Khi dịch giọng trên bản nhạc sẽ có sự thay đổi như thế nào

Trong bài học này Top lời giải sẽ cùng các bạn Tóm tắt lý thuyết và hướng dẫn soạn Tiết 9: Nhạc lí: Giới thiệu về dịch giọng & Tập đọc nhạc: Giọng pha trưởng - TĐN số 3 trong sách giáo khoa Âm nhạc lớp 9. 

Giờ chúng ta cùng nhau bắt đầu học bài nhé:

Tóm tắt lý thuyết Âm nhạc lớp 9 Tiết 9

1. Nhạc lí: Dịch giọng

+ Sự chuyển dịch độ cao – thấp của một bài hát cho phù hợp với tầm cử giọng của người hát đươc gọi là Dịch giọng.

+ Khi dịch giọng một bài nhạc thì tính chất của bài nhạc đó sẽ không thay đổi.

2. Tập đọc nhạc: Giọng pha trưởng - TĐN số 3

Bài TĐN hôm nay là đoạn trích trong bài hát Lá xanh của nhạc sĩ Hoàng Việt. Nhạc sĩ Hoàng Việt là một nhạc sĩ lớn của nền âm nhạc Việt Nam, Ông là người viết giao hưởng đầu tiên ở Việt Nam.

Hướng dẫn Soạn Âm nhạc lớp 9 Tiết 9

Câu 1

Khi dịch giọng, giai điệu của bài hát, bản nhạc có bị thay đổi gì không?

Trả lời:

Khi dịch giọng trên bản nhạc sẽ có sự thay đổi hóa biểu và tên nốt nhạc nhưng mối quan hệ về cao độ và trường độ của các âm không thay đổi. Người ta chỉ đàn hoặc hát cao lên hoặc thấp xuống tùy thuộc vào độ cao muốn xê dịch được xác định bằng âm chủ.

Vậy là chúng ta đã cùng nhau soạn xong Tiết 9: Nhạc lí: Giới thiệu về dịch giọng & Tập đọc nhạc: Giọng pha trưởng - TĐN số 3 trong SGK Âm nhạc lớp 9. Mong rằng bài viết trên đã giúp các bạn nắm vững kiến thức lí thuyết, soạn được các câu hỏi trong nội dung bài học dễ dàng hơn và thêm yêu bộ môn Âm nhạc. Chúc các bạn học giỏi.

Dịch gi�ng

Khi sáng tác một tác phẩm âm nhạc, ngư�i nhạc sĩ thư�ng ch�n cho tác phẩm của mình một gi�ng điệu thích hợp với âm hưởng và tầm cỡ mà nội dung của tác phẩm đó sẽ thể hiện. Ngoài những tác phẩm có hình thức lớn như giao hưởng, concerto, sonate, nhạc kịch..tác phẩm nào cũng có thể dịch sang gi�ng khác cao hơn hoặc thấp hơn gi�ng gốc của tác phẩm. Sự chuyển dịch một giai điệu hay một tác phẩm âm nhạc từ một gi�ng này sang gi�ng khác g�i là dịch gi�ng.

Việc dịch gi�ng thư�ng gặp phổ biến ở các tác phẩm thanh nhạc. Khi biểu diễn thư�ng theo tầm cữ gi�ng mình để ch�n gi�ng tác phẩm cho phù hợp.

Dịch gi�ng cũng thư�ng xảy ra đối với các tác phẩm viết cho nhạc cụ.Khi một tác phẩm viết cho nhạc cụ này được dùng cho nhạc cụ khác có âm vực không giống với nhạc cụ ban đầu. Vd : tp viết cho violin được dùng cho cello biểu diễn.

Có 3 phương pháp dịch gi�ng chủ yếu :

_Dịch gi�ng theo một quãng đã định

_Dịch gi�ng bằng cách thay đổi dấu hóa ở bộ khóa

_Dịch gi�ng bằng cách thay đổi khóa nhạc

1. Dịch gi�ng theo quãng đã định

_ Xác định gi�ng gốc là gi�ng nào

_Từ gi�ng gốc dịch xuống hay lên một quãng đã định sẽ đến gi�ng mới nào

_Dịch chuyển tất cả các note trong tác phẩm theo một quãng đã định đến gi�ng mới.

2. Dịch gi�ng bằng cách thay đổi dấu hóa ở hóa biểu

Phương pháp này chỉ dùng để dịch gi�ng lên hoặc xuống nửa cung cromatic so với gi�ng gốc.

Cách dịch gi�ng này sẽ giữ nguyên các âm trong tác phẩm, chỉ thay đổi dấu hóa ở hóa biểu cho phù hợp với gi�ng cần chuyển đến.

Vd : ca khúc happy birthday viết ở gi�ng C trưởng. Muốn chuyển xuống nửa cung đến gi�ng Cb trưởng hay chuyển lên nửa cung để đến gi�ng C# trư�ng, ta viết lại hóa biểu của gi�ng cần chuyển đến, sau đó chép lại các note của bản nhạc.

Trong trư�ng hợp bản nhạc có dấu hóa bất thư�ng , khi dịch gi�ng cần đi�u chỉnh lại cho phù hợp với gi�ng mới.

3. Dịch gi�ng bằng cách thay đổi khóa nhạc

Trước tiên các bạn cần đ�c được note ở các khóa nhạc khác. Sau đó chúng ta so sánh note ở khóa nhạc của bài gốc với note ở khóa nhạc các bạn muốn dịch là chuyển lên hay xuống quãng mấy, sau đó chúng ta bắt đầu chuyển các note theo quãng đã xác định. Nhớ lưu ý dấu hóa bất thư�ng trong bài nhạc gốc để dịch cho đúng.

TRƯƠNG THỊ TRÂM ANH- GV GUITAR tại SEAMI

Nguồn tham khảo:  sách Lí thuyết Âm nhạc cơ bản _PGS.TS Phạm Tú Hương

NXB �ại h�c sư phạm _ 2004

Tiết 9 Nhạc lí: Giới thiệu về dịch giọng Tập đọc nhạc : Giọng Pha trưởng - TĐN số 3 Nhạc lí GIỚI THIỆU VỂ DỊCH GIỌNG Sự chuyển dịch độ cao - thấp của một bài hát cho phù hợp với tầm cữ giọng của người hát được gọi là dịch giọng. Khi dịch giọng trên bản nhạc sẽ có sự thay đổi hoá biểu và tên nốt nhạc nhưng mối quan hệ về cao độ và trường độ của các âm không thay đổi. Người ta chỉ đàn hoặc hát cao lên hoặc thấp xuống tuỳ thuộc vào độ cao muôn xê dịch được xác định bằng âm chủ. V í dụ : Bài hát Nụ cười ở giọng Đô trưởng : — H 9 * • o Cho trời sáng lên cùng với bao nụ cười Khi dịch giọng cao lên một quãng 4 [Đô —Pha] bài hát Nụ cười sẽ ở giọng Pha trưởng Hr 1 J 1 1 1 ~I ĩ. U /ỉ 9J J 1 srv—1 • -4——L Cho trời sáng lên cùng với bao nụ cười Khi dịch giọng thấp xuống một quãng 3 [Đô —► La] bài hát Nụ cười sẽ ở giọng La trưởng. Qua ví dụ trên cho thấy dù ở giọng Đô trưởng, Pha trưởng hoặc La trưởng thì giai điệu, tiết tấu của bài Nụ cười không thay đổi. Khi dịch giọng một bài hát hay một bản nhạc tính chất trưởng hoặc thứ cũng không thay đổi. Tập đọc nhạc GIỌNG PHA TRƯỞNG - TON số 3 1. Giọng Pha tnrởng Giọng Pha trưởng có âm chủ là Pha. Hoá biểu giọng Pha trưởng có một dấu giáng [Si giáng]. Cấu tạo giọng Pha trưởng như sau : -Q- 2. Tập đọc nhạc 1c 1c lc 1c 1c TON sô 3 lá xanýí [Trích] 1c vui. Anh trai làng có đi chiến dìch mùa xuân... * Nhận xét TĐN số3 : Giai điệu xây dựng trên giọng Pha trưởng, sử dụng 6 âm : Pha - Son - La - Đô - Rê - Mi [không có Si giáng]. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP Khi dịch giọng, giai điệu của bài hát, bản nhạc có bị thay đổi gì không ? Luyện tập bài TĐN số 3.

BÀI 3TIẾT 10NHẠC LÍ : GIỚI THIỆU VỀ DỊCH GIỌNGTẬP ĐỌC NHẠC : - GIỌNG PHA TRƯỞNG - TĐN SỐ 3: LÁ XANH Kiểm tra bài cũEm hãy Em hãy trình bàytrình bày bài hát bài hát Nối vòng tay lớnNối vòng tay lớn của của cố nhạc sỹ Trịnh Công Sơn ?cố nhạc sỹ Trịnh Công Sơn ?I / Nhạc lí: Ví dụ :Bài hát: Nụ cười với các giọng Cho trời sáng lên cùng với bao nụ cười. Cho trời sáng lên cùng với bao nụ cười. 1/ Đô trưởng:2/ Pha trưởng:Giới thiệu về dịch giọngGiới thiệu về dịch giọng Cho trời sáng lên cùng với bao nụ cười. 3/ La trưởng:Qua các VD trên em hãy cho biết thế nào Qua các VD trên em hãy cho biết thế nào dịch giọng ?dịch giọng ?I. Nhạc lý: Giới thiệu về dịch giọng-Dịch giọng là sự chuyển dịch độ cao thấp của một bài hát cho phù hợp với tầm cữ giọng người hát.Ví dụ 1:Ví dụ 2:- Giống: giai điệu, tiết tấu, tính chất,lời ca . - Khác: cao độ, hóa biểu.I. Nhạc lý: Giới thiệu về dịch giọng1. Khái niệm: Cho trời sáng lên cùng với bao nụ cười. Cho trời sáng lên cùng với bao nụ cười. Em hãy so sánh sự giống nhau và khác nhau giữa hai ví dụ sau ?I. Nhạc lý: Giới thiệu về dịch giọng1. Khái niệm:- Dịch giọng là sự chuyển dịch độ cao thấp của một bài hát cho phù hợp với tầm cữ giọng người hát. - Khi dịch giọng, trên bản nhạc mới sẽ cĩ sự thay đổi hố biểu và cao độ nốt nhạc nhưng giai điệu và tính chất bài hát khơng thay đổi.a. Dịch giọng là gì?b. Khi dịch giọng cái gì thay đổi, cái gì không thay đổi?2. Bài tập: Dịch đoạn nhạc sau lên giọng Son trưởng:I. Nhạc lý: Giới thiệu về dịch giọng1. Khái niệm:II. Tập đọc nhạc: 1.Giọng Pha trưởng:Cấu tạo giọng Pha trưởng:-Giọng Pha trưởng cĩ âm chủ là nốt Pha. Trên hĩa biểu của giọng pha trưởng cĩ một dấu hố si giáng.Dựa vào đặc điểm nào để nhận biết một bản nhạc viết giọng Pha trưởng ? I II III IV V VI VII [ I ]*Thang âm giọng đô trưởng. *Thang âm giọng pha trưởng.So sánh sự giống nhau và khác nhau giữa hai giọng trên?Giống: công thức.Khác: hóa biểu và âm chủ.1c 1c c 1c 1c 1c c     21 21 1c 1c c 1c 1c 1c c     21 21 II. Tập đọc nhạc: 1.Giọng Pha trưởng: I II III IV V VI VII I I II III IV V VI VII III. Tập đọc nhạc: 1.Giọng Pha trưởng:2.Tập đọc nhạc: TĐN số 3 – LÁ XANH [trích] Nhạc và lời: Hoàng ViệtNhạc sĩ: Hoàng ViệtTên thật: Lê Chí TrựcNgày sinh: 28 tháng 2, 1928 tại Chợ LớnNgày mất: 31 tháng 12 ,1967 tại Cái Bè, Tiền GiangNghề nghiệp: Nhạc sĩThể loại: Nhạc đỏ, giao hưởngTác phẩm nổi tiếng:Tình ca, Nhạc rừng, Lên ngàn, Lá xanh,Tác phẩm Quê hương là bản giao hưởng Em hãy cho biết bài TĐN được viết ở nhịp gì? Tác giả đã sử dụng những hình nốt nào để ghi trường độ?-Nhịp: Nhịp: 2/42/4-Trường độ: Trường độ: Nốt đen Nốt đen  Nốt móc đơn Nốt móc đơn  Nốt đen chấm dôi Nốt đen chấm dôi .. Nốt trắngNốt trắng Tìm hiểu bài TĐN:Cao độ của bài có những tên nốt nào? Trong bài có dấu hóa gì? Loại hình nốt gì mới xuất hiện?- Cao độ: - Cao độ: đô, đô, rê, mi, pha, rê, mi, pha, son, la.son, la.-Nốt tô điểm: đồ - la -Hóa biểu: si giángTìm hiểu bài TĐN:Bài TĐN viết ởBài TĐN viết ở giọng Fa trưởnggiọng Fa trưởngBài Tập đọc nhạc viết ở giọng gì ? Có mấy câu ?Tìm hiểu bài TĐN:– – Có 4 câuCó 4 câuĐọc tên nốt nhạc từng câu :Nghe đọc mẫu .LUYỆN THANH : Đọc gam Pha trưởngTập đọc từng câu :Đọc nhạc cả bài :Ghép lời ca :Đọc nhạc và hát lời ca :Đọc nhạc kết hợp vỗ tay theo phách Tổ, nhóm, cá, nhân trình bàyCả lớp đọc nhạc và hát lời theo nhạcCỦNG CỐ BÀI Bài tập 1 : Chọn câu trả lời đúng nhất Dịch giọng là gì ?A . Sự chuyển dịch trường độ của các nốt nhạc cho phù hợp với người hát .B . Sự chuyển dịch độ cao -thấp của một bài hát cho phù hợp với cử giọng của người trình bày .C. Sự chuyển dịch cao độ ,trường độ của bài hát cho phù hợp với người trình bày .D. Sự thay đổi về tiết tấu của bài hát .son1 23mi đô mi mi rê đô pha45Trò chơi âm nhạcCùng đoán câu nhạcCâu 2