu tên sự vật, sự việc dùng để so sánh.
Từ ngữ chỉ phương diện so sánh.
Từ ngữ dùng chỉ ý so sánh.
Có thể dùng dấu 2 chấm để thay thế cho từ ngữ chỉ ý so sánh.
Các kiểu so sánh
So sánh không ngang bằng
Kiểu so sánh ngang bằng là kiểu so sánh các sự vật, sự việc có sự tương đồng với nhau. Ngoài mục đích tìm sự giống nhau, so sánh ngang bằng còn thể hiện hình ảnh hóa các bộ phận hay đặc điểm nào đó của sự vật, sự việc giúp người nghe, người đọc dễ hiểu hơn.
Trong câu có các từ gồm “kém, kém hơn, khác, chẳng bằng, không bằng,…”
So sánh không ngang bằng
So sánh không ngang bằng là loại so sánh đối chiếu sự vật, sự việc hiện tượng trong mối quan hệ không bằng nhau để làm nổi bật cái còn lại.
Trong câu có các từ so sánh gồm “như, tựa, tựa như, là, giống, giống như,…”
Qua bài viết trên về phép so sánh là gì? cấu tạo và các kiểu so sánh? hy vọng sẽ giúp các em trả lời được những câu hỏi về biện pháp tu từ này. Hãy để lại bình luận phía dưới, nếu như bạn đang có những thắc mắc không hiểu, wikigiaidap.net sẽ giúp bạn trả lời chi tiết nhất. Trân trọng!
Biện pháp tu từ so sánh là gì? Có bao nhiêu phép so sánh, ví dụ, bài tập minh họa chi tiết sẽ được thư viện hỏi đáp giải thích trong bài viết này với thuvienhoidap nhé !
Video hướng dẫn khái niệm so sánh
Khái niệm biện pháp tu từ so sánh là gì?
a – Khái niệm phép so sánh
Phép so sánh là đối chiếu sự vật, sự việc, hiện tượng này với sự vật, sự việc, hiện tượng khác có nét tương đồng để tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
b – Ví dụ phép so sánh
Dưới đây là ví dụ về so sánh :
Thư viện hỏi đáp sẽ đưa ra các ví dụ về phép so sánh trong ca dao – tục ngữ, trong thơ ca gồm:
Ví dụ phép so sánh trong ca dao – tục ngữ
Ví dụ 1: Cày đồng đang buổi ban trưa – Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày.
So sánh mồ hôi như mưa = > ý nói sự vất vả của người nông dân khi làm nông.
Ví dụ 2: Công cha như núi Thái Sơn – Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.
So sánh công Cha núi ngọn núi Thái sơn, tình mẹ như nước trong nguồn.
Ví dụ so sánh trong thơ ca và ví dụ về câu so sánh trong tiếng việt
Ví dụ 1: Ao thu lạnh lẽo nước trong veo – Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo [ Thu điếu – Nguyễn Khuyến].
So sánh chiếc thuyền câu bé tẻo teo.
Ví dụ 2:
Những đêm trăng hiền từ
Biển như cô gái nhỏ
Thầm thì gửi tâm tư
Quanh mạn thuyền sóng vỗ [Trích tác phẩm Thuyền và Biển – Xuân Quỳnh].
Phép so sánh biển như cô gái nhỏ.
Phân loại các kiểu so sánh
Biện pháp tu từ so sánh được chia thành 2 loại gồm so sánh ngang bằng và so sánh không ngang bằng.
a – So sánh ngang bằng
Có sử dụng các từ so sánh gồm: Là, như, y như, giống như, như là, tựa như, bao nhiêu, bấy nhiêu…
Ví dụ so sánh ngang bằng:
Ví dụ 1: Bao nhiêu tấc đất tấc bằng bấy nhiêu
Ví dụ 2: Anh em như thể tay chân.
Ví dụ 3: Thầy thuốc như mẹ hiền.
b – So sánh không ngang bằng
Có sử dụng các từ ngữ so sánh gồm: Hơn, hơn là, kém, chưa bằng, chẳng bằng…
Ví dụ so sánh không ngang bằng
Ví dụ 1: Thà rằng nhịn miệng qua ngày – Còn hơn vay mượn mắc dây nợ nần.
Ví dụ 2: Một giọt máu đào hơn ao nước lã.
Ví dụ 3: Một trăm gầu tát không bằng một bát nước mưa.
Hãy đọc kỹ phân loại so sánh ở trên nhé nó sẽ rất giúp ích cho việc làm bài tập.
Tham khảo thêm: Hoán dụ là gì?
Tác dụng phép tu từ so sánh
Dưới đây là tác dụng của biện pháp so sánh :
- Ý nghĩa của biện pháp tu từ so sánh : Đối với việc miêu tả sự vật, sự việc: giúp tạo ra những hình ảnh cụ thể, sinh động, giúp người nghe dễ hình dung về sự vật, sự việc được miêu tả.
- Hiệu quả của biện pháp so sánh : Đối với việc thể hiện tư tưởng của người viết giúp tạo ra lối nói hàm súc, giúp người nghe nắm bắt tư tưởng, tình cảm của người viết.
Xong phần này hy vọng các bạn làm được bài tập nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh.
Cấu tạo của phép so sánh
Biện pháp tu từ so sánh gồm có 2 vế gồm:
Vế A: Sự vật được so sánh
- Phương tiện so sánh: Là những nét tương đồng giống nhau giữa 2 vế A và B.
- Từ ngữ so sánh: Các từ ngữ so sánh phổ biến gồm: như, hơn, là…
Vế B: Sự vật dùng để so sánh
- Phương diện so sánh và từ so sánh có thể được lược bỏ bớt.
- Vế B có thể đảo lên trước vế A cùng với từ so sánh.
Những lưu ý khi sử dụng phép so sánh
Các em cần lưu ý giữa so sánh tu từ và so sánh thông thường.
- So sánh thông thường chỉ có giá trị về mặt nhận thức, thông báo và không tạo ra giá trị biểu cảm.
Ví dụ: Hoa hồng thơm hơn hoa cúc.
- So sánh tu từ làm cho đối tượng miêu tả trở nên sinh động, hấp dẫn, giàu sức biểu cảm.
Ví dụ: Tiếng suối trong như tiếng hát xa – Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.
Bài tập phép tu từ so sánh
Đề bài tập 1: Đặt 4 câu có sử dụng biện pháp tu từ so sánh
Đáp án bài tập 1
- Câu 1: Ông nội em có chòm râu trắng như ông bụt.
- Câu 2: Bích Phương học kém hơn Minh Thư.
- Câu 3: Cô giáo em xinh như hoa.
- Câu 4: Thà có gắn học bài còn hơn ham chơi để bị điểm kém
Đề bài tập 2: Em hãy cho biết tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong câu thơ sau:
Công cha như núi Thái Sơn – Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.
Đáp án bài tập 2:
Tác dụng: giúp nhấn mạnh công lao sinh thành, nuôi dạy, giáo dục và chăm lo của cha mẹ lớn lao như thế nào. Chúng ta không thể nào trả hết muốn nợ sinh thành mà cha mẹ đã dành cho chúng ta. Câu tục ngữ khuyên bảo chúng ta nên hiếu thảo với gia đình.
Đặt câu sử dụng biện pháp so sánh
- Cô ấy xinh như hoa.
- Khi có gió, những bông lúa đu đưa như đang vẫy tay chào.
- Nhanh như sóc.
- Mặt trời như một quả cầu lửa khổng lồ đan từ từ nhô lên.
- Trời tối đen như mực.
Kết luận: Đây là câu trả lời cho câu hỏi biện pháp tu từ so sánh là gì? Phân loại, tác dụng và cách sử dụng phép so sánh trong làm văn miêu tả, văn nghị luận.
Từ khóa tìm kiếm : tác dụng của so sánh,tác dụng của phép so sánh,thế nào là so sánh,tác dụng so sánh,tác dụng biện pháp so sánh,so sánh là j,tác dụng của phép tu từ so sánh,tác dụng phép so sánh,biện pháp so sánh là gì,so sánh la gì,phép so sánh là gì,tác dụng biện pháp tu từ so sánh,so sánh có tác dụng gì,so sánh la gì lớp 6,biện pháp tu từ so sánh có tác dụng gì,những từ so sánh,tác dụng của bptt so sánh,khái niệm của so sánh,khái niệm về so sánh,thế nào là biện pháp tu từ so sánh,so sánh là gì lớp 6