Sự khác nhau giữa bánh trôi nước và chè trôi nước

lambanh365.com

Nguyên liệuSửa đổi

Cách làmSửa đổi

Nguồn gốc của món bánh trôi nước từ thời xa xưa

Nhắc đến món bánh trôi nước hay chè trôi nước là món bánh cổ truyền lâu đời của người Việt Nam. Đồng thời cũng là món bánh mang nhiều ý nghĩa, gắn liền với lịch sử hào hùng của dân tộc. Bánh trôi là một trong những món bánh truyền thống của dân tộc Việt Nam và mang nhiều ý nghĩa đặc biệt thường được dùng trong những dịp lễ lạt, cúng kiếng, đặc biệt là Tết Hàn Thực.

Bánh trôi là loại bánh được làm từ bột gạo, có vỏ mỏng trắng ngần bên ngoài và nhân ngọt bên trong. Bánh trôi ở các miền cũng có sự khác nhau như loại bánh trôi miền Bắc có kích cỡ nhỏ; thường không được ăn cùng với nước và có nhân là đường phèn, còn chè trôi nước miền Nam thì có kích cỡ to, nhân đậu, ăn cùng nước đường sên với gừng. Bánh trôi miền Bắc có màu trắng ngà, dẻo mịn và thơm mùi gạo nếp cùng tinh dầu chuối.

Về cái tên của bánh trôi nước, nhiều người nghĩ rằng nó có từ công đoạn luộc bánh trong quá trình chế biến; điều này cũng khá hợp lý nhưng vẫn chưa đủ thuyết phục. Theo một số tài liệu về ẩm thực văn hóa Việt Nam, món bánh trôi được bắt nguồn từ cảm hứng sự tích Con Rồng Cháu Tiên của dân tộc Việt Nam.

Truyền thuyết kể rằng vua rồng xứ Lạc Việt là Lạc Long Quân đã kết duyên cùng Âu Cơ là tiên, sau đó hai người sinh được một chiếc bọc trăm trứng, nở thành trăm người con. Những người con này sau được cho là hậu duệ của người Việt Nam bây giờ nên mới hay có từ gọi “đồng bào” ngụ ý chỉ quan hệ gắn kết của mỗi con người Việt Nam. Và những chiếc bánh trôi này từ đó được xem là món bánh biểu hiện truyền thống đáng quý ấy.

Có nhiều người cho rằng, tết Hàn thực của người Việt có nguồn gốc từ Trung Quốc vậy nên bánh trôi cũng thế. Tuy nhiên theo nhiều tài liệu, phong tục cũng như món ăn trong Tết Hàn Thực của người Việt có phần khác với Trung Quốc và mang những nét riêng. Theo như lịch sử ghi chép lại, vào năm 1292, chính vua Trần Nhân Tông còn khẳng định rằng Hàn thực là “phong tục An Nam theo cổ nhân” trước sứ giả nhà Nguyên.

Điều đó chứng tỏ được rằng, Hàn thực là phong tục của người Việt xưa, là dịp người Việt thờ cúng và nhớ về tổ tiên, cội nguồn, chứ không mang nét văn hóa của Tết Hàn Thực Trung Quốc.

Theo một lễ hội của đền thờ Hai Bà Trưng làng Hát Môn, thuộc tỉnh Hà Tây cũ, cứ đến ngày hội mồng tám tháng ba âm lịch là người dân nơi đây lại làm nhiều bánh trôi và xếp chúng trong những chiếc đĩa tre dán giấy hình hoa sen, mỗi đĩa 49 viên liền nhau. Sau khi bánh cúng xong, những người dân ở đây sẽ thả nó trôi theo dòng sông Hát Giang về mạn biển để tỏ lòng kính trọng với Hai Bà Trưng. Phong tục này là theo tương truyền của những người dân ở đây, trước lúc gieo mình xuống sông, Hai Bà Trưng đã ghé vào một quán ven đường của một bà lão và ăn một đĩa bánh trôi.

Những viên bánh trôi trắng tròn gợi cho người Việt nhớ về hình ảnh trăm quả trứng trong sự tích Con Rồng Cháu Tiên. Bánh trôi được ăn vào những dịp trọng đại nằm thể hiện lòng thành kính với tổ tiên.

1. Bánh trôi bánh chay Tết Hàn thực có ý nghĩa gì?

Trong ngày Tết Hàn thực thì mọi người dân Việt Nam đều làm hoặc mua bánh trôi bánh chay để dâng lên Phật, thần linh, tổ tiên. Chính vì thế mà nhiều người sẽ quen gọi với cái tên Tết bánh trôi, bánh chay hơn. Khi cúng bánh trôi, bánh chay người dân hy vọng sẽ gặp nhiều may mắn, những điều tốt đẹp, viên mãn, tròn đầy, tinh khiết như viên bánh.

bánh trôi bánh chay Tết Hàn thực được làm từ gạo nếp – thành quả lao động vất vả của người dân sau mỗi vụ mùa. Điều này thể hiện nền văn minh lúa nước lâu đời của dân ta cùng với các loại bánh truyền thống khác như bánh chưng, bánh giầy.

Đặc biệt khi xếp các bánh trôi bánh chay tròn và trắng mịn lên đĩa còn khiến người ta nhớ đến sự tích bọc trăm trứng – con rồng cháu tiên của mẹ Âu Cơ và Lạc Long Quân. Vậy nên khi thắp hương 2 loại bánh này còn mang ý nghĩa tưởng nhớ về cội nguồn, nhớ về công lao sinh thành, nuôi dưỡng của ông bà, tổ tiên. Nhắc nhở con cháu không được quên đi nguồn gốc, công lai của người đi trước.