Không có hình thức giao hợp nào đảm bảo chắc chắn sẽ xảy ra quá trình mang thai, ngay cả khi các đối tác có khả năng sinh sản, khỏe mạnh và không sử dụng biện pháp tránh thai nào.
“Tình dục” bao gồm nhiều hình thức khác nhau. Trong bài viết, chúng tôi sử dụng thuật ngữ này để chỉ quan hệ tình dục có xuất tinh vào âm đạo.
Dưới đây là các yếu tố ảnh hưởng đến việc quan hệ bao lâu thì có thai, thời điểm thử thai, dấu hiệu mang thai sớm, các biện pháp giúp tăng khả năng thụ thai và khi nào thuốc tránh thai khẩn cấp có hiệu quả.
Khả năng mang thai
Rất ít nghiên cứu đã điều tra xem các hành vi tình dục cụ thể có ảnh hưởng đến cơ hội mang thai hay không. Trong khi đó, một nghiên cứu từ năm 2000 đã tiến hành đánh giá khả năng thụ thai của các cặp vợ chồng trẻ quan hệ tình dục không dùng biện pháp tránh thai trong suốt chu kỳ kinh nguyệt.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng các cặp vợ chồng có khoảng 1/20 cơ hội thụ thai khi họ không cố ý chọn thời gian giao hợp để có khả năng thụ thai tối ưu.
Theo Hiệp hội Y học Sinh sản Hoa Kỳ, một phụ nữ 30 tuổi khỏe mạnh có 20% khả năng mang thai mỗi tháng nếu quan hệ tình dục trong thời kỳ dễ thụ thai - ngay trước hoặc trong thời kỳ rụng trứng.
Các chuyên gia ước tính ở tuổi 40, khả năng thụ thai theo cách này giảm xuống còn 5%. Mặc dù khả năng sinh sản rất khác nhau ở mỗi phụ nữ nhưng tỉ lệ này sẽ giảm dần theo tuổi tác.
Quá trình thụ tinh diễn ra trong bao lâu?
Sự thụ tinh chỉ có thể xảy ra nếu trứng và tinh trùng gặp nhau. Thời gian phụ thuộc vào việc cơ thể phụ nữ đã rụng trứng chưa và thời gian tinh trùng gặp trứng.
Tinh trùng có thể sống trong đường sinh sản của nữ giới khoảng 5 ngày, vì vậy việc thụ thai sau khi quan hệ có thể diễn ra trước ngày rụng trứng 1 tuần.
Trứng tồn tại trong 12–24 giờ sau khi rụng trứng. Điều này có nghĩa là quá trình thụ tinh có thể xảy ra nếu quá trình giao hợp diễn ra từ vài ngày trước khi rụng trứng đến khoảng 1 ngày sau khi rụng trứng.
Sau khi tinh trùng thụ tinh với trứng, trứng bắt đầu phân chia nhanh chóng, di chuyển xuống ống dẫn trứng và vào tử cung.
Trong các chu kỳ tự nhiên [không liên quan đến kỹ thuật hỗ trợ sinh sản], khoảng một nửa số trứng đã thụ tinh không làm tổ. Trong những trường hợp này, thụ tinh không dẫn đến mang thai.
Trứng làm tổ ở tử cung trong bao lâu?
Cơ thể bắt đầu sản xuất nhiều hormone Human Chorionic Gonadotropin [HCG] sau khi trứng thụ tinh làm tổ trong niêm mạc tử cung xảy ra từ 6-12 ngày sau khi rụng trứng.
Quá trình làm tổ không thể diễn ra ngay sau khi thụ tinh vì trứng đã thụ tinh cần có thời gian để đến được tử cung.
Nghiên cứu cũ hơn từ năm 1999 cho thấy trứng thụ tinh làm tổ càng muộn thì khả năng sảy thai sớm càng cao. Nghiên cứu cho thấy rằng việc trứng làm tổ xảy ra vào ngày 8-10 sau khi rụng trứng đối với 84% người tham gia. Trong số những trứng làm tổ sau ngày thứ 11, 82% dẫn đến sẩy thai trước 6 tuần.
Khi nào nên thử thai
Các xét nghiệm mang thai kiểm tra nồng độ hormone HCG. Chúng ta không thể can thiệp cho đến khi xảy ra hai trường hợp:
Trứng đã làm tổ trong tử cung.
Khi này, nồng độ HCG đã tăng lên đủ cao để có thể phát hiện được. Điều này có nghĩa là hầu hết mọi người không thể có kết quả thử thai dương tính cho đến ít nhất 10 ngày sau khi rụng trứng. Đối với một số người, kết quả dương tính chỉ có thể đạt được vào ngày có kinh hoặc muộn hơn một chút.
Các xét nghiệm nhạy hơn có nhiều khả năng cho kết quả âm tính giả sớm hơn.
Dấu hiệu mang thai sớm
Một số phụ nữ không có thay đổi sớm trong thai kỳ, trong khi những người khác nhận thấy sự khác biệt ngay lập tức. Có thể gặp những thay đổi ban đầu như:
- Sưng, đau núm vú;
- Buồn nôn;
- Mệt mỏi;
- Nôn mửa;
- Đau đầu;
- Chảy máu âm đạo dạng vết;
- Thèm ăn, thay đổi sở thích ăn uống;
- Thay đổi tâm trạng hoặc cảm xúc;
- Đi tiểu thường xuyên hơn.
Tuy nhiên, cũng cần lưu ý không phải ai có các triệu chứng trên cũng đều mang thai. Cách kiểm tra thai chính xác nhất là dùng que thử thai.
Có thể cải thiện tỉ lệ đậu thai không?
Các lưu truyền trong dân gian về những cách cải thiện tỷ lệ mang thai có rất nhiều. Một số nói rằng áp dụng một số biện pháp tăng cường hoặc nằm xuống sau khi quan hệ tình dục làm tăng khả năng mang thai. Tuy nhiên, không có bằng chứng khoa học hỗ trợ những tuyên bố này hoặc những tuyên bố tương tự.
Một đánh giá có hệ thống và phân tích tổng hợp năm 2017 đã đánh giá liệu việc nằm xuống sau khi thụ tinh trong tử cung [IUI] có làm tăng khả năng mang thai hay không. IUI là một thủ thuật bao gồm đưa tinh trùng vào âm đạo. Các nhà nghiên cứu không tìm thấy bằng chứng nào cho thấy việc nằm nghiêng giúp cải thiện cơ hội mang thai sau IUI.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ [CDC] khuyến khích tất cả phụ nữ đang muốn mang thai nên bổ sung ít nhất 400 microgam axit folic mỗi ngày. Việc này không phải để cải thiện khả năng mang thai - mục đích là để giảm nguy cơ bất thường ống thần kinh ở thai nhi nếu có thai.
Ngừa thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp hoặc thuốc tránh thai buổi sáng, sử dụng hormone để ngăn rụng trứng. Nếu sự rụng trứng xảy ra, thuốc tránh thai khẩn cấp làm giảm khả năng làm tổ thành công.
Thuốc tránh thai khẩn cấp không gây phá thai - không gây sẩy thai ở người đã mang thai.
Người uống thuốc tránh thai khẩn cấp càng sớm thì hiệu quả càng cao. Thuốc hoạt động tốt nhất khi sử dụng trong vòng 12 giờ sau khi quan hệ tình dục không dùng biện pháp tránh thai, thuốc có thể có tác dụng lên đến 72 giờ sau khi quan hệ tình dục.
Tìm hiểu thêm: Chuỗi bài viết về các phương pháp tránh thai
Tóm lược
Có một khoảng thời gian tương đối rộng để có thể thụ tinh, đồng thời một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến quá trình này.
Mọi người có thể xác định khoảng thời gian sinh sản bằng cách sử dụng các xét nghiệm sinh sản và các biện pháp theo dõi khác. Bác sĩ sản khoa có thể tư vấn thêm về các cách tránh thai hoặc các biện pháp giúp tăng cường khả năng sinh sản.
Thử tìm hiểu: Đau vùng kín sau khi quan hệ- 20 nguyên nhân có thể gặp
Có thể bạn quan tâm: đau dương vật sau khi quan hệ
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
Quan hệ bao lâu biết có thai hoặc sau quan hệ bao lâu thì thử que là thắc mắc của nhiều cặp vợ chồng mong muốn có con. Trong bài viết sau, bác sĩ Trần Quốc Phong sẽ giải đáp cho bạn những thắc mắc xung quanh vấn đề này. Mời bạn đọc cùng tìm lời giải đáp cho việc quan hệ bao lâu biết có thai trong bài viết dưới đây.
Sự thụ tinh xảy ra khi nào?
Trước khi tìm hiểu vấn đề quan hệ bao lâu biết có thai, chúng ta cần hiểu về quá trình thụ tinh sẽ diễn ra như thế nào. Sự thụ tinh chỉ có thể xảy ra khi tế bào trứng gặp tế bào tinh trùng trong cơ thể phụ nữ.
Ở cơ thể phụ nữ, trứng được sản xuất sau mỗi chu kỳ kinh nguyệt. Mỗi chu kỳ sẽ chỉ có duy nhất một trứng chín và rụng. Trứng có thể tồn tại tối đa 72 giờ sau khi rụng. Do đó, đây là khoảng thời gian tốt nhất để thụ thai. Nếu quá 72 giờ mà trứng không được thụ tinh, nó sẽ chết và được tống xuất ra ngoài.
Ngược lại với tế bào trứng, nam giới có thể giải phóng khoảng 40-300 triệu tinh trùng khi xuất tinh. Nhưng chỉ có duy nhất một tinh trùng khỏe mạnh, tốt nhất có thể đi vào được tử cung của phụ nữ để thụ tinh với trứng.
Nếu đi qua được ngả âm đạo của phụ nữ mà không gặp trứng thì tinh trùng chỉ có thể sống trong vòng 48 giờ. Nếu quá trình thụ tinh không xảy ra, tinh trùng cũng sẽ chết và bị đào thải.
Tế bào trứng và tinh trùng là hai yếu tố quan trọng nhất trong việc thụ tinh. Nếu có bất thường ở một trong hai thành phần đều ảnh hưởng đến sự thụ thai.
Quan hệ bao lâu biết có thai?
Câu trả lời chính xác cần phụ thuộc vào nhiều yếu tố liên quan. Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến quá trình thụ thai sau khi quan hệ tình dục:1
- Tuổi tác.
- Bệnh lý liên quan đến khả năng sinh sản.
- Có dùng biện pháp tránh thai không.
Nếu người nam và nữ có sức khỏe bình thường, quan hệ trong thời gian rụng trứng và xuất tinh trong âm đạo thì quá trình thụ thai sẽ diễn ra từ 2 đến 3 tuần sau khi quan hệ. Khi đó, các triệu chứng mang thai cũng sẽ dần xuất hiện.1 2
Như vậy, sau khi quan hệ từ 2 – 3 tuần [khoảng 15 ngày] mới biết mình có thai hay không.1
Quan hệ bao lâu thì thử que?
Việc dùng que thử thai nếu được thực hiện quá sớm sẽ cho ra kết quả không chính xác. Theo các bác sĩ, sau khi quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp tránh thai sau 9 đến 12 ngày thì thử que.3
Trong một số trường hợp, có thể cần nhiều thời gian hơn 14 ngày. Điều này là do cơ thể bạn có thể mất nhiều thời gian hơn để làm tổ sau khi thụ thai và rụng trứng.4 Vì vậy, nếu bạn nhận được kết quả âm tính thì bạn nên làm xét nghiệm lại sau 1 tuần. Điều này làm tăng cơ hội nhận được kết quả chính xác.
Bên cạnh đó, bạn có thể theo dõi chu kỳ kinh nguyệt của bản thân. Nếu chu kỳ kinh đến trễ từ 1 tuần đến 1 tháng, bạn có thể thử que thử thai.3
10 dấu hiệu có thai sau khi quan hệ
Thực tế sau khi quan hệ, có một số dấu hiệu có thể nhận biết sớm là bạn mang thai. Các dấu hiệu đó là:
1. Trễ kinh nguyệt
Sau thụ tinh, cơ thể phụ nữ sẽ bắt đầu tạo ra hormone gonadotropin màng đệm [hCG]. Đây là hormone giúp duy trì thai kỳ. Nếu thụ tinh thành công, bạn có thể sẽ trễ kinh 4 tuần sau khi thụ thai.1 Nếu bạn có chu kỳ kinh nguyệt không đều, thì lúc này bạn nên thử que để xác nhận. Que thử thai sẽ có thể phát hiện nồng độ hCG trong nước tiểu. Nhưng phương pháp này cũng có thể có âm tính giả.
2. Ra máu là dấu hiệu có thai sau khi quan hệ
Nếu thụ tinh thành công thì khoảng 6 – 12 ngày có thể có hiện tượng chảy máu âm đạo. Dấu hiệu này không phải ai cũng gặp phải. Lượng máu này ít hơn so với chu kỳ kinh nguyệt và thường chỉ kéo dài 1 – 2 ngày.
Khi có thai có thể xảy ra hiện tượng chảy máu âm đạo là do lớp niêm mạc tử cung bị bung ra sau khi trứng được thụ tinh. Từ đó dẫn đến hiện tượng ra máu âm đạo.
Xem thêm: Ra máu âm đạo ít có phải đã mang thai?
3. Ốm nghén
Rất hiếm trường hợp ốm nghén sau 1 tuần quan hệ. Chúng có thể xuất hiện sau 2 tuần thụ thai nhưng phổ biến nhất là sau 6 tuần. Khi ốm nghén, phụ nữ có thể cảm thấy buồn nôn bất cứ lúc nào dù là ngày hay đêm. Nguyên nhân chính xác của triệu chứng ốm nghén trong thai kỳ vẫn chưa được hiểu rõ. Nhưng một số nghiên cứu cho rằng có liên quan đến hormone HCG và estrogen trong thai kỳ.
4. Chuột rút
Khi thụ thai, tử cung sẽ phì đại hơn bình thường để chuẩn bị cho sự làm tổ của trứng. Sức nặng này có thể chèn ép vào các mạch máu ở chi dưới gây chuột rút. Trong thời gian này, phụ nữ cần lưu ý ăn uống đủ canxi và kết hợp xoa bóp nhẹ nhàng. Đây là một triệu chứng không đặc hiệu và thường bị bỏ qua.
5. Đi vệ sinh thường xuyên
Nếu có thai, cơ thể sẽ tăng lượng máu bơm đến các cơ quan trong cơ thể để nuôi thai. Điều này làm cho thận phải làm việc nhiều hơn bình thường và khiến bạn đi tiểu nhiều.5
6. Những thay đổi vùng vú
Những thay đổi vùng vú có thể xuất hiện từ tuần thứ 4 – 6. Bạn có thể bị sưng vú do thay đổi hormone. Các hormone tiếp tục sản xuất khiến ngực phát triển hơn. Quầng vú có thể chuyển sang màu sẫm và phát triển lớn hơn.
7. Mệt mỏi
Mệt mỏi là triệu chứng có thể xuất hiện bất cứ lúc nào trong thai kỳ.4 Triệu chứng này thường gặp trong giai đoạn đầu thai kỳ. Ngoài ra, mức progesterone trong thai kỳ tăng cao cũng có thể khiến bạn cảm thấy buồn ngủ hơn.
8. Nhạy cảm mùi vị
Nhạy cảm với mùi là dấu hiệu có thai sau khi quan hệ. Nhưng có ít bằng chứng khoa học về sự nhạy cảm mùi trong tam cá nguyệt đầu tiên.5 Sự nhạy cảm mùi này có thể gây buồn nôn và nôn. Nó cũng có thể gây cảm giác khó chịu với một số loại thực phẩm. Chức năng khứu giác của bạn thường trở lại bình thường sau sinh hoặc 6 – 12 tuần sau sinh.
9. Tăng cân
Tăng cân trở nên phổ biến hơn vào cuối tam cá nguyệt đầu tiên. Phụ nữ có thể tự nhận thấy mình tăng cân trong vài tháng đầu của thai. Nếu điều này xuất hiện sau khi bạn đã quan hệ thì rất có thể là dấu hiệu mang thai sớm.
10. Thay đổi tâm trạng
Nếu thụ thai thành công, nồng độ estrogen và progesterone sẽ bắt đầu thay đổi. Sự thay đổi này có thể ảnh hưởng đến tâm trạng và khiến bạn dễ xúc động hơn. Các thay đổi tâm trạng thường gặp khi có thai là: phiền muộn, cáu gắt, lo ngại.
Cách gia tăng cơ hội mang thai
Ngoài chủ đề quan hệ bao lâu biết có thai, bác sĩ cũng sẽ đề cập đến cách gia tăng cơ hội mang thai. Như đã nói ở trên, quá trình thụ thai phụ thuộc vào 2 yếu tố quan trọng là tế bào trứng và tinh trùng.
Nhận biết ngày rụng trứng
Do mỗi chu kỳ chỉ có một trứng chín và rụng, nên việc xem xét thời gian và canh ngày rụng trứng là một trong nhiều cách làm tăng khả năng thụ thai. Để nhận biết chính xác ngày trứng rụng, phụ nữ nên:
- Thường xuyên ghi lại ngày bắt đầu và kết thúc chu kỳ. Ngày rụng trứng thường xảy ra vào ngày thứ 14 của chu kỳ kinh nguyệt đối với người có chu kỳ 28 ngày. Việc theo dõi có thể xây dựng một biểu đồ dự đoán được khoảng thời gian rụng trứng.
- Theo dõi sự thay đổi của chất nhầy. Trước ngày có kinh đầu tiên, bạn sẽ thấy dịch tiết âm đạo trơn và tăng lên rõ rệt. Dịch tiết này có màu trắng trong giống lòng trắng trứng chưa chín. Nên quan hệ tình dục trong khoảng thời gian 3 – 7 ngày khi xuất hiện dịch tiết này để tăng khả năng có thai.
- Theo dõi thân nhiệt. Rụng trứng có thể gây tăng nhẹ thân nhiệt. Nhưng cách này đòi hỏi sự thường xuyên và khá phức tạp.
Giữ gìn sức khỏe, thể chất tốt
Cả vợ và chồng đều cần có một sức khỏe tốt để có chất lượng tinh trùng và trứng tốt nhất. Cả 2 nên duy trì một chế độ thể dục hợp lý, ít nhất 3 – 4 lần mỗi tuần. Không sử dụng bất cứ thứ gì có thể ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe. Chẳng hạn như rượu bia, hút thuốc lá, các chất kích thích, hóa chất độc hại,…
Xấy dựng lối sống lành mạnh
Lối sống lành mạnh giúp tăng khả năng thụ thai ở những phụ nữ có rối loạn phóng noãn. Bên cạnh đó, hai vợ chồng nên duy trì cân nặng hợp lý, ăn uống lành mạnh. Cân bằng chế độ ăn cùng với các loại trái cây, rau, thịt nạc hoặc cá khác nhau, đa dạng. Mục đích là để có được các chất dinh dưỡng đa dạng từ nhiều nhóm thực phẩm khác nhau.
Nếu bạn đã cố gắng để thụ thai trong một thời gian dài mà vẫn chưa thành công, bạn nên đến gặp bác sĩ. Bạn cũng nên chia sẻ về những khó khăn cho bác sĩ để họ có thể tư vấn cho cả hai. Kế hoạch sinh thêm con là hoàn toàn có thể nếu vợ chồng không có vấn đề gì về sức khỏe.
Để có khả năng thụ thai cao nhất và đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh, vợ chồng nên kiểm tra sức khỏe sinh sản từ 3 đến 5 tháng trước khi có kế hoạch mang thai. Bạn sẽ được đánh giá khả năng sinh sản, tình dục và sàng lọc các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục. Quá trình này có thể giúp phát hiện nguyên nhân vô sinh, hiếm muộn để có những biện pháp can thiệp sớm.
Trên đây là những chia sẻ từ bác sĩ Trần Quốc Phong về chủ đề quan hệ bao lâu biết có thai? Ngoài ra bác sĩ cũng có đề cập đến một số dấu hiệu mang thai sớm và cách làm tăng khả năng thụ thai. Hy vọng qua bài viết trên sẽ giúp các chị em có thể phát hiện mình có “tin vui” một cách sớm và chính xác nhất. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, bạn có thể đến gặp bác sĩ để được tư vấn và giải đáp chính xác.